Sự tích ống sáo “ôi”


0:00
/
7:28
Chọn giọng đọc
Download
Playback seep

Đọc truyện: Sự tích ống sáo “ôi”

Ngày xửa ngày xưa, khi trời còn rất thấp - thấp đến nỗi từ những nóc nhà cao nhất có thể nhìn thấy cổng nhà trời. Ở một làng kia có một chàng trai săn bắn tài, làm nương giỏi mà chẳng để ý đến con gái nhà ai trong làng cả. Chàng trai ấy tên là Khun Lồ. Khun Lồ mồ côi cha từ nhỏ. Mẹ chàng rất thương chàng. Đến tuổi trưởng thành, bà thường khuyên chàng lấy vợ để cho gia đình thêm vui, nhưng chàng chỉ cười không nói. Một hôm nghe mẹ hát:

Nhà không có con dâu sớm tối
Lúa chín ngoài nương không ai đi hái
Bắn được con tòi, con mang ngoài rẫy
Chẳng có ai nấu bát canh ngon.

Thương mẹ, Khun Lồ thú thật là từ lâu chàng đã yêu một người. Người đó có con mắt như trăng mồng năm, nhìn mãi không chán, nước da nàng như mặt trời buổi sáng, nhưng vào chàm, chàm không nhuốm xanh. Váy nàng thêu, nàng dệt đẹp hơn áng cỏ non. Rượu nàng ủ thơm ngon, uống một ngụm là say và nhớ mãi.

Nghe nói, mẹ chàng đoán ra ngay là nàng U Tiệm. U Tiệm nết na nhu mì, khéo chân, khéo tay, trong mường bản chẳng ai sánh kịp. Mẹ chàng rất mừng. Nhưng khi sực nhớ ra U Tiệm là con nhà lang thì bà rất sợ. Dòng họ U Tiệm phép tắc rất nghiêm: Con nhà dân mà lấy con nhà lang thì sẽ bị phạt trăm trâu bò lại bị đuổi đi xứ khác, gái thì bị úp rổ và bị đuổi khỏi nhà. Bà nói với con:

- Thôi con ạ, nhà ta nghèo, ta nên kết bạn với người nghèo thì hơn.

Khun Lồ an ủi mẹ:

- Mẹ không lo, con cọp nó bị đuổi rừng này còn có rừng khác để ở, huống gì con người! Lấy được nàng rồi, nếu họ đuổi khỏi mường này, ta đi mường khác, dưới mường thấp ta lên mường cao. Ở đâu có đất có nước, ở đó có cơm có gạo.

Thấy con quả quyết, bà không nỡ nói thêm, chỉ lặng lẽ thở dài.

U Tiệm cũng nghĩ như Khun Lồ, đã nhiều lần nàng nói: Bạc nén, trâu bò nàng không màng; cha mẹ từ bỏ nàng không sợ. Nàng chỉ sợ không lấy được chàng mà thôi. Một hôm hai người hẹn nhau ra nương cầu trời đất và các vị thần khe, thần núi giúp cho họ nên vợ nên chồng. Khi U Tiệm đã về rồi Khun Lồ cất tiếng hát vang cả rừng xanh:

Bụng đã thương em
Tay không biết mệt
Tha hồ phát rẫy trồng bông
Tháng chín lấy cánh kiến nhuộm hồng

Nên vợ nên chồng
Nước chàm nàng xanh đậm
Em ra khe tắm
Đàn bướm lượn quanh váy tưởng hoa.

Tiếng hát chưa dứt, bỗng từ dưới làng vọng lên tiếng trống, tiếng chiêng rộn rã. Không hiểu chuyện gì xảy ra. Khun Lồ chạy về. Đến con suối đầu làng hỏi thăm mới biết đó là con trai nhà trời kéo quân lính xuống hỏi nàng U Tiệm làm vợ. Cha mẹ nàng đã bằng lòng gả, hiện đang giết trâu, mổ lợn làm tiệc cưới luôn. Nghe tin, Khun Lồ bàng hoàng cả người. Chàng xăm xăm chạy đến nhà nàng, quyết giành cho được nàng U Tiệm. Nhưng quân lính nhà trời đã dùng lưới mác chặn chàng lại, thế là mối tình giữa hai người đứt đoạn, không kịp nói với nhau một lời, không kịp nhìn nhau lần chót.

Thấm thoắt đã mấy lần trăng tròn rồi trăng khuyết, hai người chỉ thương nhớ nhau. Khun Lồ thường lên những ngọn núi cao nhất, nhìn lên những tòa ngang dãy dọc nhà trời để mong được nhìn thấy hình bóng người yêu. Còn U Tiệm thì từ ngày bị bắt lên trời suốt ngày ủ rũ. Chồng nàng đành để nàng ở một nhà riêng thật yên tĩnh. Được ở một nơi vắng vẻ, ngày nào cũng vậy, cứ chiều chiều là nàng mở cửa ngó xuống trần gian.

Một đêm trăng sáng, đang ngồi bên cửa sổ tưởng nhớ người yêu, bỗng U Tiệm nghe văng vẳng tiếng hát quen thuộc của Khun Lồ. Tự nhiên nàng ứa lệ, nhưng nàng cố nén xúc cảm, lau nước mắt ngóng xuống tìm chàng. Bỗng tim nàng đập liên hồi: chàng đang đứng trên đỉnh núi ngước mắt nhìn lên trời.

U Tiệm lấy chiếc khăn thêu buộc vào ngọn cây và vít cho ngọn cây lao xuống. Khun Lồ trông thấy khăn của người yêu vụt chạy tới, vừa lúc đó U Tiệm buông dây lưng xuống. Khun Lồ bám lấy đu lên gặp nàng. Khun Lồ than thở:

- Anh tưởng ông trời công bằng sẽ giúp chúng ta nên vợ nên chồng, không ngờ ông lại là kẻ dùng quyền thế cướp mất em của anh.

U Tiệm cũng nói:

- Ông trời ác nhưng ông trời chỉ cướp được phần xác em thôi, còn phần hồn vía em ông trời không cướp được đâu! Hồn vía em vẫn là của chàng. Chàng đi ra rẫy thì hồn em đi theo, lúa của chàng bông sẽ to như đôi trâu mộng. Chàng đặt bẫy thì vía em đi theo, bẫy của chàng sẽ được nhiều thú nhiều chim làm canh cho mẹ ăn.

Câu nói của người yêu có sức mạnh kỳ lạ. Mẹ già thấy Khun Lồ ngày càng làm việc giỏi, càng thương con xót xa trăm phần. Còn Khun Lồ cứ đêm đêm theo lối cũ bám lấy dây lưng do U Tiệm dòng xuống mà lên gặp nàng. Nhưng câu chuyện lâu ngày khó bề giữ kín. Người chồng U Tiệm sinh nghi. Hắn nghe nói người có ngoại tình con mắt hay long lanh và hay cười một mình. Thế rồi hắn để ý rình, rồi một đêm hắn bắt được quả tang Khun Lồ. Hắn tự tay chém đầu chàng trai và sai lính đâm vào đầu chàng. U Tiệm thấy người yêu bị giết, đau đớn quá, nàng chỉ thét lên một tiếng rồi chết ngất đi không còn hồi tỉnh được nữa.

Khun Lồ bị giết, máu chảy xuống trần gian nhuộm khắp núi đồi, nhuộm đỏ cả rừng trúc trước cửa. Mẹ già thương con khóc thương vật vã suốt mấy ngày đêm. Trai gái trong làng khóc thương trước cảnh đó, cũng ra rừng trúc khóc thảm thiết. Bỗng một đêm, trăng mờ mây tỏa, người ta nghe ngoài rừng có tiếng vi vu, lúc khoan lúc nhặt, lúc bổng lúc trầm, rung cảm lòng người một cách kỳ lạ. Gái dừng tay dệt vải, trai nghỉ việc đan lát, ông già bà cả thôi không trò chuyện.

Họ lắng nghe một lúc, rồi kéo nhau ra rừng trúc để nghe các tiếng kỳ lạ ấy. Đến nơi, họ thấy cây trúc thẳng tắp, ngọn chọc lên trên nền trời, giữa thân cây có bốn lỗ thủng, khi gió lùa vào bốn lỗ thủng ấy vang lên tiếng nhạc réo rắt du dương. Thấy lạ mỗi chàng trai tìm lấy một ống trúc, khoét lấy lỗ tròn, rồi ghé miệng vào thổi. Từ những ống trúc ấy cũng vang lên tiếng nhạc, tiếng nhạc réo rắt như thương như nhớ, như giận như hờn. Các chàng trai làng cứ thổi mãi, thổi mãi. Nghe tiếng sáo kỳ lạ ấy, ông trời sợ quá vội kéo màn trời lên, kéo mãi đến khi xa trần gian và không còn nghe thấy tiếng sáo nữa.

Từ đó, ban đêm mường dưới khắp nơi vang lên tiếng nhạc. Họ đặt tên cho cái ống trúc kỳ diệu ấy là “sáo ôi”, chiếc sáo ca ngợi tình yêu chung thủy của Khun Lồ và U Tiệm, chiếc sáo nói lên những nỗi oan hờn của đôi bạn đối với kẻ đã chia rẽ tình yêu, đến cả trời cao cũng phải sợ.

Bài học rút ra

Tình yêu chân thành luôn vượt qua rào cản

  • Khun Lồ và U Tiệm đều là những người trẻ yêu nhau chân thành, bất chấp địa vị xã hội cách biệt và những luật lệ khắt khe. Dù Khun Lồ chỉ là người dân thường, còn U Tiệm là con nhà lang (quý tộc), họ vẫn quyết giữ trọn tình cảm dành cho nhau.

  • Dù bị chia cắt bởi thế lực mạnh mẽ như nhà trời, họ vẫn tìm mọi cách để đến được với nhau. U Tiệm thậm chí còn sẵn sàng từ bỏ tất cả, kể cả gia đình và địa vị để theo người mình yêu.

  • Qua đó, truyện đề cao một bài học lớn về giá trị của tình yêu chân thật. Khi đã có tình yêu đủ sâu đậm, con người ta có thể vượt qua mọi rào cản và nghịch cảnh trong cuộc sống.

Kẻ độc ác rồi cũng bị trừng phạt

  • Người chồng của U Tiệm – con trai nhà trời – là kẻ dùng quyền thế để chiếm đoạt U Tiệm, cướp đi tình yêu của người khác. Khi phát hiện Khun Lồ và U Tiệm vẫn lén lút gặp nhau, hắn đã nổi cơn ghen tuông và giết chết Khun Lồ một cách tàn nhẫn.

  • Tuy nhiên, hành động độc ác ấy không khiến U Tiệm yêu hắn mà trái lại khiến nàng đau khổ đến chết. Đồng thời, chính vì hành động tàn nhẫn đó mà ông trời phải kéo xa bầu trời để không còn nghe thấy tiếng sáo đau thương – biểu hiện của sự hối lỗi, sợ hãi.

  • Câu chuyện cho thấy rõ thông điệp “Ở ác gặp ác báo” – dùng quyền lực để chia cắt, cướp đoạt và sát hại người vô tội sẽ chỉ dẫn tới sự cô đơn, đau đớn và bị người đời nguyền rủa.

Nỗi đau hóa thành nghệ thuật

  • Sau khi Khun Lồ bị giết, máu của chàng nhuộm đỏ cả rừng trúc, và từ những thân trúc ấy bỗng vang lên những tiếng sáo kỳ lạ vi vu, tha thiết, đau thương. Từ đó, con người đã học cách tạo ra chiếc sáo “ôi” để giữ gìn và truyền lại tình yêu bất tử của đôi trai gái.

  • Tiếng sáo là tiếng lòng của người sống tưởng nhớ người đã khuất, là biểu tượng nghệ thuật ra đời từ bi kịch và xúc cảm sâu sắc. Chính nỗi đau mất mát đã tạo nên một giá trị văn hóa bất diệt – sáo ôi, cây sáo tình yêu.

  • Qua đó, ta hiểu rằng: Nỗi đau có thể trở thành sức mạnh sáng tạo, và nghệ thuật chân chính thường sinh ra từ những cung bậc cảm xúc sâu sắc nhất trong tâm hồn con người.

Đố vui qua truyện Sự tích ống sáo “ôi”


Bình chọn:
4.9 trên 7 phiếu
  • Hai ông trạng nhỏ - Truyện cổ tích

    Xưa, có một tên vua kiêu căng, tự cho mình là thông minh nhất thiên hạ. Lão thường bày các trò chơi hay câu đố theo ý thích để cược với người khác, cốt để khoe tài mình.

  • Sự tích quả bí ngô mặt cười - Truyện cổ tích

    Câu chuyện về anh chàng Jack Hà Tiện lưu truyền hết đời này qua đời khác tại xứ Ireland này. Câu chuyện kể về một anh chàng Jack đã mời quỷ đi uống rượu.

  • Bác nông dân và con quỷ - Truyện cổ tích

    Ngày xưa, có một bác nông dân thông minh và nhanh trí. Có rất nhiều chuyện kể về sự thông minh nhanh trí của bác. Nhưng câu chuyện hay nhất là chuyện bác chơi khăm con quỷ và biến nó thành thằng hề ngu xuẩn.

  • Người lấy vợ tiên - Truyện cổ tích

    Ở làng bên có một bà cụ già có cậu con trai đã lớn mà chưa lấy được vợ. Nhà bà nghèo quá, chẳng lấy đâu ra tiền để hỏi vợ cho con. Đêm đêm, nhìn con trai nằm ngủ một mình bên bếp lửa, bà mẹ già lại ra đầu sàn đứng khóc thương đứa con thiệt thòi.

  • Chiếc trống sinh tử - Truyện cổ tích

    Ngày xưa, ở khu rừng nọ có cây đa và cây sung ở gần nhau. Một hôm, có ba anh em nhà kia đi làm nương qua đấy, thấy sung chín đỏ bèn dừng lại trèo lên hái.

>> Xem thêm