Bài 8: Hành tinh kì lạ trang 41 SGK Tiếng Việt lớp 5 tập 1 Kết nối tri thức

Khởi động

Trả lời câu hỏi khởi động trang 41 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Tưởng tượng em đến một hành tinh ngoài Trái Đất, em sẽ thấy những gì?

Phương pháp giải:

Em dựa vào trí tưởng tượng về  một hành tinh ngoài Trái Đất và trả lời câu hỏi.

Gợi ý:

- Cảnh vật/ Khung cảnh ra sao?

- Con người/ sinh vật ở đó như thế nào?

- Ở đó khác Trái Đất như thế nào?

-….

Lời giải chi tiết:

- Cảnh quan địa hình khác lạ: Đó là một thành phố hiện đại với các tòa nhà cao tầng và kiến trúc đặc biệt chưa từng xuất hiện ở trái đất. Tất cả mọi thứ ở đây đều có kĩ thuật hiện đại.

- Khí hậu đặc biệt: Khí hậu trên hành tinh rất khác biệt so với Trái Đất, khí hậu lạnh giá.

- Đời sống sinh vật: các sinh vật và thực vật hoàn toàn mới lạ và không giống bất kỳ thứ gì em đã thấy trên Trái Đất. Đó là các sinh vật thông minh với nền văn hóa và xã hội riêng, họ có hình dạng đầu to, mình nhỏ, không mặc quần áo và giao tiếp với nhau bằng một ngôn ngữ lạ.

- Vũ trụ và thiên văn: những cảnh tượng thiên văn kỳ diệu xuất hiện ngay trên bầu trời, rất gần, như các dải sao, những hiện tượng vũ trụ như các thiên thạch và sao băng.

- Văn hóa và nền kinh tế: Hành tinh ngoài Trái Đất có văn hóa và nền kinh tế khác biệt hoàn toàn, với các giá trị và phong tục độc đáo.

Nội dung bài đọc

Bài đọc

HÀNH TINH KÌ LẠ

Khi tàu vượt qua hành lang lửa trên hành trình thám hiểm không gian, phía trước tàu bỗng xuất hiện những tia sáng nhấp nháy. Các kim đồng hồ ở buồng lái rối loạn, rồi không nhúc nhích nữa. Tàu buộc phải đáp xuống hành tinh gần nhất.

Cửa tàu hé mở, hai người ăn mặc như sĩ quan bước vào. Họ kiểm tra chúng tôi và vật dụng mang theo. Chăn-bai huých tôi, nói nhỏ:

– Người máy.

Tôi giật mình nhưng chưa nhận ra họ có gì khác thường. Khi họ đưa chúng tôi vào thành phố, tôi quan sát những người xung quanh mới nhận ra sự khác biệt. Da của họ có nhiều màu: hồng, ánh xanh, vàng nghệ hoặc tím,... Vài người kéo cao tay áo, để lộ những cánh tay bằng thép.

– Chắc họ chỉ quen “dời non, lấp biển". – Chăn-bai cười.

Cậu chăm chú nghe máy dịch tự động, lẩm bẩm:

– Mỗi ngày mười giờ, một tuần mười ngày, mỗi tháng mười tuần, một năm mười tháng. Thế là dài hơn hay ngắn hơn ở Trái Đất nhỉ?

Tôi thì mải mê với máy móc dọc đường đi. Tất cả các việc đều do máy làm, từ xây dựng đến cắt tóc, tẩm quất,... Tôi thích nhất những chiếc ô tô vừa chạy vừa bay. Chúng hoạt động theo yêu cầu bằng giọng nói của chủ nhân. Tất nhiên, tôi chẳng ra lệnh được cho xe nào vì không cái nào thuộc sở hữu của tôi.

Cái gì cũng hấp dẫn cho tới khi chúng tôi thấy quá nóng bức. Ở Trái Đất, 30 độ chưa nóng lắm, nhưng ở đây oi bức lạ thường mặc dù có rất nhiều cây. Tôi lại gần một cây đại thụ. Thân to đồ sộ, gốc rễ xù xì, cành lá xanh tươi, nhưng càng lại gần càng nóng ran. Tôi sờ vào thân cây và chợt phát hiện ra đây cũng chỉ là cái máy mang hình cây. Chao ôi, tôi bỗng nhớ Trái Đất của tôi làm sao! Tôi thèm bóng cây râm mát với tiếng chim hót ríu ran làm sao! Bao giờ tôi mới được trở về?

(Theo Viết Linh) 

Câu 1

Trả lời câu hỏi 1 bài đọc trang 42 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Tìm chi tiết cho biết lí do con tàu phải hạ cánh xuống hành tinh gần nhất.

Phương pháp giải:

Em đọc đoạn văn đầu tiên của bài đọc để tìm câu trả lời.

Lời giải chi tiết:

Chi tiết con tàu đang vượt qua hành lang lửa trên hành trình thám hiểm không gian, phía trước tàu bỗng xuất hiện những tia sáng nhấp nháy. Các kim đồng hồ ở buồng lái rối loạn, rồi không nhúc nhích nữa. Tàu buộc phải đáp xuống hành tinh gần nhất.

Câu 2

Trả lời câu hỏi 2 bài đọc trang 42 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Hai nhà du hành phát hiện ra những điều gì đặc biệt ở hành tinh đó?

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ bài đọc để tìm câu trả lời.

Lời giải chi tiết:

- Con người: là người máy, có vẻ ngoài rất đặc biệt (da có nhiều màu, tay làm bằng thép).

- Cách tính thời gian: mỗi ngày mười giờ, mỗi tuần mười ngày, mỗi tháng mười tuần, một năm mười tháng.

- Máy móc: dọc đường toàn là máy móc làm việc; ô tô vừa chạy vừa bay và hoạt động theo yêu cầu bằng giọng nói của chủ nhân.

Câu 3

Trả lời câu hỏi 3 bài đọc trang 42 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Vì sao nhân vật “tôi” cảm thấy nhớ Trái Đất?

Phương pháp giải:

Em dựa vào bài đọc, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Nhân vật “tôi” nhận ra trên hành tinh lạ này không có sự sống bình thường, mà tất cả chỉ là “đồ mô phỏng”. Điều đó khác xa với Trái Đất, nơi có sự sống tự nhiên, nơi có con người, có động vật, có cây cối,... và bao nhiêu tình cảm, cảm xúc tạo ra từ sự sống tự nhiên đó. Nhân vật “tôi” đã quen thuộc với cuộc sống đó, vì vậy khi đến một hành tinh mà sự sống chỉ do “người máy tạo ra”, nhân vật “tôi” cảm thấy nhớ quê hương của mình.

Câu 4

Trả lời câu hỏi 4 bài đọc trang 42 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Đóng vai một người máy trên hành tinh lạ, giới thiệu về hành tinh đó.

Các bạn nhìn tôi có lạ không? Để tôi nói cho các bạn nghe về chúng tôi và nơi chúng tôi sống nhé!

Phương pháp giải:

Em dựa vào nội dung bài đọc, suy nghĩ và đóng vai người máy để giới thiệu về hành tinh đó.

Lời giải chi tiết:

Bài tham khảo 1:

Xin chào. Tôi tên là Một Nghìn. Tôi là một người máy trên hành tinh Xa Tít. Các bạn nhìn này, da tôi màu tím rất đẹp phải không? Tay của tôi làm bằng thép đấy, nên nếu tôi lỡ làm bạn đau, bạn nhớ nói với tôi ngay nhé. Hành tinh của tôi rất đặc biệt. Ở hành tinh của tôi, cách tính thời gian không giống như ở Trái Đất. Mỗi ngày chúng tôi chỉ có mười giờ, nhưng một tuần chúng tôi lại có tới mười ngày. Tôi nghĩ là tổ tiên của chúng tôi rất thích số 10. Các bạn có nhìn thấy những toà nhà, những con đường, những hàng cây,... kia không? Tất cả đều là người máy chúng tôi đấy. Những bạn toà nhà có thể nằm im lìm một chỗ từ năm này sang năm khác, nhưng nếu cần thiết, các bạn ấy có thể đứng lên và di chuyển sang chỗ khác tiện lợi hơn. Khi có bất cứ sự cố gì bên trong toà nhà, các bạn ấy cũng sẽ tự động sửa chữa, thay thế,... Các bạn con đường cũng vậy. Họ phục vụ cho những người khác đi lại, và họ cũng có thể tự đổi hướng, tự sửa chữa khi cần. Kia là những người bạn ô tô của chúng tôi. Các bạn ấy có thể chạy hoặc bay, tuỳ theo yêu cầu bằng giọng nói của chủ nhân,... Các bạn có thích hành tinh của chúng tôi không? Các bạn có thể tới thăm chúng tôi bất cứ lúc nào nhé, chỉ cần nhắm mắt lại và tưởng tượng thôi.

Bài tham khảo 2:

Các bạn nhìn tôi có lạ không? Để tôi kể cho các bạn nghe về chúng tôi và nơi chúng tôi sống nhé! Cơ thể chúng tôi được làm hoàn toàn bằng thép nên rất chắc chắn. Chúng tôi có nhiều màu da khác nhau như hồng, ánh xanh,.... Ở hành tinh này, sự tự động hóa là một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của chúng tôi. Tất cả các công việc từ xây dựng đến cắt tóc đều được thực hiện bằng các máy móc thông minh. Thậm chí, những phương tiện di chuyển như ô tô cũng có khả năng bay và hoạt động theo yêu cầu của chủ nhân. Tuy nhiên, mặc dù có nhiều tiện ích, cuộc sống ở hành tinh này cũng có những điều lạ lẫm và khác biệt so với những gì các bạn từ Trái Đất đã quen thuộc, tiêu biểu như thời tiết. Thời tiết ở đây nóng bức vô cùng.

Câu 5

Trả lời câu hỏi 5 bài đọc trang 42 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Kể tiếp phần kết thúc cho câu chuyện.

Gợi ý:

Thế rồi,……

Bỗng nhiên,….

Cuối cùng,….

Phương pháp giải:

Em suy nghĩ và viết tiếp phần kết cho câu chuyện dựa vào gợi ý.

Lời giải chi tiết:

Bài tham khảo 1:

Bỗng nhiên, một chiếc ô tô hạ xuống trước mặt chúng tôi. Tôi còn đang chưa hiểu chuyện gì thì Chăn-bai đã ra lệnh: “Mở cửa!”. Lập tức, cửa ô tô mở ra, như mời chúng tôi vào ngồi. Chăn-bai kêu lên mừng rỡ và bảo tôi:

- Mình chỉ thử thôi, ai ngờ lại được.

Chần chừ một lúc, tôi cũng chui vào xe cùng Chăn-bai. Cửa xe đóng vào. Bên trong xe mát rượi, không khí trong lành khác hẳn cái nóng nực bên ngoài. Thế rồi chiếc xe cất giọng:

- Tôi là quà tặng của tổng thống cho các vị khách quý đến từ Trái Đất. Xin hỏi chủ nhân muốn đi đâu?

- Về Trái Đất - Tôi buột miệng.

Chăn-bai nhìn tôi cười:

- Sao được chứ? Đây là ô tô chứ đâu phải tàu du hành vũ trụ.

Nhưng Chăn-bai chưa dứt lời, chiếc ô tô đã bay vọt lên không trung. Bằng tốc độ như sao chổi, nó đã ra khỏi bầu khí quyển và lao vào vũ trụ. Cuối cùng, chúng tôi cũng thấy Trái Đất trước mặt khi bao nhiêu câu hỏi vẫn còn chưa dứt trong đầu.

Bài tham khảo 2:

Thế rồi, trong lúc tôi và Chăn-bai cảm thấy nhớ nhà và khao khát trở về Trái Đất, chúng tôi bỗng nhiên nghe thấy tiếng còi báo hiệu từ tàu vũ trụ. Lửa trên hành tinh đã được dập tắt, và tàu đã sẵn sàng cất cánh trở về hành tinh quê hương của chúng tôi. Với niềm vui và hạnh phúc tràn đầy, tôi lên tàu và bắt đầu hành trình trở về nhà, mang theo những kỷ niệm đáng nhớ về hành tinh kì lạ mà chúng tôi vừa thăm.

Vận dụng Câu 1

Trả lời câu hỏi 1 vận dụng trang 43 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Tìm trong và ngoài bài đọc những từ ngữ chỉ sự vật trong vũ trụ.

M: sao Kim,...

Phương pháp giải:

Em dựa vào bài đọc và kiến thức của bản thân để tìm những từ ngữ chỉ sự vật trong vũ trụ dựa vào gợi ý.

Lời giải chi tiết:

Những từ ngữ chỉ sự vật trong vũ trụ: hành tinh, sao, thiên hà, Mặt Trời, Sao Thuỷ, Sao Kim, Sao Hoả, Trái Đất, Sao Mộc, Sao Thổ, Sao Thiên Vương, Sao Hải Vương, Mặt Trăng,...

Vận dụng Câu 2

Trả lời câu hỏi 2 vận dụng trang 43 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Tìm các đại từ trong đoạn dưới dây và cho biết mỗi đại từ đó dùng để xưng hô hay để thay thế.

Tôi thích nhất những chiếc ô tô vừa chạy vừa bay. Chúng hoạt động theo yêu cầu bằng giọng nói của chủ nhân.

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ câu văn để tìm ra các đại từ và nêu tác dụng của đại từ đó.

Lời giải chi tiết:

- Đại từ "tôi" dùng để xưng hô.

- Đại từ "chúng" dùng để thay thế.

Vận dụng Câu 3

Trả lời câu hỏi 3 vận dụng trang 43 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Viết tiếp câu dưới đây, trong đó có sử dụng đại từ thay thế.

Tôi lại gần một cây đại thụ. ✿

Phương pháp giải:

Em đọc câu văn và viết tiếp câu phù hợp.

Lời giải chi tiết:

Tôi lại gần một cây đại thụ. Thân nó to đồ sộ, gốc rễ xù xì, cành lá xanh tươi.