Đọc hiểu Chợ tết (Đoàn Văn Cừ) | Luyện đề đọc hiểu Văn 9

Dải mây trắng đỏ dần trên đỉnh núi, Sương hồng lam, ôm ấp nóc nhà gianh,

GÓP Ý HAY - NHẬN NGAY QUÀ CHẤT

Gửi góp ý cho Loigiaihay.com và nhận về những phần quà hấp dẫn

Câu hỏi

Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi:

Dải mây trắng đỏ dần trên đỉnh núi,
Sương hồng lam, ôm ấp nóc nhà gianh,
Trên con đường viền trắng mép đồi xanh,
Người các ấp tưng bừng ra chợ Tết.
Họ vui vẻ kéo hàng trên cỏ biếc;
Những thằng cu áo đỏ chạy lon xon,
Vài cụ già chống gậy bước lom khom,
Cô yếm thắm che môi cười lặng lẽ.
Thằng em bé nép đầu bên yếm mẹ,
Hai người thôn gánh lợn chạy đi đầu.
Con bò vàng ngộ nghĩnh đuổi theo sau.

Sương trắng rỏ đầu cành như giọt sữa,
Tia nắng tía nháy hoài trong ruộng lúa,
Núi uốn mình trong chiếc áo the xanh,
Đồi thoa son nằm dưới ánh bình minh.

Người mua bán ra vào đầy cổng chợ.
Con trâu đứng vờ dim hai mắt ngủ,
Để lắng nghe người khách nói bô bô.
Anh hàng tranh kĩu kịt quẩy đôi bồ,
Tìm đến chỗ đông người ngồi dở bán,
Một thầy khoá^[1] gò lưng trên cánh phản,
Tay mài nghiên hí hoáy viết thơ xuân.
Cụ đồ nho dừng lại vuốt râu cằm,
Miệng nhẩm đọc vài hàng câu đối đỏ.
Bà cụ lão bán hàng bên miếu cổ,
Nước thời gian gội tóc trắng phau phau.

(Trích Chợ tết, Đoàn Văn Cừ, Thi nhân Việt Nam, Hoài Thanh – Hoài Chân, NXB Văn học, 1999, tr.180-181)

Câu 1

Xác định thể thơ được sử dụng trong đoạn thơ trên.

Phương pháp giải

Dựa vào đặc trưng thể loại

Lời giải chi tiết

Thể thơ 8 chữ.

Câu 2

Chỉ ra những từ ngữ diễn tả trực tiếp không khí trên đường đi chợ Tết.

Xem lời giải

Câu 3

Nêu những hoạt động cụ thể của con người trong phiên chợ Tết được thể hiện ở phần thơ in đậm.

Xem lời giải

Câu 4

Trình bày tác dụng của từ láy tượng hình trong hai dòng thơ sau:

Một thầy khoá gò lưng trên cánh phản,
Tay mài nghiên hí hoáy viết thơ xuân.

Xem lời giải

Câu 5

Phân tích hiệu quả của việc sử dụng yếu tố miêu tả trong đoạn thơ.

Xem lời giải

Phương pháp giải

Vận dụng thao tác lập luận, phân tích

Lời giải chi tiết

Yếu tố miêu tả trong đoạn thơ được sử dụng rất hiệu quả, góp phần tái hiện sinh động bức tranh chợ Tết:

- Miêu tả cảnh sắc thiên nhiên: Các hình ảnh như “dải mây trắng đỏ dần”, “sương hồng lam”, “tia nắng tía”, “núi uốn mình trong chiếc áo the xanh” tạo nên một khung cảnh thiên nhiên tươi sáng, rực rỡ, tràn đầy sức sống, làm nền cho không khí Tết.

- Miêu tả con người và hoạt động: Tác giả khắc họa chân thực hình ảnh đa dạng của người dân trên đường đi chợ và trong chợ Tết, từ “thằng cu áo đỏ chạy lon xon”, “cô yếm thắm che môi cười lặng lẽ” đến “thầy khóa hí hoáy viết thơ xuân”, “anh hàng tranh kĩu kịt quẩy đôi bồ”. Những chi tiết này thể hiện sự nhộn nhịp, vui tươi và đa dạng trong sinh hoạt của con người.

- Sử dụng từ ngữ giàu tính tạo hình: Các từ láy (“lon xon”, “lom khom”, “hí hoáy”), màu sắc (“đỏ”, “trắng”, “hồng lam”, “xanh”) và hình ảnh ẩn dụ (“núi uốn mình”, “đồi thoa son”) làm cho bức tranh chợ Tết trở nên sống động, gần gũi và giàu cảm xúc.
Hiệu quả của yếu tố miêu tả là tạo nên một không gian Tết đậm chất truyền thống, gợi lên vẻ đẹp văn hóa và tâm hồn người Việt.

↑