Soạn bài Giấu của SGK Ngữ văn 12 tập 1 Kết nối tri thức

Nội dung chính

Trước khi đọc

Trả lời Câu hỏi Trước khi đọc trang 140 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Hãy chia sẻ trải nghiệm của bạn khi xem một bộ phim hài, một vở hài kịch, hoặc đọc một truyện cười

Phương pháp giải:

Chiêm nghiệm, vận dụng tri thức Ngữ văn để chia sẻ trải nghiệm của bản thân.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Truyện cười: "Bài kiểm tra"

- Nội dung:

Một giáo viên hỏi học sinh: "Hãy cho cô biết, con có thể đi từ nhà đến trường bằng cách nào nhanh nhất?".

Học sinh trả lời: "Thưa cô, con có thể đi bằng xe đạp, chỉ mất 15 phút."

Giáo viên: "Vậy còn nếu con đi bộ thì sao?".

Học sinh: "Thưa cô, nếu con đi bộ thì sẽ mất 30 phút."

Giáo viên: "Tốt lắm. Vậy con hãy cho cô biết, nếu con đi bằng xe bò thì mất bao lâu?".

Học sinh: "Thưa cô, nếu con đi bằng xe bò thì con sẽ không bao giờ đến được trường."

- Cảm nhận:

+ Truyện cười ngắn gọn nhưng mang đến tiếng cười sảng khoái cho người đọc.

+ Truyện sử dụng chi tiết bất ngờ và hài hước để tạo nên sự thú vị.

Trong khi đọc 1

Trả lời Câu hỏi 1 Trong khi đọc trang 140 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Lời chỉ dẫn sân khấu ở đây có những đặc điểm gì đáng chú ý?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, tìm ra lời chỉ dẫn, tìm ra cách dẫn dắt chi tiết nói về lời chỉ dẫn và đặc điểm của lời chỉ dẫn.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Lời chỉ dẫn sân khấu trong "Giấu của" - Lộng chương phần cảnh vào trò đóng vai trò quan trọng trong việc thể hiện nội dung, chủ đề và thể loại của vở tuồng. 

Trong khi đọc 2

Trả lời Câu hỏi 2 Trong khi đọc trang 141 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Chú ý thủ pháp gây cười được vận dụng trong đoạn đối thoại

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, chú ý các thủ pháp đc tác giả sử dụng

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Thủ pháp gây cười góp phần tạo nên sự hài hước, thú vị cho đoạn trích "Giấu của". Qua đó, tác giả Lộng Chương muốn truyền tải thông điệp về sự phù phiếm của việc tích trữ của cải và tầm quan trọng của việc sống vui vẻ, thanh thản.

Trong khi đọc 3

Trả lời Câu hỏi 3 Trong khi đọc trang 142 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Hai nhân vật đã rơi vào tình thế hài hước như thế nào.

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, chú ý ngôn ngữ miêu tả hai nhân vật của tác giả

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- Tình huống bất ngờ:

+ Ông Đại Cát và bà Đại Cát bàn bạc về việc giấu của cải. 

- Hành động ngớ ngẩn:

+ Họ bàn về cách giấu vàng trong nồi canh, giấu bạc trong chăn bông, giấu tiền trong... quần áo.

Những hành động ngớ ngẩn của họ khiến cho tình huống trở nên hài hước.

- Lời nói ngộ nghĩnh:

+ Ông Đại Cát và bà Đại Cát nói năng lúng túng.

+ Họ sử dụng những lời nói ngộ nghĩnh để che giấu sự lo lắng của mình.

Trong khi đọc 4

Trả lời Câu hỏi 4 Trong khi đọc trang 143 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Trạng thái tâm lí luôn thay đổi của hai nhân vật cho thấy điều gì đang ám ảnh họ.

Phương pháp giải:

Đọc kĩ tác phẩm, tìm ra các chi tiết cho thấy trạng thái tâm lý của nhân vật.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Họ sợ nhân vật U Trinh trở về, biết hết những bí mật của họ.

Trong khi đọc 5

Trả lời Câu hỏi 5 Trong khi đọc trang 145 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Chú ý các chi tiết về tấm ảnh của cụ Đại Lợi trong cảnh hạ màn

Phương pháp giải:

Đọc kĩ tác phẩm, đọc kĩ phần hạ màn của tác phẩm

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Việc treo ảnh một người lớn tuổi để giấu tài sản thể hiện sự uy nghi, hai vợ chồng cho rằng những người trang trọng như vậy thì giống như thần giữ của, giúp họ bảo vệ tài sản của mình.

Sau khi đọc 1

Trả lời Câu hỏi 1 Sau khi đọc trang 145 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Xác định tình huống gây cười trong đoạn trích giấu của

Phương pháp giải:

Đọc kĩ tác phẩm, vận dụng tri thức Ngữ văn xác định các thủ pháp gây cười để xác định được tình huống gây cười.

Lời giải chi tiết:

Việc hai ông bà Đại Cát lọ mọ đi tìm chỗ giấu của cải ở khắp nơi trong nhà nhằm tránh việc thất thoát tài sản khi miền Bắc chuẩn bị công tư hợp doanh.

Sau khi đọc 2

Trả lời Câu hỏi 2 Sau khi đọc trang 145 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Phân tích tính trào phúng trong ngôn ngữ đối thoại của hai nhân vật

Phương pháp giải:

Vận dụng tri thức Ngữ văn, vận dụng khả năng phân tích.

Lời giải chi tiết:

Sử dụng từ ngữ có nghĩa mập mờ, đa nghĩa: Chọn những từ ngữ có nhiều nghĩa khác nhau, hoặc sử dụng những từ ngữ có nghĩa trái ngược nhau để tạo ra hiệu quả châm biếm, mỉa mai.

Sử dụng các biện pháp tu từ: So sánh, ẩn dụ, nhân hóa, phóng đại, … được sử dụng một cách sáng tạo, bất ngờ để tạo hiệu quả trào phúng.

Sau khi đọc 3

Trả lời Câu hỏi 3 Sau khi đọc trang 145 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Theo bạn, trạng thái “quẫn” của hai nhân vật ông Đại Cát và bà Đại Cát được thể hiện qua những lời nói, cử chỉ và hành động nào?

Phương pháp giải:

Tìm ra những chi tiết thể hiện lời nói, cử chỉ hành động chỉ trạng thái quẫn của nhân vật.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- Lời nói:

+ Hai nhân vật liên tục lặp lại những câu nói thể hiện sự lo lắng

+ Hai nhân vật nói năng lúng túng, thể hiện sự hoảng loạn và mất bình tĩnh.

- Cử chỉ: Hoang mang, hốt hoảng

- Hành động:

+ Loay hoay: Hai nhân vật loay hoay tìm cách giải quyết vấn đề, nhưng không biết phải làm gì.

Sau khi đọc 4

Trả lời Câu hỏi 4 Sau khi đọc trang 145 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Việc lặp đi lặp lại chi tiết về những tấm ảnh trong lời chỉ dẫn sân khấu ở phần đầu và phần cuối đoạn trích gợi ra cho bạn suy nghĩ gì?

Phương pháp giải:

Chú ý các chi tiết được lặp đi lặp lại

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- Tạo sự đối lập: Việc lặp lại chi tiết về những tấm ảnh ở đầu và cuối tác phẩm tạo sự đối lập về tâm trạng của nhân vật.

- Tăng tính nghệ thuật:

+ Tạo nên sự liền mạch, thống nhất cho tác phẩm và giúp tác phẩm thêm sâu sắc.

Sau khi đọc 5

Trả lời Câu hỏi 5 Sau khi đọc trang 146 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Bạn thấy hai nhân vật “đáng cười” trong đoạn trích này đáng ghét hay đáng thương? Tại sao?

Phương pháp giải:

Vận dụng tri thức Ngữ văn và tri thức đọc hiểu văn bản.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Hai nhân vật này "đáng cười" vì những hành động lố bịch và ích kỷ của họ. Tuy nhiên, họ cũng "đáng thương" vì nỗi sợ hãi, sự yếu đuối và sự cô đơn mà họ đang trải qua. 

Sau khi đọc 6

Trả lời Câu hỏi 6 Sau khi đọc trang 146 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Hãy chỉ ra xung đột giữa thực tế và lí tưởng được thể hiện trong đoạn trích

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, tìm ra các chi tiết cho thấy xung đột.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- Xung đột giữa:

+ Lí tưởng của nhân vật mâu thuẫn với thực tế xã hội

+ Lí tưởng của nhân vật mâu thuẫn với bản chất của họ

- Hậu quả:

+ Xung đột giữa thực tế và lí tưởng khiến nhân vật rơi vào bế tắc, không tìm ra lối thoát. 

+ Thực tế, đất nước ta đang bước vào giai đoạn kiến thiến đất nước. Nhà nước đang có những mục đích tốt đẹp, muốn cùng người dân xây dựng đất nước.

Nhưng ông bà Đại Cát lại không nghĩ thế. Ông bà nghĩ rằng, đây chính là thu hồi hết tài sản của mình và mình sẽ mất hết của cải. Vậy nên hai ông bà mới phải lọ mọ giấu diếm của cải của mình, thậm chí phải rình con gái làm nhà nước xem có giấu diếm khỏi mắt của con mình.

Sau khi đọc 7

Trả lời Câu hỏi 7 Sau khi đọc trang 146 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Nếu là đạo diễn dàn dựng đoạn trích này trên sân khấu, bạn sẽ lưu ý diễn viên những điểm gì?

Phương pháp giải:

Sử dụng phương pháp đóng vai, thực hành cùng với bạn bè.

Lời giải chi tiết:

Những diễn viên cần bộc lộ rõ sự lén lút, cũng như những suy tư của nhân vật khi vẫn đang ngờ vực chính sách của nhà nước.

Kết nối đọc - viết

Trả lời Câu hỏi Kết nối đọc - viết trang 146 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) phân tích một chi tiết hài hước trong đoạn trích giấu của

Phương pháp giải:

Dựa vào kiến thức phân tích ở trê

Dựa vào kĩ năng viết đoạn văn đã học

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Đoạn trích Giấu của là một vở hài kịch tiêu biểu của nhà văn Lộng Chương. Chi tiết hài hước xuất hiện xuyên suốt tác phẩm, góp phần tạo nên tiếng cười vui nhộn và châm biếm sâu cay đối với xã hội miền Bắc trong những năm 60, thế kỉ XX, được thể hiện qua những lời đối thoại gây cười của nhân vật. Những lời thoại hài hước giúp cho tác phẩm thêm sinh động và hấp dẫn, đó là một điểm sáng góp phần làm nên thành công của tác phẩm. Nó châm biếm những thói hư tật xấu của xã hội đồng thời thể hiện tính cách dí dỏm, hóm hỉnh của tác giả. Điều này tạo bầu không khí vui nhộn, giúp giảm bớt căng thẳng, mang đến tiếng cười sảng khoái, giúp người đọc giải trí. Châm biếm sâu cay hơi bày bản chất tham lam, hèn nhát, thiếu bản lĩnh của tầng lớp quan lại. Qua đó thể hiện tài năng của tác giả với khả năng xây dựng nhân vật hài hước, sinh động, khả năng sử dụng ngôn ngữ tinh tế, châm biếm sâu cay. Lời thoại hài hước là một yếu tố quan trọng góp phần làm nên thành công của tác phẩm Giấu của.

Bài đọc

>> Xem chi tiết: Văn bản Giấu của (Lộng Chương)