Bài 14: Trong lời mẹ hát trang 59 SGK Tiếng Việt lớp 4 tập 2 Kết nối tri thức với cuộc sống

Khởi động

Kể cho bạn nghe một kỉ niệm với người thân mà em nhớ nhất. Nêu cảm nghĩ của em khi nhớ về kỉ niệm ấy. 

Phương pháp giải:

Em nhớ lại kỉ niệm với người thân và chia sẻ với bạn.

Lời giải chi tiết:

Bài tham khảo 1:

Em còn nhớ như in ngày đầu tiên đi học. Tối hôm đó, sau bữa tối, mẹ đã mang vào phòng em một bọc quà rất to. Em cứ nghĩ là được mẹ mua cho đồ chơi hay là một bộ lego mà tôi hằng mong muốn. Em háo hức mở bọc quà, thì ra đó toàn là sách, vở, đồ dùng học tập và có cả một chiếc cặp sách in hình siêu nhân mà em rất thích. Bộ đồng phục đã được mẹ là phẳng phiu.  Em rất cảm động. Sáng hôm sau, mẹ âu yếm dắt em đến trường. Em vẫn nhớ cảm giác hồi hộp và lo sợ lúc đó, em không biết mình sẽ làm gì và mình sẽ như thế nào khi không có mẹ ở bên. Rời tay mẹ, em bước vào cổng trường, em thấy mình thật bơ vơ và lạc lõng. "Cố lên con, rồi con sẽ quen với cô giáo và các bạn.” – mẹ hét vọng lại từ xa. Nhờ có lời động viên, khích lệ của mẹ mà em không còn sợ hãi nữa. Đến bây giờ khi đã là học sinh lớp 4, nghĩ lại về ngày đầu tiên đi học ấy, em vẫn còn nôn nao như mới ngày hôm qua. Em yêu mẹ nhiều lắm.

Bài tham khảo 2:

Kỉ niệm về ông nội thật đáng trân trọng. Em còn nhớ ông rất yêu thích cây cối. Mỗi buổi chiều, ông thường dắt em cùng ra thăm vườn, chăm cây. Ông đã dạy em cách chăm sóc từng loại cây. Cây xương rồng ưa nắng, cần ít nước; cây lưỡi hổ ưa râm,.... Không chỉ vậy, em còn được nghe ông kể rất nhiều câu chuyện hay về cuộc sống. Em rất yêu ông nội của mình. Tuy ông đã đi xa, nhưng em vẫn sẽ mãi nhớ những kỉ niệm về ông.

Bài đọc

TRONG LỜI MẸ HÁT

Tuổi thơ chở đầy cổ tích

Dòng sông lời mẹ ngọt ngào

Đưa con đi cùng đất nước

Chòng chành nhịp võng ca dao.

Con gặp trong lời mẹ hát

Cánh cò trắng, dải đồng xanh 

Con yêu màu vàng hoa mướp 

“Con gà cục tác lá chanh".

Thời gian chạy qua tóc mẹ

Một màu trắng đến nôn nao 

Lưng mẹ cứ còng dần xuống 

Cho con ngày một thêm cao.

Mẹ ơi, trong lời mẹ hát 

Có cả cuộc đời hiện ra 

Lời ru chắp con đôi cánh 

Lớn rồi con sẽ bay xa.

(Trương Nam Hương) 

Từ ngữ

- Chòng chành: nghiêng qua nghiêng lại, không giữ được thăng bằng.

- Nôn nao: (nghĩa trong bài) trạng thái xao động trong tình cảm khi đang nhớ đến điều gì đó.

Câu 1

1. Khổ thơ nào cho thấy ngay từ thuở ấu thơ, bạn nhỏ đã được nghe mẹ kể chuyện cổ tích, hát ru những bài ca dao? 

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ khổ thơ thứ nhất và trả lời câu hỏi.

“Tuổi thơ chở đầy cổ tích

Dòng sông lời mẹ ngọt ngào

Đưa con đi cùng đất nước

Chòng chành nhịp võng ca dao.”

Lời giải chi tiết:

Khổ thơ đầu cho thấy ngay từ thuở thơ ấu, bạn nhỏ đã được nghe mẹ kể chuyện cổ tích, hát ru những bài ca dao.

“Tuổi thơ chở đầy cổ tích

Dòng sông lời mẹ ngọt ngào

Đưa con đi cùng đất nước

Chòng chành nhịp võng ca dao.”

Câu 2

2. Tìm những hình ảnh đẹp, gần gũi được gợi ra từ lời hát ru của mẹ. 

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ khổ thơ thứ 2 trong bài thơ để tìm câu trả lời.

“Con gặp trong lời mẹ hát

Cánh cò trắng, dải đồng xanh 

Con yêu màu vàng hoa mướp 

“Con gà cục tác lá chanh".”

Lời giải chi tiết:

Những hình ảnh đẹp, gần gũi được gợi ra từ lời hát ru của mẹ: 

- Con gặp trong lời mẹ hát

- Cánh cò trắng, dải đồng xanh 

- Màu vàng hoa mướp 

- “Con gà cục tác lá chanh".

Câu 3

3. Qua cảm nhận của bạn nhỏ về mẹ (ở khổ thơ thứ ba), em thấy bạn nhỏ là người như thế nào?

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ khổ thơ thứ ba, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

“Thời gian chạy qua tóc mẹ

Một màu trắng đến nôn nao 

Lưng mẹ cứ còng dần xuống 

Cho con ngày một thêm cao.”

Lời giải chi tiết:

Qua cảm nhận của bạn nhỏ về mẹ (ở khổ thơ thứ ba), em thấy bạn nhỏ là người rất thương mẹ, hiểu chuyện, biết suy nghĩ, thấu hiểu được sự hi sinh của mẹ.

Câu 4

4. Dựa theo nội dung khổ thơ thứ tư, đóng vai bạn nhỏ để nói lời tâm sự với mẹ. 

Phương pháp giải:

Em kĩ khổ thơ thứ tư, suy nghĩ và đóng vai bạn nhỏ để nói lời tâm sự với mẹ. 

Lời giải chi tiết:

Nếu là bạn nhỏ, em sẽ nói: “Con cảm ơn mẹ rất nhiều. Cảm ơn mẹ vì những gì mà mẹ đã dành cho con, cả cuộc đời mẹ vất vả nuôi con, hy sinh cho con. Con hứa với mẹ, con sẽ cố gắng học tập để trở thành một đứa con ngoan, trở thành người có ích cho xã hội.”

Câu 5

5. Theo em, bài thơ Trong lời mẹ hát muốn nói về điều gì? Chọn câu trả lời dưới đây hoặc nêu ý kiến của em.

A. Những kỉ niệm thân thương thời thơ ấu.

B. Lòng biết ơn đối với cha mẹ.

C. Vẻ đẹp và ý nghĩa của những bài hát ru.

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ bài thơ, suy nghĩ về nội dung bài thơ và chọn đáp án đúng. 

Lời giải chi tiết:

Theo em, bài thơ Trong lời mẹ hát muốn nói về lòng biết ơn đối với cha mẹ.

Chọn B.

* Học thuộc lòng 3 khổ thơ cuối. 

Luyện tập

Câu 1: 

1. Tìm những hình ảnh nhân hoá trong bài thơ Trong lời mẹ hát. 

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ bài thơ để tìm được những hình ảnh nhân hóa. 

Lời giải chi tiết:

Những hình ảnh nhân hoá trong bài thơ Trong lời mẹ hát:

- Tuổi thơ chở đầy cổ tích

- Con gà cục tác lá chanh.

- Thời gian chạy qua tóc mẹ

- Trong lời mẹ hát có cả cuộc đời hiện ra

- Lời ru chắp con đôi cánh

Câu 2

2. Viết 2 – 3 câu về những việc mẹ đã làm cho em trong đó có trạng ngữ chỉ thời gian hoặc nơi chốn.

Phương pháp giải:

Em suy nghĩ và trả lời câu hỏi. 

Lời giải chi tiết:

Ngay từ khi em sinh ra, mẹ đã chăm sóc không rời tay. Từ bé đến lớn, mẹ luôn dành những điều tốt đẹp nhất cho em. Dù sau này lớn khôn, em vẫn luôn là cô con gái bé bỏng của mẹ ngày nào.