Đọc hiểu Búp sen xanh (Sơn Tùng) | Luyện đề đọc hiểu Văn 8

Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi:

Đêm mùa khô, nằm trên sông nước Sài Gòn, anh Ba cảm thấy mát dịu như nằm trước cửa bể Phan Thiết đêm hè. Anh không có cảm giác một chút nào cái khí hậu mùa đông. Sang tháng mười, ở ngoài xứ Nghệ dịp này đã rét, gió Đông Bắc tràn về. Anh ngẫm về những lời Tư Lê nói: Sài Gòn không có thời tiết bốn mùa xuân, hạ, thu, đông, mà chỉ có mùa mưa và mùa khô…

Một đêm khô qua đi nhanh chóng. Một Sài Gòn trần trụi, ồn ào bày ra và choán hết tầm mắt anh Ba. Trên lối về nhà ông già Đờn, Tư Lê đưa anh Ba qua bến cảng Nhà Rồng. Một sự xôn xao mới dấy lên trong tâm trí lúc anh Ba nhìn thấy những con tàu viễn dương sừng sững đậu trước cửa sông, nhả khói trắng lên bầu trời. Anh Ba níu lấy bàn tay Tư Lê, dừng lại ngắm những con tàu mà anh cảm thấy như từng dãy phố nổi nối nhau dằng dặc dài. Đằng mũi, sau lái con tàu hai cột buồm cao ngất nghểu, những dây chằng như bộ rễ cây đa cổ thụ cắm xuống đất sâu. Giữa tàu đột khởi lên một hình khối giống như một tòa nhà nhiều tầng mà nóc của nó là cái tháp chuông.

Anh Ba giọng bâng khuâng:

Loại tàu cá mập này tuồn vào bụng nó vô số là người, là của, anh Tư nhỉ! Tư Lê chỉ tay khắp cảng:

Anh Ba coi, mọi sản vật ở xứ mình đều được đưa về đây để tuôn vô cái bao tử (dạ dày) loài cá mập ấy đó.

Anh Ba nhíu cặp lông mày, trước mắt anh hình ảnh những người thợ già thợ trẻ phụ nữ, trẻ em đông như kiến cỏ, quần áo bê bết đất cát, mồ hôi tràn qua mặt, đầm đìa xuống cổ cháy đen, và trên lưng họ những kiện hàng cao chất ngất.

Anh cảm thấy xót xa lúc một ông lão quấn chiếc khăn rằn, bộ râu sém nắng dài xuống ngực, cả đến cặp lông mày cũng bị nắng táp vàng hươm, mắt ông như muốn lồi ra mỗi lần ông gò lưng kéo chiếc xe bò chất đầy những bao bì căng như bụng bò chửa. Một thiếu phụ khoảng ngoài ba mươi tuổi đẩy sau xe ông lão. Vấp phải một đoạn dây xích, bánh xe bị kênh nghiêng, một bao bì trên nóc xe lăn bịch xuống đất, đứt dây khâu, gạo đổ vung ra. Người thiếu phụ la: “Bể bao rồi, ba ơi!” Hai cha con ông lão hót vội gạo vào ban. Anh Ba và Tư Lê cũng chạy đến giúp một tay. Người thiếu phụ má ửng đỏ mắt e thẹn không dám nhìn thẳng hai người lạ giúp đỡ cha con mình. Ông lão vừa chạm bàn tay hót gạo, vừa nói:

Ơn hai thầy quá! Thầy Hai coi nì… - ông vừa nói vừa chỉ tay về phía con tàu. - Mẹ chúng nó! Gạo xứ mình, chúng nó hốt về nước chúng nó…

(Trích Búp sen xanh- Sơn Tùng, NXB Kim Đồng, năm 2010, tr.278, 279)

* Chú thích:

Nhà văn Sơn Tùng (1928- 2021) tên thật là Bùi Sơn Tùng, quê tại huyện Diễn Châu, Nghệ An. Tác phẩm tiêu biểu nhất của ông là tiểu thuyết lịch sử "Búp sen xanh". Đoạn trích thuộc phần đầu của chương 3- Tuổi hai mươi, kể về thời gian Bác Hồ lấy tên là Văn Ba rời Phan Thiết vào Sài Gòn cùng với người bạn là Tư Lê. Khi đến Sài Gòn, chứng kiến một xứ sở phồn hoa đô hội vốn được coi là “Xứ Nam Kì trực trị” của nước Đại Pháp đối lập với cuộc sống khổ cực, lầm than của nhân dân lao động, tâm trí anh Ba man mác những nỗi niềm…