Một thực trạng đáng buồn hiện nay là một bộ phận các bạn trẻ có thói quen dựa dẫm, ỷ lại vào người khác trong học tập và công việc của chính mình lớp 9

Dàn ý

1. Mở bài

- Giới thiệu vấn đề cần nghị luận

2. Thân bài

a. Giải thích vấn đề

- Ỷ lại là tự bản thân không có ý thức trách nhiệm, không cố gắng trong cuộc sống mà dựa dẫm, trông chờ vào sự giúp đỡ của người khác một cách thái quá.

→thói ỷ lại đang là căn bệnh nguy hiểm đối với con người, đặc biệt là thế hệ trẻ.

b. Bàn luận vấn đề

- Thực trạng hiện nay về sự ỷ lại: Nhiều bạn trẻ sống tự lập, tự mình làm việc và khẳng định chính mình, vẫn còn một bộ phận không nhỏ các bạn trẻ sống ỷ lại, dựa dẫm vào người khác.

- Biểu hiện của thói ỷ lại: thờ ơ với cuộc sống, công việc học tập của chính mình, không suy nghĩ cho tương lai, để mặc bố mẹ sắp đặt mọi việc, bé thì được mua điểm, lớn thì được chạy việc cho. Hay đơn giản hơn, từ những việc nhỏ nhất như dọn dẹp phòng ở, giặt giũ,... cũng lười nhác, để bố mẹ làm; gặp bài tập khó thì nhờ vả bạn bè,...

- Nguyên nhân dẫn tới thói ỷ lại:

+ Do sự lười biếng trong cả vận động và tư duy.

+ Do được gia đình nuông chiều.

- Hậu quả của thói ỷ lại:

+ Người sống ỷ lại, quen dựa dẫm thường lười lao động, suy nghĩ, tư duy, thiếu năng lực đưa ra quyết định trong những hoàn cảnh cần thiết. Từ đó, họ không làm chủ được cuộc đời, không có bản lĩnh, không có sáng tạo,... dễ gặp thất bại trong mọi việc.

+ Họ trở thành gánh nặng cho gia đình, xã hội.

+ Tương lai của đất nước không thể phát triển tốt đẹp 

→ Đó là quan niệm sống lệch lạc.

c. Bài học nhận thức và hành động

- Thế hệ trẻ cần học cách tự đứng trên đôi chân của mình, không được tự biến mình thành cây tầm gửi trong cuộc sống.

- Thế hệ trẻ hôm nay cần tích cực rèn luyện, trau dồi kiến thức, kỹ năng sống thật tốt để luôn là người có bản lĩnh, có chính kiến và chủ động đưa ra những quyết định tỉnh táo, sáng suốt trong mọi việc.

- Gia đình, nhà trường, xã hội cần thay đổi quan niệm về tình yêu thương và giáo dục, không nuông chiều hay quá bao bọc, cần hình thành và rèn luyện tính tự lập cho con em mình.

3. Kết bài

- Khẳng định lại tác hại của thói quen

- Rút ra bài học cho bản thân

Bài siêu ngắn Mẫu 1

Thanh niên là thế hệ chủ nhân tương lai của đất nước. Chúng ta cần sống với trách nhiệm, sẵn sàng cống hiến để nước nhà phát triển hơn. Tuy nhiên, một thực trạng đáng buồn hiện nay chính là việc nhiều thanh thiếu niên có thói quen ỷ lại trong học tập và công việc của chính mình.

Ỷ lại là việc sống thụ động, quen dựa dẫm vào người khác, luôn có tư tưởng nhờ vả, trông cậy vào người khác giúp đỡ mình, làm thay phần việc của mình để bản thân được rảnh rỗi. Ỷ lại là một tính xấu mà mỗi người chúng ta cần bài trừ nhất là đối với người trẻ. Cuộc sống luôn có nhiều cám dỗ, những điều hấp dẫn con người khác khiến ta đôi lúc quên đi nhiệm vụ, công việc của mình mà lơ là, từ đó dẫn đến việc ỷ lại, dựa dẫm vào người khác. Ỷ lại chỉ khiến con người ta ngày càng đi xuống, tệ hơn, khi không phát triển được bản thân mình thì sẽ sớm bị xã hội đào thải. Ỷ lại sẽ làm cuộc sống của ta trở nên trì trệ, bị động, lâu dần sẽ có ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống, tương lai của người đó.

Người ỷ lại không chỉ khiến cuộc sống của mình bị thụ động mà đôi khi còn gây ảnh hưởng đến những người xung quanh và những công việc chung. Tuy nhiên trong xã hội vẫn còn có nhiều người sống với sự tự giác, tính tự lập, chủ động trong cuộc sống của bản thân mình để vươn đến một cuộc sống tốt đẹp hơn. Họ luôn chăm chỉ, tích cực trau dồi bản thân để chuẩn bị hành trang vào tương lai,… Những người này xứng đáng là tấm gương sáng để chúng ta học tập và noi theo.

Là người học sinh chúng ta cần có ý thức rèn luyện và hoàn thiện bản thân mình, chủ động trong cuộc sống của bản thân, không nên ỷ lại, dựa dẫm vào bất cứ ai. Bên cạnh đó ta cũng cần sống có ước mơ, lí tưởng và thực hiện lí tưởng đó hết khả năng của mình. Ỷ lại là một tính xấu mà ta cần loại bỏ khỏi cuộc sống của mình để tự lập, vươn lên, sống tốt hơn từng ngày. Cuộc sống vốn đã ngắn ngủi, không ai có thể thay ta đi tìm ý nghĩa cuộc đời. Chính vì thế, hãy sống hết mình, nỗ lực không ngừng nghỉ để tạo ra những giá trị tốt đẹp nhất cho cuộc đời.

Bài siêu ngắn Mẫu 2

Trong xã hội hiện nay, lối sống ỷ lại đang trở thành một trong những chủ đề đáng được quan tâm. Ỷ lại là sống dựa dẫm vào người khác và không biết tự lực cánh sinh. Lối sống ỷ lại được thể hiện qua việc không nỗ lực hoạt động, rèn luyện mà luôn trông chờ, phụ thuộc hoàn toàn vào sự hỗ trợ và giúp đỡ của người khác.

Thực tế cuộc sống đã chứng minh, đây là lối sống tiêu cực và để lại hậu quả vô cùng nghiêm trọng. Trước hết, lối sống ỷ lại sẽ tạo nên sự trì trệ, thụ động trong mọi công việc và cản trở sự phát triển của con người. Thái độ ỷ lại và không biết tự lập chính là nguyên nhân dẫn đến việc con người không có động lực để học hỏi, rèn luyện kĩ năng, từ đó đánh mất giá trị tồn tại của bản thân. Đồng thời, khi trông chờ vào thành quả do người khác tạo ra, con người sẽ trở nên yếu đuối và dễ dàng từ bỏ, thất bại, gục ngã trước những khó khăn thử thách. Mặt khác, lối sống ỷ lại sẽ biến chúng ta trở thành gánh nặng của người khác và cản trở sự phát triển của xã hội. Lối sống này xuất phát từ tâm lí hưởng thụ, không muốn nỗ lực, cố gắng của con người.

Bởi vậy, chúng ta cần xác lập cho bản thân lí tưởng sống đúng đắn, không dựa dẫm, ỷ lại vào người khác. Đồng thời, luôn tích cực, chủ động trong mọi tư duy, hành động và việc làm. Là học sinh, chúng ta cần nỗ lực trong học tập, lao động và xác lập lối sống tự lập, tự lực.

Bài siêu ngắn Mẫu 3

Thanh niên là những người sẽ định hình tương lai của đất nước. Chúng ta cần sống trách nhiệm và sẵn sàng cống hiến để đất nước phát triển. Tuy nhiên, một vấn đề đáng lưu ý là nhiều thanh thiếu niên ngày nay có thói quen ỷ lại trong học tập và công việc.

Ỷ lại là hành vi sống thụ động, dựa dẫm vào người khác và luôn trông chờ sự giúp đỡ. Đây là thói quen xấu mà chúng ta cần phải loại bỏ, đặc biệt là đối với thanh niên. Cuộc sống đầy cám dỗ có thể khiến chúng ta mất tập trung vào nhiệm vụ và công việc của mình, dẫn đến thói quen ỷ lại. Hành vi này sẽ làm suy giảm tiềm năng và khiến ta trở nên tù túng, gặp khó khăn trong cuộc sống. Hãy tránh xa thói quen ấy để đạt được sự phát triển và thành công.

Những người ỷ lại không chỉ làm cuộc sống của họ trở nên thụ động mà còn ảnh hưởng đến những người xung quanh và công việc chung. Tuy nhiên, vẫn có nhiều người trong xã hội tự giác, tự lập, và tích cực hoàn thiện bản thân để sống một cuộc sống có ý nghĩa hơn. Họ là nguồn động viên và là tấm gương mẫu mực mà chúng ta có thể học tập và noi theo.

Là học sinh, chúng ta cần tự rèn luyện và hoàn thiện bản thân, sống chủ động mà không phụ thuộc vào người khác. Đồng thời, hãy nuôi dưỡng ước mơ và thực hiện chúng hết mình. Thói quen ỷ lại là điều cần loại bỏ để có thể tự lập, tiến bộ mỗi ngày. Cuộc sống ngắn ngủi, không ai có thể thay thế vai trò của chúng ta trong việc tìm kiếm ý nghĩa cuộc sống. Hãy sống hết mình, không ngừng nỗ lực để tạo ra những giá trị tốt đẹp nhất cho bản thân và xã hội.

Bài tham khảo Mẫu 1

Trong xã hội hiện đại, vấn đề thanh thiếu niên ngày càng trở nên phức tạp. Bên cạnh những mặt tích cực, chúng ta cũng không thể phủ nhận những mặt trái, trong đó có thói quen ỷ lại, dựa dẫm vào người khác. Đây là một vấn đề đáng báo động, đòi hỏi sự quan tâm và giải quyết của toàn xã hội.

Thói quen ỷ lại, dựa dẫm thể hiện ở việc thiếu tự lập, không chịu khó suy nghĩ, giải quyết vấn đề mà luôn trông chờ vào sự giúp đỡ của người khác. Thay vì tự mình tìm tòi, khám phá, các bạn trẻ thường có xu hướng hỏi ý kiến, nhờ vả người khác trong mọi việc, dù là lớn hay nhỏ. Điều này không chỉ làm hạn chế khả năng tư duy, sáng tạo mà còn khiến các bạn trở nên thụ động, thiếu chủ động trong cuộc sống.

Nguyên nhân của vấn đề này rất đa dạng. Thứ nhất, sự nuông chiều quá mức của gia đình là một trong những nguyên nhân chính. Cha mẹ thường muốn dành cho con cái những điều tốt đẹp nhất, nhưng đôi khi lại vô tình tạo ra sự ỷ lại khi làm mọi việc thay con. Thứ hai, áp lực học tập, thi cử quá lớn khiến nhiều bạn trẻ cảm thấy mệt mỏi, chán nản và không còn động lực để cố gắng. Thứ ba, sự phát triển của công nghệ thông tin cũng là một yếu tố tác động. Việc quá phụ thuộc vào các thiết bị điện tử khiến các bạn trẻ lười vận động, suy nghĩ và giao tiếp trực tiếp.

Hậu quả của thói quen ỷ lại là rất nghiêm trọng. Trước hết, nó làm giảm đi tính tự lập, khả năng thích nghi của bản thân. Những người ỷ lại thường gặp khó khăn trong việc đối mặt với những thử thách, khó khăn trong cuộc sống. Thứ hai, nó làm giảm đi sự sáng tạo và năng động của con người. Khi luôn dựa dẫm vào người khác, chúng ta sẽ khó có thể tìm ra những giải pháp mới, những ý tưởng độc đáo. Cuối cùng, nó còn ảnh hưởng đến các mối quan hệ xã hội. Những người ỷ lại thường không được mọi người yêu mến và tôn trọng.

Để khắc phục tình trạng này, mỗi chúng ta cần có những hành động thiết thực. Đối với các bạn trẻ, cần rèn luyện tính tự lập, chủ động trong học tập và công việc. Hãy cố gắng tự mình giải quyết những vấn đề mà mình gặp phải, dù là nhỏ nhất. Đối với gia đình, cần tạo điều kiện để con cái rèn luyện tính tự lập, tránh nuông chiều quá mức. Nhà trường cần tăng cường các hoạt động ngoại khóa, giúp học sinh phát triển toàn diện về cả trí tuệ và thể chất.

Thói quen ỷ lại, dựa dẫm là một vấn đề đáng báo động trong giới trẻ hiện nay. Để khắc phục vấn đề này, cần sự chung tay của toàn xã hội. Mỗi người cần nhận thức rõ về tác hại của thói quen này và có những hành động thiết thực để thay đổi bản thân.

Bài tham khảo Mẫu 2

Như Albert Einstein đã nói: "Đừng bao giờ dạy cho người khác cái mà họ có thể tự học." Câu nói này nhắc nhở chúng ta về giá trị của sự tự lập và độc lập trong học tập và công việc. Tuy nhiên, trong xã hội hiện nay, một bộ phận giới trẻ lại có thói quen dựa dẫm, ỷ lại vào người khác trong nhiều mặt của cuộc sống, đặc biệt là trong học tập và công việc. Đây là một thực trạng đáng lo ngại, không chỉ ảnh hưởng đến sự phát triển của mỗi cá nhân mà còn đối với sự tiến bộ của toàn xã hội. Vì vậy, tìm ra những giải pháp để giải quyết vấn đề này là vô cùng cần thiết và cấp bách.

Đầu tiên chúng ta cần hiểu nhận thức của giới trẻ về sự tự lập là gì? Thói quen ỷ lại phần lớn xuất phát từ việc thiếu nhận thức về giá trị của sự tự lập. Nhiều bạn trẻ ngày nay chưa nhận thức rõ ràng tầm quan trọng của việc tự mình làm mọi việc, từ học tập đến công việc. Họ thường có xu hướng tìm đến người khác khi gặp khó khăn thay vì tự mình tìm cách giải quyết. Chính vì vậy, một trong những giải pháp đầu tiên để khắc phục thói quen này là nâng cao nhận thức cho giới trẻ về sự quan trọng của sự tự lập. Để làm được điều này, các bậc phụ huynh và giáo viên cần tích cực tuyên truyền, giải thích cho các em thấy rằng chỉ có sự cố gắng và nỗ lực của bản thân mới mang lại thành công lâu dài. Từ đó, giới trẻ sẽ học được cách tự giải quyết vấn đề thay vì phụ thuộc vào người khác.

Vậy chúng ta cần làm gì để khuyến khích sự tự lập? Tạo môi trường khuyến khích sự tự lập. Môi trường học tập và làm việc đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển tính tự lập của mỗi cá nhân. Trong môi trường giáo dục, các thầy cô có thể khuyến khích học sinh tham gia vào các hoạt động nhóm, giao lưu và trao đổi kiến thức một cách độc lập. Những môn học như thảo luận, nghiên cứu khoa học hay dự án nhóm có thể là cơ hội để học sinh tự tìm kiếm thông tin, nghiên cứu vấn đề và giải quyết một cách độc lập. Đồng thời, trong công việc, các tổ chức cần tạo ra một môi trường mà trong đó, mỗi người có thể chủ động và sáng tạo trong công việc của mình, thay vì dựa dẫm vào người khác. Nếu mọi người có cơ hội phát huy tối đa khả năng của bản thân, họ sẽ tự tin và độc lập hơn trong việc giải quyết vấn đề.

Thói quen dựa dẫm, ỷ lại vào người khác trong học tập và công việc không chỉ là một trở ngại đối với sự phát triển của mỗi cá nhân mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến sự tiến bộ của xã hội. Như Albert Einstein đã nói: "Sự học không phải là cái bạn có, mà là cái bạn làm được." Điều này nhấn mạnh rằng, nếu chúng ta không tự lực, không tự phát triển kỹ năng và kiến thức của mình, chúng ta sẽ không thể tiến xa trong cuộc sống. Một ví dụ điển hình về việc dựa dẫm và ỷ lại là trong môi trường học đường, khi một số học sinh thường xuyên phụ thuộc vào sự trợ giúp của giáo viên hoặc bạn bè mà không tự học hỏi và tìm ra cách giải quyết vấn đề. Điều này không chỉ khiến họ thụ động mà còn làm giảm khả năng sáng tạo, sự chủ động trong học tập và phát triển bản thân.

Để phát triển và làm gương mẫu cho thế hệ tương lai, mỗi cá nhân cần phải rèn luyện sự tự lập ngay từ những bước đầu tiên trong học tập và công việc. Nếu tiếp tục duy trì thói quen ỷ lại, chúng ta sẽ không thể đóng góp được gì cho sự phát triển chung của cộng đồng.

Mặc dù sự tự lập là rất quan trọng, nhưng đôi khi chúng ta cũng cần sự hỗ trợ từ người khác. Tuy nhiên, sự hỗ trợ này phải có chừng mực. Một số người trẻ có thể nghĩ rằng nếu không có sự giúp đỡ của người khác, họ sẽ không thể hoàn thành công việc. Điều này dễ dẫn đến thói quen dựa dẫm. Vì vậy, người lớn cần phải tạo ra một môi trường khuyến khích sự độc lập nhưng cũng hỗ trợ kịp thời khi cần thiết. Hãy giúp đỡ khi họ thực sự gặp khó khăn và khi cần, nhưng đừng làm thay họ mọi thứ. Điều này giúp họ nhận thức được rằng sự cố gắng của bản thân mới là yếu tố quyết định thành công.

Các kỹ năng mềm, đặc biệt là kỹ năng giải quyết vấn đề, là yếu tố quan trọng để giảm bớt sự ỷ lại. Giới trẻ cần được trang bị những kỹ năng này ngay từ khi còn nhỏ. Các kỹ năng như tư duy phản biện, quản lý thời gian, giao tiếp và làm việc nhóm sẽ giúp họ tự tin và độc lập hơn trong học tập cũng như trong công việc sau này. Các chương trình đào tạo về kỹ năng mềm nên được đưa vào trong các chương trình học và các hoạt động ngoại khóa để giúp học sinh và sinh viên phát triển đầy đủ khả năng của mình.

Như Mahatma Gandhi đã nói: "Hãy trở thành sự thay đổi mà bạn muốn thấy trong thế giới." Để giảm bớt thói quen ỷ lại và dựa dẫm trong giới trẻ, mỗi cá nhân cần bắt đầu từ chính mình, chủ động làm việc và học tập một cách độc lập, không phụ thuộc vào người khác. Các tổ chức, giáo dục và xã hội cũng cần tạo ra môi trường thuận lợi để giới trẻ phát triển sự tự lập. Chỉ khi biết tự lực cánh sinh và không dựa dẫm vào người khác, họ mới có thể phát huy hết tiềm năng của mình và đóng góp vào sự phát triển chung của xã hội.

Bài tham khảo Mẫu 3

Xã hội ngày càng phát triển văn minh, tiến bộ. Tuy nhiên, còn không ít những hiện tượng tiêu cực. Trong đó không thể không kể đến một số thành phần thanh thiếu niên có lối sống ỷ lại, dựa dẫm. Đây quả thật là một vấn nạn của xã hội hiện đại.

Ta có thể hiểu lối sống ỷ lại dựa dẫm là lối sống phụ thuộc vào người khác, không có chính kiến của bản thân mình. Ví dụ như: có một số học sinh có thói quen không chịu làm bài tập mà cứ chờ bạn làm rồi mượn vở của bạn để copy, hoặc chờ ba mẹ soạn sách vở cho rồi chỉ việc cắp cặp đi học, hay chỉ đơn giản là chuyện ba mẹ dọn cơm ra rồi chỉ cần ngồi vào bàn ăn mà không ý thức tự giác phụ ba mẹ… Hiện tượng ỷ lại, dựa dẫm của thanh thiếu niên gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với sự phát triển của mỗi các nhân nói riêng và toàn thể cộng đồng nói chung. Đối với bản thân, thói quen xấu đó sẽ khiến bản thân chúng ta càng ngày càng bị lệ thuộc vào người khác, sống không có lập trường, không tin tưởng vào năng lực của bản thân và sẽ làm ảnh hưởng tới ba mẹ, khiến ba mẹ lúc nào cũng phải canh cánh trong lòng không tin tưởng vào việc con mình làm. Đối với nhà trường, những học sinh như vậy sẽ ảnh hưởng tới thành tích của chính học sinh đó nói riêng và với lớp, trường nói chung. Nghiêm trọng hơn, những học sinh như vậy sau này bước ra xã hội sẽ trở thành gánh nặng cho xã hội, dễ bị dụ dỗ lôi kéo sa vào các tệ nạn xã hội, nghiện ngập, cờ bạc.

Hiện tượng sống ỷ lại, dựa dẫm bắt nguồn từ những nguyên nhân chủ quan và khách quan. Nguyên nhân chủ quan là do học sinh quá lười biếng, luôn ỷ lại phụ thuộc vào người khác, chưa có chính kiến và lập trường của bản thân. Còn nguyên nhân khách quan là do chưa được giáo dục đúng cách, luôn được cưng chiều quá mức, ba mẹ nuông chiều làm hết việc cho con cái khiến con không biết làm việc gì, luôn ỷ lại dựa dẫm vào người khác. Để giải quyết vấn nạn các thanh thiếu niên có lối sống ỷ lại, dựa dẫm cần đến những giải pháp đồng bộ. Nhà trường và gia đình nên rèn luyện cho con em mình cách sống tự chủ, tư lập. Lồng ghép các bài học giáo dục, các tác hại và sự ảnh hưởng tiêu cực của những thói quen xấu vào các bài học ở trường, ở lớp.

Mỗi chúng ta là những thanh thiếu niên, là những mầm non tương lai của đất nước. Cần nhận thức được lối sống ỷ lại, dựa dẫm có tác hại xấu với chúng ta như thế nào. Từ đó, chúng ta cần có những việc làm cụ thể. Chúng ta nên cố gắng để phát triển bản thân, để có bản thân có đủ năng lực không cần ỷ lại vào người khác, có thể tự lực gánh sinh trong mọi chuyện.

Như vậy, lối sống ỷ lại, dựa dẫm của thanh thiếu niên hiện nay quả thật là một vấn nạn đáng báo động của xã hội hiện đại. Để xây dựng một xã hội văn minh, tiến bộ, cần đến sự chung tay của mỗi cá nhân, mỗi gia đình và toàn thể cộng đồng trong việc đẩy lùi tệ nạn sống ỷ lại, dựa dẫm.