Bài 10: Kì diệu rừng xanh trang 51 SGK Tiếng Việt lớp 5 tập 1 Kết nối tri thức

Khởi động

Trả lời câu hỏi khởi động trang 51 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Chia sẻ những điều thú vị về rừng theo hiểu biết hoặc theo tưởng tượng của em.

Phương pháp giải:

Em dựa vào hiểu biết hoặc trí tưởng tượng của bản thân về điều thú vị ở rừng và chia sẻ.

Lời giải chi tiết:

- Sự đa dạng sinh học: Rừng là nơi có sự đa dạng sinh học phong phú, với hàng nghìn loài cây, động vật và sinh vật vi sinh sống trong môi trường đa dạng. Từ những cây to lớn đến những loài cỏ nhỏ, từ loài động vật lạ đến những sinh vật nhỏ, rừng mang lại một hệ sinh thái phong phú và phức tạp.

- Âm thanh của rừng: Khi bước vào rừng, bạn sẽ nghe thấy những âm thanh đặc trưng của nó. Tiếng chim hót vang lên, tiếng suối reo vang vọng và tiếng lá cây xào xạc dưới bước chân của bạn tạo ra một bản nhạc tự nhiên tuyệt vời.

- Khả năng chống chịu của rừng: Rừng có khả năng tự bảo vệ và tái tạo. Khi rừng bị phá hủy do chặt phá hoặc cháy rừng, sức sống mới sẽ nảy mầm từ những hạt giống và cây non, tạo ra một chu trình tái tạo tự nhiên đầy kỳ diệu.

- Sự kỳ bí của rừng sâu: Rừng sâu thường che phủ bởi bóng tối dày đặc và mênh mông, tạo nên một không gian bí ẩn và hấp dẫn. Những khu rừng sâu chưa được khám phá có thể ẩn chứa những loài động vật và thực vật mới mẻ mà chúng ta chưa từng biết đến.

- Ảnh hưởng của rừng đến khí hậu: Rừng đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát khí hậu của Trái Đất bằng cách hấp thụ khí CO2 và sản xuất oxy thông qua quá trình hô hấp của cây cối. Đồng thời, rừng còn giữ ẩm và làm mát môi trường xung quanh, ảnh hưởng đến hệ thống khí hậu toàn cầu.

Nội dung bài đọc

Bài đọc

KÌ DIỆU RỪNG XANH

Loanh quanh trong rừng, chúng tôi đi vào một lối đầy nấm dại, một thành phố nấm lúp xúp dưới bóng cây thưa. Những chiếc nấm to bằng cái ấm tích, màu sặc sỡ rực lên. Mỗi chiếc nấm là một lâu đài kiến trúc tân kì. Tôi có cảm giác mình là một người khổng lồ đi lạc vào kinh đô của vương quốc những người tí hon. Đền đài, miếu mạo, cung điện của họ lúp xúp dưới chân.

Nắng trưa đã rọi xuống đỉnh đầu mà rừng sâu vẫn ẩm lạnh, ánh nắng lọt qua lá trong xanh. Chúng tôi đi đến đâu, rừng rào rào chuyển động đến đấy. Những con vượn bạc má ôm con gọn ghẽ chuyền nhanh như tia chớp. Những con chồn sóc với chùm lông đuôi to đẹp vút qua không kịp đưa mắt nhìn theo.

Sau một hồi len lách mải miết, rẽ bụi rậm, chúng tôi nhìn thấy một bãi cây thưa thớt. Rừng khộp hiện ra trước mắt chúng tôi, lá úa vàng như cảnh mùa thu. Tôi dụi mắt. Những sắc vàng động đậy. Mấy con mang vàng hệt như màu lá đang ăn cỏ non. Những chiếc chân vàng giẫm lên thảm lá vàng và sắc nắng cũng rực vàng trên lưng nó. Chỉ có mấy vạt cỏ xanh biếc là rực lên giữa cái giang sơn vàng rợi.

Tôi có cảm giác mình lạc vào một thế giới thần bí.

(Theo Nguyễn Phan Hách)

Từ ngữ

- Tân kì: mới lạ

- Rừng khộp: còn gọi là rừng thưa với những cây lá rộng, rụng lá vào mùa khô.

- Mang (hoẵng): loài thú cùng họ với hươu, nai; sừng nhỏ, có hai nhánh; lông màu vàng đỏ.

Câu 1

Trả lời câu hỏi 1 bài đọc trang 52 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Vì sao nhân vật “tôi” có cảm giác đi lạc vào kinh đô của vương quốc những người tí hon?

Phương pháp giải:

Em đọc đoạn văn đầu tiên của bài đọc để tìm câu trả lời.

Lời giải chi tiết:

Ở đoạn 1, nhân vật “tôi” bị cuốn hút bởi những cây nấm trong rừng, những cây nấm to khác thường. Những vạt nấm dại đủ màu sắc rực rỡ, hình dáng của những cây nấm trông như những đền đài, miếu mạo, lâu đài, cung điện,... của người tí hon. Nhân vật “tôi” bỗng dưng trở thành “người khổng lồ” ở vương quốc ấy.

Câu 2

Trả lời câu hỏi 2 bài đọc trang 52 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Muông thú trong rừng được miêu tả thế nào? Theo em, sự có mặt của chúng mang lại vẻ đẹp gì cho rừng?

Phương pháp giải:

Em đọc đoạn văn thứ hai của bài đọc để tìm câu trả lời.

Lời giải chi tiết:

Những con vật thấy người lạ vào rừng, chúng chạy, nhảy, chuyền cành khiến cây rừng như chuyển động. Trên cây, những con vượn bạc má khéo léo vừa ôm con vừa chuyền nhanh như tia chớp, những con chồn sóc xinh đẹp vút qua không kịp đưa mắt nhìn theo.

Muông thú thoắt ẩn, thoắt hiện làm cho cảnh rừng thêm vui nhộn, đầy sức sống.

Câu 3

Trả lời câu hỏi 3 bài đọc trang 52 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Vì sao cảnh vật rừng khộp được gọi là "giang sơn vàng rợi”?

Phương pháp giải:

Em đọc đoạn văn thứ ba của bài đọc, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Cảnh vật rừng khộp được gọi là "giang sơn vàng rợi" vì có sự kết hợp của nhiều sắc vàng trong một không gian rộng lớn: lá vàng trên cây, lá vàng rụng dưới gốc, những con mang có bộ lông vàng nâu quyện hoà với ánh nắng vàng,...

Câu 4

Trả lời câu hỏi 4 bài đọc trang 52 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Dựa vào nội dung đã tìm hiểu, em hãy đặt tên cho mỗi đoạn trong bài.

Phương pháp giải:

Em dựa vào nội dung bài đọc, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Đoạn 1: Thành phố nấm lúp xúp/ Những cây nấm rừng/ Thành phố nấm / Vương quốc tí hon/...

Đoạn 2: Sự sống động của rừng/ Muông thú trong rừng/ Nhịp sống rừng xanh/ ...

Đoạn 3: Cảnh vật rừng khộp/ Giang sơn vàng rơi/ Cảnh rừng thơ mộng/...

Vận dụng Câu 1

Trả lời câu hỏi 1 vận dụng trang 52 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Trong bài Kì diệu rừng xanh, những sự vật nào của tự nhiên được quan sát và miêu tả?

- Về thực vật

- Về động vật

- Về hiện tượng tự nhiên

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ bài đọc, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

- Về thực vật: vạt nấm dại, rừng khộp, vạt cỏ xanh.

- Về động vật: những con vượn bạc má, những con chồn sóc, mấy con mang.

- Về hiện tượng tự nhiên: nắng.

Vận dụng Câu 2

Trả lời câu hỏi 2 vận dụng trang 52 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Tìm từ đồng nghĩa với mỗi từ dưới dây. Đặt câu với từ em tìm được.

gọn ghẽ

tí hon

thưa thớt

Phương pháp giải:

Em giải nghĩa các từ để tìm từ đồng nghĩa phù hợp và đặt câu.

Lời giải chi tiết:

- gọn ghẽ, gọn gàng, gọn

VD: Em dọn nhà gọn gàng, ngăn nắp.

- tí hon, tí xíu, bé xíu,...

VD: Những chú kiến nhỏ tí xíu tha hạt vừng về tổ.

- thưa thớt, lưa thưa/ lơ thơ

VD: Sau trận lũ, vườn chỉ còn vài gốc cây lưa thưa.