Bài 3: Cách nối các vế câu ghép trang 19 SGK Tiếng Việt lớp 5 tập 2 Kết nối tri thức

Câu 1

Trả lời câu hỏi 1 trang 19 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Tìm câu ghép trong các đoạn dưới đây và cho biết kết từ nào được dùng để nối các vế câu.

a. Hoa bưởi là hoa cây còn hoa nhài là hoa bụi. Hoa cây có sức sống mạnh mẽ. Hoa bụi có chút gì giản dị hơn. Hương toả từ những cành hoa nhưng hương bưởi và hương nhài chẳng bao giờ lẫn.

(Theo Ngô Văn Phú)

b. Năm nay, vườn của ông tôi được mùa cả hoa lẫn quả. Ôi chao, cây khế sai chi chít những quả chín và giản nhót đỏ mọng những chùm trái ngon lành.

(Vũ Tú Nam)

c. Chiếc xe lao đi khá nhanh mà rất êm. Thỉnh thoảng, xe chạy chậm lại vì vướng những xe phía trước rồi xe lại lướt lên như mũi tên.

(Theo Trần Thanh Địch)

G:

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ các câu văn để tìm kết từ.

Lời giải chi tiết:

Câu 2

Trả lời câu hỏi 2 trang 19 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Tìm các vế của mỗi câu ghép dưới đây và cho biết cách nối các vế câu ở bài tập này có gì khác so với cách nối các vế câu ở bài tập 1.

a. Hoa cánh kiến nở vàng trên rừng, hoa sở và hoa kim anh trắng xoá.

(Xuân Quỳnh)

b. Dưới ánh trăng, dòng sông sáng rực lên, những con sông nhỏ lăn tăn gợn đều mơn man vỗ nhẹ vào hai bên bờ cát.

(Khuất Quang Thụy)

c. Ở mảnh đất ấy, tháng Giêng, tôi đi đốt bãi, đào ổ chuột; tháng Tám nước lên, tôi đánh giậm, úp cá, đơm tép; tháng Chín, tháng Mười, đi móc con da dưới vệ sông.

(Nguyễn Khải)

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ các câu để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

=> So với bài tập 1, cách nối các vế câu dùng kết từ; còn ở bài tập này, các vế câu ghép nối với nhau thông qua các dấu câu: dấu phẩy, dấu chấm phẩy.

Ghi nhớ

Các vế của câu ghép có thể nối với nhau bằng một kết từ (và, rồi, hoặc, còn, hay, nhưng, mà, song,…).

Các vế của câu ghép có thể nối trực tiếp với nhau: giữa các vế không có kết từ mà chỉ có dấu câu (dấu phẩy, dấu chấm phẩy,...).

Câu 3

Trả lời câu hỏi 3 trang 19 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Chọn kết từ thay cho mỗi bông hoa trong các câu ghép sau:

a. Chích bông là loài chim bé nhỏ * nó lại là loài chim có ích đối với nhà nông.

b. Ngoài sân, mèo mun đang nằm sưởi nắng * cún con cũng vậy,

c. Vườn nhà em, ban ngày, hoa mẫu đơn, hoa lan, hoa cúc đua nhau khoe sắc * ban đêm, hoa nguyệt quế, hoa hoàng lan, hoa mộc lại cùng nhau toả hương.

d. Ngày nghỉ, em dậy sớm đá bóng với bố * em cùng mẹ ra vườn tưới cây.

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ các câu để điền kết từ phù hợp.

Lời giải chi tiết:

a. Chích bông là loài chim bé nhỏ nhưng nó lại là loài chim có ích đối với nhà nông.

b. Ngoài sân, mèo mun đang nằm sưởi nắng và cún con cũng vậy,

c. Vườn nhà em, ban ngày, hoa mẫu đơn, hoa lan, hoa cúc đua nhau khoe sắc còn ban đêm, hoa nguyệt quế, hoa hoàng lan, hoa mộc lại cùng nhau toả hương.

d. Ngày nghỉ, em dậy sớm đá bóng với bố rồi em cùng mẹ ra vườn tưới cây.

Câu 4

Trả lời câu hỏi 4 trang 19 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Viết đoạn văn (3 - 5 câu) về bài thơ Hạt gạo làng ta, trong đó có câu ghép gồm các vế nối bằng một kết từ hoặc nối trực tiếp.

Phương pháp giải:

Em dựa vào nội dung bài thơ Hạt gạo làng ta và viết đoạn văn phù hợp.

Lời giải chi tiết:

Bài thơ Hạt gạo làng ta của nhà thơ Trần Đăng Khoa là một bài thơ rất hay. Hạt gạo làng ta có ngôn từ giản dị, trong sáng mang những nét thơ ngây của trẻ em nên bài thơ đã gợi lên vẻ đẹp và tình yêu quê hương, đất nước cũng như phẩm chất chất phác của người nông dân cùng hình ảnh làng quê Việt Nam bình dị, thân thương. Có thể nói, thông qua bài thơ Hạt gạo làng ta đã gợi cho người đọc những cảm nhận về bức tranh sinh hoạt nông nghiệp tươi vui trong những năm kháng chiến đồng thời cũng phản ảnh được sự khốc liệt của chiến tranh.