Phương pháp giải:

Đối với các nguyên tố có Z ≤ 82 ta luôn có: \(1 \le \frac{N}{Z} \le 1,5\)

Lời giải chi tiết:

Tổng số hạt của X là 40 => 2Z + N = 40 => N = 40 - 2Z
Đối với các nguyên tố có Z ≤ 82 ta luôn có: \(1 \le \frac{N}{Z} \le 1,5\)

 \( \to 1 \le \frac{{40 - 2Z}}{Z} \le 1,5\)

→ Z ≤ 40 – 2Z ≤ 1,5Z

11,43 ≤ Z ≤ 13,33

→ Z = 12 hoặc Z = 13

*Trường hợp 1:

Với Z = 12: X có cấu hình là 1s²2s²2p⁶3s² => X là nguyên tố s => loại

*Trường hợp 2:

Với Z = 13: X có cấu hình là 1s²2s²2p⁶3s²3p¹ => X là nguyên tố p => thỏa mãn đề bài

Vị trí của X:

- Chu kì 3 (do có 3 lớp e)

- Nhóm IIIA (do là nguyên tố p và có 3e lớp ngoài cùng)

 Đáp án C

Phương pháp giải:

- Hai nguyên tố X và Y thuộc 2 ô liên tiếp trong bảng HTTH (cùng một chu kỳ) (Z_X<Z_Y): Z_Y-Z_X = 1

- Tổng số hạt mang điện trong cả 2 nguyên tử X và Y là 66 hạt: 2Z_X + 2Z_Y = 66

Lời giải chi tiết:

X và Y thuộc 2 ô liên tiếp trong HTTH và cùng 1 chu kì => Z_Y – Z_X = 1 (1)

Tổng số hạt mang điện trong cả 2 nguyên tử X và Z là 66 => 2Z_X + 2Z_Y = 66 => Z_X + Z_Y = 33 (2)

Giải hệ (1) và (2) => Z_Y = 17 và Z_X = 16

=> Đáp án A

Phương pháp giải:

- Hai nguyên tố T và U thuộc cùng một nhóm A và nằm ở 2 chu kỳ liên tiếp (Z_T<Z_U) :

+ TH1 : Z_U – Z_T = 8

+ TH2 : Z_U – Z_T = 18

- Tổng số protron trong  cả hai nguyên tử nguyên tố là 32: Z_U + Z_T =32

Lời giải chi tiết:

Tổng số proton của 2 nguyên tử là 32 => Z_U + Z_T = 32

T và U thuộc cùng 1 nhóm A và nằm ở 2 chu kì kế tiếp xảy ra 2 TH

TH1: Z_U – Z_T = 8

=> Z_U = 20 (Ca) và  Z_T = 12 (Mg)

Thỏa mãn đề bài

TH2: Z_U – Z_T = 18

=> Z_U = 25 (Mn) và  Z_T = 7 (N)

U và T không thuộc cùng nhóm A (loại)

=> Đáp án B       

Phương pháp giải:

- Hai nguyên tố X và Y thuộc cùng một nhóm A và nằm ở 2 chu kỳ liên tiếp (Z_X<Z_Y) :

+ TH1 : Z_Y – Z_X = 8

+ TH2 : Z_Y – Z_X = 18

- Tổng số protron trong cả hai nguyên tử nguyên tố là 22: Z_Y + Z_X = 22

Lời giải chi tiết:

X và Y thuộc 2 chu kì liên tiếp trong nhóm A

=> Số proton của Y có thể hơn X 8 hoặc 18 proton ( Do tổng số proton 2 nguyên tử 2 nguyên tố = 22)

+/ Nếu p_X + 18 = p_Y => p_X = 2 (He) ; p_Y = 20 (Ca) => Loại.

+/ Nếu p_X + 8 = p_Y   => p_X = 7 ; p_Y ^{= 15}

=> X là Nito ; Y là Photpho.

=> Hợp chất X với Hidro là NH₃ là phân tử phân cực.

=> Đáp án C

Phương pháp giải:

- Hai nguyên tố X và Y thuộc cùng một nhóm A và nằm ở 2 chu kỳ liên tiếp (Z_X<Z_Y) :

+ TH1 : Z_Y – Z_X = 8

+ TH2 : Z_Y – Z_X = 18

- Tổng số hiệu nguyên tử là 22: Z_Y + Z_X = 32

Lời giải chi tiết:

Giả sử px < py, ta có px + 8 = py

=> px + px + 8 = 32

=> px = 12 => py = 20

(Mg và Ca)

=> Đáp án D

Phương pháp giải:

Viết cấu hình e sao cho tổng e ở phân lớp p là 8 => vị trí của X

Lời giải chi tiết:

Cấu hình e của X là 1s²2s²2p⁶3s²3p² => có 14e nên ở ô số 14

=> có 4e lớp ngoài cùng => nhóm IV A

Có 3 lớp e => chu kì 3

=> Đáp án B

Lời giải chi tiết:

X và Y là hai nguyên tố thuộc hai nhóm A liên tiếp của cùng 1 chu kì → Z_Y - Z_X = 1

Ta giải hệ: Z_X + Z_Y = 31 và Z_Y - Z_X = 1 → X là P và Y là S

Cấu hình e của S: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁴

Cấu hình e của P: 1s²2s²2p⁶3s²3p³

- A sai vì X, Y đều là phi kim

- B sai vì Y có 2e độc thân

- C đúng

- D sai vì công thức oxit cao nhất là P₂O₅. 

Đáp án C

Lời giải chi tiết:

Gọi A là công thức trung bình của X và Y

PTHH: 2A + 2H₂O → 2AOH + H₂

            0,25    ←                      0,125 (mol)

=> M_A = 7,35 : 0,25 = 29,4

Do X và Y thuộc cùng nhóm IA và ở 2 chu kì liên tiếp nên là Na (M = 23) và K (M = 39)

Đáp án B

Phương pháp giải:

Viết cấu hình e của nguyên tử nguyên tố X dựa vào dữ kiện tổng số e phân lớp p là 8

=> nguyên tử nguyên tố X

=> nguyên tử nguyên tố Y

Lời giải chi tiết:

Cấu hình e của X: 1s²2s²2p⁶3s²3p²

Z_X = 14 => X là Si => số hạt mang điện trong X là 28

=> Số hạt mang điện trong Y là 16 => Z_Y = 8

=> Y là Oxi

Đáp án B

Lời giải chi tiết:

Đáp án A

Phương pháp giải:

Hai nguyên tố ở chu kì kế tiếp nhau trong bảng tuần hoàn có số hiệu nguyên tử hơn kém nhau 8 hoặc 18. HS xét từng trường hợp để tìm số hiệu nguyên tử

Lời giải chi tiết:

Do A,B thuộc cùng 1 nhóm và ở 2 chu kì liên tiếp

=> Z_A – Z_B = 2 hoặc 8 hoặc 18 hoặc 32

=> Do Z_A + Z_B = 32

Mà Z_A – Z_B = 8

=> Z_A = 20 ; Z_B = 12=> A là Mg và B là Ca

Đáp án A

Phương pháp giải:

Viết PTHH và tính toán theo PTHH.

Lời giải chi tiết:

Gọi công thức chung của 2 kim loại là M

M + H₂O → MOH + 0,5 H₂

0,7                           ← 0,35 (mol)

M = 7,3/0,7 = 10,43 => Li và Na

Đặt n_Li = x; n_Na = y (mol) 

\(\left\{ \begin{gathered}
7x + 23y = 7,3 \hfill \\
x + y = 0,7 \hfill \\
\end{gathered} \right. \to \left\{ \begin{gathered}
x = 0,55 \hfill \\
y = 0,15 \hfill \\
\end{gathered} \right.\)

m_{dd sau phản ứng} = m_KL + m_H2O – m_H2 = 7,3 + 200 – 0,35.2 = 206,6 (g)

 \( \to C{\% _{NaOH}} = \frac{{0,15.40}}{{206,6}}.100\%  = 2,904\% \)

Đáp án A

Phương pháp giải:

*Xác định Y:

Y thuộc chu kì 2 => số lớp e

Công thức oxit cao nhất của Y là YO₂ => hóa trị của Y => nhóm => số e lớp ngoài cùng

=> Cấu hình e của Y và xác định Y

*Xác định M: Từ % khối lượng Y trong hợp chất MY₂ ta xác định được khối lượng mol của M => M

Lời giải chi tiết:

*Xác định Y:

Y thuộc chu kì 2 => Y có 2 lớp e

Công thức oxit cao nhất của Y là YO₂ => Y có hóa trị IV => Y thuộc nhóm IVA => Y có 4e lớp ngoài cùng

=> Cấu hình e của Y: 1s²2s²2p² => Y là Cacbon

*Xác định M: Hợp chất MC₂: \(\% {m_C} = \frac{{2.12}}{{M + 2.12}}.100\%  = 37,5\%  \to M = 40(Ca)\)

Vậy M là Ca

Đáp án D

Phương pháp giải:

Hai nguyên tố X, Y ở cùng nhóm A và thuộc cùng hai chu kì liên tiếp trong bảng tuần hoàn.

→ Z_Y= Z_X + 8 hoặc Z_Y= Z_X + 18

Xét 2 trường hợp trên để tìm Z_X và Z_Y.

Từ đó xác định được vị trí của X trong bảng tuần hoàn.

Lời giải chi tiết:

Hai nguyên tố X, Y ở cùng nhóm A và thuộc cùng hai chu kì liên tiếp trong bảng tuần hoàn.

→ Z_Y= Z_X + 8 hoặc Z_Y= Z_X + 18

*TH1: Xét Z_Y= Z_X + 8

Theo đề bài tổng số proton của 2 nguyên tử là 44 nên Z_X + Z_Y = 44

Giải hệ ta có: Z_X= 18 và Z_Y= 26

Cấu hình electron nguyên tử của Y là 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶3d⁶4s². Vậy Y thuộc nhóm VIB.

Vậy trường hợp này loại vì theo đề bài X, Y ở cùng nhóm A.

*TH2: Xét Z_Y= Z_X + 18

Theo đề bài tổng số proton của 2 nguyên tử là 44 nên Z_X + Z_Y = 44

Giải hệ ta có: Z_X= 13, Z_Y= 31

Cấu hình electron của X là 1s²2s²2p⁶3s²3p¹, vậy X thuộc chu kì 3, nhóm IIIA

Cấu hình electron của Y là 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶3d¹⁰4s²3p¹, vậy Y thuộc chu kì 4, nhóm IIIA

Đáp án B

Phương pháp giải:

Hai nguyên tố X và Y đứng kế tiếp nhau trong một chu kì nên Z_Y – Z_X = 1

Từ đề bài lập hệ phương trình tìm Z_X và Z_Y. Từ đó xác định vị trí của X và Y trong bảng tuần hoàn.

Lời giải chi tiết:

Giả sử: Z_Y > Z_X, có: Z_X + Z_Y = 29 (1)

Vì X, Y đứng kế tiếp nhau trong một chu kì nên Z_Y – Z_X = 1 (2)

Giải hệ gồm (1) và (2) ta được: Z_X = 14; Z_Y = 15

Z_X = 14: 1s²2s²2p⁶3s²3p² → chu kì 3, nhóm IVA

Z_Y = 15: 1s²2s²2p⁶3s²3p³ → chu kì 3, nhóm VA

Đáp án B

Phương pháp giải:

Tổng số electron ở hai phân lớp ngoài cùng của X và Y là 7 nên a + b= 7 với 1≤b≤6 và b = 1 hoặc b = 2

*TH₁: Nếu b= 1 thì a = 6.

*TH₂: Nếu b= 2 thì a = 5.

Xét 2 trường hợp trên để tìm X và Y phù hợp.

Lời giải chi tiết:

Tổng số electron ở hai phân lớp ngoài cùng của X và Y là 7 nên a + b= 7 với 1 ≤ a ≤ 6 và b = 1 hoặc b = 2

*TH₁: Nếu b= 1 thì a = 6.

Cấu hình electron của X là 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶3d¹⁰4s²4p⁶. X có 8 electron ở lớp ngoài cùng nên X là khí hiếm.

Vậy trường hợp này loại.

*TH₂: Nếu b= 2 thì a = 5.

Cấu hình electron của X là 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶3d¹⁰4s²4p⁵. Vậy X là nguyên tố Br.

Cấu hình electron của Y là 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s². Vậy Y là nguyên tố Ca.

Đáp án B

Phương pháp giải:

Giả sử: Z_Y > Z_X, có: Z_X + Z_Y = 51 (1)

Vì X, Y đứng kế tiếp nhau trong một chu kì nên có 2 trường hợp:

TH₁:  Z_Y – Z_X = 1 (2)

TH₂:  Z_Y – Z_X = 11 (3)

Xét 2 trường hợp trên để xác định trường hợp thỏa mãn.

Lời giải chi tiết:

Giả sử: Z_Y > Z_X, có: Z_X + Z_Y = 51 (1)

Vì X, Y đứng kế tiếp nhau trong một chu kì nên có 2 trường hợp:

TH₁:  Z_Y – Z_X = 1 (2)

Giải hệ gồm (1) và (2) ta được: Z_X = 25; Z_Y = 26

Z_X = 25: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶3d⁵4s²→ chu kì 4, nhóm VII B

Z_Y = 26: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶3d⁶4s² → chu kì 4, nhóm VIIIB

Trường hợp này loại vì 2 nguyên tố X, Y thuộc nhóm B , còn đề bài cho 2 nguyên tố X và Y thuộc nhóm A.

TH₂:  

Z_Y – Z_X = 11 (3)

Giải hệ gồm (1) và (3) ta được: Z_X = 20; Z_Y = 31

Z_X = 20: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s²→ chu kì 4, nhóm IIA

Z_Y = 31: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶3d¹⁰4s²4p¹ → chu kì 4, nhóm IIIA

Trường hợp 2 cả 2 nguyên tố X và Y thuộc nhóm A nên thỏa mãn.

Số hiệu nguyên tử của X  và Y lần lượt là 20 và 31.

Đáp án B

Phương pháp giải:

Dựa vào vị trí của X, Y, R, T để tìm cấu hình electron của các nguyên tử. Từ đó xác định được tổng số proton của 3 nguyên tử X, R, T.

Lời giải chi tiết:

Vì X có cấu hình electron lớp ngoài cùng là 4s²4p² nên cấu hình electron đầy đủ của X là 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶3d¹⁰4s²4p². Vậy nguyên tử X có 32 electron, 32 proton. Nguyên tố X thuộc nhóm IVA.

Gọi nguyên tố Z là nguyên tố cùng nhóm với X và đứng ngay trước nguyên tố Y.

Vì X và Z thuộc cùng nhóm và nằm ở 2 chu kì liên tiếp nên xét các trường hợp:

TH₁: nguyên tố Z có 32- 8= 24 electron.

Cấu hình electron nguyên tử của Z là 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶3d⁵4s¹. Nguyên tố Z thuộc nhóm VIB.

Vậy trường hợp này loại.

TH₂: nguyên tố Z có 32- 18 = 14 electron.

Cấu hình electron nguyên tử của Z là 1s²2s²2p⁶3s²3p². Nguyên tố Z thuộc nhóm IVA.

Vậy trường hợp 2 thỏa mãn.

Nguyên tố Z đứng ngay trước nguyên tố Y nên Y có số hiệu nguyên tử là 14 + 1= 15

Suy ra số proton của nguyên tử Y bằng 15.

Nguyên tố Y đứng ngay trước nguyên tố R nên R có số hiệu nguyên tử là 15 + 1= 16

Suy ra số proton của nguyên tử R bằng 16.

Gọi Q là nguyên tố thuộc cùng nhóm với nguyên tố R và đứng trước nguyên tố T

Suy ra số hiệu nguyên tử Q bằng 16 – 8= 8 và số hiệu nguyên tử nguyên tố T là 8 + 1= 9

Tổng số proton của 3 nguyên tử X, R, T là: 32 + 16 + 9= 57

Đáp án B

Phương pháp giải:

Vì X thuộc nhóm VIIA nên Y thuộc nhóm VIA

Ta có: P_X + P_Y= 25

Từ đó xác định được số hiệu nguyên tử của X và Y và xác định được tên của X và Y.

Lời giải chi tiết:

Vì X thuộc nhóm VIIA nên Y thuộc nhóm VIA

Ta có: P_X + P_Y= 25 → X là F (Z= 9) và Y là S (Z=16) hoặc X là Cl (Z=17) và Y là O (Z=8)

Vì X tác dụng được với Y nên X là F và Y là S.

Đáp án C

Phương pháp giải:

Vì tổng số electron lớp ngoài cùng của X và Y bằng 12

→ 2 + 8 < số electron ở lớp ngoài cùng = 12 < 8.2=16 nên X và Y đều có electron lớp ngoài cùng đang điền trên phân lớp p. Suy ra cấu hình electron của X, Y là:

X: 1s²2s²2p⁶3s²3p^a

Y: 1s²2s²2p^b

Từ đề bài xác định các giá trị a và b. Từ đó tìm được phát biểu đúng.

Lời giải chi tiết:

Vì tổng số electron lớp ngoài cùng của X và Y bằng 12

→ 2 + 8 < số electron ở lớp ngoài cùng = 12 < 8.2=16 nên X và Y đều có electron lớp ngoài cùng đang điền trên phân lớp p. Suy ra cấu hình electron của X, Y là:

X: 1s²2s²2p⁶3s²3p^a

Y: 1s²2s²2p^b

Suy ra (2+a) + (2+b)= 12 và 6 + a = b+8

Giải hệ trên ta có a = 5 và b = 3

Vậy X thuộc nhóm VIIA và Y thuộc nhóm VA

Đáp án B