Phần 2 - Đánh giá giữa học kì I: Tiết 6 - 7: Cánh đồng vàng trang 86 SGK Tiếng Việt lớp 5 tập 1 Kết nối tri thức

Bài đọc

CÁNH ĐỒNG VÀNG

(Trích)

Tôi thả trâu ngoài bờ đê. Một mình lên ngọn đê ngồi ngắm cánh đồng. Cánh đồng vàng rực trong nắng chiều hanh hao. Cả đồng lúa đang chín tới. Hình như chúng chen lẫn nhau mà chín.

– Đừng có chen! Đừng có chen! – Những bông lúa kêu lên. Và những bông lúa khác thúc giục:

– Chín nhanh lên! Chín nhanh lên!

Tôi lắng nghe tiếng cánh đồng xôn xao. Mới đây thôi, đồng lúa phơi một màu vàng chanh, còn bây giờ nó đã rực lên một màu vàng cam rồi. Mặt trời từ từ trôi về phía những dãy núi mờ xa.

Mặt trời càng xuống thấp, cánh đồng lúa càng dâng lên. Màu vàng dâng lên, trải ra mỗi lúc một rộng, giống như toàn bộ cánh đồng là một hồ nước mênh mông màu vàng chói. Cánh đồng bập bềnh, bập bềnh.

Mặt trời vẫn lặn chậm rãi xuống chân trời. Tôi có cảm giác mặt trời sẽ rơi xuống cánh đồng vàng. Tôi thấy mình bập bềnh trên con thuyền giữa biển màu vàng.

- Nhanh lên! Chín nhanh lên!

– Đừng có chen! Đừng có chen!

– Ai ngồi trên đê cao? Chín nhanh lên!

Tôi nghe lúa thì thầm. Tôi cũng thì thầm đáp lời chúng:

– Tôi ngồi trên đê cao. Tôi cũng đang chín với các bạn đây.

Và tôi thấy mình đang chín thật sự. Màu áo xanh của tôi đã nhuốm vàng từ bao giờ, màu vàng lấp lánh ánh hoàng hôn. Hoà nhập vào hạnh phúc lớn lao của người khác, bản thân ta sẽ hạnh phúc. Hoà nhập với cánh đồng, tôi có niềm vui của lúa chín vàng,

(Theo Nguyễn Trọng Tạo)

Câu 1

Trả lời câu hỏi 1 trang 87 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Bạn nhỏ ngắm cánh đồng vào thời gian nào trong ngày? Chọn đáp án đúng.

A. Buổi sáng

B. Buổi trưa

C. Buổi chiều

D. Buổi tối

Phương pháp giải:

Em đọc đoạn văn đầu tiên của bài đọc để tìm câu trả lời.

Lời giải chi tiết:

C. Buổi chiều

Câu 2

Trả lời câu hỏi 2 trang 87 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Cánh đồng lúa hiện ra như thế nào qua cảm nhận của bạn nhỏ khi ngồi trên đê?

– Về màu sắc

– Về âm thanh

– Về sự chuyển động, phát triển

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ bài đọc để tìm câu trả lời.

Lời giải chi tiết:

Khi ngồi trên đê ngắm cánh đồng lúa, bạn nhỏ cảm nhận được màu vàng rực của lúa chín trong nắng chiều hanh hao, cảm thấy cả cánh đồng lúa đang chuyển động, đang chen lấn nhau mà chín, như nghe thấy tiếng những bông lúa nói với nhau, giục nhau chín nhanh lên.

Câu 3

Trả lời câu hỏi 3 trang 87 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Tìm trong bài những từ ngữ tả màu sắc của cánh đồng lúa.

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ bài đọc để tìm câu trả lời.

Lời giải chi tiết:

Những từ ngữ chỉ màu sắc của cánh đồng: vàng rực, vàng chanh, vàng cam, vàng chói.

Câu 4

Trả lời câu hỏi 4 trang 87 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Trong bài, cây lúa được nhân hoá bằng những cách nào?

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ bài đọc để tìm câu trả lời.

Lời giải chi tiết:

Cây lúa trong bài được nhân hoá bằng các cách:

(1) sử dụng từ ngữ chỉ hoạt động của người để kể, tả về cây lúa (chen lấn nhau, kêu lên, thúc giục, thì thầm,...)

(2) trò chuyện với cây lúa như trò chuyện với người:

- Ai ngồi trên đê cao? Chín nhanh lên!

Tôi cũng thì thầm đáp lời chúng:

- Tôi ngồi trên đê cao. Tôi cũng đang chín với các bạn đây.

Câu 5

Trả lời câu hỏi 5 trang 87 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Nêu tác dụng của biện pháp nhân hoá trong việc miêu tả đồng lúa đang chín.

Phương pháp giải:

Em suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Biện pháp nhân hoá góp phần làm cho cánh đồng lúa càng trở nên gần gũi, thân thiết với con người, chúng như có sức sống mạnh mẽ, đang náo nức lớn lên, trưởng thành, dâng cho người những bông lúa trĩu hạt, cho mùa vàng bội thu.

Câu 6

Trả lời câu hỏi 6 trang 87 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Theo em, vì sao bạn nhỏ cảm thấy mình bập bềnh trên con thuyền giữa biển màu vàng?

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ đoạn văn từ “Mặt trời càng xuống thấp” đến “giữa biển vàng.” để tìm câu trả lời.

Lời giải chi tiết:

Nhân vật “tôi” cảm thấy mình bập bềnh trên con thuyền giữa biển màu vàng là vì: Khi mặt trời xuống thấp, cánh đồng lúa như dâng lên, trải ra mỗi lúc một rộng, giống như toàn bộ cánh đồng là một hồ nước mênh mông màu vàng chói.

Câu 7

Trả lời câu hỏi 7 trang 87 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Qua cách quan sát, cảm nhận về cánh đồng lúa đang chín, em thấy bạn nhỏ là người thế nào?

Phương pháp giải:

Em dựa vào bài đọc, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Em thấy bạn nhỏ có những cảm nhận tinh tế về mọi xao động của cảnh vật thiên nhiên, là người giàu cảm xúc và có trí tưởng tượng phong phú. Bạn nhỏ là người rất yêu quê hương mình.

Câu 8

Trả lời câu hỏi 8 trang 87 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Em hiểu thế nào về câu “Hoà nhập vào hạnh phúc lớn lao của người khác, bản thân ta sẽ hạnh phúc."?

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ câu văn, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Câu văn này muốn nói rằng: Chúng ta sẽ cảm thấy vui, thấy hạnh phúc, thấy cuộc sống đẹp và có ý nghĩa hơn khi biết sẻ chia, đồng cảm, chan hoà với mọi người quanh ta.

Câu 9

Trả lời câu hỏi 9 trang 87 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Tìm nghĩa của từ chín trong mỗi câu dưới đây:

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ các từ và nghĩa của từ để tìm nghĩa phù hợp.

Lời giải chi tiết:

a - (2)

b - (3)

c - (1)

Câu 10

Trả lời câu hỏi 10 trang 87 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Đặt câu với từ chín theo 1 trong 3 nghĩa nêu ở bài tập 9.

Phương pháp giải:

Em suy nghĩ và đặt câu phù hợp.

Lời giải chi tiết:

- Mít đã chín thơm lừng cả góc vườn.

- Em thích ăn thịt bò nấu chín kĩ.

- Bố em là người rất chín chắn.