Soạn bài Nhân vật quan trọng SGK Ngữ văn 12 tập 1 Kết nối tri thức

Trước khi đọc

Trả lời Câu hỏi Trước khi đọc trang 132 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Khoác lác, ảo tưởng, theo bạn, có phải là một thói tật đáng cười? Vì sao?

Phương pháp giải:

Vận dụng tri thức Ngữ văn để hiểu đúng nghĩa của các từ, suy nghĩ và đưa ra nhận xét của bản thân

Lời giải chi tiết:

Theo quan điểm của tôi, khoác lác và ảo tưởng là những thói tật không hoàn toàn đáng cười, nhưng cũng không nên được khuyến khích.

Lý do:

Tích cực:

Khả năng tự tin: Đôi khi, khoác lác và ảo tưởng có thể xuất phát từ sự tự tin thái quá vào bản thân. Tuy nhiên, sự tự tin là một phẩm chất cần thiết để thành công trong cuộc sống.

Khả năng truyền cảm hứng: Niềm tin vào bản thân và khả năng của mình có thể truyền cảm hứng cho người khác và giúp họ đạt được mục tiêu.

Khả năng giải trí: Những người khoác lác và ảo tưởng có thể mang lại tiếng cười cho mọi người bởi những câu chuyện hài hước và phi thực tế của họ.

Tiêu cực:

Sự thiếu trung thực: Khác với sự tự tin, khoác lác và ảo tưởng thường đi kèm với sự thiếu trung thực về khả năng và thành tích của bản thân.

Sự kiêu ngạo: Niềm tin thái quá vào bản thân có thể dẫn đến sự kiêu ngạo, khiến người khác khó chịu và xa lánh.

Sự thất vọng: Khi ảo tưởng về bản thân vỡ tan, người khoác lác và ảo tưởng có thể dẫn đến sự thất vọng và chán nản.

Kết luận:

Khoác lác và ảo tưởng có thể mang lại một số lợi ích nhất định, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ. Do đó, chúng ta nên cân nhắc kỹ lưỡng trước khi hành động theo những thói tật này.

Thay vì khoác lác và ảo tưởng, chúng ta nên:

Tập trung phát triển bản thân: Nâng cao kỹ năng và kiến thức để có thể tự tin vào khả năng của mình một cách thực sự.

Trung thực với bản thân và người khác: Sống thật với chính mình và không nên phóng đại khả năng của bản thân.

Học cách lắng nghe và tiếp thu ý kiến đóng góp: Nhận thức được những hạn chế của bản thân và luôn sẵn sàng học hỏi từ người khác.

Trong khi đọc 1

Trả lời Câu hỏi 1 Trong khi đọc trang 133 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Đối thoại xã giao thái quá của các nhân vật thể hiện điều gì?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ tác phẩm, đọc kĩ các đoạn đối thoại của các nhân vật.

Lời giải chi tiết:

Biểu hiện của đối thoại xã giao thái quá:

Các nhân vật sử dụng những lời khen ngợi sáo rỗng, nịnh hót nhau một cách lộ liễu.

Họ nói những điều không đúng với thực tế, chỉ nhằm mục đích lấy lòng nhau.

Họ sử dụng những lời lẽ hoa mỹ, nhưng lại thiếu đi sự chân thành.

Ý nghĩa:

Thể hiện sự giả tạo, của xã hội: Con người sống trong xã hội này luôn che giấu bản thân và đeo lên mình những chiếc mặt nạ.

Thể hiện sự bất lực, chán nản của các nhân vật: Họ không thể thoát khỏi vòng xoáy giả tạo của xã hội và đành phải tiếp tục diễn trò.

Phê phán xã hội phong kiến Nga Sa hoàng: Xã hội này đề cao sự giả tạo, và coi trọng địa vị, tiền bạc hơn phẩm chất con người.

Ví dụ:

Khi Khlestakov đến thị trấn, các quan chức địa phương đều nịnh hót anh ta một cách lộ liễu. Họ gọi anh ta là "quan thanh tra", "người có chức quyền", "người cao quý"...

Khi Khlestakov khoe khoang về cuộc sống xa hoa của mình, các quan chức đều tin tưởng và ghen tị với anh ta.

Khi Khlestakov bỏ đi, các quan chức lại quay sang nói xấu và chê bai anh ta.

Phân tích:

Gogol đã sử dụng nghệ thuật châm biếm, trào phúng để vạch trần sự giả tạo, của xã hội phong kiến Nga Sa hoàng.

Ông đã xây dựng những nhân vật điển hình với những lời nói, hành động hài hước nhưng lại mang ý nghĩa sâu sắc.

Tác phẩm "Quan thanh tra" là một tiếng nói tố cáo mạnh mẽ xã hội bất công và thối nát.

Trong khi đọc 2

Trả lời Câu hỏi 2 Trong khi đọc trang 133 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Lưu ý thái độ của Khơ-lét-xta-cốp với “dân đen”, cũng như chính bản thân mình.

Phương pháp giải:

Chú ý đến các chi tiết miêu tả thái độ của nhân vật.

Lời giải chi tiết:

-Thái độ với “dân đen”:

+Cảm thông và thương xót: 

Khơ-lét-xta-cốp cảm nhận được nỗi khổ của người dân khi phải chịu đựng sự áp bức, bóc lột của tầng lớp thống trị.

Ông thương xót cho những người nông dân nghèo khổ, phải chịu sưu cao thuế nặng, bị bóc lột đến cùng cực.

Ông đồng cảm với những người lính tráng thấp cổ bé miệng, bị đối xử tàn tệ, coi như cỏ rác.

+Căm phẫn và phẫn nộ: 

Khơ-lét-xta-cốp căm phẫn trước sự bất công, tàn ác của xã hội.

Ông phẫn nộ trước sự bóc lột, áp bức của tầng lớp thống trị đối với người dân.

Ông lên án gay gắt chế độ Nga hoàng thối nát, bất công.

+Mong muốn thay đổi: 

Khơ-lét-xta-cốp khao khát một xã hội công bằng, bình đẳng.

Ông mong muốn người dân được sống no ấm, hạnh phúc.

Ông tin tưởng vào tương lai tươi sáng của đất nước.

-Thái độ với chính bản thân mình:

+Tự hào và kiêu hãnh: 

Khơ-lét-xta-cốp tự hào về bản thân mình là một người lính Nga yêu nước.

Ông kiêu hãnh vì đã chiến đấu anh dũng bảo vệ Tổ quốc.

Ông ý thức được vai trò và trách nhiệm của mình trong xã hội.

+Buồn bã và thất vọng: 

Khơ-lét-xta-cốp buồn bã trước thực trạng xã hội Nga hoàng thối nát.

Ông thất vọng trước sự bất công, tàn ác của tầng lớp thống trị.

Ông cảm thấy bất lực trước những bất công xã hội.

+Mong muốn được cống hiến: 

Khơ-lét-xta-cốp mong muốn được cống hiến sức mình cho đất nước.

Ông muốn góp phần xây dựng một xã hội công bằng, bình đẳng.

Ông sẵn sàng hy sinh bản thân vì hạnh phúc của người dân.

-Biểu hiện cụ thể:

+Cảm thông và thương xót: 

Khi gặp gỡ người lính đánh giày, Khơ-lét-xta-cốp đã ân cần hỏi han, động viên và giúp đỡ anh.

Ông cũng bày tỏ sự thương cảm cho những người nông dân nghèo khổ khi phải chịu sưu cao thuế nặng.

+Căm phẫn và phẫn nộ: 

Khi chứng kiến cảnh tượng bất công, tàn ác trong xã hội, Khơ-lét-xta-cốp đã lên án gay gắt.

Ông phẫn nộ trước sự bóc lột, áp bức của tầng lớp thống trị đối với người dân.

+Mong muốn thay đổi: 

Khơ-lét-xta-cốp thường xuyên suy nghĩ về tương lai của đất nước.

Ông mong muốn một xã hội công bằng, bình đẳng, nơi người dân được sống no ấm, hạnh phúc.

+Tự hào và kiêu hãnh: 

Khơ-lét-xta-cốp luôn giữ gìn phẩm chất tốt đẹp của người lính Nga.

Ông tự hào về những chiến công của mình trong chiến tranh.

+Buồn bã và thất vọng: 

Khơ-lét-xta-cốp thường xuyên chìm trong những suy tư, trăn trở về thực trạng xã hội.

Ông buồn bã trước sự bất công, tàn ác của xã hội Nga hoàng.

+Mong muốn được cống hiến: 

Khơ-lét-xta-cốp luôn sẵn sàng hy sinh bản thân vì đất nước.

Ông mong muốn được góp phần xây dựng một xã hội công bằng, bình đẳng.

Trong khi đọc 3

Trả lời Câu hỏi 3 Trong khi đọc trang 134 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Khơ-lét-xta-cốp sơ ý bộc lộ thân phận thật của mình qua lời khoác lác thế nào?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, tìm ra lời khoác lác mà nhân vật nói và phân tích lời nói đó của nhân vật.

Lời giải chi tiết:

-Khoe khoang về chiến công:

Chém chết mười tám tên Thổ Nhĩ Kỳ: Khơ-lét-xta-cốp kể rằng mình đã một mình chém chết mười tám tên Thổ Nhĩ Kỳ trong chiến tranh. Tuy nhiên, đây là một con số phi thực tế, khó có thể xảy ra trong thực tế. Việc khoác lác này khiến người nghe nghi ngờ về tính xác thực của câu chuyện và về bản thân Khơ-lét-xta-cốp.

Đánh nhau với gấu: Khơ-lét-xta-cốp còn kể rằng mình đã từng đánh nhau với gấu và chiến thắng. Đây cũng là một câu chuyện khó tin, thể hiện sự khoác lác của Khơ-lét-xta-cốp.

-Khoe khoang về tiền bạc:

Có nhiều tiền: Khơ-lét-xta-cốp thường xuyên khoe khoang rằng mình có nhiều tiền, có thể mua bất cứ thứ gì mình muốn. Tuy nhiên, thực tế thì ông chỉ là một viên chức quèn với mức lương ít ỏi. Việc khoác lác về tiền bạc khiến người nghe nhận ra rằng Khơ-lét-xta-cốp đang cố gắng che giấu sự nghèo khó của mình.

Mua cả đống đồ: Khơ-lét-xta-cốp kể rằng mình đã mua cả đống đồ cho vợ và con gái. Tuy nhiên, đây chỉ là lời nói dối để che giấu sự thật rằng ông không có khả năng chu cấp cho gia đình.

-Khoe khoang về quan hệ:

Có nhiều bạn bè: Khơ-lét-xta-cốp thường xuyên khoe khoang rằng mình có nhiều bạn bè, có thể giúp đỡ ông trong mọi việc. Tuy nhiên, thực tế thì ông chỉ có một vài người bạn, và họ cũng không có khả năng giúp đỡ ông nhiều.

Có quan hệ với quan chức: Khơ-lét-xta-cốp còn khoe khoang rằng mình có quan hệ với quan chức. Tuy nhiên, đây chỉ là lời nói dối để che giấu sự thật rằng ông chỉ là một viên chức quèn, không có tiếng nói trong xã hội.

Kết luận:

Lời khoác lác của Khơ-lét-xta-cốp đã vô tình bộc lộ thân phận thật của mình: một viên chức quèn nghèo khổ, thiếu tự tin và khao khát được tâng bốc, được công nhận. Việc khoác lác này cũng thể hiện sự bất mãn của Khơ-lét-xta-cốp với thực trạng xã hội Nga hoàng thối nát, bất công.

Trong khi đọc 4

Trả lời Câu hỏi 4 Trong khi đọc trang 135 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Chú ý sự vênh lệch của việc gắn tên tuổi Puskin với thể loại ca kịch vui

Phương pháp giải:

Tìm hiểu về Puskin, chú ý đến thái độ lời nói của nhân vật.

Lời giải chi tiết:

-Puskin và ca kịch vui:

Puskin được biết đến là một nhà thơ, nhà văn, nhà viết kịch lỗi lạc của Nga. Ông có nhiều tác phẩm nổi tiếng thuộc nhiều thể loại khác nhau, như thơ trữ tình, trường ca, kịch thơ, tiểu thuyết, truyện ngắn,...

Tuy nhiên, Pu-skin ít được biết đến với thể loại ca kịch vui. Ông chỉ có một vở ca kịch vui duy nhất là "Mozart và Salieri".

"Mozart và Salieri" là một vở ca kịch ngắn, được sáng tác vào năm 1830. Vở kịch lấy cảm hứng từ câu chuyện về hai nhà soạn nhạc nổi tiếng Mozart và Salieri.

Vở kịch không được đánh giá cao khi mới ra mắt, và chỉ được công nhận giá trị sau này.

-Lý do vênh lệch:

+Sự khác biệt về phong cách: 

Pu-skin nổi tiếng với phong cách lãng mạn, trữ tình. Các tác phẩm của ông thường đề cập đến những chủ đề như tình yêu, tự do, thiên nhiên,...

Ca kịch vui là một thể loại hài hước, châm biếm. Nó thường đề cập đến những chủ đề như xã hội, chính trị, con người,...

-Sự khác biệt về phong cách này khiến cho việc gắn tên tuổi Pu-skin với thể loại ca kịch vui trở nên vênh lệch.

+Số lượng tác phẩm: 

Pu-skin chỉ có một vở ca kịch vui duy nhất, trong khi ông có rất nhiều tác phẩm thuộc các thể loại khác.

Số lượng tác phẩm ít ỏi này khiến cho việc gắn tên tuổi Pu-skin với thể loại ca kịch vui trở nên thiếu thuyết phục.

+Sự đánh giá: 

"Mozart và Salieri" không được đánh giá cao khi mới ra mắt, và chỉ được công nhận giá trị sau này.

Điều này khiến cho việc gắn tên tuổi Pu-skin với thể loại ca kịch vui trở nên thiếu chính xác.

-Kết luận:

Việc gắn tên tuổi Pu-skin với thể loại ca kịch vui là một sự vênh lệch.

Lý do cho sự vênh lệch này là do sự khác biệt về phong cách, số lượng tác phẩm, và sự đánh giá.

Trong khi đọc 5

Trả lời Câu hỏi 5 Trong khi đọc trang 136 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Khơ-lét-xta-cốp đã bộc lộ thực chất trình độ hiểu biết văn chương của mình như thế nào?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, tìm ra những chi tiết bộc lộ thực chất trình độ hiểu biết văn chương của nhân vật.

Lời giải chi tiết:

- Khoe khoang kiến thức văn chương:

Khơ-lét-xta-cốp thường xuyên khoe khoang rằng mình có kiến thức sâu rộng về văn chương.

Ông hay nhắc đến tên các tác giả, tác phẩm nổi tiếng, và bình luận về chúng một cách tự tin.

Tuy nhiên, những kiến thức của ông thường chỉ là những mẩu thông tin rời rạc, không có chiều sâu.

- Hiểu sai về văn chương:

Khơ-lét-xta-cốp thường xuyên hiểu sai về văn chương.

Ông hay gán ghép những ý nghĩa sai lầm cho các tác phẩm, và đưa ra những bình luận phi thực tế.

Ví dụ, ông cho rằng vở kịch "Hồn ma Hamlet" là một vở hài kịch, và cho rằng tác giả Shakespeare là một người hài hước.

- Sử dụng văn chương để khoe mẽ:

Khơ-lét-xta-cốp sử dụng văn chương như một công cụ để khoe mẽ với người khác.

Ông thường xuyên trích dẫn những câu thơ, câu văn nổi tiếng để thể hiện sự hiểu biết của mình.

Tuy nhiên, việc sử dụng văn chương để khoe mẽ khiến cho Khơ-lét-xta-cốp trở nên lố bịch và thiếu tự nhiên.

-Thực chất trình độ hiểu biết văn chương:

Thực chất, Khơ-lét-xta-cốp chỉ có kiến thức văn chương rất hạn hẹp.

Ông chỉ biết đến một số tác phẩm nổi tiếng, và hiểu biết của ông về những tác phẩm này cũng chỉ là những mẩu thông tin rời rạc.

Khơ-lét-xta-cốp không có khả năng phân tích, đánh giá tác phẩm văn chương một cách sâu sắc.

-Kết luận:

Khơ-lét-xta-cốp là một người có ham muốn học hỏi, nhưng ông lại thiếu đi sự kiên nhẫn và cẩn trọng.

Việc khoe khoang kiến thức văn chương chỉ khiến cho Khơ-lét-xta-cốp trở nên lố bịch và thiếu tự nhiên.

Khơ-lét-xta-cốp cần phải học hỏi thêm nhiều hơn nữa để có thể hiểu biết sâu sắc về văn chương.

Trong khi đọc 6

Trả lời Câu hỏi 6 Trong khi đọc trang 136 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Chú ý lời thoại của các nhân vật tố cáo lẫn nhau

Phương pháp giải:

Đọc kĩ tác phẩm, tìm ra thái độ, lời lẽ được các nhân vật sử dụng.

Lời giải chi tiết:

-Tính hài hước:

Các nhân vật trong vở kịch "Quan thanh tra" thường xuyên tố cáo lẫn nhau một cách hài hước.

Họ sử dụng những lời lẽ mỉa mai, châm biếm để hạ thấp đối phương.

Ví dụ, Thị trưởng tố cáo quan án là một kẻ tham nhũng, hối lộ, trong khi quan án lại tố cáo Thị trưởng là một kẻ lừa đảo, gian dối.

-Tính châm biếm:

Lời thoại tố cáo lẫn nhau của các nhân vật cũng thể hiện tính châm biếm sâu sắc.

Gogol sử dụng những lời thoại này để vạch trần bộ mặt giả dối, thối nát của xã hội Nga hoàng.

Ví dụ, các quan chức trong vở kịch đều là những kẻ tham nhũng, hối lộ, nhưng họ lại luôn tỏ ra đạo đức giả, và luôn tìm cách che giấu tội lỗi của mình.

-Tính bất ngờ:

Lời thoại tố cáo lẫn nhau của các nhân vật cũng có tính bất ngờ.

Các nhân vật thường xuyên đưa ra những thông tin bất ngờ, khiến cho người đọc không thể đoán trước được diễn biến tiếp theo của câu chuyện.

Ví dụ, khi Khơ-lét-xta-cốp bị phát hiện là không phải là quan thanh tra, các nhân vật đều vô cùng bất ngờ, và họ bắt đầu tố cáo lẫn nhau để hòng thoát tội.

-Tính hiện thực:

Lời thoại tố cáo lẫn nhau của các nhân vật cũng phản ánh tính hiện thực của xã hội Nga hoàng.

Gogol sử dụng những lời thoại này để phơi bày những tệ nạn xã hội như tham nhũng, hối lộ, lừa đảo, gian dối,...

Ví dụ, các nhân vật trong vở kịch đều là những kẻ tham lam, ích kỷ, và họ luôn sẵn sàng hãm hại lẫn nhau để đạt được mục đích của mình.

-Kết luận:

Lời thoại tố cáo lẫn nhau của các nhân vật trong "Quan thanh tra" là một yếu tố quan trọng góp phần tạo nên thành công của vở kịch.

Những lời thoại này mang tính hài hước, châm biếm, bất ngờ và hiện thực, giúp cho người đọc hiểu rõ hơn về bộ mặt giả dối, thối nát của xã hội Nga hoàng.

Trong khi đọc 7

Trả lời Câu hỏi 7 Trong khi đọc trang 137 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Qua lời khoác lác của Khơ-lét-xta-cốp, có thể nhận ra điều gì về các hoạt động được giới thượng lưu quan tâm.

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, tìm ra lời khoác lác của nhân vật, vận dụng khả năng phân tích để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

-Săn bắn:

Khơ-lét-xta-cốp thường xuyên khoe khoang về việc mình đi săn.

Ông kể rằng mình đã bắn chết nhiều con thú hoang dã, và có nhiều kinh nghiệm trong việc săn bắn.

Việc săn bắn là một hoạt động phổ biến của giới thượng lưu trong xã hội Nga hoàng.

Đây là một hoạt động thể hiện sự giàu có, quyền lực và đẳng cấp của họ.

-Đua ngựa:

Khơ-lét-xta-cốp cũng thường xuyên khoe khoang về việc mình sở hữu nhiều con ngựa đua.

Ông kể rằng mình đã tham gia nhiều cuộc đua ngựa và giành chiến thắng.

Đua ngựa cũng là một hoạt động phổ biến của giới thượng lưu.

Đây là một hoạt động thể hiện sự giàu có, đẳng cấp và niềm đam mê của họ.

-Dạ hội:

Khơ-lét-xta-cốp thường xuyên khoe khoang về việc mình tham dự nhiều dạ hội sang trọng.

Ông kể rằng mình đã gặp gỡ nhiều người nổi tiếng và có nhiều kỷ niệm đẹp tại các dạ hội.

Dạ hội là một hoạt động quan trọng của giới thượng lưu.

Đây là nơi họ gặp gỡ, giao lưu, thể hiện sự giàu có, đẳng cấp và gu thẩm mỹ của mình.

-Sân khấu:

Khơ-lét-xta-cốp cũng thường xuyên khoe khoang về việc mình thường xuyên đi xem kịch.

Ông kể rằng mình am hiểu về nghệ thuật sân khấu và có nhiều nhận xét tinh tế về các vở kịch.

Việc xem kịch là một hoạt động thể hiện sự tao nhã và văn hóa của giới thượng lưu.

-Âm nhạc:

Khơ-lét-xta-cốp cũng thường xuyên khoe khoang về việc mình am hiểu về âm nhạc.

Ông kể rằng mình biết chơi nhiều nhạc cụ và có thể hát nhiều bài hát.

Việc am hiểu về âm nhạc là một biểu hiện của sự tao nhã và văn hóa của giới thượng lưu.

Trong khi đọc 8

Trả lời Câu hỏi 8 Trong khi đọc trang 137 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Vì sao Khơ-lét-xta-cốp càng nói càng hăng?

Phương pháp giải:

Chú ý những lời nói và chủ đề mà nhân vật nói, chú ý cách miêu tả nhân vật của tác giả.

Lời giải chi tiết:

- Tự lừa dối bản thân:

Khơ-lét-xta-cốp là một người có ham muốn học hỏi, nhưng ông lại thiếu đi sự kiên nhẫn và cẩn trọng.

Ông thường xuyên đọc sách báo, nhưng chỉ tiếp thu những thông tin肤浅, không có chiều sâu.

Việc khoe khoang kiến thức giúp ông tự tin hơn, và cũng là cách để ông che giấu sự thất vọng của mình với thực tại.

-Che giấu sự tự ti:

Khơ-lét-xta-cốp là một người lính từng chiến đấu anh dũng, nhưng giờ đây chỉ là một viên chức quèn với cuộc sống nghèo khổ.

Việc khoe khoang kiến thức và địa vị giúp ông che giấu sự tự ti của mình, và cũng là cách để ông khẳng định bản thân.

-Thói quen khoe khoang:

Khơ-lét-xta-cốp là một người có thói quen khoe khoang.

Ông thích được người khác khen ngợi và ngưỡng mộ.

Việc khoe khoang kiến thức và địa vị giúp ông thu hút sự chú ý của người khác, và cũng là cách để ông thỏa mãn nhu cầu được khen ngợi của mình.

-Tác động của môi trường:

Khơ-lét-xta-cốp sống trong một xã hội Nga hoàng thối nát, bất công.

Mọi người trong xã hội này đều có thói quen khoe khoang, lừa dối và tham nhũng.

Việc Khơ-lét-xta-cốp càng nói càng hăng cũng là do ảnh hưởng của môi trường sống.

-Tâm lý đám đông:

Khi Khơ-lét-xta-cốp bắt đầu khoe khoang, mọi người xung quanh đều tin tưởng và khen ngợi ông.

Điều này khiến cho ông càng thêm tự tin và hăng hái khoe khoang hơn nữa.

-Kết luận:

Có nhiều lý do khiến cho Khơ-lét-xta-cốp càng nói càng hăng.

Những lý do này bao gồm sự tự lừa dối bản thân, che giấu sự tự ti, thói quen khoe khoang, tác động của môi trường và tâm lý đám đông.

Sau khi đọc 1

Trả lời Câu hỏi 1 Sau khi đọc trang 139 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Dựa vào phần tóm tắt hài kịch Quan thanh tra, hãy xác định tình huống hiểu lầm của vở kịch

Phương pháp giải:

Đọc kĩ phần tóm tắt văn bản để xác định tình huống hiểu lầm

Lời giải chi tiết:

-Nguyên nhân:

Sự xuất hiện của Khơ-lét-xta-cốp: Khơ-lét-xta-cốp là một viên chức quèn đến thị trấn nhỏ để nghỉ ngơi. Do thiếu tiền, ông ta ở lại một nhà trọ tồi tàn và không trả tiền.

Tin đồn về quan thanh tra: Thị trưởng và các quan chức trong thị trấn nghe tin đồn về một quan thanh tra từ thủ đô đến thị sát. Họ lo sợ vì những hành vi tham nhũng của mình sẽ bị phanh phui.

Hành vi của Khơ-lét-xta-cốp: Khơ-lét-xta-cốp vô tình nghe được tin đồn về quan thanh tra và lợi dụng nó để hù dọa các quan chức. Ông ta tỏ ra kiêu căng, hống hách và đòi hỏi nhiều tiền.

-Diễn biến:

Thị trưởng và các quan chức gặp gỡ Khơ-lét-xta-cốp: Họ nhầm tưởng Khơ-lét-xta-cốp là quan thanh tra và tìm cách hối lộ ông ta để che giấu tội lỗi của mình.

Khơ-lét-xta-cốp nhận hối lộ: Khơ-lét-xta-cốp vui mừng nhận hối lộ từ các quan chức. Ông ta không hề biết rằng họ đang nhầm tưởng mình là quan thanh tra.

Mọi chuyện vỡ lở: Cuối cùng, mọi chuyện vỡ lở khi một quan thanh tra thật sự đến thị trấn. Khơ-lét-xta-cốp bị phát hiện là kẻ lừa đảo và phải bỏ trốn.

-Hậu quả:

Sự xấu hổ của Thị trưởng và các quan chức: Họ bị phanh phui tội lỗi của mình và phải chịu sự trừng phạt.

Bài học cho Khơ-lét-xta-cốp: Khơ-lét-xta-cốp nhận ra bài học về sự tham lam và lừa dối. Ông ta quyết tâm thay đổi bản thân và sống lương thiện hơn.

-Ý nghĩa:

Tình huống hiểu lầm trong vở hài kịch "Quan thanh tra" đã vạch trần bộ mặt tham nhũng, hối lộ của xã hội Nga hoàng.

Vở kịch cũng phê phán những kẻ lừa đảo, lợi dụng lòng tin của người khác để trục lợi.

Thông qua vở kịch, Gogol muốn gửi gắm thông điệp về sự trung thực, liêm khiết và công bằng.

Sau khi đọc 2

Trả lời Câu hỏi 2 Sau khi đọc trang 139 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Đối chiếu hoàn cảnh thực tế của Khơ-lét-xta-cốp (qua phần tóm tắt hồi II của vở kịch với cuộc sống thượng lưu mà nhân vật khoa khoang trong đoạn trích, hãy lí giải nhân vật này đáng cười ở điểm nào

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, sử dụng phương pháp đối chiếu, so sánh.

Lời giải chi tiết:

-Khoe khoang những điều không có:

Khơ-lét-xta-cốp là một viên chức quèn với cuộc sống nghèo khổ.

Tuy nhiên, ông ta thường xuyên khoe khoang về cuộc sống thượng lưu xa hoa của mình.

Ông ta kể về những món ăn ngon, những bộ quần áo đẹp, những con ngựa đua, những dạ hội sang trọng,... mà mình đã từng trải nghiệm.

-Lời nói mâu thuẫn với hành động:

Khơ-lét-xta-cốp khoe khoang về việc mình thường xuyên đi xem kịch.

Tuy nhiên, khi được hỏi về vở kịch mới nhất, ông ta lại không biết gì.

Điều này cho thấy rằng Khơ-lét-xta-cốp chỉ nói những điều mà mình nghe được, chứ không có hiểu biết thực sự về những thứ mà mình khoe khoang.

-Thói quen khoe khoang xuất phát từ sự tự ti:

Khơ-lét-xta-cốp là một người có ham muốn học hỏi, nhưng ông lại thiếu đi sự kiên nhẫn và cẩn trọng.

Ông ta thường xuyên đọc sách báo, nhưng chỉ tiếp thu những thông tin肤浅, không có chiều sâu.

Việc khoe khoang kiến thức giúp ông ta tự tin hơn, và cũng là cách để ông ta che giấu sự thất vọng của mình với thực tại.

-Khoe khoang để lừa đảo:

Khơ-lét-xta-cốp lợi dụng tin đồn về quan thanh tra để hù dọa và lừa đảo các quan chức trong thị trấn.

Ông ta giả vờ là quan thanh tra và đòi hỏi nhiều tiền.

Việc khoe khoang về địa vị và quyền lực giúp ông ta thực hiện hành vi lừa đảo một cách dễ dàng hơn.

-Kết luận:

Khơ-lét-xta-cốp là một nhân vật đáng cười bởi những lời nói và hành động mâu thuẫn, thiếu logic.

Việc khoe khoang những điều không có xuất phát từ sự tự ti và ham muốn được công nhận của Khơ-lét-xta-cốp.

Nhân vật này cũng là một lời châm biếm của Gogol về xã hội Nga hoàng thối nát, bất công, nơi mà những kẻ tham lam, ích kỷ luôn tìm cách lừa dối và lợi dụng người khác.

Sau khi đọc 3

Trả lời Câu hỏi 3 Sau khi đọc trang 139 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Thị trưởng cùng viện kiểm học Lu- ca Lu-kích, trưởng viện tế bẩn Ác-tê-mi Phi-líp-pô-vích thể hiện thái độ thế nào trước sự khoác lác, ra oai của Kho-lét-xta-cốp? Vì sao?

Phương pháp giải:

Tìm những chi tiết cho thấy thái độ của nhân vật, vận dụng khả năng phân tích để trả lời câu hỏi vì sao.

Lời giải chi tiết:

-Lo sợ và hoang mang:

Khi nghe tin đồn về quan thanh tra, Thị trưởng và các quan chức vô cùng lo sợ.

Họ lo rằng những hành vi tham nhũng, hối lộ của mình sẽ bị phanh phui.

Do đó, khi gặp Khơ-lét-xta-cốp, họ tỏ ra vô cùng cung kính và nịnh bợ.

Họ hy vọng có thể hối lộ Khơ-lét-xta-cốp để che giấu tội lỗi của mình.

-Tin tưởng mù quáng:

Do quá lo sợ, Thị trưởng và các quan chức tin tưởng mù quáng vào những lời khoác lác của Khơ-lét-xta-cốp.

Họ tin rằng Khơ-lét-xta-cốp là quan thanh tra thật sự.

Họ không hề nghi ngờ về những lời nói và hành động của Khơ-lét-xta-cốp, dù có nhiều điểm mâu thuẫn.

-Vô liêm sỉ và tham lam:

Mặc dù lo sợ, nhưng Thị trưởng và các quan chức vẫn không từ bỏ thói quen tham nhũng.

Họ tìm cách hối lộ Khơ-lét-xta-cốp để che giấu tội lỗi của mình.

Họ sẵn sàng đưa ra nhiều tiền để mua chuộc Khơ-lét-xta-cốp.

-Thờ ơ và dửng dưng:

Sau khi Khơ-lét-xta-cốp bỏ trốn, Thị trưởng và các quan chức lại trở lại với cuộc sống bình thường.

Họ không hề hối hận về những hành vi sai trái của mình.

Họ tiếp tục tham nhũng và hối lộ như trước đây.

-Kết luận:

Thái độ của Thị trưởng và các quan chức trước sự khoác lác, ra oai của Khơ-lét-xta-cốp cho thấy sự thối nát, bất công của xã hội Nga hoàng.

Họ là những kẻ tham lam, ích kỷ, chỉ biết lo cho bản thân mình.

Họ không hề quan tâm đến lợi ích của người dân và đất nước.

Sau khi Khơ-lét-xta-cốp bỏ trốn, họ lại trở lại với cuộc sống bình thường và không hề hối hận về hành động của mình.

Sau khi đọc 4

Trả lời Câu hỏi 4 Sau khi đọc trang 139 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Nhân vật An-na An-Đrê-ép-na và Ma-ri-a An-tô-nốp-na đóng vai trò gì?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, tìm ra những chi tiết miêu tả lời nói, hành động, phẩm chất của nhân vật.

Lời giải chi tiết:

- Nâng cao tính hài hước cho vở kịch:

Hai nhân vật này là vợ và con gái của Thị trưởng.

Họ là những người phụ nữ nông cạn, hám danh và thích khoe khoang.

Những lời nói và hành động của họ thường xuyên gây ra tiếng cười cho khán giả.

-Phản ánh sự thối nát của xã hội Nga hoàng:

Hai nhân vật này là đại diện cho tầng lớp quý tộc Nga hoàng.

Họ sống xa hoa, lãng phí và không hề quan tâm đến người dân.

Họ là những kẻ tham lam, ích kỷ và chỉ biết lo cho bản thân mình.

-Góp phần vào việc xây dựng tình huống hiểu lầm:

Hai nhân vật này là những người đầu tiên tin rằng Khơ-lét-xta-cốp là quan thanh tra.

Họ tung tin đồn này khắp thị trấn, khiến cho mọi người càng thêm hoang mang và lo sợ.

Điều này góp phần vào việc tạo nên tình huống hiểu lầm hài hước trong vở kịch.

-Thể hiện tài năng châm biếm của Gogol:

Gogol đã sử dụng hai nhân vật này để châm biếm sự thối nát, bất công của xã hội Nga hoàng.

Ông đã phơi bày những tệ nạn xã hội như tham nhũng, hối lộ, lừa đảo,... thông qua những lời nói và hành động của hai nhân vật này.

-Kết luận:

An-na An-đrê-ép-na và Ma-ri-a An-tô-nốp-na là hai nhân vật quan trọng trong vở "Quan thanh tra".

Họ góp phần vào việc tạo nên tính hài hước, châm biếm và phản ánh hiện thực của vở kịch.

Sau khi đọc 5

Trả lời Câu hỏi 5 Sau khi đọc trang 139 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Xác định các thủ pháp trào phúng được tác giả sử dụng trong đoạn trích. Phân tích một thủ pháp nổi bật trong số đó.

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, tìm ra các thủ pháp trào phúng được tác giả sử dụng, vận dụng khả năng phân tích.

Lời giải chi tiết:

-Châm biếm: Gogol sử dụng châm biếm để vạch trần sự thối nát, bất công của xã hội Nga hoàng. Ông châm biếm những tệ nạn xã hội như tham nhũng, hối lộ, lừa đảo,... thông qua những lời nói và hành động của các nhân vật.

-Mỉa mai: Gogol sử dụng mỉa mai để chế giễu sự ngu ngốc, hám danh và tham lam của các nhân vật. Ông sử dụng những lời khen ngợi mỉa mai để phơi bày bản chất xấu xa của họ.

-Khoa trương: Gogol sử dụng khoa trương để tô đậm những tệ nạn xã hội. Ông phóng đại những hành động và lời nói của các nhân vật để tạo nên hiệu quả hài hước và châm biếm.

-Nghịch lý: Gogol sử dụng nghịch lý để tạo nên sự bất ngờ và hài hước. Ông đặt những điều trái ngược nhau cạnh nhau để vạch trần sự phi lý của xã hội Nga hoàng.

-So sánh ví von: Gogol sử dụng so sánh ví von để làm cho tác phẩm sinh động và giàu sức gợi hình. Ông so sánh các nhân vật với những con vật hoặc những đồ vật để làm nổi bật tính cách và bản chất của họ.

*Phân tích thủ pháp khoa trương:

-Thủ pháp khoa trương được sử dụng hiệu quả trong đoạn trích "Quan thanh tra". Gogol đã phóng đại những hành động và lời nói của các nhân vật để tạo nên hiệu quả hài hước và châm biếm.

Ví dụ: 

Khơ-lét-xta-cốp khoe khoang rằng ông đã ăn một quả dưa hấu nặng đến 700 pound.

Thị trưởng khoe khoang rằng ông có thể ăn một đĩa súp với 50 chiếc bánh bao.

An-na An-đrê-ép-na khoe khoang rằng bà có một chiếc váy价值1000 rúp.

-Tác dụng:

+Tạo nên hiệu quả hài hước: Việc phóng đại những hành động và lời nói của các nhân vật đã tạo nên những tình huống hài hước, khiến cho người đọc bật cười.

+Châm biếm sự tham lam, ích kỷ của các nhân vật: Việc phóng đại những ham muốn của các nhân vật đã cho thấy sự tham lam, ích kỷ và hám danh của họ.

+Làm nổi bật sự thối nát của xã hội Nga hoàng: Việc phóng đại những tệ nạn xã hội đã cho thấy sự thối nát, bất công của xã hội Nga hoàng.

-Kết luận:

Thủ pháp khoa trương là một trong những thủ pháp trào phúng được sử dụng hiệu quả trong đoạn trích "Quan thanh tra". Thủ pháp này đã góp phần vào việc tạo nên tính hài hước, châm biếm và phản ánh hiện thực của tác phẩm.

Sau khi đọc 6

Trả lời Câu hỏi 6 Sau khi đọc trang 139 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Qua việc đọc đoạn trích Nhân vật quan trọng và phần tóm tắt hài kịch Quan thanh tra, hãy nêu những điểm đặc sắc về xung đột và kết cấu của vở kịch.

Phương pháp giải:

Vận dụng tri thức Ngữ văn, vận dụng khả năng đọc hiểu văn bản.

Lời giải chi tiết:

- Xung đột:

Xung đột chính của vở kịch là xung đột giữa cái thiện và cái ác, giữa sự trung thực và lừa dối, giữa công lý và bất công.

Xung đột này được thể hiện qua sự đối lập giữa Khơ-lét-xta-cốp và các quan chức trong thị trấn.

Khơ-lét-xta-cốp là một người trung thực, liêm khiết, đại diện cho công lý.

Các quan chức trong thị trấn là những kẻ tham lam, ích kỷ, đại diện cho sự bất công.

- Kết cấu:

Vở kịch có kết cấu chặt chẽ, logic.

Mở đầu vở kịch là tin đồn về một quan thanh tra sắp đến thị trấn.

Tin đồn này khiến cho các quan chức trong thị trấn vô cùng lo sợ.

Khơ-lét-xta-cốp đến thị trấn và được mọi người nhầm tưởng là quan thanh tra.

Khơ-lét-xta-cốp lợi dụng sự hiểu lầm này để trừng trị những kẻ tham lam, ích kỷ.

Cuối vở kịch, quan thanh tra thật sự đến thị trấn và mọi chuyện vỡ lở.

Khơ-lét-xta-cốp bỏ trốn, các quan chức bị phanh phui tội lỗi.

- Điểm đặc sắc:

Vở kịch có nhiều tình huống hài hước, châm biếm.

Gogol sử dụng nhiều thủ pháp trào phúng để vạch trần sự thối nát, bất công của xã hội Nga hoàng.

Vở kịch có tính hiện thực cao, phản ánh đúng bản chất của xã hội Nga hoàng.

Vở kịch có giá trị nhân văn sâu sắc, đề cao công lý, sự trung thực và liêm khiết.

Sau khi đọc 7

Trả lời Câu hỏi 7 Sau khi đọc trang 139 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Theo bạn, thói Khơ-lét-xta-cốp bắt nguồn từ đâu và có thể gây ra những hậu quả gì? Nêu suy nghĩ của bạn về nhận định của Gogol: “ít ai tránh được việc trở nên giống Khơ-lét-xta-cốp, dù chỉ một lần trong đời”

Phương pháp giải:

Vận dụng khả năng phân tích và tri thức Ngữ văn để thực hiện yêu cầu.

Lời giải chi tiết:

-Nguồn gốc:

Tâm lý tự ti: Khơ-lét-xta-cốp là một viên chức quèn với cuộc sống nghèo khổ. Do đó, ông ta có thể sử dụng lời nói để che giấu sự tự ti của bản thân.

Mong muốn được công nhận: Khơ-lét-xta-cốp khao khát được mọi người tôn trọng và ngưỡng mộ. Do đó, ông ta khoác lác để tạo ấn tượng tốt đẹp với người khác.

Lợi dụng lòng tin của người khác: Khơ-lét-xta-cốp biết rằng mọi người đang lo sợ về sự xuất hiện của quan thanh tra. Do đó, ông ta lợi dụng sự lo lắng này để lừa đảo và trục lợi.

-Hậu quả:

Gây hoang mang và lo lắng cho người khác: Khơ-lét-xta-cốp đã khiến cho Thị trưởng và các quan chức trong thị trấn vô cùng lo sợ.

Gây mất niềm tin vào xã hội: Khi mọi người biết được Khơ-lét-xta-cốp là kẻ lừa đảo, họ sẽ mất niềm tin vào những người có chức có quyền.

Gây tổn hại đến danh dự của bản thân: Khi hành vi lừa đảo của Khơ-lét-xta-cốp bị phanh phui, ông ta sẽ bị mọi người khinh miệt và xa lánh.

-Suy nghĩ về nhận định của Gogol:

Sự phổ biến của thói khoác lác: Thói khoác lác là một tệ nạn xã hội phổ biến. Nhiều người vì muốn được khen ngợi, tôn trọng hoặc vì mục đích trục lợi mà thường xuyên khoác lác về bản thân.

Sự nguy hiểm của thói khoác lác: Thói khoác lác có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng như Khơ-lét-xta-cốp đã gặp phải.

Lời cảnh tỉnh của Gogol: Gogol muốn cảnh tỉnh mọi người về sự nguy hiểm của thói khoác lác. Ông muốn mọi người sống trung thực và liêm khiết, không nên lừa dối người khác.

-Suy nghĩ của bản thân:

Em đồng ý với nhận định của Gogol. Thói khoác lác là một tệ nạn cần được loại bỏ.

Mỗi người cần phải rèn luyện cho mình lối sống trung thực, liêm khiết.

Chúng ta cần phải cảnh giác với những kẻ khoác lác và không nên tin tưởng họ một cách mù quáng.

Kết nối đọc - viết

Trả lời Câu hỏi Kết nối đọc - viết trang 139 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) nêu suy nghĩ của bạn về cách khắc phục “thói Khơ-lét-xta-cốp”

Phương pháp giải:

Dựa vào phần phân tích ở trên

Dựa vào kĩ năng viết đoạn văn đã học

Lời giải chi tiết:

Thói khoác lác, hay nói dối để tô vẽ bản thân, là một tệ nạn tồn tại dai dẳng trong xã hội. Nó như một rào cản ngăn con người hướng đến giá trị chân thực, làm xói mòn niềm tin và gây tổn hại đến các mối quan hệ. Khắc phục thói khoác lác là một quá trình lâu dài và cần sự chung tay của tất cả mọi người, từ bản thân mỗi cá nhân, gia đình, cho đến cộng đồng.Tại sao cần khắc phục thói khoác lác? Thói khoác lác mang lại nhiều hậu quả tiêu cực. Nó làm ảnh hưởng đến uy tín và hình ảnh của bản thân, khiến người khác mất niềm tin, xa lánh và khinh miệt. Lời nói dối có thể che giấu sự thật trong thời gian ngắn, nhưng về lâu dài sẽ dẫn đến sự vỡ lở, gây tổn hại đến các mối quan hệ và ảnh hưởng đến tâm lý của người nói dối. Làm thế nào để khắc phục thói khoác lác? Từ bản thân mỗi người - Nâng cao nhận thức, Hiểu rõ tác hại của thói khoác lác, ảnh hưởng tiêu cực đến uy tín và hình ảnh bản thân. Rèn luyện tính trung thực: Luôn nói sự thật trong mọi tình huống, hướng đến lối sống chân thành và chính trực.Tự tin vào bản thân: Nhận thức giá trị thực sự của bản thân, không cần dùng lời nói dối để che giấu sự tự ti hay thiếu sót. Từ gia đình - Giáo dục con cái: Cha mẹ cần giáo dục con về tầm quan trọng của sự trung thực, tạo môi trường cởi mở để con chia sẻ và bộc lộ bản thân một cách chân thành. Khuyến khích con phát triển tính cách: Giúp con xây dựng sự tự tin, bản lĩnh, không cần dựa vào lời nói dối để khẳng định bản thân. Từ xã hội - Xây dựng môi trường sống Xây dựng môi trường đề cao sự trung thực, liêm khiết, tạo động lực cho mọi người sống tốt đẹp và chân thành. Khuyến khích hành động tốt đẹp: Khen ngợi và khích lệ những hành động trung thực, phê bình và lên án những hành vi gian dối, khoác lác. Khắc phục thói khoác lác là một hành trình dài cần sự chung tay của tất cả mọi người. Hãy cùng nhau xây dựng một xã hội nơi mà sự trung thực được đề cao, nơi mỗi người đều tự tin vào giá trị bản thân và trân trọng những lời nói chân thành.