Em hãy phân tích cách “xem voi” của năm ông thầy bói trong truyện ngụ ngôn Thầy bói xem voi. Sai lầm của các thầy ở đây là gì? Từ đó, em hãy rút ra cho mình những bài học cần thiết

Dàn ý

1. Mở bài

- Giới thiệu truyện và cách “xem voi” của năm ông thầy bói mù: Các ông đã rủ nhau chung tiền để được đi xem hình thù của con voi như thế nào, nhưng rất tiếc các ông vừa mất tiền lại bất hòa mà chẳng biết được hình thù thật sự của con voi. Bởi cách “xem voi” của cả năm ông là kì quặc, sai lầm.

2. Thân bài

- Cách xem voi của năm ông thầy bói là kì quặc, không giống ai.

- Trớ trêu thay các ông lại sờ voi bằng tay, con voi còn to hơn người của năm ông thầy bói cộng lại, nên mỗi ông có sờ cũng chỉ sờ được một bộ phận của con voi chứ không nhìn thấy để sờ hết cả con voi.

- Sai lầm khi chỉ xem các bộ phận chứ không xem tổng thể con voi.

→ Chính sai lầm trong việc xem voi của năm ông thầy bói đã dẫn đến hậu quả như vậy, đáng lẽ phải xem cả con voi thì các ông mỗi người lại chỉ xem một phần nhỏ của con voi rồi nhận định đó là tổng thể con voi

=> Sai lầm khi không biết lắng nghe ý kiến và hỏi quản tượng: Sai lầm thứ hai của các ông thầy bói khi xem voi đã không biết lắng nghe ý kiến của nhau, cũng không biết hỏi người quản voi mà chỉ cố thủ trong ý kiến của mình.

3. Kết bài

- Bài học rút ra từ cách “xem voi” của năm ông thầy bói: Khi chúng ta xem xét một sự vật, hiện tượng, hay đối tượng nào đó, chúng ta cần nhìn nhận một cách tổng thể, bao quát và toàn diện về sự vật hiện tượng đó.

- Sau khi đã nhìn nhận tổng thể còn phải tiếp thu những nhận định khác để làm cho nhận định của mình chuẩn xác hơn.

Bài mẫu 1

      Truyện ngụ ngôn Thầy bói xem voi kể về việc "xem voi" của năm ông thầy bói mù. Các thầy rủ nhau chung tiền biếu người quản voi để xem con voi có hình thù thế nào. Mỗi ông xem một bộ phận, cuối cùng cãi nhau, không ông nào chịu ông nào: ông sờ vòi bảo voi sun sun như con đỉa; ông sờ ngà bảo voi giống cái đòn càn; ông sờ tai bảo nó giống cái quạt thóc; ông sờ chân bảo voi sừng sững như cái cột đình; ông cuối cùng sờ đuôi, bảo voi tun lủn như cái chổi sể cùn. Cãi nhau không thể phân thắng bại, năm ông đánh nhau toác đầu, chảy máu. Cách "xem voi" ấy thật kì quặc và mắc những sai lầm khá cơ bản. Từ câu chuyện này, ta có thể rút ra cho mình những bài học hữu ích.

       Vì là thầy bói mù nên các thầy không thể "xem voi" tận mắt mà chỉ có thể "sờ" bằng tay. Con người có năm giác quan, các thầy đã bị khiếm khuyết giác quan quan trọng nhất trong việc "xem", ấy là thị giác. Cuối cùng, các thầy chỉ vận dụng có một giác quan để làm việc đó: xúc giác. Vậy là các thầy "xem" voi bằng tay! Thêm nữa, con voi lại quá to nên tất cả những điều đó tất yếu dẫn đến việc mỗi thầy chỉ sờ được một bộ phận của nó nên nhận biết không được toàn diện về đối tượng. Vậy nên, cùng xem một con voi mà ý các thầy không giống nhau. Thái độ của các thầy ở đây không phải là tự tin mà chủ quan đến mức cực đoan: ai cũng cho là mình đúng nhất, người sau phản bác ý kiến của người trước để khẳng định ý của mình, không ai chịu ai, cho nên từ bàn tán các thầy chuyển sang xô xát, dẫn đến kết cục là đánh nhau toác đầu, chảy máu.

       Rõ ràng, sai lầm của các thầy bói là ở chỗ: đáng lẽ phải xem cả con voi thì mỗi thầy lại chỉ sờ được một bộ phận của voi và bảo rằng đó là con voi. Vòi, chân, tai, ngà, đuôi đúng là của con voi thật, nhưng mới chỉ là những bộ phận riêng lẻ, chưa phải là cả con voi.

       Và điều quan trọng hơn nữa, nếu các thầy chịu khó lắng nghe ý kiến của nhau, hỏi quản tượng, kết hợp với việc miêu tả, nhận thức của mỗi người, các thầy sẽ biết con voi là như thế nào!

       Câu chuyện ngụ ngôn của người xưa đã giúp người đọc rút ra những bài học bổ ích trong cuộc sống. Khi xem xét một sự vật (hoặc sự việc) cần kết hợp nhận thức của các giác quan (tai nghe, mắt thấy...). Nhưng nếu không có điều kiện xem xét bằng đầy đủ các giác quan thì phải xem xét một cách toàn diện, không lấy cái bộ phận, đơn lẻ thay cho cái toàn thể. Đặc biệt, không nên chủ quan trong việc xem xét, đánh giá sự vật, sự việc mà cần phải biết lắng nghe ý kiến của người khác, vừa nghe vừa kết hợp với phân tích, đánh giá, tổng hợp của riêng mình.

Bài mẫu 2

Truyện ngụ ngôn Thầy bói xem voi là một tác phẩm hài hước nhưng ẩn chứa nhiều bài học sâu sắc. Câu chuyện kể về năm ông thầy bói mù cùng nhau góp tiền để xem hình thù của con voi, mỗi người chỉ sờ được một bộ phận của voi và rồi tự đưa ra nhận định của riêng mình. Kết quả là, do mỗi người chỉ cảm nhận một phần và thiếu sự lắng nghe, hiểu biết toàn diện, các thầy đã tranh cãi kịch liệt, dẫn đến xô xát. Qua câu chuyện này, chúng ta sẽ tìm hiểu cách “xem voi” của các thầy bói, sai lầm trong cách suy nghĩ của họ và bài học rút ra.

Trước tiên, cách “xem voi” của năm ông thầy bói là sự thể hiện rõ ràng của một quan điểm phiến diện. Mỗi thầy bói chỉ sờ được một phần của con voi: người sờ vào vòi thì bảo voi giống con đỉa; người sờ ngà thì cho là voi giống cái đòn càn; người sờ tai cho rằng voi giống cái quạt thóc; người sờ chân thì mô tả voi sừng sững như cái cột đình; còn người cuối cùng sờ đuôi lại bảo voi giống cái chổi sể cùn. Không một ai thực sự nhìn thấy được toàn bộ con voi, mà mỗi người chỉ cảm nhận được một phần rồi vội vàng khẳng định rằng mình đã hiểu rõ. Điều này khiến cho ý kiến của họ hoàn toàn mâu thuẫn nhau.

Sai lầm lớn nhất của các thầy bói là thái độ chủ quan và bảo thủ. Đáng lẽ, khi nhận ra rằng mỗi người chỉ sờ được một phần của con voi, họ nên biết kết hợp ý kiến để có cái nhìn toàn diện. Thế nhưng, các thầy lại cố chấp, không chịu lắng nghe và tự cho rằng mình đúng. Sự chủ quan cực đoan này khiến các thầy bói không hiểu được bản chất của con voi, mà chỉ dựa vào một phần nhỏ để đánh giá toàn bộ. Đây là một sai lầm nghiêm trọng trong nhận thức: đánh đồng bộ phận với toàn thể và thiếu sự lắng nghe.

Từ câu chuyện, chúng ta có thể rút ra những bài học ý nghĩa cho cuộc sống. Trước hết, khi đánh giá một sự việc hay sự vật, cần có cái nhìn toàn diện và khách quan, không nên chỉ nhìn vào một khía cạnh rồi kết luận. Chúng ta cần kết hợp nhiều giác quan và thông tin để có sự nhận thức chính xác. Câu chuyện cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc biết lắng nghe và học hỏi từ người khác. Lắng nghe không chỉ giúp ta mở rộng hiểu biết mà còn giúp tránh được những mâu thuẫn, hiểu lầm không cần thiết.

Ngoài ra, câu chuyện còn nhắc nhở chúng ta về sự khiêm tốn. Trong cuộc sống, kiến thức và hiểu biết của mỗi người luôn có giới hạn. Đừng chủ quan hay kiêu ngạo mà nên biết mình, biết người, từ đó mở rộng tầm nhìn. Thái độ chủ quan, bảo thủ chỉ khiến ta rơi vào tình huống khó khăn và có thể dẫn đến hậu quả đáng tiếc.

Tóm lại, câu chuyện ngụ ngôn Thầy bói xem voi đã để lại một bài học quý báu về cách nhìn nhận và đánh giá vấn đề trong cuộc sống. Chúng ta không chỉ cần nhìn mọi việc một cách toàn diện, mà còn phải học cách lắng nghe và khiêm tốn trong cách suy nghĩ. Đây là những phẩm chất cần thiết để mỗi người có thể phát triển và ứng xử đúng đắn trong cuộc sống.

Bài mẫu 3

Truyện ngụ ngôn Thầy bói xem voi là một câu chuyện ngắn gọn nhưng đầy ý nghĩa, phê phán thói quen nhìn nhận sự việc một cách phiến diện và chủ quan. Năm ông thầy bói mù muốn tìm hiểu con voi trông như thế nào, nhưng mỗi người chỉ sờ vào một bộ phận của voi và đưa ra kết luận khác nhau. Không ai chịu nghe ai, cuối cùng các thầy bói tranh cãi kịch liệt và lao vào đánh nhau. Cách “xem voi” của năm ông thầy bói đã dẫn đến những sai lầm và hậu quả đáng tiếc, từ đó cho ta những bài học sâu sắc về cách nhìn nhận vấn đề trong cuộc sống.

Trước tiên, cách “xem voi” của năm ông thầy bói thể hiện một cái nhìn vô cùng phiến diện. Mỗi người chỉ sờ vào một bộ phận của con voi và vội vàng kết luận. Ông sờ vào vòi thì bảo voi giống con đỉa; ông sờ vào ngà bảo voi như cái đòn càn; ông sờ vào tai thì mô tả voi giống cái quạt thóc; ông sờ vào chân lại khẳng định voi như cái cột đình; còn người cuối cùng sờ vào đuôi thì nói voi giống cái chổi sể cùn. Cách “xem voi” này hoàn toàn thiếu tính toàn diện, vì mỗi người chỉ thấy một phần nhỏ và coi đó là toàn bộ con voi. Điều này khiến cho họ không thể hiểu được bản chất thật của sự vật mà họ đang cố tìm hiểu.

Sai lầm lớn nhất của các thầy bói nằm ở chỗ quá tự tin vào nhận thức của mình mà không chịu lắng nghe ý kiến của người khác. Trong khi mỗi người chỉ tiếp cận một phần nhỏ của con voi, các thầy bói lại quá bảo thủ, ai cũng cho mình là đúng. Chính thái độ này đã làm cho mâu thuẫn giữa họ ngày càng nghiêm trọng. Đáng lẽ, nếu biết lắng nghe và chia sẻ thông tin, các thầy bói đã có thể nhận thức đúng đắn về hình dáng của con voi, tránh được hiểu lầm và tranh cãi.

Từ câu chuyện Thầy bói xem voi, chúng ta rút ra nhiều bài học quan trọng cho cuộc sống. Đầu tiên, khi đánh giá sự việc, cần phải có cái nhìn toàn diện và khách quan, không nên chỉ dựa vào một góc nhìn hạn hẹp để đưa ra kết luận. Một sự vật luôn có nhiều khía cạnh, và chỉ khi kết hợp đầy đủ các thông tin, chúng ta mới hiểu rõ được bản chất của nó. Câu chuyện cũng nhắc nhở ta về tầm quan trọng của sự lắng nghe và tôn trọng ý kiến của người khác. Nếu chúng ta chỉ biết khăng khăng với ý kiến cá nhân mà không tiếp thu góp ý của người xung quanh, sẽ rất dễ mắc phải sai lầm.

Ngoài ra, câu chuyện cũng khuyến khích chúng ta sống khiêm tốn. Kiến thức của mỗi người luôn có giới hạn, vì vậy không nên tự mãn hay tự cho mình là đúng. Thái độ khiêm tốn sẽ giúp chúng ta mở rộng hiểu biết, học hỏi từ những người khác và tránh được nhiều sai lầm không đáng có.

Tóm lại, truyện ngụ ngôn Thầy bói xem voi truyền tải thông điệp sâu sắc về cách nhận thức sự việc. Khi đánh giá sự vật, sự việc, chúng ta cần tiếp cận từ nhiều góc độ, kết hợp giữa các ý kiến và phải biết lắng nghe. Thái độ khiêm tốn và tinh thần cầu thị sẽ giúp ta có cái nhìn chính xác hơn về thế giới xung quanh và biết cách ứng xử đúng đắn trong cuộc sống.