Lý thuyết ngưng đọng hơi nước trong khí quyển. Mưa Địa lí 10

I. Ngưng đọng hơi nước trong khí quyển

1. Ngưng đọng hơi nước (điều kiện)

- Không khí đã bão hòa mà vẫn tiếp tục được bổ sung hơi nước hoặc gặp lạnh.

- Có hạt nhân ngưng đọng (những hạt nhỏ li ti như hạt bụi, khói, muối biển,... do gió đưa tới).

2. Sương mù (điều kiện)

- Độ ẩm tương đối cao;

- Khí quyển ổn định theo chiều thẳng đứng;

- Có gió nhẹ.

3. Mây và mưa

- Mây: Không khí càng lên cao càng lạnh, hơi nước ngưng đọng thành những hạt nhỏ và nhẹ, các hạt nước tụ lại thành từng đám => mây.

- Mưa:

+ Khi các hạt nước trong các đám mây vận động kết hợp với nhau, ngưng tụ thêm, kích thước lớn hơn và rơi xuống => mưa.

+ Nước rơi gặp nhiệt độ khoảng 0^oC trong điều kiện không khí yên tĩnh => tuyết rơi.

+ Mưa đá: xảy ra trong điều kiện thời tiết nóng về mùa hạ, các luồng không khí đối lưu từ mặt đất bốc lên rất mạnh.

II. Những nhân tố ảnh hưởng đến lượng mưa

1. Khí áp

- Khu áp thấp: mưa nhiều.

- Khu áp cao: mưa ít hoặc không mưa (vì không khí ẩm không bốc lên được, không có gió thổi đến mà có gió thổi đi).

2. Frông

- Dọc frông không khí bị nhiễu loạn sinh ra mưa.

- Miền có frông, nhất là dải hội tụ nhiệt đới đi qua => mưa nhiều => mưa frông hoặc mưa dải hội tụ.

3. Gió

- Miền có gió mậu dịch: mưa ít.

- Miền có gió tây ôn đới thổi từ biển vào gây mưa nhiều (Tây Âu, tây Bắc Mĩ).

- Miền có gió mùa: mưa nhiều (vì một nửa năm là gió thổi từ đại dương vào lục địa).

4. Dòng biển

- Vùng ven dòng biển nóng: mưa nhiều (không khí trên dòng biển nóng chứa nhiều hơi nước, gió mang vào lục địa).

- Vùng ven dòng biển lạnh: mưa ít (không khí bị lạnh, không bốc lên được).

5. Địa hình

- Cùng một sườn núi đón gió: càng lên cao, nhiệt độ giảm, mưa nhiều và sẽ kết thúc ở một độ cao nào đó.

- Cùng một dãy núi sườn đón gió ẩm, mưa nhiều; sườn khuất gió mưa ít.

III. Sự phân bố lượng mưa trên Trái Đất

1. Lượng mưa trên Trái Đất phân bố không đều theo vĩ độ

- Mưa nhiều nhất ở Xích đạo.

- Mưa tương đối ít ở 2 vùng chí tuyến Bắc và Nam.

- Mưa nhiều ở 2 vùng ôn đới.

- Càng về 2 cực, lượng mưa càng ít.

2. Lượng mưa phân bố không đều do ảnh hưởng của đại dương

Lượng mưa phụ thuộc vào vị trí gần hay xa đại dương và dòng biển nóng hay lạnh chảy ven bờ.

Loigiaihay.com