Lựa chọn câu để xem lời giải nhanh hơn
Nội dung chính
Qua bài thơ, tác giả thể hiện nỗi đau và sự xúc động sâu sắc trước cái chết bi thảm của nghệ sĩ Lorca – một nghệ sĩ khao khát tự do, dân chủ, luôn mong muốn sự cách tân nghệ thuật và nghệ thuật đi tới không ngừng. Tình yêu con người, tình yêu nghệ thuật và khát vọng tự do mà Lor – ca hằng ôm ấp là cái đẹp mà sự tàn ác không thể nào hủy diệt được.
|
Trước khi đọc 1
Trả lời Câu hỏi 1 Trước khi đọc trang 48 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Theo bạn, sứ mệnh cao cả của người nghệ sĩ là gì? Hãy dẫn ra một câu thơ, câu văn hoặc một câu danh ngôn nói về điều này.
Phương pháp giải:
Vận dụng tri thức về văn học, tìm hiểu về những câu thơ, câu văn hoặc một câu danh ngôn nói về sứ mệnh cao cả của người nghệ sĩ.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
- Sứ mệnh cao cả của người nghệ sĩ:
+ Một trong những tư chất cần có của người nghệ sĩ là phải có một trái tim nhạy cảm, dễ rung ngân trước mọi “vang động của đời”. Vì vậy, người nghệ sĩ dễ “thương vay, khóc mướn”, đau những nỗi đau của mọi kiếp đời, kiếp người.
+ Người đọc đến với mỗi tác phẩm văn chương họ bắt gặp những cảnh ngộ, những nỗi lòng của chính mình. Vì thế mà họ tìm thấy cảm giác được an ủi, được sẻ chia, được “xoa dịu vết thương”, để có thêm động lực, niềm tin hướng tới những điều tốt đẹp.
- Nhà văn Nguyễn Ngọc Tư từng nói: “Người vẫn còn mang vết thương đã toan đi chữa vết thương cho người khác. Tôi nghĩ nghề viết và người viết cũng đơn giản vậy, chữa lành, an ủi những vết thương của người đời để làm dịu vết thương của chính mình”
- Sứ mệnh cao cả của người nghệ sĩ là phát huy được tài năng của mình để truyền tải những thông điệp ý nghĩa của người đọc.
- Nhà văn Nguyễn Thành Long: “Một trong những sứ mệnh của người nghệ sĩ là phát hiện cho được cái âm thanh kì diệu của cuộc sống vốn dĩ rất đỗi bình thường”.
"Nghệ thuật là chìa khóa mở ra cánh cửa tâm hồn con người"
Johann Wolfgang von Goethe.
Người nghệ sĩ, với tài năng và tâm hồn nhạy cảm, mang trong mình sứ mệnh cao cả gìn giữ, phát huy những giá trị văn hóa tốt đẹp của dân tộc, phản ánh hiện thực xã hội và khơi gợi suy nghĩ cho con người, truyền tải thông điệp nhân văn và mang lại niềm vui cho con người, khơi dậy cảm xúc và sáng tạo cho con người.
Họ là những người gieo mầm cho cái đẹp, là tấm gương phản chiếu cuộc sống, là ngọn đuốc soi sáng con đường cho nhân loại. Nghệ thuật của họ góp phần xây dựng một xã hội văn minh, phát triển, hướng con người đến cái đẹp, đến chân - thiện - mỹ.
Trước khi đọc 2
Trả lời Câu hỏi 2 Trước khi đọc trang 48 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Bạn đã biết gì về đất nước Tây Ban Nha? Nêu những nét văn hóa đặc trưng của đất nước này.
Phương pháp giải:
Tìm hiểu tại nhà từ nguồn internet,sách, báo… về đất nước Tây Ban Nha từ đó tìm ra những nét văn hóa đặc trưng của đất nước này.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
*Những gì em biết về đất nước Tây Ban Nha:
Tây Ban Nha là một vương quốc nằm ở phía Tây Nam của châu Âu. Có rất nhiều biệt danh khác nhau khi nhắc đến quốc gia này
Vùng đất của Flamenco”: Flamenco là một điệu nhảy nổi tiếng thế giới có nguồn gốc từ Tây Ban Nha.
“Vùng đất của những chú bò tót”: Trong văn hóa Tây Ban Nha, các cuộc đấu bò là một phần vô cùng quan trọng. Nó đã có lịch sử từ lâu và trở thành nét văn hóa gắn liền với quốc gia này.
“La Furia Roja” hoặc “La Roja”: Biệt danh này chủ yếu gắn liền với đội tuyển bóng đá quốc gia Tây Ban Nha. Bởi phong cách thi đấu nhiệt huyết và tràn đầy năng lượng, cũng như màu áo đỏ của họ.
“Vùng đất của ánh Mặt trời”: Sở dĩ Tây Ban Nha có biệt danh này là vì khí hậu ở đây rất ấm áp và nguồn ánh nắng mặt trời vô cùng dồi dào. Đây là một ưu điểm nổi bật khiến nhiều người định cư châu Âu lựa chọn Tây Ban Nha để sinh sống.
Ẩm thực Tây Ban Nha rất phong phú và được biết đến với một số món ăn đặc sản trứ danh.
Tây Ban Nha là một đất nước nằm trong liên minh châu Âu với nhiều nét văn hóa đặc trưng:
- Tiếng Tây Ban Nha là tiếng nói được 21 quốc gia sử dụng như tiếng mẹ đẻ.
- Có nhiều lễ hội
- Khí hậu chia thành 3 vùng riêng biệt
Tây Ban Nha, quốc gia sôi động nằm ở phía tây nam châu Âu, không chỉ thu hút du khách bởi những thành phố hiện đại, những bãi biển thơ mộng mà còn bởi nền văn hóa độc đáo và phong phú.
Nét đẹp văn hóa Tây Ban Nha được thể hiện qua nhiều khía cạnh, từ kiến trúc, âm nhạc, ẩm thực đến lễ hội.
Kiến trúc Tây Ban Nha mang đậm dấu ấn lịch sử với những công trình cổ kính như cung điện Alhambra, nhà thờ Sagrada Familia, hay những cây cầu La Mã kiên cố. Âm nhạc Tây Ban Nha sôi động với điệu nhảy Flamenco say đắm cùng tiếng đàn guitar réo rắt. Ẩm thực Tây Ban Nha đa dạng và tinh tế với những món ăn đặc trưng như Paella, Tapas, Gazpacho... Lễ hội Tây Ban Nha náo nhiệt và đầy màu sắc, thu hút du khách từ khắp nơi trên thế giới với lễ hội bò tót Pamplona, lễ hội La Tomatina, hay lễ hội Feria de Abril.
Bên cạnh những nét đẹp văn hóa truyền thống, Tây Ban Nha cũng là đất nước hiện đại với nền giáo dục phát triển, khoa học kỹ thuật tiên tiến và đời sống xã hội văn minh
Trong khi đọc 1
Trả lời Câu hỏi 1 Trong khi đọc trang 48 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Lời đề từ gợi điều gì về người nghệ sĩ Lor-ca?
Phương pháp giải:
Đọc lời đề từ, vận dụng tri thức Ngữ văn để trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
- Thể hiện tình yêu nghệ thuật say đắm của Lorca.
- Thể hiện tư tưởng sáng tạo nghệ thuật đầy tính nhân văn của người nghệ sĩ chân chính.
Thể hiện khao khát, ước nguyện suốt đời theo đuổi sự nghiệp sáng tạo nghệ thuật.
Lời đề từ "Khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn" của Lorca như một cánh cửa hé mở tâm hồn và nghệ thuật của ông. Câu thơ ngắn gọn nhưng chứa đựng nhiều tầng ý nghĩa sâu sắc, thể hiện niềm đam mê mãnh liệt, khát vọng hòa mình vào thiên nhiên, tinh thần hy sinh và niềm tin vào sức sống mãnh liệt của nghệ thuật.
Trong khi đọc 2
Trả lời Câu hỏi 2 Trong khi đọc trang 48 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Chú ý nhạc tính của dòng thơ miêu tả tiếng đàn
Phương pháp giải:
Chú ý những tính từ miêu tả tiếng đàn được sử dụng trong những dòng thơ
Lời giải chi tiết:
- Dòng thơ "những tiếng đàn bọt nước" có nhịp điệu 2/2/3, tạo cảm giác nhẹ nhàng, bâng khuâng.
- Dòng thơ "Tây ban nha áo choàng đỏ gắt" có nhịp điệu 4/3, tạo cảm giác mạnh mẽ, dồn dập.
- Dòng thơ "li-la-li-la-li-la" có nhịp điệu 2/2, tạo cảm giác lặp lại, du dương như tiếng đàn.
- Dòng thơ "đi lang thang về miền đơn độc" có nhịp điệu 4/3, tạo cảm giác buồn bã, lê thê.
- Dòng thơ "với vầng trăng chếnh choáng" có nhịp điệu 3/2, tạo cảm giác chênh vênh, chao đảo.
- Dòng thơ "trên yên ngựa mỏi mòn" có nhịp điệu 3/2, tạo cảm giác chậm rãi, nặng nề.
Trong khi đọc 3
Trả lời Câu hỏi 3 Trong khi đọc trang 48 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Hình ảnh áo choàng được nhắc lại ở đoạn thơ thứ hai thể hiện điều gì?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ khổ thơ thứ hai, vận dụng khả năng phân tích và tư duy phân tích để thực hiện yêu cầu của đề bài.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Hình ảnh áo choàng được nhắc lại ở đoạn thơ thứ hai để tái hiện bi kịch thảm khốc đã tới và nhấn chìm cuộc đời của người nghệ sĩ.
Trên con đường sáng tạo và đổi mới tha ca, có lẽ Lor-ca cũng có những giây phút cảm thấy thực sự mệt mỏi. Và hình ảnh áo choàng bê bết đỏ chính là một ám ảnh nghệ thuật bởi đó không còn là màu đỏ gắt mà là màu của máu, gợi cái chết đầy bi thảm của Lor-ca
Thể hiện cái chết của Lor-ca, cái chết tàn bạo và kinh hoàng.
Hình ảnh "áo choàng đỏ" được lặp lại hai lần trong bài thơ "Đàn ghi ta của Lorca" với những ý nghĩa khác nhau, góp phần thể hiện nội dung tư tưởng của tác phẩm.
Ở khổ thơ thứ hai, "Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt / những tiếng đàn bọt nước", "áo choàng đỏ gắt" tượng trưng cho sức mạnh, sự dũng mãnh của Tây Ban Nha trong cuộc chiến chống lại chế độ độc tài tàn bạo, đồng thời cũng là màu máu của những hy sinh, sự bi kịch và tang thương của đất nước trong cuộc nội chiến. Màu đỏ rực rỡ nhuộm đỏ "những tiếng đàn bọt nước" như báo hiệu một bi kịch sắp xảy đến, đó là sự ra đi của Lorca.
Trong khi đọc 4
Trả lời Câu hỏi 4 Trong khi đọc trang 49 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Những hình ảnh biểu tượng gợi cảm nhận thế nào về tiếng đàn?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ khổ thơ, chú ý tới những hình ảnh biểu tượng gợi cảm nhận về tiếng đàn.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
- Điệp ngữ “tiếng ghi ta” được nhắc lại bốn lần kết hợp với nghệ thuật chuyển đổi cảm giác như một tiếng nấc nghẹn ngào:
- "tiếng ghi ta nâu": biểu trưng cho tình yêu dành cho những con đường, những mảnh đất ở Tây Ban Nha.
- "tiếng ghi ta lá xanh": biểu trưng cho tình yêu cuộc sống mãnh liệt.
- "tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan": Lor-ca bị sát hại, nghệ thuật cũng dang dở.
- "tiếng ghi ta ròng ròng máu chảy": số phận Lor-ca oan khiên, thảm khốc.
→ Tất cả diễn tả lòng tiếc thương của nhân dân Tây Ban Nha nói chung, của tác giả Thanh Thảo nói riêng đối với cái chết đầy oan khuất của Lorca.
“tiếng ghi ta lá xanh biết mấy
tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan
tiếng ghi ta ròng ròng
máu chảy ”
=> Biểu tưởng cho nỗi đau uất nghẹn; hình ảnh vừa biểu tượng nhưng cũng rất thực tế => thành công thể hiện cái chết kinh hoàng của Lor-ca.
Những hình ảnh biểu tượng về tiếng đàn là
Những hình ảnh biểu tượng gợi cảm nhận thế nào về tiếng đàn?
“tiếng ghi ta lá xanh biết mấy
tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan
tiếng ghi ta ròng ròng
máu chảy ”
Những hình ảnh biểu tượng trong thơ Thanh Thảo đã vẽ nên một bức tranh âm thanh đa dạng, biến hóa, thể hiện cung bậc cảm xúc phong phú từ sự tươi mát, thanh bình đến bi thương, ai oán, và cuối cùng là sự tàn khốc, đẫm máu.
"Tiếng ghi ta lá xanh biết mấy" - âm thanh đầu tiên của tiếng đàn mang đến cảm giác nhẹ nhàng, du dương, như làn gió mát thổi qua những tán lá xanh, khơi gợi sự thanh bình, thư thái trong tâm hồn người nghe. Tuy nhiên, "tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan" - âm hưởng sôi nổi bỗng chốc vụt tắt, thể hiện sự ngắn ngủi của cuộc đời, của những khoảnh khắc hạnh phúc.
Tiếng đàn trở nên bi thương, ai oán hơn khi “tiếng ghi ta ròng ròng” như tiếng khóc ai đó đang thổn thức, thể hiện nỗi đau khổ, sự mất mát và tuyệt vọng. Đến đỉnh điểm của bi kịch, “máu chảy” – hình ảnh ẩn dụ tượng trưng cho chết chóc, bạo lực, thể hiện sự tàn khốc, đẫm máu
Có thể nói, những hình ảnh biểu tượng trong thơ Thanh Thảo đã góp phần quan trọng trong việc thể hiện nội dung tư tưởng của tác phẩm, đồng thời cũng tạo nên sức ám ảnh mạnh mẽ cho người đọc.
Trong khi đọc 5
Trả lời Câu hỏi 5 Trong khi đọc trang 49 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Hình dung về cái chết và sự bất tử của Lor-ca
Phương pháp giải:
Vận dụng khả năng tưởng tượng, vận dụng tri thức văn học tổng hợp được trong quá trình tìm hiểu bài thơ.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
- "Bỗng kinh hoàng/ áo choàng bê bết đỏ": Cái chết của Lorca được miêu tả bất ngờ, dữ dội và đầy bi thương.
- "Máu chảy đêm qua/ trên đường trắng ngà": Hình ảnh ẩn dụ cho sự hy sinh của Lorca.
- "Đường chỉ tay đứt": Biểu tượng cho sự kết thúc của cuộc đời Lorca.
- “Lor - ca bơi sang ngang trên chiếc ghi ta màu bạc”: Việc bơi sang ngang tượng trưng cho hành trình giải thoát khỏi thế giới trần gian đầy đau khổ và phiền muộn. Chiếc ghi ta màu bạc có thể được hiểu là biểu tượng cho âm nhạc, nghệ thuật, là nơi mà Lorca tìm thấy sự an ủi và thanh thản.
- “Đường chỉ tay đã đứt” => cái chết đã được dự báo từ trước
- “Lor - ca bơi sang ngang trên chiếc ghi ta màu bạc” => giải thoát và vẫn đam mê với nghệ thuật => tình yêu nghệ thuật là bất tử.
- “Đường chỉ tay đã đứt” . Theo quan niệm dân gian, đường chỉ tay tượng trưng cho số phận con người. Khi đường chỉ tay bị đứt, nó báo hiệu sự kết thúc của cuộc đời. Trong trường hợp của Lorca, hình ảnh này có thể được hiểu là dự báo về cái chết bi thảm của ông trong một cuộc hành quyết.
- “Lor - ca bơi sang ngang trên chiếc ghi ta màu bạc”: Việc bơi sang ngang tượng trưng cho hành trình giải thoát khỏi thế giới trần gian đầy đau khổ và phiền muộn. Chiếc ghi ta màu bạc có thể được hiểu là biểu tượng cho âm nhạc, nghệ thuật, là nơi mà Lorca tìm thấy sự an ủi và thanh thản.
Sau khi đọc 1
Trả lời Câu hỏi 1 Sau khi đọc trang 50 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Xác định mạch cảm xúc trong bài thơ
Phương pháp giải:
Đọc kĩ tác phẩm, chú ý những hình ảnh mang nghĩa biểu tượng độc đáo, xác định được nhân vật trữ tình và hình tượng trung tâm của bài thơ.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Qua giai điệu và hình tượng nhân vật trữ tình được nhắc tới, có thể nhận thấy bài thơ có cấu trúc của một ca khúc bằng thơ với mạch cảm xúc là nỗi thương tiếc, xót xa của tác giả cũng như tiếng nói đầy nghẹn ngào mà đầy sự tri âm trước một trái tim luôn sống hết mình vì nghệ thuật
Mạch cảm xúc: nỗi niềm xót xa, thương tiếc và còn là tiếng nói tri âm của Thanh Thảo trước một trái tim sống hết mình với nghệ thuật.
Bài thơ ghi nhận sự thành công của tác giả trong việc làm sống lại huyền thoại về Ga-xi-a Lor-ca nói riêng và những nhân cách thanh cao, bất khuất, những tâm hồn phóng khoáng, yêu tự do của nhân loại.
Sau khi đọc 2
Trả lời Câu hỏi 2 Sau khi đọc trang 50 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Nhạc tính của bài thơ được tạo nên bởi những yếu tố nào? Nhận xét về âm hưởng, giọng điệu của thi phẩm này.
Phương pháp giải:
Hiểu rõ khái niệm “nhạc tính” , chú ý những hình ảnh, ngôn ngữ, nhịp điệu được tác giả sử dụng trong thơ.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
- Nhạc tính của bài thơ được tạo nên bởi các yếu tố:
+ Tính nhạc trước hết được thể hiện qua nhịp điệu của từ ngữ khi nhà thơ sử dụng phép điệp câu “li-la li-la li-la” ở đầu và cuối bài thơ tạo ra kết cấu vòng lặp. Câu thơ “li-la li-la li-la” bản thân nó đã mang một nhịp điệu đặc trưng, khơi gợi cho người đọc về một bản nhạc du dương, trầm lắng, được cất lên bởi một vị lãng tử ở miền xa xăm nào đó. Chính biện pháp nghệ thuật này đã biến bài thơ thành một khúc nhạc jazz nhẹ nhàng và sâu lắng.
+ Phép điệp được nhà thơ sử dụng rất nhiều trong bài thơ: hình ảnh tiếng ghi ta
Phép điệp này chạy suốt bài thơ vẫn dẫn dắt mạch thơ vừa liên kết các khổ thơ vừa tạo nên độ luyến láy của một bản nhạc.
- Âm hưởng của bài thơ: bài thơ mang âm hưởng vừa bi tráng vừa lãng mạn, vừa hiện thực vừa huyền bí
- Giọng điệu của bài thơ: giọng điệu vừa bi thương vừa ngưỡng mộ, vừa phẫn nộ vừa hy vọng
- Nhạc tính: “li-la li-la li-la” xuất hiện ở đầu và cuối bài thơ => tạo vòng lặp => bài thơ như một bản nhạc nhẹ nhàng, cảm xúc.
- Giọng điệu: tha thiết, xót thương
- Âm hưởng: bi tráng, lãng mạn, hiện thực, huyền bí
Sau khi đọc 3
Trả lời Câu hỏi 3 Sau khi đọc trang 50 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Hình tượng Lor-ca được thể hiện như thế nào trong hai câu thơ đầu? Những chi tiết nào trong hai đoạn thơ cho thấy mối quan hệ giữa người nghệ sĩ với đất nước Tây Ban Nha?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ hai đoạn thơ đầu, chú ý những chi tiết được sử dụng trong thơ khắc họa hình tượng Lor-ca và cho thấy mối quan hệ giữa người nghệ sĩ và đất nước Tây Ban Nha.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
– Về hình tượng Lor-ca trong hai đoạn thơ:
+ “những tiếng đàn bọt nước”, sự kết hợp giữa âm thanh và hình khối vừa gợi đến cuộc đời của người nghệ sĩ (gắn với tiếng đàn) vừa gợi số phận của ông (nổi chìm, tan vỡ).
+ “vầng trăng, yên ngựa” là cuộc sống tự do của những người nghệ sĩ, cũng là khát vọng của Lor-ca, là “vầng trăng” yên bình, vằng vặc giữa bóng đêm, giữa bối cảnh ngục tù. Nhưng lại là “miền đơn độc”, “vầng trăng chếnh choáng” “yên ngựa mỏi mòn" người nghệ sĩ tự do nhưng cũng thật cô đơn trong cuộc đấu tranh không cân sức, khi vũ khí của ông chỉ là giọng hát, lời thơ, tiếng đàn.
+ “áo choàng bê bết đỏ/ Lor-ca bị điệu về bãi bắn/ chàng đi như người mộng dư” là thời điểm đau thương của số phận Lor-ca, khi tiếng nói đấu tranh vì tự do của ông đã bị dìm tắt, khi cuộc đời tự do của ông đã bị vùi chôn.“Chàng đi như người mộng du”, dường như chàng đang sống thực trong cảnh ảo, không quan tâm đến hiện thực xung quanh
– Về sự gắn bó, đồng điệu giữa người nghệ sĩ với đất nước Tây Ban Nha:
+ Hình ảnh miêu tả âm thanh tiếng đàn có thể liên tưởng đến giai điệu truyền thống của điệu nhạc Flamenco, hình ảnh “áo choàng đỏ” với những cuộc thi đấu bò tót để thấy cuộc đời và số phận của Lor-ca cũng là biểu trưng cho hình ảnh một đất nước Tây Ban Nha giàu giá trị văn hoá và kiên cường trong cuộc đấu tranh vì công lí và tự do.
- Ở hai khổ thơ đầu, hình tượng Lor-ca hiện lên là một người nghệ sĩ tự do với khát vọng cách tân nghệ thuật.
- Những chi tiết liên hệ giữa người nghệ sĩ và Tây Ban Nha: “Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt” => hình ảnh người anh hùng với sứ mệnh lớn lao bảo vệ quê hương.
Hai đoạn thơ đầu cho thấy một chàng Lor-ca tự do, phóng khoáng. Người đọc như đang dõi mắt theo từng bước chân lãng tử của người nghệ sỹ trên hành trình "lang thang về miền đơn độc" cùng với "vầng trăng – yên ngựa". Đây là một hệ thống thi ảnh thường bắt gặp trong thơ Lorca chàng kị sỹ một mình trên lưng «con ngựa đen/ vầng trăng đỏ" với những bản đàn ghita phiêu bồng cùng giấc mơ tranh đấu. Trong thơ Thanh Thảo Lorca hiện lên với dáng điệu "chuếnh choáng". Đây là một hình ảnh mang cái hồn say của người nghệ sỹ không phải cái say tầm thường của những cốc rượu vang đỏ mà là say trong tranh đấu say trong sáng tạo nghệ thuật.
Những chi tiết cho thấy mối quan hệ giữa người nghệ sỹ và đất nước Tây Ban Nha
“Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt”
“Tây Ban Nha
Áo choàng bê bết đỏ”
hình ảnh người anh hùng với sứ mệnh lớn lao bảo vệ quê hương.
Sau khi đọc 4
Trả lời Câu hỏi 4 Sau khi đọc trang 50 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Đọc hai đoạn thơ 3, 4 và thực hiện các yêu cầu sau:
a. Chỉ ra và phân tích hiệu quả của biện pháp tu từ được tác giả sử dụng khi miêu tả tiếng đàn
b. Nêu ý nghĩa của những hình ảnh mang tính biểu tượng trong hai đoạn thơ.
Phương pháp giải:
Vận dụng tri thức về môn Ngữ văn, đọc kĩ khổ 3, 4 phát hiện ra những biện pháp tu từ được tác giả sử dụng khi miêu tả tiếng đàn, vận dụng khả năng phân tích nêu lên ý nghĩa của những hình ảnh mang tính biểu tượng.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
a. Biện pháp so sánh và chuyển đổi cảm giác đã giúp Thanh Thảo gửi được nhiều cảm xúc qua âm thanh tiếng đàn khi hiện hữu thành thi ảnh với nhiều sắc màu, hình khối.
- “tiếng ghi ta nâu”: Màu nâu là màu của cây đàn ghi ta, màu da rám nắng, màu của đất, màu của tình yêu quê hương, tình yêu nhân dân tha thiết của Lor-ca.
-“tiếng ghi ta lá xanh biết mấy”: Màu lá xanh là màu của sự sống, sự sinh sôi, của sức sống thanh tân.
- “tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan/ tiếng ghi ta ròng ròng/ máu chảy": Âm thanh tiếng đàn đã thành thân phận, thành linh hồn, thành cả thân thể, sinh thể. Tiếng đàn đau đáu một niềm tiếc thương quặn thắt.
- “không ai chôn cất tiếng đàn/ tiếng đàn như cỏ mọc hoang": Tiếng đàn hay nói rộng hơn là nghệ thuật, là tình yêu tự do mà Lor-ca đang theo đuổi không thể bị huỷ diệt; nó sẽ vẫn sống, vẫn toả lan, giản dị và mãnh liệt như cỏ dại.
b. Biện pháp tu từ cùng với những cảm nhận của nhà thơ về tiếng đàn đã tạo ra những hình ảnh giàu ý nghĩa biểu tượng:
– Cây đàn ghi ta của Lor-ca đã trở thành biểu tượng cho cây đời xanh tươi sung mãn, tròn trịa một tình yêu và khát vọng hiến dâng.
– Bầu trời cô gái ấy là biểu tượng về tự do, biểu tượng cho ước nguyện về tình yêu lứa đôi, cao hơn nữa là ước nguyện về một mái ấm gia đình.
– “giọt nước mắt vầng trăng/ long lanh trong đáy giếng": giọt nước mắt sáng trong được ví với vầng trăng, vầng trăng nơi “đáy giếng” như giọt nước mắt muôn đời. Đem cái đẹp bao la, trường cửu đặt vào mặt nước nhỏ và sâu như một biểu tượng của niềm tin mãnh liệt nhưng âm thầm về sự bất tử của tiếng đàn Lor-ca trong tâm thức của mọi người.
a. Miêu tả tiếng đàn “li-la li-la li-la…” => tác giả sử dụng biện pháp tu từ láy âm => gợi hợp âm, giai điệu của tiếng đàn.
b. Hình ảnh mang tính biểu tượng:
- “tiếng ghi ta ròng ròng máu chảy” => cái chết đầy đau thương của người nghệ sĩ.
- “không ai chôn cất tiếng đàn” => sức sống mãnh liệt của tình yêu nghệ thuật
a. Các biện pháp tu từ được tác giả sử dụng khi miêu tả tiếng đàn.
1. So sánh:
- "Tiếng ghi ta như cỏ mọc hoang”
2. Nhân hóa:
- "Tiếng ghi ta" được nhân hóa “ròng ròng”, “giọt nước mắt”-> thể hiện tiếng đàn như có linh hồn, có cảm xúc.
3. Ẩn dụ:
- "Tiếng ghi ta nâu" là ẩn dụ cho tiếng lòng của người nghệ sĩ, cho những tâm tư, tình cảm của Lorca.
- "Bầu trời cô gái ấy" là ẩn dụ cho đất nước Tây Ban Nha.
- "Giọt nước mắt vầng trăng" là ẩn dụ cho sự đau thương, mất mát của con người
4. Chuyển đổi cảm giác:
- "Tiếng đàn" được cảm nhận bằng thính giác nhưng lại được miêu tả bằng thị giác ("long lanh đáy giếng").
Tác dụng:
- Các biện pháp tu từ đã góp phần miêu tả tiếng đàn một cách sinh động, cụ thể, gợi cảm.
- Thể hiện được những cung bậc cảm xúc khác nhau của tiếng đàn: da diết, bi thương, ngân vang, thiêng liêng...
- Qua đó, thể hiện được tâm hồn nhạy cảm, tinh tế của tác giả và sự đồng cảm của tác giả với những con người đau khổ, bất hạnh trong xã hội.
Ngoài ra, khổ thơ còn sử dụng một số biện pháp tu từ khác như:
- Điệp ngữ: "tiếng ghi ta" được lặp lại nhiều lần → thể hiện sự ám ảnh, day dứt của tác giả trước tiếng đàn của Lorca.
- Đối lập: "tiếng ghi ta nâu" đối lập với "bầu trời cô gái ấy" → thể hiện sự tương phản giữa âm thanh da diết của tiếng đàn với bầu trời u ám, ảm đạm.
b. Ý nghĩa của những hình ảnh mang tính biểu tượng trong hai đoạn thơ.
1. Hình ảnh "tiếng đàn ghi ta nâu":
- Là hình ảnh ẩn dụ cho người nghệ sĩ Lorca và nghệ thuật của ông.
- Tiếng đàn ghi ta nâu gắn liền với truyền thống văn hóa của Tây Ban Nha, thể hiện sự hòa quyện giữa người nghệ sĩ với quê hương.
- Tiếng đàn ghi ta nâu mang âm hưởng bi tráng, thể hiện số phận bi thảm của Lorca và sự tiếc thương của tác giả.
2. Hình ảnh "bầu trời cô gái ấy":
- Là hình ảnh ẩn dụ cho đất nước Tây Ban Nha.
- Bầu trời u ám, ảm đạm thể hiện sự đồng cảm của tác giả với những khó khăn, thử thách mà đất nước Tây Ban Nha đang phải đối mặt.
- Bầu trời là nơi cất lên tiếng đàn ghi ta, thể hiện sự gắn bó giữa người nghệ sĩ và quê hương.
3. Hình ảnh "máu chảy":
- Biểu tượng cho sự hy sinh của Lorca trong cuộc đấu tranh chống lại chế độ độc tài Franco.
- Máu chảy nhuộm đỏ "áo choàng" là hình ảnh ám ảnh, thể hiện sự phẫn nộ của tác giả trước tội ác của chế độ độc tài.
4. Hình ảnh "cỏ mọc hoang":
- Biểu tượng cho sự sống mãnh liệt của nghệ thuật Lorca và niềm tin vào tương lai tươi sáng của đất nước Tây Ban Nha.
- Cỏ mọc hoang là hình ảnh đối lập với "máu chảy", thể hiện sức sống phi thường của nghệ thuật và tinh thần bất khuất của con người.
5. Hình ảnh "giọt nước mắt vầng trăng":
- Biểu tượng cho sự thương tiếc, đau buồn trước sự hy sinh của Lorca.
- Vầng trăng soi bóng xuống giếng sâu, gợi cảm giác u ám, lạnh lẽo, thể hiện sự vĩnh cửu của nỗi buồn.
6. Hình ảnh "long lanh đáy giếng":
- Biểu tượng cho sự bất tử của nghệ thuật Lorca.
- Dù Lorca đã hy sinh nhưng tiếng đàn của ông vẫn vang vọng, lan tỏa và trường tồn mãi mãi.
Sau khi đọc 5
Trả lời Câu hỏi 5 Sau khi đọc trang 50 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Phân tích những hình ảnh đan xen giữa thực và ảo thể hiện cái chết và sự bất tử của Lor-ca trong hai đoạn thơ cuối. Câu thơ kết có thể đem lại ấn tượng và cảm xúc gì cho người đọc?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ hai đoạn thơ cuối để tìm ra những hình ảnh đan xen giữa thực và ảo thể hiện cái chết và sự bất tử của Lor-ca, vận dụng tri thức Ngữ văn, vận dụng khả năng phân tích.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
– Thiên mệnh “đường chỉ tay" của Lor-ca đã đột ngột bị cắt lìa – “đã đứt”; một cuộc đời, một sự sống đã dừng lại.“Trên chiếc ghi ta màu bạc" trên cây đàn của người nghệ sĩ tài hoa, trên con thuyền của âm nhạc và thơ, thi sĩ đã “bơi sang ngang" giữa hai bờ sinh tử của “dòng sông rộng vô cùng
– “Chàng ném lá bùa cô gái Di-gan”, ném cái đẹp huyền bí vào “xoáy nước”, vào dòng sông của số phận, cũng là cái dòng sông ranh giới giữa cõi sống và cõi chết, giữa thực tại và hư vô.“Chàng ném trái tim mình”, ném mạng sống của mình “vào lặng yên bất chợt” vào sự chấm dứt của một đời người. Hành động “ném lá bùa” và “ném trái tim" đều hàm ý về sự giã từ, sự giải thoát của một người nghệ sĩ luôn ám ảnh về cái chết nhưng lại không hề sợ chết khi nhà thơ đã từng viết:“Khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn
– Từ cõi lặng yên, nơi cất giấu một trái tim đã ngừng nhịp đập, chuỗi âm thanh “li-la li-la li-la” của tiếng đàn ghi ta lại cất lên những âm sắc thanh tịnh và siêu thoát, như tràng hoa tưởng niệm người nghệ sĩ, tạo nên dư âm tha thiết của một khúc bi ca.
- “Tiếng đàn” của Lor-ca chính là biểu tượng nghệ thuật, là lý tưởng tranh đấu của người nghệ sĩ là bọn phát xít phản động không bao giờ có thể chôn vùi, người dân Tây Ban Nha thì không nỡ chôn vùi. “Tiếng đàn như cỏ mọc hoang” bộc lộ sức sống mãnh liệt tiềm tàng, thể hiện sự bất tử vĩnh hằng của người nghệ sĩ - chiến sĩ Lor-ca.
- Câu hát thánh thót vang lên lần cuối “li-la li-la li-la…” đầy tiếc nuối, đầy khắc khoải như kết thúc một câu chuyện buồn về số phận của người nghệ sĩ tài hoa bạc mệnh.
Lor-ca bước đi qua con sông số mệnh, rũ bỏ mọi hệ lụy trần gian để bước vào chốn vĩnh hằng. Đường chỉ tay đã đứt, sinh mệnh thở ra hơi tàn cuối cùng. Chàng rũ bỏ mọi muộn phiền nhân gian, bước qua con sông sinh mệnh. Lúc lìa xa, chàng vẫn không quên đem theo chiếc đàn bạc. Lorca đang bơi trên con thuyền thi ca mà cây đàn chính là con thuyền bàng bạc chở tình yêu và nỗi nhớ của chàng đang trôi dần vào bến bờ bất tử. Chàng dứt khoát rũ bỏ mọi hệ lụy trần gian ném lá bùa vào xoáy nước ném trái tim vào cõi lặng yên. Xoáy nước là cuộc tranh đấu hay sự hiểm nguy trên dòng sông của định mệnh ? Cõi lặng yên phải chăng là phút giây mà trái tim người nghệ sĩ ngừng đập ? Có lẽ ta không cần phải lí giải về nó. Bởi Lorca đã về nơi an nghỉ cuối cùng. Chỉ còn vang vọng nơi đây âm vọng của tiếng đàn li-la li-la li-la như bản nhạc thiết tha thấm đẫm hương thơm của loài hoa Lila đưa người nghệ sĩ – chiến sĩ về với cõi vĩnh hằng với bao niềm tiếc thương vô hạn.
Câu thơ cuối tựa như tiếng đàn ghi ta, là vòng lặp xoay tròn ở khổ đầu và khổ cuối bài thơ. Nó cũng giống như tình yêu của Lorca đối với nghệ thuật – sinh ra yêu nghệ thuật, chết đi cũng vẫn còn giữ một tình yêu mãnh liệt đối với nghệ thuật.
Sau khi đọc 6
Trả lời Câu hỏi 6 Sau khi đọc trang 50 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Xác định yếu tố tượng trưng, yếu tố siêu thực trong bài thơ và nhận xét về tác dụng của chúng.
Phương pháp giải:
Đọc kĩ bài thơ, chú ý những hình ảnh mang yếu tố tượng trưng, yếu tố siêu thực trong bài thơ.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Hình ảnh thơ được tạo nên bằng cách kết hợp những yếu tố hiện thực với các yếu tố hoang đường, huyền ảo, gợi nhiều liên tưởng.
+ Yếu tố tượng trưng: những hình ảnh biểu tượng như áo choàng, vầng trăng, dòng sông, tiếng đàn,...
+ Yếu tố siêu thực: mối quan hệ giữa thực và mộng, giữa vô thức và ý thức, để giấc mơ và hiện thực sẽ chuyển hoá thành một hiện thực khác ẩn đằng sau những hiện thực thông thường có thể tri giác được (“đường chỉ tay đã đứt, dòng sông rộng vô cùng/ Lor-ca bơi sang ngang/ trên chiếc ghi ta màu bạc”; “chàng ném lá bùa cô gái Di-gan/ vào xoáy nước”,...).
– Tác dụng: Trong bài thơ Đàn ghi ta của Lor-ca, Thanh Thảo đã đề cao lối tư duy đồng hiện bằng một cái nhìn đặc biệt: không phân biệt sự vật, hiện tượng trong không gian, thời gian; không phân biệt các yếu tố trừu tượng hay cụ thể. Từ cái nhìn đó, hình ảnh thơ rất cô đúc, có tính tượng trưng (thiên về gợi hơn là tả), logic liên kết giữa các hình ảnh thơ bị xoá mờ, kích thích sự liên tưởng của người đọc, tạo ra hiệu quả “lạ hoá”, và “độ mở” cho những suy tưởng tiếp nối của người đọc.
- Yếu tố tượng trưng xuất hiện qua nhan đề: “Đàn ghi ta của Lor - ca” => Đàn ghi ta của Lor-ca trở thành biểu tượng cho cuộc đời phẩm cách và số phận bi tráng của Lor-ca - người nghệ sĩ tài hoa, yêu tự do của dân tộc Tây Ban Nha.
- Cái chết của Lor-ca là một hình ảnh siêu thực: Lor-ca được diễn tả cái sự bất diệt vĩnh hằng cái chết của Lor-ca là một sự mất mát lớn trong hội thuật đương đại Tây Ban Nha.
- Tác dụng: hình ảnh thơ rất cô đúc, có tính tượng trưng (thiên về gợi hơn là tả), logic liên kết giữa các hình ảnh thơ bị xoá mờ, kích thích sự liên tưởng của người đọc, tạo ra hiệu quả “lạ hoá”, và “độ mở” cho những suy tưởng tiếp nối của người đọc.
- Yếu tố tượng trưng:
+ Hình ảnh "đàn ghi ta": Tượng trưng cho nghệ thuật, âm nhạc, tài năng và tâm hồn của Lorca. Âm thanh tiếng đàn ghi ta vang lên như lời ca thán cho số phận bi thảm của Lorca, đồng thời khẳng định giá trị trường tồn của nghệ thuật.
+ Hình ảnh "máu chảy": Tượng trưng cho sự hy sinh, đau khổ của Lorca và những người dân Tây Ban Nha trong cuộc nội chiến. Máu chảy nhuộm đỏ "áo choàng Tây Ban Nha" thể hiện sự tàn khốc và phi nghĩa của chiến tranh.
+ Hình ảnh "Lorca bơi sang ngang trên chiếc ghi ta màu bạc": Tượng trưng cho hành trình của Lorca đến với thế giới nghệ thuật vĩnh hằng. Hình ảnh này thể hiện niềm tin vào sức mạnh của nghệ thuật có thể vượt qua mọi ranh giới, kể cả cái chết.
+ Hình ảnh "lá bùa", "trái tim": Tượng trưng cho linh hồn, ký ức và tình yêu của Lorca. Lorca ném lá bùa và trái tim xuống dòng sông là hành động thể hiện rằng lá bùa không còn ý nghĩa gì với chàng nữa rồi.
+ Hình ảnh "cõi lặng yên": Tượng trưng cho cõi chết, sự vĩnh hằng. Cõi lặng yên là nơi Lorca tìm được sự thanh thản và bình yên sau những đau khổ và hy sinh.
- Yếu tố siêu thực:
+ Sự kết hợp giữa hình ảnh thực và ảo: Ví dụ như hình ảnh "Lorca bơi sang ngang trên chiếc ghi ta màu bạc". Sự kết hợp này tạo nên hiệu ứng nghệ thuật độc đáo, khơi gợi trí tưởng tượng của người đọc.
+ Sự mơ hồ: Ví dụ như hình ảnh "cõi lặng yên". Sự mơ hồ này khơi gợi suy ngẫm của người đọc về cái chết và sự vĩnh hằng.
+ Hình ảnh "máu chảy" nhuộm đỏ "áo choàng": Thể hiện sự phẫn nộ của tác giả trước tội ác của chế độ độc tài
+ Hình ảnh "giọt nước mắt vầng trăng" long lanh đáy giếng: Gợi cảm giác u ám, lạnh lẽo, thể hiện sự vĩnh cửu của nỗi buồn.
Tác dụng: hình ảnh thơ rất cô đúc, có tính tượng trưng (thiên về gợi hơn là tả), logic liên kết giữa các hình ảnh thơ bị xoá mờ, kích thích sự liên tưởng của người đọc, tạo ra hiệu quả “lạ hoá”, và “độ mở” cho những suy tưởng tiếp nối của người đọc.
Sau khi đọc 7
Trả lời Câu hỏi 7 Sau khi đọc trang 50 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Bài thơ gợi cho bạn suy nghĩ gì về sức mạnh của nghệ thuật trong đời sống?
Phương pháp giải:
Vận dụng kiến thức đời sống, vận dụng khả năng suy luận và phân tích.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
1. Nghệ thuật có khả năng phản ánh hiện thực:
- Bài thơ "Tiếng đàn của Lorca" đã phản ánh một cách chân thực và sinh động hiện thực xã hội Tây Ban Nha dưới chế độ độc tài Franco.
- Tiếng đàn ghi ta của Lorca là tiếng nói của nhân dân, là tiếng lòng của đất nước Tây Ban Nha đang chịu đựng sự áp bức, bóc lột.
2. Nghệ thuật có khả năng giáo dục con người:
- Bài thơ "Tiếng đàn của Lorca" đã giáo dục con người về lòng yêu nước, về tinh thần bất khuất và niềm tin vào tương lai tươi sáng.
- Nghệ thuật của Lorca đã thức tỉnh con người ý thức về cuộc sống, về giá trị của tự do và hạnh phúc.
3. Nghệ thuật có khả năng làm đẹp cho cuộc sống:
- Bài thơ "Tiếng đàn của Lorca" đã mang đến cho người đọc những cảm xúc thẩm mỹ cao đẹp.
- Tiếng đàn ghi ta của Lorca là tiếng nói của tình yêu, của niềm hy vọng và niềm tin vào cuộc sống.
4. Nghệ thuật có sức sống mãnh liệt:
- Dù Lorca đã hy sinh nhưng tiếng đàn của ông vẫn vang vọng mãi mãi.
- Nghệ thuật của Lorca là nguồn động viên cho con người trong cuộc đấu tranh chống lại áp bức, bất công.
Nghệ thuật có sức mạnh lớn trong đời sống của chúng ta. Một tác phẩm nghệ thuật không chỉ là nguồn cảm hứng và niềm vui, mà còn kích thích cảm xúc sâu sắc và tương tác giữa con người. Nó thúc đẩy sự sáng tạo và suy ngẫm, đồng thời tạo ra nền văn hóa và danh tính cho một cộng đồng. Với khả năng gợi lên những trải nghiệm đặc biệt và ý nghĩa, nghệ thuật là một phần không thể thiếu của cuộc sống.
Bài thơ "Đàn ghi ta của Lorca" là một tiếng nói mạnh mẽ khẳng định sức mạnh to lớn của nghệ thuật trong đời sống. Nghệ thuật có thể tố cáo hiện thực bất công, khơi gợi niềm cảm thông, lòng trân trọng và có sức sống trường tồn, bất diệt. Qua bài thơ, tác giả cũng thể hiện niềm tin vào tương lai tươi sáng của nghệ thuật, niềm tin vào những giá trị chân chính sẽ luôn chiến thắng.
Ngoài những giá trị trên, bài thơ còn thể hiện sự sáng tạo độc đáo của Thanh Thảo trong việc sử dụng hình ảnh thơ, ngôn ngữ thơ và kết cấu thơ. Bài thơ có kết cấu chặt chẽ, ngôn ngữ thơ giàu sức biểu cảm, hình ảnh thơ độc đáo, mang đậm dấu ấn phong cách thơ ca của Thanh Thảo.
Kết nối đọc - viết
Trả lời Câu hỏi Kết nối đọc viết trang 50 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Viết đoạn văn ( khoảng 150 chữ) trình bày cảm nhận của bạn về một nét đặc sắc trong hình thức biểu đạt của bài thơ.
Phương pháp giải:
Vận dụng kiến thức đã được tìm hiểu qua giờ học trên lớp về bài thơ “ Tiếng đàn của Lor-ca”, vận dụng khả năng phân tích và cảm nhận, hiểu rõ khái niệm “ hình thức biểu đạt”.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Bài thơ "Tiếng đàn của Lorca" sử dụng nhiều hình ảnh ẩn dụ độc đáo, góp phần tạo nên sức gợi cảm và chiều sâu cho tác phẩm. Hình ảnh "tiếng đàn ghi ta nâu" là ẩn dụ xuyên suốt bài thơ, tượng trưng cho người nghệ sĩ Lorca và nghệ thuật của ông. Tiếng đàn ghi ta gắn liền với truyền thống văn hóa của Tây Ban Nha, thể hiện sự hòa quyện giữa người nghệ sĩ với quê hương. Hình ảnh "bầu trời cô gái ấy" là ẩn dụ cho đất nước Tây Ban Nha. Bầu trời u ám, ảm đạm thể hiện sự đồng cảm của tác giả với những khó khăn, thử thách mà đất nước Tây Ban Nha đang phải đối mặt. Hình ảnh "máu chảy" là biểu tượng cho sự hy sinh của Lorca trong cuộc đấu tranh chống lại chế độ độc tài Franco. Máu chảy nhuộm đỏ "áo choàng" là hình ảnh ám ảnh, thể hiện sự phẫn nộ của tác giả trước tội ác của chế độ độc tài. Hình ảnh "cỏ mọc hoang" là biểu tượng cho sức sống mãnh liệt của nghệ thuật Lorca và niềm tin vào tương lai tươi sáng của đất nước Tây Ban Nha. Cỏ mọc hoang là hình ảnh đối lập với "máu chảy", thể hiện sức sống phi thường của nghệ thuật và tinh thần bất khuất của con người. Việc sử dụng ẩn dụ đã giúp tác giả thể hiện được những ý tưởng sâu sắc, những cảm xúc chân thành về Lorca và đất nước Tây Ban Nha. Đồng thời, ẩn dụ cũng góp phần tạo nên sự hàm súc, gợi cảm cho bài thơ, giúp người đọc có thể suy ngẫm và cảm nhận theo nhiều cách khác nhau. Bài thơ "Tiếng đàn của Lorca" đã trở thành một tác phẩm nghệ thuật giá trị, để lại ấn tượng sâu sắc cho người đọc.
Đàn ghi ta của Lor-ca là tiếng lòng đầy ngưỡng mộ cũng như cảm thương cho số phận bất hạnh của người nghệ sĩ thiên tài Lor-ca. Bên cạnh việc tái hiện thành công hình tượng Lor-ca, Thanh Thảo còn thể hiện xuất sắc hình tượng tiếng đàn. Sử dụng thể thơ tự do cùng lối viết phá cách là không viết hoa đầu dòng tạo nên nhịp điệu phóng khoáng, tự do. Bài thơ thể hiện khả năng nhập cảm của nhà thơ Thanh Thảo vào thế giới nghệ thuật thơ Lorca để lựa chọn những thi liệu đầy sức ám ảnh và xử lý những thi liệu ấy một cách sáng tạo. Không những thế, đó còn là niềm suy tư và đồng cảm sâu sắc của Thanh Thảo với Lorca. Đó là sự ngưỡng mộ, niềm xót thương, niềm tin mãnh liệt vào sự bất tử của Lorca, của nghệ thuật, của cái đẹp. Tất cả những điều đó là sự cộng hưởng diệu kì để tạo nên một thi phẩm có sức lay động lòng người xứng đáng là “một phát minh về hình thức và một khám phá về nội dung”.