Soạn văn 12 kết nối tri thức, Soạn văn lớp 12 hay nhất Bài 4: Yếu tố kì ảo trong truyện kể

Soạn bài Muối của rừng SGK Ngữ văn 12 tập 1 Kết nối tri thức


Nêu một số tác phẩm văn học hiện đại có yếu tố kì ảo mà bạn biết. Hãy chia sẻ cảm nghĩ của bạn về yếu tố kì ảo ở một tác phẩm trong số đó.

Lựa chọn câu để xem lời giải nhanh hơn

Trước khi đọc 1

Trả lời Câu hỏi 1 Trước khi đọc trang 106 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Nêu một số tác phẩm văn học hiện đại có yếu tố kì ảo mà bạn biết. Hãy chia sẻ cảm nghĩ của bạn về yếu tố kì ảo ở một tác phẩm trong số đó.

Phương pháp giải:

Vận dụng tri thức Ngữ văn, vận dụng khả năng phân tích, bình luận

Lời giải chi tiết:

Một số tác phẩm văn học hiện đại có yếu tố kì ảo:

Việt Nam:

- Truyền kì mạn lục (Kiều Phú): Chứa đựng những câu chuyện kì ảo đan xen với hiện thực, phản ánh quan niệm về thế giới và con người của thời đại.

-Vàng và Máu (Thế Lữ): Tác phẩm mang màu sắc huyền bí, rùng rợn, thể hiện những góc khuất trong tâm hồn con người.

-Chuyện xứ Lang Biang (Nguyễn Nhật Ánh): Câu chuyện huyền thoại về tình yêu và sự hy sinh, đan xen giữa thực tế và ảo mộng.

-Bộ ba "Những đôi mắt lạnh", "Chuỗi hạt Azoth", "Xuyên thấm" (Phan Hồn Nhiên): Mang đến thế giới học đường kỳ ảo với những bí ẩn và thử thách.

Thế giới:

-Alice ở xứ sở thần tiên (Lewis Carroll): Cuốn sách kinh điển đưa người đọc đến với thế giới kì ảo đầy màu sắc và trí tưởng tượng.

-Chúa tể của những chiếc nhẫn (J.R.R. Tolkien): Sử thi huyền thoại về cuộc chiến tranh giành chiếc nhẫn quyền lực, với hệ thống nhân vật và bối cảnh hoành tráng.

Harry Potter (J.K. Rowling): Series truyện về cậu bé phù thủy Harry Potter đã trở thành huyền thoại, thu hút hàng triệu người đọc trên thế giới.

Cảm nghĩ về yếu tố kì ảo trong "Truyện Kiều":

Truyện Kiều của Nguyễn Du là một kiệt tác văn học, trong đó yếu tố kì ảo đóng vai trò quan trọng. Các chi tiết kì ảo như tiên, Phật, giấc mộng,... góp phần tạo nên sự hấp dẫn cho câu chuyện, đồng thời thể hiện quan niệm của tác giả về thế giới và con người.

Tác dụng của yếu tố kì ảo:

-Khắc họa nhân vật: Giúp khắc họa nội tâm nhân vật, thể hiện những khía cạnh phức tạp trong tâm hồn con người. Ví dụ: giấc mộng của Kiều là nơi thể hiện những uẩn khúc, dằn vặt trong tâm hồn nàng.

-Cốt truyện: Góp phần đẩy nhanh tình tiết, tạo nên những nút thắt và cao trào trong câu chuyện. Ví dụ: sự xuất hiện của Thúy Kiều dưới đáy sông là bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời nàng.

-Phản ánh hiện thực: Giúp thể hiện những vấn đề xã hội, những bất công và oan khuất trong cuộc sống. Ví dụ: hình ảnh "bóng tà như giếng" là biểu tượng cho những thế lực đen tối, bất công trong xã hội.

-Thể hiện quan niệm thẩm mỹ: Thể hiện quan niệm của tác giả về thế giới và con người, về cái đẹp, cái thiện và cái ác. Ví dụ: sự xuất hiện của tiên, Phật thể hiện niềm tin vào sự cứu rỗi, vào công lý.

-Cảm nhận:

Yếu tố kì ảo trong "Truyện Kiều" là một thành công nghệ thuật xuất sắc của Nguyễn Du. Nó góp phần tạo nên giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật cho tác phẩm, đồng thời khẳng định vị trí kiệt tác của "Truyện Kiều" trong nền văn học Việt Nam.

Trước khi đọc 2

Trả lời Câu hỏi 2 Trước khi đọc trang 106 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Theo bạn, con người cần phải ứng xử với thiên nhiên như thế nào?

Phương pháp giải:

Vận dụng khả năng suy luận, tư duy phản biện để nêu lên quan điểm của bản thân

Lời giải chi tiết:

Con người cần phải ứng xử với thiên nhiên một cách trân trọng, tôn trọng và có trách nhiệm. Lý do là vì:

1. Thiên nhiên là nguồn sống của con người:

-Cung cấp cho con người không khí, nước, thức ăn, và các tài nguyên thiên nhiên khác để duy trì sự sống.

-Giúp điều hòa khí hậu, bảo vệ môi trường sống, và duy trì sự cân bằng sinh thái.

-Mang lại cho con người vẻ đẹp cảnh quan, giúp con người thư giãn, giải trí và nâng cao tinh thần.

2. Con người đang tác động tiêu cực đến thiên nhiên:

-Hoạt động khai thác quá mức tài nguyên thiên nhiên, gây ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu, và phá hủy đa dạng sinh học.

-Thiên tai, dịch bệnh ngày càng gia tăng do con người tác động tiêu cực đến thiên nhiên.

3. Con người cần chung tay bảo vệ thiên nhiên:

-Sử dụng tài nguyên thiên nhiên một cách tiết kiệm và hiệu quả.

-Bảo vệ môi trường sống, chống ô nhiễm, và giảm thiểu tác động tiêu cực đến thiên nhiên.

-Trồng cây xanh, bảo vệ rừng, và phát triển năng lượng tái tạo.

- Nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho bản thân và cộng đồng.

-Ứng xử với thiên nhiên một cách trân trọng, tôn trọng và có trách nhiệm là trách nhiệm của mỗi cá nhân và toàn xã hội. Chúng ta cần chung tay bảo vệ thiên nhiên để bảo vệ cuộc sống của chính bản thân mình và các thế hệ tương lai.

Dưới đây là một số hành động cụ thể mà con người có thể thực hiện để ứng xử với thiên nhiên một cách tốt đẹp hơn:

+Sử dụng tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên: Tắt đèn khi không sử dụng, sử dụng phương tiện giao thông công cộng, tiết kiệm nước,...

+Giảm thiểu rác thải: Hạn chế sử dụng đồ nhựa dùng một lần, tái sử dụng và tái chế rác thải,...

+Bảo vệ môi trường sống: Tham gia trồng cây xanh, dọn dẹp vệ sinh môi trường,...

+Nâng cao ý thức bảo vệ môi trường: Tuyên truyền, giáo dục cho bản thân và cộng đồng về tầm quan trọng của việc bảo vệ thiên nhiên.

Hãy nhớ rằng, con người chỉ là một phần nhỏ bé của thiên nhiên. Chúng ta cần sống hòa hợp với thiên nhiên và bảo vệ thiên nhiên cho chính bản thân chúng ta và cho các thế hệ tương lai.

Trong khi đọc 1

Trả lời Câu hỏi 1 Trong khi đọc trang 106 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Chi tiết nói về sự chuyển đổi tâm trạng đột ngột của nhân vật có thể báo hiệu điều gì?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ tác phẩm, chú ý những chuyển biến tâm trạng của nhân vật, vận dụng khả năng phân tích nhân vật

Lời giải chi tiết:

- Chi tiết: Sau tiếng động vài phút thì con đầu đàn đến thật. Nó văng mình rất nhanh đến nỗi gần như không có phút nghỉ ở mỗi chặng dừng. Ông Diểu thán phục vì sự nhanh nhẹn dẻo dai của nó. Thoắt một cái, nó biến mất. Một nỗi xót xa khiến ông nhói lòng: số phận của bậc đế vương không trùng với số phận của ông. Niềm vui nhen lên từ khi ở nhà ra đi trong ông vơi đi một nửa. 

-Sự chuyển đổi đột ngột về tâm trạng báo hiệu: 

Báo hiệu sự thay đổi nội tâm của nhân vật:

+Nhân vật nhận thức được sai lầm của bản thân: Sau khi trải qua một biến cố hoặc chứng kiến một sự kiện nào đó, nhân vật có thể nhận ra sai lầm của mình và hối hận. Ví dụ: Trong "Muối của rừng", ông Diểu từ một người thợ săn hung hãn trở nên hối hận và thương xót cho bầy khỉ sau khi chứng kiến cảnh con khỉ mẹ hy sinh để bảo vệ con.

+Nhân vật có một bước ngoặt trong nhận thức: Sự chuyển đổi tâm trạng có thể báo hiệu một bước ngoặt trong nhận thức của nhân vật, giúp họ nhìn nhận vấn đề theo một cách mới. 

Trong khi đọc 2

Trả lời Câu hỏi 2 Trong khi đọc trang 107 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Theo dõi sự tương phản giữa suy nghĩ của nhân vật và đời sống của đàn khỉ trong rừng.

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản tìm ra chi tiết cho thấy sự tương phản giữa suy nghĩ của nhân vật và đời sống của đàn khỉ.

Lời giải chi tiết:

Theo dõi sự tương phản giữa suy nghĩ của nhân vật và đời sống của đàn khỉ trong rừng:

Suy nghĩ của nhân vật:

-Ban đầu: 

+Ông Diểu coi khỉ là loài vật hoang dã, cần phải tiêu diệt để bảo vệ mùa màng.

+Ông có suy nghĩ đơn giản, chỉ nhìn nhận vấn đề từ góc độ lợi ích của con người.

-Sau khi chứng kiến cảnh con khỉ mẹ hy sinh: 

+Ông Diểu nhận thức được sự tàn nhẫn của hành động săn bắn.

+Ông cảm thấy hối hận và thương xót cho bầy khỉ.

+Ông nhận ra rằng khỉ cũng có tình cảm, biết yêu thương và hy sinh cho con.

Đời sống của đàn khỉ:

-Cuộc sống bình yên, gắn bó với thiên nhiên: 

+Khỉ sống hòa hợp với môi trường xung quanh.

+Chúng biết cách kiếm ăn, sinh tồn và bảo vệ bản thân.

+Chúng có đời sống tình cảm phong phú, biết yêu thương, đùm bọc lẫn nhau.

-Bị đe dọa bởi con người: 

+Con người xâm lấn môi trường sống của khỉ.

+Con người săn bắn khỉ để lấy thịt và lông.

+Khỉ phải sống trong cảnh lo âu, sợ hãi.

Sự tương phản:

-Suy nghĩ của nhân vật ban đầu đối lập với đời sống của đàn khỉ: 

+Nhân vật coi khỉ là loài vật hoang dã, cần phải tiêu diệt.

+Khỉ lại có đời sống bình yên, gắn bó với thiên nhiên.

-Sự thay đổi trong suy nghĩ của nhân vật sau khi chứng kiến cảnh con khỉ mẹ hy sinh: 

+Nhân vật nhận thức được sự tàn nhẫn của hành động săn bắn.

+Nhân vật đồng cảm với đời sống của đàn khỉ.

Ý nghĩa:

-Sự tương phản này giúp người đọc nhận thức được tác động tiêu cực của con người đến thiên nhiên.

-Tác phẩm kêu gọi con người cần chung tay bảo vệ thiên nhiên và môi trường sống của các loài động vật.

Bảng so sánh:


Suy nghĩ của nhân vật

Đời sống của đàn khỉ

Ban đầu: Coi khỉ là loài vật hoang dã, cần phải tiêu diệt.

Bình yên, gắn bó với thiên nhiên.

Sau khi chứng kiến cảnh con khỉ mẹ hy sinh: Hối hận, thương xót cho bầy khỉ.

Bị đe dọa bởi con người.

Sự tương phản:

- Suy nghĩ ban đầu đối lập với đời sống của đàn khỉ.

- Suy nghĩ sau khi chứng kiến cảnh con khỉ mẹ hy sinh đồng cảm với đời sống của đàn khỉ.

Ý nghĩa:

- Nhận thức được tác động tiêu cực của con người đến thiên nhiên.

- Kêu gọi con người bảo vệ thiên nhiên và môi trường sống của các loài động vật.

Trong khi đọc 3

Trả lời Câu hỏi 3 Trong khi đọc trang 108 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Chú ý sự mâu thuẫn trong các hành động của nhân vật

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, tìm ra các chi tiết cho thấy sự mâu thuẫn trong các hành động của nhân vật.

Lời giải chi tiết:

Phân tích sự mâu thuẫn trong các hành động của nhân vật ông Diểu trong "Muối của rừng":

1. Mâu thuẫn giữa hành động và suy nghĩ ban đầu:

-Hành động: Ông Diểu đi săn khỉ với mục đích bảo vệ mùa màng.

-Suy nghĩ: Ông Diểu coi khỉ là loài vật hoang dã, cần phải tiêu diệt.

2. Mâu thuẫn giữa hành động và suy nghĩ sau khi chứng kiến cảnh con khỉ mẹ hy sinh:

- Hành động: Ông Diểu hối hận, thương xót cho bầy khỉ.

-Suy nghĩ: Ông Diểu nhận thức được sự tàn nhẫn của hành động săn bắn.

3. Mâu thuẫn giữa lời nói và hành động:

-Lời nói: Ông Diểu nói rằng sẽ không bao giờ đi săn khỉ nữa.

-Hành động: Ông Diểu vẫn tiếp tục đi săn khỉ.

4. Mâu thuẫn giữa ý thức và bản năng:

-Ý thức: Ông Diểu biết rằng hành động săn bắn khỉ là sai trái.

-Bản năng: Ông Diểu vẫn bị thôi thúc bởi bản năng sinh tồn và mong muốn bảo vệ mùa màng.

Lý giải sự mâu thuẫn:

-Sự tác động của hoàn cảnh: Ông Diểu sống trong một môi trường mà con người phải thường xuyên đối mặt với thiên nhiên hoang dã.

-Sự thiếu hiểu biết: Ông Diểu không hiểu được đời sống và tình cảm của loài khỉ.

-Sự yếu đuối của con người: Ông Diểu không đủ mạnh mẽ để vượt qua bản năng và hoàn cảnh.

Ý nghĩa:

-Sự mâu thuẫn trong các hành động của nhân vật ông Diểu thể hiện sự phức tạp của tâm lý con người.

-Tác phẩm giúp người đọc nhận thức được tác động tiêu cực của con người đến thiên nhiên.

-Tác phẩm kêu gọi con người cần chung tay bảo vệ thiên nhiên và môi trường sống của các loài động vật.

Bảng tóm tắt:

Hành động

Suy nghĩ

Lý giải

Đi săn khỉ

Coi khỉ là loài vật hoang dã, cần phải tiêu diệt

Hoàn cảnh, thiếu hiểu biết, yếu đuối

Hối hận, thương xót cho bầy khỉ

Nhận thức được sự tàn nhẫn của hành động săn bắn

Hối hận 

Nói không bao giờ đi săn khỉ nữa

Sợ hãi trước sức mạnh của thiên nhiên và đồng cảm với nỗi đa của các loài vật hoang dã

Yếu đuối

Vẫn tiếp tục đi săn khỉ

Suy nghĩ về công việc của mình, bản thân lo lắng bị chê cười khi đi săn mà không mang được con vật nào trở về

Bản năng

Trong khi đọc 4

Trả lời Câu hỏi 4 Trong khi đọc trang 108 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Chú ý sự thay đổi điểm nhìn và cách đánh giá về ông Diểu

Phương pháp giải:

Đọc kĩ tác phẩm, chú ý các điểm nhìn của tác giả, chú ý các từ ngữ được sử dụng để đánh giá nhân vật.

Lời giải chi tiết:

Sự thay đổi điểm nhìn và cách đánh giá về ông Diểu:

-Ban đầu:

+ Ông Diểu được nhìn nhận như một người thợ săn hung hãn, tàn nhẫn.

+Hành động săn bắn khỉ của ông Diểu bị lên án và chỉ trích.

+Đa số người đọc đều đồng cảm với bầy khỉ và phẫn nộ trước hành động của ông Diểu.

-Sau khi chứng kiến cảnh con khỉ mẹ hy sinh:

+Điểm nhìn về ông Diểu bắt đầu thay đổi.

+Người đọc bắt đầu hiểu và thông cảm cho ông Diểu.

+Họ nhận ra rằng ông Diểu chỉ là một người nông dân bình thường, phải làm việc để nuôi sống gia đình.

+Họ cũng nhận ra rằng ông Diểu không hoàn toàn tàn nhẫn, ông cũng có tình cảm và biết hối hận.

-Cuối cùng:

+Ông Diểu được nhìn nhận như một nhân vật phức tạp, với những mâu thuẫn nội tâm.

+Họ đánh giá ông Diểu là một người có lương tâm, biết thức tỉnh và hối hận.

+Họ tin tưởng rằng ông Diểu sẽ không bao giờ đi săn khỉ nữa.

-Lý do cho sự thay đổi:

+Sự thay đổi trong hành động của ông Diểu: 

Ông Diểu hối hận, thương xót cho bầy khỉ.

Ông Diểu quyết định không bao giờ đi săn khỉ nữa.

+Sự hiểu biết về hoàn cảnh của ông Diểu: 

Ông Diểu sống trong một môi trường mà con người phải thường xuyên đối mặt với thiên nhiên hoang dã.

Ông Diểu phải đi săn khỉ để bảo vệ mùa màng và nuôi sống gia đình.

+Sự đồng cảm với tâm lý của ông Diểu: 

Ông Diểu cũng có tình cảm và biết hối hận.

Ông Diểu cũng là một nạn nhân của hoàn cảnh.

-Ý nghĩa:

+Sự thay đổi điểm nhìn và cách đánh giá về ông Diểu cho thấy sự trưởng thành trong suy nghĩ của người đọc.

+Họ biết nhìn nhận con người một cách đa chiều, khách quan và toàn diện.

+Họ cũng biết thông cảm và chia sẻ với những khó khăn, mâu thuẫn trong cuộc sống của người khác.

Bảng tóm tắt:

Giai đoạn

Điểm nhìn

Cách đánh giá

Ban đầu

Thợ săn hung hãn, tàn nhẫn

Lên án, chỉ trích

Sau khi chứng kiến cảnh con khỉ mẹ hy sinh

Phức tạp, mâu thuẫn nội tâm

Hiểu, thông cảm

Cuối cùng

Có lương tâm, biết thức tỉnh và hối hận

Tin tưởng, đánh giá cao

Trong khi đọc 5

Trả lời Câu hỏi 5 Trong khi đọc trang 108 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Theo dõi sự tự khám phá của ông Diểu về chính mình

Phương pháp giải:

Đọc kĩ tác phẩm, chú ý các từ ngữ miêu tả về cảm nhận của ông Diểu, theo dõi những biến chuyển về suy nghĩ và hành động của ông Diểu.

Lời giải chi tiết:

Theo dõi sự tự khám phá của ông Diểu về chính mình trong "Muối của rừng":

Hành trình tự khám phá của ông Diểu:

1. Xuất phát điểm:

-Ông Diểu là một người thợ săn lão luyện, có kinh nghiệm nhiều năm trong việc săn bắn khỉ.

-Ông có niềm tin rằng khỉ là loài vật hoang dã, cần phải tiêu diệt để bảo vệ mùa màng.

-Ông không nhận thức được giá trị và sự sống của loài khỉ.

2. Bắt đầu thức tỉnh:

-Khi chứng kiến cảnh con khỉ mẹ hy sinh để bảo vệ con, ông Diểu bắt đầu cảm thấy hối hận và thương xót.

-Hình ảnh con khỉ mẹ gợi cho ông Diểu nhớ đến hình ảnh người vợ đã khuất của mình.

-Ông bắt đầu suy nghĩ về giá trị của sự sống và tình mẫu tử.

3. Khủng hoảng nội tâm:

- Ông Diểu dằn vặt bởi cảm giác tội lỗi và hối hận.

-Ông tự trách bản thân vì đã tàn nhẫn giết hại con khỉ mẹ.

-Ông bắt đầu nghi ngờ những giá trị và niềm tin mà mình đã có từ trước.

4. Bước ngoặt:

-Ông Diểu quyết định từ bỏ nghề săn bắn.

-Ông muốn chuộc lỗi cho hành động sai trái của mình.

-Ông muốn sống hòa hợp với thiên nhiên và các loài động vật.

5. Hành trình tiếp tục:

-Ông Diểu bắt đầu tìm hiểu về đời sống của loài khỉ.

-Ông nhận ra rằng khỉ cũng có tình cảm, biết yêu thương và che chở cho nhau.

-Ông học được cách tôn trọng sự sống và giá trị của thiên nhiên.

*Kết quả:

-Ông Diểu trở thành một người bảo vệ thiên nhiên.

-Ông dành phần đời còn lại để chuộc lỗi cho hành động sai trái của mình.

-Ông là tấm gương sáng cho con người về ý thức bảo vệ môi trường và các loài động vật.

*Ý nghĩa:

-Hành trình tự khám phá của ông Diểu là một bài học sâu sắc về giá trị của sự sống và tình yêu thương.

-Tác phẩm kêu gọi con người cần chung tay bảo vệ thiên nhiên và môi trường sống của các loài động vật.

*Bảng tóm tắt:

Giai đoạn

Tâm trạng

Suy nghĩ

Hành động

Xuất phát điểm

Tự tin, kiêu hãnh

Coi khỉ là loài vật hoang dã, cần phải tiêu diệt

Săn bắn khỉ

Bắt đầu thức tỉnh

Hối hận, thương xót

Nhận thức được giá trị của sự sống và tình mẫu tử

Bắt đầu nghi ngờ những giá trị và niềm tin

Khủng hoảng nội tâm

Dằn vặt, tự trách

Khủng hoảng về niềm tin và giá trị

Bắt đầu những suy nghĩ lo  lắng

Bước ngoặt

Quyết tâm

Muốn chuộc lỗi, sống hòa hợp với thiên nhiên

Từ bỏ nghề săn bắn

Hành trình tiếp tục

Hiểu biết, tôn trọng

Học được cách tôn trọng sự sống và giá trị của thiên nhiên

Bảo vệ thiên nhiên

Trong khi đọc 6

Trả lời Câu hỏi 6 Trong khi đọc trang 109 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Hình dung cảnh tượng được miêu tả ở đoạn này.

Phương pháp giải:

Đọc kĩ tác phẩm vận dụng trí tưởng tượng cảnh được miêu tả trong đoạn văn.

Lời giải chi tiết:

Cảnh tượng được miêu tả ở đoạn này là cảnh tượng ông Diểu rùng mình khi nghe thấy tiếng rú thê thảm của con khỉ nhỏ, ông có những thay đổi đột ngột về cảm xúc, ông kinh hoàng bởi cảnh vật dưới vực thật ngút ngàn, heo hút, ong dâng lên cảm xúc sợ hãi tột cùng. Và có lẽ từ lúc thơ ấu tới ông mới có lần bỏ chạy như ma đuổi như lần này.

Trong khi đọc 7

Trả lời Câu hỏi 7 Trong khi đọc trang 109 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Vì sao đối mặt với Hõm Chết, nhân vật lại nghĩ đến “ma”? Theo dõi tâm trạng của ông Diểu trước những “sự lạ” tiếp theo.

Phương pháp giải:

Đọc kĩ tác phẩm, quan sát các diễn biến tâm trạng của nhân vật, tìm ra các từ ngữ bộc lộ cảm xúc của nhân vật.

Lời giải chi tiết:

Vì sao đối mặt với Hõm Chết, nhân vật lại nghĩ đến “ma”?

Có thể lý giải việc nhân vật nghĩ đến “ma” khi đối mặt với Hõm Chết bởi những nguyên nhân sau:

1. Nỗi sợ hãi:

-Hõm Chết là nơi hoang vu, hiểm trở, ẩn chứa nhiều nguy hiểm.

-Con người thường có tâm lý hoang mang, lo sợ trước những điều bí ẩn.

-Sự thiếu hiểu biết:

-Nhân vật không biết rõ về Hõm Chết, về những "sự lạ" đang xảy ra.

-Tâm lý hoang tưởng:

+Khi con người ở trong trạng thái căng thẳng, lo âu, họ dễ có những suy nghĩ kỳ ảo.

2. Niềm tin tâm linh:

-Con người từ xa xưa đã có niềm tin vào thế giới tâm linh.

-Sự ảnh hưởng của văn hóa dân gian:

+Nhiều câu chuyện, truyền thuyết về ma quỷ, oan hồn gắn liền với những địa danh hoang vắng.

-Tâm lý cầu mong sự che chở:

+Khi đối mặt với nguy hiểm, con người thường tìm đến sự che chở của thần linh.

3. Ý nghĩa biểu tượng:

-“Ma” có thể tượng trưng cho những điều bí ẩn, những nguy hiểm tiềm ẩn.

-Sự đối mặt với chính bản thân:

+Hõm Chết và “ma” có thể là biểu tượng cho những nỗi sợ hãi, lo lắng bên trong con người.

-Hành trình khám phá bản thân:

+Việc đối mặt với “ma” là hành trình con người khám phá bản thân, vượt qua những giới hạn của chính mình.

Theo dõi tâm trạng của ông Diểu trước những “sự lạ” tiếp theo trong văn bản muối của rừng:

1. Lo lắng, hoang mang:

-Khi gặp những “sự lạ”, ông Diểu cảm thấy lo lắng, hoang mang.

-Ông không biết lý do của những hiện tượng kỳ bí này.

-Nỗi sợ hãi tăng dần:

+Khi những “sự lạ” liên tục xảy ra, ông Diểu càng trở nên sợ hãi.

+Ông bắt đầu nghi ngờ về sự tồn tại của ma quỷ.

2. Tò mò, muốn khám phá:

-Bên cạnh nỗi sợ hãi, ông Diểu cũng có sự tò mò về những “sự lạ”.

-Ông muốn tìm hiểu nguyên nhân của những hiện tượng này.

-Sự dũng cảm:

+Mặc dù sợ hãi, ông Diểu vẫn quyết tâm khám phá bí mật của Hõm Chết.

+Ông muốn chiến thắng nỗi sợ hãi của chính mình.

3. Chấp nhận, bình tĩnh:

-Sau khi trải qua nhiều biến cố, ông Diểu dần chấp nhận những “sự lạ”.

-Ông không còn sợ hãi mà trở nên bình tĩnh hơn.

-Sự trưởng thành:

+Ông Diểu nhận ra rằng những “sự lạ” là một phần của cuộc sống.

+Ông học cách đối mặt với những điều bí ẩn.

-Kết luận:

Tâm trạng của ông Diểu trước những “sự lạ” trong văn bản “Muối của rừng” là một hành trình chuyển biến từ lo lắng, hoang mang đến tò mò, dũng cảm và cuối cùng là chấp nhận, bình tĩnh. Hành trình này thể hiện sự trưởng thành của nhân vật và cũng là bài học cho con người về việc đối mặt với những điều bí ẩn, trong cuộc sống.

Trong khi đọc 8

Trả lời Câu hỏi 8 Trong khi đọc trang 110 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Điều gì khiến ông Diểu chưa chịu bỏ cuộc?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ tác phẩm, nhận biết được tính cách của nhân vật qua cách miêu tả nhân vật của tác giả.

Lời giải chi tiết:

Có nhiều lý do khiến ông Diểu chưa chịu bỏ cuộc khi chưa bắt được con khỉ trắng:

1. Niềm tin vào sự may mắn:

-Ông Diểu tin rằng mình sẽ bắt được con khỉ trắng nếu kiên trì.

-Sự tham lam:

+Ông Diểu muốn có được bộ lông quý giá của con khỉ trắng.

-Sự hận thù:

+Con khỉ trắng đã làm hại con chó của ông Diểu, khiến ông muốn trả thù.

2. Lòng tự trọng:

-Ông Diểu không muốn bỏ cuộc vì sợ bị người khác đánh giá.

-Sự kiên trì:

+Ông Diểu là người kiên trì, không dễ dàng bỏ cuộc trước khó khăn.

-Cảm giác thách thức:

+Việc truy lùng con khỉ trắng trở thành một thử thách đối với ông Diểu.

3. Ý nghĩa biểu tượng:

-Con khỉ trắng có thể tượng trưng cho những mục tiêu khó khăn, thử thách trong cuộc sống.

-Hành trình theo đuổi ước mơ:

+Việc truy lùng con khỉ trắng là hành trình ông Diểu theo đuổi ước mơ của mình.

Sự chiến thắng bản thân:

+Việc bắt được con khỉ trắng tượng trưng cho chiến thắng của ông Diểu trước chính bản thân mình.

Kết luận:

Có nhiều lý do khiến ông Diểu chưa chịu bỏ cuộc khi chưa bắt được con khỉ trắng. Những lý do này thể hiện những khía cạnh khác nhau trong tính cách con người, từ lòng tham, sự hận thù đến lòng kiên trì, ý chí quyết tâm. Hành trình truy lùng con khỉ trắng cũng là một hành trình ẩn dụ cho hành trình theo đuổi ước mơ và chiến thắng bản thân của con người.

Trong khi đọc 9

Trả lời Câu hỏi 9 Trong khi đọc trang 110 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Ông Diểu đã chứng kiến “sự lạ” nào? Dự đoán những hoạt động tiếp theo của nhân vật.

Phương pháp giải:

Đọc kĩ tác phẩm, liệt kê ra các sự lạ mà nhân vật chứng kiến từ đó nêu ra những dự đoán của mình về hoạt động tiếp theo của nhân vật.

Lời giải chi tiết:

Những “sự lạ” ông Diểu đã chứng kiến:

-Hòn đá biết nói: Hòn đá tự dưng cất tiếng nói, cảnh báo ông Diểu về những nguy hiểm trong Hõm Chết.

-Con khỉ trắng kỳ bí: Con khỉ trắng xuất hiện một cách bí ẩn, có khả năng di chuyển nhanh nhẹn và dường như có ý trêu chọc ông Diểu.

-Hiện tượng kỳ ảo: Bóng người lướt thướt, tiếng sáo diệu kỳ,... xuất hiện trong đêm tối, khiến ông Diểu hoang mang.

Dự đoán những hoạt động tiếp theo của nhân vật:

1. Tiếp tục truy lùng con khỉ trắng:

-Ông Diểu có thể sẽ tiếp tục truy lùng con khỉ trắng để trả thù cho con chó của mình và để có được bộ lông quý giá.

-Sự quyết tâm:

+Ông Diểu sẽ kiên trì hơn, sử dụng nhiều phương pháp khác nhau để bắt được con khỉ trắng.

-Sự nguy hiểm:

+Việc truy lùng con khỉ trắng có thể dẫn ông Diểu đến những nguy hiểm khó lường.

2. Khám phá bí mật của Hõm Chết:

-Ông Diểu có thể sẽ tìm hiểu nguyên nhân của những “sự lạ” trong Hõm Chết.

-Sự tò mò:

+Ông Diểu muốn biết hòn đá biết nói, con khỉ trắng và những hiện tượng kỳ ảo khác từ đâu xuất hiện.

-Sự can đảm:

+Ông Diểu cần phải can đảm để đối mặt với những bí ẩn và nguy hiểm trong Hõm Chết.

3. Bỏ cuộc và quay về nhà:

-Có khả năng ông Diểu sẽ cảm thấy nản lòng và bỏ cuộc sau nhiều lần thất bại.

-Sự mệt mỏi:

+Việc truy lùng con khỉ trắng và khám phá bí mật của Hõm Chết có thể khiến ông Diểu mệt mỏi, kiệt sức.

-Sự hối hận:

+Ông Diểu có thể hối hận vì đã không nghe lời khuyên của người khác và mạo hiểm vào Hõm Chết.

Kết luận:

Có nhiều khả năng xảy ra tiếp theo trong câu chuyện. Hành động của ông Diểu sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, như tính cách, mục đích và những “sự lạ” tiếp theo mà ông gặp phải. Việc dự đoán những hoạt động tiếp theo của nhân vật giúp người đọc tò mò, háo hức muốn theo dõi tiếp diễn biến của câu chuyện.

Trong khi đọc 10

Trả lời Câu hỏi 10 Trong khi đọc trang 111 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Ông Diểu đang đối diện với tình thế gì?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản

Lời giải chi tiết:

Ông Diểu đang đang đối mặt với tình thế một là cứu con khỉ khỏi lũ mối – có thể khiến bất cứ thứ gì thành cám và thứ hai là mang nó về hoặc phóng sinh con khỉ đang bị thương ấy trở lại với khu rừng. Và ông đang phải đối mặt với những suy nghĩ rối bời, ông sợ cái nhìn chế giễu từ thiên hạ khi ông vào rừng mà không mang được con vật nào trở về. 

Trong khi đọc 11

Trả lời Câu hỏi 11 Trong khi đọc trang 111 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Theo bạn, tình huống này có thường xảy ra không?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ tình huống và đưa ra ý kiến bản thân

Lời giải chi tiết:

Theo tôi tình huống này ít khi sảy ra.

Trong khi đọc 12

Trả lời Câu hỏi 12 Trong khi đọc trang 111 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Chú ý chi tiết hoa tử huyền

Phương pháp giải:

Đọc kĩ phần tác giả miêu tả về hoa tử huyên làm rõ được ý nghĩa của hình ảnh này.

Lời giải chi tiết:

Chi tiết hoa tử huyền trong tác phẩm "Muối của rừng":

1. Biểu tượng của sự thanh bình và thịnh vượng:

-Hoa tử huyền là loài hoa quý hiếm, chỉ nở ba mươi năm một lần.

-Theo quan niệm dân gian, hoa tử huyền nở báo hiệu mùa màng bội thu, đất nước thanh bình.

2. Biểu tượng cho sự chuyển biến trong tâm hồn ông Diểu:

-Khi gặp hoa tử huyền, ông Diểu cảm thấy hối hận vì hành động của mình.

-Ông nhận ra rằng con người cần phải sống hòa hợp với thiên nhiên.

3. Biểu tượng cho niềm tin vào tương lai:

-Hoa tử huyền nở rộ tượng trưng cho niềm tin vào một tương lai tươi sáng.

-Con người có thể sửa chữa lỗi lầm và hướng đến những điều tốt đẹp hơn.

4. Vai trò trong việc kết thúc tác phẩm:

-Chi tiết hoa tử huyền góp phần tạo nên kết thúc mở cho tác phẩm.

-Người đọc có thể tự do suy tưởng về tương lai của ông Diểu và cuộc sống của con người trong mối quan hệ với thiên nhiên.

5. Phân tích chi tiết:

-Mô tả: Hoa màu trắng, bé bằng đầu tăm, có vị mặn.

-Cách miêu tả: Sử dụng nhiều biện pháp tu từ như ẩn dụ, so sánh.

-Vị trí: Hoa nở rộ trên lối về nhà của ông Diểu.

6. Ý nghĩa:

-Chi tiết hoa tử huyền mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc.

-Khẳng định giá trị của thiên nhiên và tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường.

Kết luận:

Chi tiết hoa tử huyền là một chi tiết quan trọng trong tác phẩm "Muối của rừng". Nó không chỉ góp phần tạo nên kết thúc mở cho tác phẩm mà còn mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc.

Sau khi đọc 1

Trả lời Câu hỏi 1 Sau khi đọc trang 113 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Giữa nhan đề Muối của rừng và nội dung câu chuyện có liên hệ với nhau như thế nào?

Phương pháp giải:

Vận dụng tri thức văn học phân tích được rõ ý nghĩa nhan đề, đọc kĩ tác phẩm để hiểu sâu sắc về nội dung từ đó tìm ra mối liên hệ.

Lời giải chi tiết:

Liên hệ giữa nhan đề "Muối của rừng" và nội dung câu chuyện:

1. Mối liên hệ về mặt nghĩa đen:

-"Muối" là gia vị thiết yếu trong cuộc sống con người.

-"Rừng" là nơi cung cấp nhiều nguồn tài nguyên quý giá, bao gồm cả muối.

-Muối của rừng: Biểu tượng cho những gì tinh túy nhất của rừng.

2. Mối liên hệ về mặt nghĩa bóng:

-"Muối" tượng trưng cho sự mặn mà, cho những giá trị tinh thần cao đẹp.

-"Rừng" tượng trưng cho thiên nhiên, cho cuộc sống hoang dã.

-Muối của rừng: Biểu tượng cho những giá trị tinh thần cao đẹp mà con người có thể học hỏi từ thiên nhiên.

3. Phân tích liên hệ:

-Nhan đề "Muối của rừng" gợi mở cho người đọc về nội dung câu chuyện: hành trình khám phá và học hỏi những giá trị tinh thần cao đẹp từ thiên nhiên của ông Diểu.

-Sự chuyển biến trong tâm hồn ông Diểu: Từ một người ham muốn, ích kỷ, ông Diểu dần nhận ra tầm quan trọng của thiên nhiên và biết trân trọng những giá trị tinh thần cao đẹp.

-Bài học rút ra: Con người cần phải sống hòa hợp với thiên nhiên, học hỏi những giá trị tinh thần cao đẹp từ thiên nhiên để hoàn thiện bản thân.

4. Ý nghĩa nhan đề:

-Nhan đề "Muối của rừng" ngắn gọn, súc tích, hàm súc.

-Gợi mở cho người đọc nhiều suy nghĩ về nội dung câu chuyện.

-Nhấn mạnh thông điệp của tác phẩm: Con người cần phải sống hòa hợp với thiên nhiên.

Kết luận:

-Nhan đề "Muối của rừng" có liên hệ mật thiết với nội dung câu chuyện. Nó không chỉ là điểm khởi đầu cho hành trình khám phá của nhân vật mà còn là thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm đến người đọc.

Sau khi đọc 2

Trả lời Câu hỏi 2 Sau khi đọc trang 113 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Hành trình đi săn của ông Điểu cũng là hành trình trải nghiệm và nhận thức. Bạn hãy kể tóm tắt hành trình đó bằng sơ đồ.

Phương pháp giải:

Nắm rõ nội dung của tác phẩm, sử dụng tư duy phân tích tổng hợp để thực hiện yêu cầu của đề bài.

Lời giải chi tiết:

Sơ đồ hành trình đi săn của ông Diểu trong văn bản "Muối của rừng":

*Bắt đầu:

-Ông Diểu: Niềm vui sướng, háo hức khi đi săn với khẩu súng mới.

-Mong muốn chiến thắng, khẳng định bản thân.

*Hành trình:

-Gặp đàn khỉ: 

+Bắn chết khỉ đực.

+Quan sát khỉ cái chăm sóc khỉ đực.

+Bị khỉ cái tấn công.

+Cảm giác hoang mang, sợ hãi.

-Trên đường về: 

+Gặp con trăn.

+Bị con trăn tấn công.

+Cố gắng chiến đấu, thoát chết.

+Suy nghĩ về hành động của mình.

*Kết thúc:

-Quay trở về nhà.

-Mất đi niềm vui sướng, hân hoan.

-Nhận thức mới về thiên nhiên và sự sống.

*Suy nghĩ, cảm xúc:

-Từ hống hách, tự tin đến sợ hãi, hối hận.

-Nhận ra sự tàn nhẫn của bản thân.

-Thấu hiểu tình cảm mẹ con thiêng liêng.

-Trân trọng sự sống và thiên nhiên.

*Biểu tượng:

-Súng: Sức mạnh, sự hung bạo của con người.

-Khỉ: Thiên nhiên, sự yếu đuối, tình mẫu tử.

-Trăn: Nguy hiểm, thử thách, sự trừng phạt.

*Hành trình đi săn của ông Diểu là:

-Hành trình khám phá bản thân.

-Hành trình thức tỉnh lương tri.

-Bài học về sự trân trọng thiên nhiên và sự sống.

*Sơ đồ:

Bắt đầu: Niềm vui, háo hức →Gặp đàn khỉ→Bắn chết khỉ đực→Quan sát khỉ cái chăm sóc khỉ đực→Bị khỉ cái tấn công→Cố gắng chiến đấu, thoát chết→Suy nghĩ về hành động của mình→ Kết thúc→Mất đi niềm vui, hân hoan →Nhận thức mới→Suy nghĩ, cảm xúc→Biểu tượng

Sau khi đọc 3

Trả lời Câu hỏi 3 Sau khi đọc trang 113 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Ông Diểu đã có những ý nghĩ gì khi chứng kiến đời sống của đàn khỉ trong khu rừng mùa xuân? Bạn có đồng tình với những ý nghĩ đó không? Vì sao?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ tác phẩm, vận dụng tri thức Ngữ văn để phân tích những chi tiết được tác giả miêu tả về suy nghĩ của nhân vật. 

Lời giải chi tiết:

Khi chứng kiến đời sống của đàn khỉ trong khu rừng mùa xuân, ông Diểu đã trải qua nhiều cung bậc cảm xúc và có những ý nghĩ phức tạp:

1. Ngỡ ngàng, thích thú:

-Bị thu hút bởi vẻ đẹp của khu rừng mùa xuân.

-Thích thú trước sự tinh nghịch, hồn nhiên của đàn khỉ.

-Tò mò về tập tính sinh sống của loài khỉ.

2. Xót thương, đồng cảm:

-Chứng kiến cảnh khỉ mẹ chăm sóc khỉ con bị thương, ông Diểu cảm thấy thương xót.

-Nhận ra tình cảm mẹ con thiêng liêng giữa loài khỉ cũng như con người.

-Bắt đầu suy nghĩ về hành động săn bắn của bản thân.

3. Hối hận, tự trách:

-Nhìn thấy sự gắn bó của gia đình khỉ, ông Diểu hối hận vì đã bắn chết khỉ đực.

-Tự trách bản thân vì đã tàn nhẫn, phá vỡ hạnh phúc của gia đình khỉ.

-Cảm giác tội lỗi, day dứt.

4. Thấu hiểu, trân trọng:

-Qua hành trình trải nghiệm, ông Diểu thấu hiểu hơn về mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên.

-Nhận thức được tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường và sự sống.

-Trân trọng vẻ đẹp của thiên nhiên và sự đa dạng sinh học.

*Đồng ý với những ý nghĩ của ông Diểu:

-Sự xót thương, đồng cảm:

Tình cảm mẹ con là thiêng liêng và đáng trân trọng, bất kể là con người hay loài vật. Chúng ta cần có lòng yêu thương, bao dung với tất cả sinh linh.

-Hối hận, tự trách:

Săn bắn động vật hoang dã là hành động tàn nhẫn, phi nhân đạo và cần được lên án. Chúng ta cần bảo vệ môi trường và sự sống của các loài động vật.

-Thấu hiểu, trân trọng:

Con người là một phần của thiên nhiên, cần sống hòa hợp và bảo vệ môi trường sống. Chúng ta cần trân trọng vẻ đẹp của thiên nhiên và sự đa dạng sinh học.

*Tuy nhiên, cần lưu ý:

-Sự thay đổi của ông Diểu diễn ra nhanh chóng:

Chỉ sau một sự kiện, ông Diểu đã thay đổi hoàn toàn quan điểm về việc săn bắn. Điều này có thể chưa thực sự thuyết phục.

-Câu chuyện thiếu góc nhìn của những người khác:

Chỉ tập trung vào quan điểm của ông Diểu, câu chuyện chưa thể hiện đầy đủ các khía cạnh của vấn đề.

*Kết luận:

Nhìn chung, những ý nghĩ của ông Diểu khi chứng kiến đời sống của đàn khỉ trong khu rừng mùa xuân là đáng trân trọng. Chúng ta cần học hỏi và nâng cao ý thức bảo vệ môi trường và sự sống của các loài động vật.

Sau khi đọc 4

Trả lời Câu hỏi 4 Sau khi đọc trang 113 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Từ lúc đến Hõm Chết, những sự việc kì lạ đã làm cho ông Diểu thay đổi cảm xúc và suy nghĩ như thế nào?

Phương pháp giải:

Chú ý tới những chi tiết cho thấy cảm xúc và hành động của nhân vật.

Lời giải chi tiết:

Suy nghĩ của ông Diểu có những thay đổi như thế nào trong truyện "Muối của rừng"?

*Trước khi vào rừng:

-Có thói quen săn bắn: Ông Diểu là một người thợ săn lão luyện, có thói quen đi săn vào mỗi buổi sáng.

-Coi việc săn bắn là thú vui: Ông Diểu không săn bắn để kiếm sống mà để giải khuây, thỏa mãn thú vui của bản thân.

-Có quan niệm sai lệch về thiên nhiên: Ông Diểu coi thiên nhiên là nơi để con người khai thác, phục vụ cho nhu cầu của mình.

*Trong khi đi săn:

-Bị ám ảnh bởi tiếng kêu của khỉ: Tiếng kêu thảm thiết của khỉ mẹ khi bị bắn chết khiến ông Diểu day dứt, trăn trở.

-Nhận thức được sự tàn nhẫn của bản thân: Khi chứng kiến cảnh khỉ đực hy sinh bản thân để bảo vệ con, ông Diểu nhận ra sự tàn nhẫn của hành động săn bắn.

-Bắt đầu có sự đồng cảm với thiên nhiên: Ông Diểu cảm thương cho số phận của loài vật, nhận ra rằng chúng cũng có tình cảm và biết yêu thương.

*Sau khi trở về nhà:

-Thay đổi quan niệm về thiên nhiên: Ông Diểu không còn coi thiên nhiên là nơi để khai thác mà là nơi cần được bảo vệ.

-Hối hận về hành động của mình: Ông Diểu cảm thấy hối hận vì đã sát hại khỉ mẹ, quyết định từ bỏ việc săn bắn.

-Có ý thức bảo vệ thiên nhiên: Ông Diểu tuyên truyền cho mọi người về tầm quan trọng của việc bảo vệ thiên nhiên.

-Có thể tóm tắt những thay đổi trong suy nghĩ của ông Diểu như sau:

+Từ coi thiên nhiên là đối tượng khai thác sang nhận thức thiên nhiên là bạn đồng hành.

+Từ thói quen săn bắn vì thú vui sang ý thức bảo vệ thiên nhiên.

+Từ trạng thái vô cảm sang cảm thông với muôn loài.

+Sự thay đổi trong suy nghĩ của ông Diểu là một bài học ý nghĩa về tầm quan trọng của việc bảo vệ thiên nhiên.

Sau khi đọc 5

Trả lời Câu hỏi 5 Sau khi đọc trang 113 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Bạn nghĩ gì về chi tiết “hoa tử huyền” xuất hiện ở cuối truyện?

Phương pháp giải:

Vận dụng tri thức Ngữ văn, sử dụng khả năng phân tích, suy luận về hình ảnh.

Lời giải chi tiết:

Chi tiết "hoa tử huyền" xuất hiện ở cuối truyện "Muối của rừng" mang nhiều ý nghĩa biểu tượng sâu sắc:

1. Biểu tượng cho sự thanh tẩy:

Hoa tử huyền được miêu tả là loài hoa có màu trắng tinh khôi, mọc lên sau cơn mưa rào,  sự thanh tẩy, gột rửa những tội lỗi và sai lầm của con người. Sau khi trải qua biến cố và hối hận về hành động của mình, ông Diểu gặp được hoa tử huyền như một sự thanh tẩy tâm hồn, giúp ông tìm lại sự bình yên và thanh thản.

2. Biểu tượng cho sự hy vọng và tái sinh:

Hoa tử huyền được cho là chỉ nở ba mươi năm một lần, tượng trưng cho sự hy vọng vào một tương lai tươi sáng, một sự khởi đầu mới. Sau khi nhận thức được sai lầm của mình, ông Diểu quyết tâm thay đổi, trở thành người bảo vệ thiên nhiên. Hoa tử huyền như lời hứa hẹn về một tương lai tốt đẹp hơn, nơi con người sống hòa hợp với thiên nhiên.

3. Biểu tượng cho vẻ đẹp thuần khiết của thiên nhiên:

Hoa tử huyền là một loài hoa đẹp, mọc hoang dã trong rừng, tượng trưng cho vẻ đẹp thuần khiết, hoang sơ của thiên nhiên. Việc ông Diểu gặp được hoa tử huyền cho thấy sự kết nối giữa con người và thiên nhiên, khẳng định rằng con người chỉ có thể tìm thấy sự bình yên và hạnh phúc khi hòa hợp với thiên nhiên.

4. Nâng cao giá trị nghệ thuật của tác phẩm:

Chi tiết "hoa tử huyền" góp phần tô đậm thêm vẻ đẹp huyền bí, kỳ ảo của thiên nhiên, tạo nên sự bất ngờ và ấn tượng cho người đọc. Đồng thời, chi tiết này cũng góp phần thể hiện chủ đề tư tưởng của tác phẩm: con người cần phải bảo vệ thiên nhiên.

Kết luận:

Chi tiết "hoa tử huyền" là một chi tiết nghệ thuật quan trọng, góp phần làm nên thành công của tác phẩm "Muối của rừng". Chi tiết này mang nhiều ý nghĩa biểu tượng sâu sắc, giúp tác giả thể hiện chủ đề tư tưởng và gửi gắm thông điệp ý nghĩa đến người đọc.

Sau khi đọc 6

Trả lời Câu hỏi 6 Sau khi đọc trang 113 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Phân tích sự tương phản về diện mạo và tình thế của ông Diểu được kể ở đầu truyện và cuối truyện, từ đó, làm rõ thông điệp của tác phẩm.

Phương pháp giải:

Vận dụng khả năng phân tích, chú ý các chi tiết miêu tả diện mạo và tình thế của nhân vật

Lời giải chi tiết:

Phân tích sự tương phản về diện mạo và tình thế của ông Diểu được kể ở đầu truyện và cuối truyện, từ đó, làm rõ thông điệp của tác phẩm:

1. Diện mạo:

-Đầu truyện:

+Ông Diểu được miêu tả là một người đàn ông "gầy gò, da sạm đen", "quần áo rách rưới", "chân đi đất".

+Hình ảnh ông Diểu cho thấy một người thợ săn già nua, lam lũ, vất vả với cuộc sống mưu sinh.

-Cuối truyện:

+Ông Diểu "trần truồng", "lấm lem bùn đất", "tóc tai rũ rượi".

+Hình ảnh ông Diểu cho thấy sự thay đổi hoàn toàn về diện mạo, thể hiện sự hòa nhập với thiên nhiên, rũ bỏ những ràng buộc của xã hội.

2. Tình thế:

-Đầu truyện:

+Ông Diểu là một người thợ săn lão luyện, có kinh nghiệm đi rừng và săn bắn.

+Ông Diểu chủ động trong cuộc đi săn, tự tin và đầy bản lĩnh.

-Cuối truyện:

+Ông Diểu bị khỉ đực truy đuổi, phải bỏ chạy trong sợ hãi.

+Ông Diểu trở nên yếu thế, bị động và hoàn toàn phụ thuộc vào thiên nhiên.

3. Thông điệp:

-Sự tương phản về diện mạo và tình thế của ông Diểu cho thấy sự thay đổi trong nhận thức và hành động của nhân vật này. Từ một người thợ săn hung hãn, tàn bạo, ông Diểu trở thành một người hối hận, thức tỉnh và quyết tâm bảo vệ thiên nhiên.

-Thông điệp của tác phẩm:

+Lên án hành động tàn phá thiên nhiên của con người.

+Kêu gọi con người cần phải bảo vệ thiên nhiên, sống hòa hợp với thiên nhiên.

+Khẳng định sức mạnh của thiên nhiên và sự trừng phạt dành cho những kẻ xâm hại thiên nhiên.

+Con người cần phải có ý thức bảo vệ môi trường sống, bảo vệ sự đa dạng sinh học.

-Ngoài ra, sự tương phản này còn có thể được phân tích theo các khía cạnh khác như:

+Tâm lý: Từ tự tin, hung hãn sang hối hận, giác ngộ.

+Quan niệm về thiên nhiên: Từ coi thiên nhiên là đối tượng khai thác sang nhận thức thiên nhiên là bạn đồng hành.

+Mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên: Từ đối đầu sang hòa hợp.

Kết luận:

Sự tương phản về diện mạo và tình thế của ông Diểu là một dụng ý nghệ thuật của tác giả nhằm làm rõ thông điệp của tác phẩm. Qua đó, tác giả muốn gửi gắm đến người đọc bài học về tầm quan trọng của việc bảo vệ thiên nhiên, sống hòa hợp với thiên nhiên.

Sau khi đọc 7

Trả lời Câu hỏi 7 Sau khi đọc trang 113 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Những chi tiết kì ảo trong Muối của rừng có điểm gì khác với chi tiết kì ảo trong Đèn thiêng cửa bể?

Phương pháp giải:

Tìm ra các chi tiết kì ảo trong hai tác phẩm, vận dụng khả năng so sánh sự khác nhau giữa hai tác phẩm.

Lời giải chi tiết:

So sánh chi tiết kì ảo trong "Muối của rừng" và "Đèn thiêng cửa bể":

*Điểm giống nhau:

-Cả hai tác phẩm đều sử dụng chi tiết kì ảo để: 

+Tạo nên sự hấp dẫn, ly kỳ cho câu chuyện.

+Thể hiện quan niệm của người xưa về thế giới tự nhiên và tâm linh.

+Phản ánh những vấn đề xã hội và gửi gắm thông điệp của tác giả.

*Điểm khác nhau:

Tiêu chí

Muối của rừng

Đèn thiêng cửa bể

Loại chi tiết kì ảo

Hiện thực kỳ ảo

Kỳ ảo hoang đường

Mức độ phổ biến

Ít, chỉ xuất hiện ở một vài chi tiết

Nhiều, bao trùm cả câu chuyện

Vai trò

Làm điểm nhấn, góp phần thể hiện chủ đề

Cốt lõi, tạo nên cấu trúc và mạch truyện

Ví dụ

Tiếng kêu của khỉ, hoa tử huyền

Cây đèn thiêng, con ốc, con rùa

Tác dụng

Thể hiện sự bí ẩn của thiên nhiên, thức tỉnh con người

Thể hiện ước mơ và niềm tin vào công lý, ca ngợi phẩm chất tốt đẹp

Bảng so sánh trên cho thấy:

-Chi tiết kì ảo trong "Muối của rừng" thuộc loại hiện thực kỳ ảo, ít xuất hiện và đóng vai trò điểm nhấn. Chi tiết này góp phần thể hiện sự bí ẩn của thiên nhiên, thức tỉnh con người về hành động tàn phá môi trường.

-Chi tiết kì ảo trong "Đèn thiêng cửa bể" thuộc loại kỳ ảo hoang đường, xuất hiện nhiều và đóng vai trò cốt lõi. Chi tiết này thể hiện ước mơ và niềm tin vào công lý, ca ngợi phẩm chất tốt đẹp của con người.

Ngoài ra, còn có thể so sánh chi tiết kì ảo trong hai tác phẩm theo các khía cạnh khác như:

-Nguồn gốc: 

+"Muối của rừng": dựa trên quan niệm dân gian về linh hồn của loài vật.

+"Đèn thiêng cửa bể": dựa trên trí tưởng tượng sáng tạo của tác giả.

-Ý nghĩa: 

+"Muối của rừng": thể hiện sự trừng phạt của thiên nhiên đối với con người.

+"Đèn thiêng cửa bể": thể hiện sức mạnh của chính nghĩa và niềm tin vào tương lai tươi sáng.

Kết luận:

Chi tiết kì ảo trong "Muối của rừng" và "Đèn thiêng cửa bể" đều có vai trò quan trọng trong việc thể hiện chủ đề và thông điệp của tác phẩm. Tuy nhiên, hai tác phẩm sử dụng chi tiết kì ảo theo những cách khác nhau, thể hiện phong cách sáng tác riêng của mỗi tác giả.

Kết nối đọc - viết

Trả lời Câu hỏi Kết nối đọc viết trang 113 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) trình bày suy nghĩ của bạn về vai trò của yếu tố kì ảo trong truyện ngắn Muối của rừng.

Phương pháp giải:

Dựa vào phần phân tích ở trên

Dựa vào kĩ năng viết đoạn vân đã học

Lời giải chi tiết:

Yếu tố kì ảo trong "Muối của rừng" là một điểm sáng tạo độc đáo, góp phần làm nên thành công của tác phẩm. Nó thể hiện qua những chi tiết như tiếng kêu ai oán của khỉ mẹ, sự xuất hiện của hoa tử huyền và giấc mơ của ông Diểu.Tiếng kêu của khỉ mẹ sau khi thấy khỉ đực bị bắn là lời cảnh tỉnh con người về hành động tàn phá thiên nhiên. Nó ám ảnh ông Diểu, khiến ông day dứt, trăn trở và thức tỉnh lương tâm. Tiếng kêu như lời oán trách, lời nguyền rủa đối với hành động tàn ác của con người. Hoa tử huyền nở rộ sau cơn mưa như một sự thanh tẩy, tượng trưng cho sự sống mới và niềm hy vọng vào tương lai. Việc ông Diểu gặp được hoa tử huyền là sự sắp đặt của tự nhiên, giúp ông nhận ra sai lầm và quyết tâm thay đổi. Giấc mơ của ông Diểu là sự kết hợp giữa hiện thực và ảo mộng, thể hiện sự đấu tranh nội tâm của nhân vật. Giấc mơ cho thấy ông Diểu đang bị ám ảnh bởi tiếng kêu của khỉ và khao khát được chuộc lỗi. Yếu tố kì ảo trong "Muối của rừng" có vai trò quan trọng. Thể hiện chủ đề: Lên án hành động tàn phá thiên nhiên, khẳng định sức mạnh của thiên nhiên và sự trừng phạt dành cho những kẻ xâm hại thiên nhiên. Phát triển cốt truyện: Tiếng kêu của khỉ dẫn dắt ông Diểu đến với hoa tử huyền, tạo nên sự kết nối giữa con người và thiên nhiên. Thể hiện quan niệm của người xưa: Tiếng kêu của khỉ được miêu tả như tiếng nói của oan hồn, thể hiện quan niệm về sự trừng phạt của thiên nhiên. Tăng tính hấp dẫn cho tác phẩm: Yếu tố kì ảo tạo nên sự bí ẩn, ly kỳ cho câu chuyện, thu hút sự chú ý của người đọc. Yếu tố kì ảo trong "Muối của rừng" là một dụng ý nghệ thuật tinh tế, góp phần thể hiện chủ đề, phát triển cốt truyện, thể hiện quan niệm của người xưa và tăng tính hấp dẫn cho tác phẩm.


Bình chọn:
4.9 trên 7 phiếu

>> Xem thêm