Lý thuyết thực hành tác động của con người đến thiên nhiên Địa lí 6 Chân trời sáng tạo

I. Nội dung

Hình 24.1. Sơ đồ thể hiện một số tác động của con người đến thiên nhiên

II. Chuẩn bị

Xây dựng kế hoạch học tập theo các nội dung sau:

1. Lựa chọn chủ đề.

2. Xác định địa điểm, thời gian phù hợp với chủ đề, kế hoạch học tập và điều kiện thực tế ở địa phương.

3. Tư liệu, thiết bị

- SGK, sách tham khảo, bài báo,...

- Tài liệu từ internet.

- Dụng cụ xác định phương hướng.

- Phương tiện ghi hình, thu âm (nếu có).

4. Phân công nhiệm vụ thành viên trong nhóm.

III. Tổ chức học tập tại thực địa

- Quan sát địa bàn tham quan.

- Ghi chép thông tin đầy đủ.

- Thu thập mẫu vật.

- Chụp hình hoặc ghi chú những thông tin quan trọng.

- Ghi nhớ lộ trình tham quan.

IV. Thực hiện và báo cáo sản phẩm

1. Sắp xếp thông tin thu thập được theo chủ đề.

2. Kiểm tra các thông tin thu thập được với các nguồn tài liệu khác nhau.

3. Trình bày sản phẩm.

4. Rút kinh nghiệm từ các nhóm khác và ý kiến của giáo viên.

Học sinh tiến hành tham quan địa phương, thu thập tài liệu và viết báo cáo dưới sự hướng dẫn của giáo viên.

Ví dụ: Báo cáo ảnh hưởng của phân bón hóa học, thuốc trừ sâu

BÀI BÁO CÁO 

Chủ đề: Ảnh hưởng của phân bón hóa học và thuốc trừ sâu 

Địa điểm: Trang trại trồng rau tại xã ............ 

Thời gian tham quan: Ngày ... tháng ... năm ... 

Nhóm học sinh thực hiện: ............ 

Thành viên nhóm: ............

I. Mục tiêu chuyến tham quan

- Tìm hiểu quá trình sử dụng phân bón hóa học và thuốc trừ sâu trong sản xuất nông nghiệp.

- Nhận diện các tác động tiêu cực của các chất này đối với môi trường và sức khỏe. 

- Gợi mở hướng tiếp cận các phương pháp canh tác thân thiện hơn với môi trường.

II. Quan sát và thu thập thông tin

1. Hoạt động tại địa phương

- Trang trại trồng rau quy mô vừa (khoảng 3 ha), sử dụng chủ yếu phân đạm ure, NPK tổng hợp và thuốc BVTV hóa học. 

- Người dân phun thuốc trừ sâu định kỳ 5 – 7 ngày/lần, không dùng thiết bị bảo hộ đầy đủ. 

2. Ảnh hưởng đến môi trường

- Đất: Màu đất bạc màu, ít giun đất, tơi xốp kém. 

- Nước: Mương thoát nước có váng nổi, mùi hắc nhẹ.

- Không khí: Có mùi thuốc tồn lưu sau khi phun vài giờ.

- Đa dạng sinh học: Ít côn trùng có lợi như ong, bướm; cá trong mương chết rải rác sau mùa thuốc.

3. Ảnh hưởng đến con người

- Một số người dân chia sẻ thường bị ngứa da, cay mắt, thậm chí choáng nhẹ sau khi phun thuốc.

- Lo ngại về dư lượng thuốc trong rau không rửa sạch kỹ.

- Học sinh ghi nhận thông tin từ cán bộ kỹ thuật về ảnh hưởng lâu dài như suy gan, ung thư do tích tụ chất độc.

III. Tác động của phân bón hóa học và thuốc trừ sâu

1. Đến môi trường đất

- Làm đất chai cứng, mất cân bằng pH.

- Giết chết vi sinh vật có lợi trong đất, làm giảm độ màu mỡ.

- Tồn dư hóa chất lâu dài, gây ô nhiễm đất canh tác.

2. Đến môi trường không khí

- Khi bón phân đạm (ure), có thể sinh ra khí amoniac (NH₃), nitơ oxit (NOx) gây ô nhiễm không khí.

- Khi phun thuốc trừ sâu, hơi hóa chất bay vào không khí, ảnh hưởng đến người và động vật hít phải.

3. Đến môi trường nước

- Phân bón và thuốc trừ sâu bị rửa trôi theo mưa xuống ao, hồ, sông.

- Gây hiện tượng phú dưỡng: tảo nở hoa, thiếu oxy, cá chết hàng loạt.

- Ô nhiễm nguồn nước ngầm, ảnh hưởng đến nước sinh hoạt.

4. Đến môi trường sinh vật

- Làm giảm đa dạng sinh học: nhiều loài côn trùng, chim chóc, sinh vật đất bị tiêu diệt.

- Gây ngộ độc gián tiếp cho động vật ăn phải cây trồng có dư lượng thuốc.

- Ảnh hưởng đến sức khỏe con người qua chuỗi thực phẩm (ăn rau, cá… có dư lượng hóa chất).

IV. Sản phẩm nhóm

- Báo cáo viết (tài liệu này).

- Ảnh chụp hiện trường: Cánh đồng rau, chai thuốc sâu, hệ thống tưới tiêu.

- Video phỏng vấn người dân và cán bộ nông nghiệp (đính kèm trong slide nhóm).

V. Đánh giá và kiến nghị

1. Nhận xét

- Phân bón và thuốc hóa học giúp tăng năng suất ngắn hạn nhưng ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường và sức khỏe nếu dùng không kiểm soát.

- Nhiều người dân chưa ý thức đầy đủ việc bảo hộ và xử lý chất thải.

2. Đề xuất

- Khuyến khích sử dụng phân hữu cơ, thuốc sinh học, trồng luân canh.

- Tăng cường truyền thông và tập huấn kỹ thuật canh tác an toàn.

VI. Rút kinh nghiệm

- Cần chuẩn bị câu hỏi phỏng vấn kỹ hơn trước chuyến đi.

- Nên mang thiết bị ghi âm và máy đo pH nếu có để kiểm chứng thông tin khách quan hơn.

- Rút ra bài học: Việc bảo vệ môi trường bắt đầu từ những lựa chọn canh tác nông nghiệp hàng ngày.

Loigiaihay.com