Soạn bài Tác phẩm của Si-le và tên phát xít trang 58 SGK Tiếng Việt 5 tập 1

Bài đọc

Tác phẩm của Si-le và tên phát xít

   Trong thời gian nước Pháp bị phát xít Đức chiếm đóng, một lần có tên sĩ quan cao cấp của bọn phát xít lên một chuyến tàu ở Pa-ri, thủ đô nước Pháp. Hắn bước vào toa tàu, giơ thẳng tay và hô to: "Hít-le muôn năm!" Một người cao tuổi ngồi bên cửa sổ, tay cầm cuốn sách, ngẩng đầu, lạnh lùng đáp bằng tiếng Pháp: "Chào ngài". Tên sĩ quan lừ mắt nhìn ông già người Pháp. Bỗng hắn nhìn vào cuốn sách ông cụ đang đọc và thấy đó là một tác phẩm của Si-le viết bằng tiếng Đức. Bực mình vì ông cụ biết tiếng Đức nhưng không thèm chào bằng tiếng Đức, hắn liền hỏi:

- Lão thích nhà văn Đức hơn lời chào của người Đức chăng?

- Sao ngài lại nói thế? Si-le là một nhà văn quốc tế chứ ! - Ông già điềm đạm trả lời.

   Nhận thấy vẻ ngạc nhiên của tên sĩ quan, ông già nói tiếp:

- Ngài thử xem Si-le đã dành những tác phẩm của mình cho ai nào? Nhà văn đã viết Vin-hem Ten cho người Thụy Sĩ, Nàng dâu ở Mét-xi-na cho người I-ta-li-a, Cô gái Oóc-lê-ăng cho người Pháp,... 

   Càng nghe nói, tên sĩ quan phát xít càng ngây mặt ra. Cuối cùng, hắn hỏi:

- Chẳng lẽ Si-le không viết gì cho chúng tôi hay sao?

Ông già mỉm cười trả lời:

- Có chứ, Si-le đã dành cho các ngài vở Những tên cướp!

 NGUYỄN ĐÌNH CHÍNH sưu tầm

- Si-le: (1759 – 1805) nhà văn Đức vĩ đại; các tác phẩm của ông phản ánh cuộc đấu tranh chống cái ác, bảo vệ quyền con người.

- Sĩ quan: Quân nhân có quân hàm thiếu úy trở lên.

- Hít-le: (1889 – 1945) quốc trưởng Đức từ 1934 đến 1945, kẻ gây ra cuộc Chiến tranh thế giới lần thứ hai (1939 – 1945)

Loigiaihay.com

Bố cục

Bài đọc được chia thành 3 đoạn:

Đoạn 1: Từ đầu đến Chào ngài

Đoạn 2: Từ Tên sĩ quan lừ mắt đến điềm đạm trả lời

Đoạn 3: Phần còn lại

Câu 1

Vì sao tên sĩ quan Đức có thái độ bực tức với ông cụ người Pháp?

Phương pháp giải:

Em hãy xem lại câu chuyện để biết ông cụ đã phản ứng như thế nào khi khi thấy hành động của tên phát xít:

- Ngẩng đầu, lạnh lùng -> Khiến tên phát xít cảm thấy như thế nào?

- Đọc sách của nhà văn Đức -> biết tiếng Đức trong khi lúc chào hắn lại chào bằng tiếng Pháp.

Lời giải chi tiết:

Tên sĩ quan Đức có thái độ bực tức với ông cụ vì:

- Vì cụ đáp lại lời của hắn một cách lạnh lùng.

- Vì hắn phát hiện ra ông cụ biết tiếng Đức và thông thạo đến mức có thể đọc được truyện của nhà văn Đức nhưng  lại không chịu đáp lời hắn bằng tiếng Đức.

Câu 2

Nhà văn Đức Si-le được ông cụ người Pháp đánh giá thế nào?

Phương pháp giải:

Em hãy đọc đoạn sau: Lão thích nhà văn Đức... Oóc-lê-ăng cho người Pháp.

Lời giải chi tiết:

Nhà văn Đức Si-le được cụ già đánh giá là một nhà văn quốc tế.

Câu 3

Em hiểu thái độ của ông cụ đối với người Đức và tiếng Đức như thế nào?

Phương pháp giải:

Không đáp lời tên sĩ quan phát xít bằng tiếng Đức, có phải ông cụ ghét tiếng Đức không?

Ông cụ có căm ghét người Đức không?

Lời giải chi tiết:

Thái độ của ông cụ đối với người Đức và tiếng Đức:

- Ông cụ thông thạo tiếng Đức và ngưỡng mộ nhà văn Đức Si-le.

- Ông cụ không ghét người Đức mà chỉ căm ghét những tên phát-xít xâm lược đất nước ông.

Câu 4

Lời đáp của ông cụ ở cuối truyện ngụ ý gì?

Phương pháp giải:

Lời nói của cụ già nhắm vào ai? Những tên cướp so sánh với việc bọn phát-xít xâm lược nước Pháp có gì giống nhau không?

Lời giải chi tiết:

Lời đáp của ông cụ cuối truyện:

-  Có chứ. Si-le đã dành cho các ngài vở “Những tên cướp” ngụ ý: Chỉ những tên phát xít là kẻ cướp, không xứng đáng với Si-le chút nào.

Nội dung