Diễn thế sinh thái


Lý thuyết diễn thế sinh thái sinh học 12. Khái niệm, nguyên nhân, các loại diễn thế sinh thái, diễn thế nguyên sinh và diễn thế thứ sinh, ý nghĩa của việc nghiên cứu diễn thế sinh thái.

I. Khái niệm về diễn thế sinh thái

- Diễn thế sinh tháiquá trình biến đổi tuần tự của quần xã qua các giai đoạn, song songsự biến đổi của môi trường, để đến cuối cùng có một quần xã tương đối ổn định.

- Diễn thế sinh thái gồm 3 giai đoạn: khởi đầu, giữa và cuối.

II. Các loại diễn thế sinh thái

1. Diễn thế nguyên sinh

- Khởi đầu từ môi trường chưa có sinh vật

- Giai đoạn tiên phong: Các sinh vật đầu tiên phát tán đến hình thành quần xã tiên phong.

- Giai đoạn hỗn hợp: Tiếp theo là các quần xã sinh vật biến đổi tuần tự và thay thế nhau.

- Giai đoạn đỉnh cực: Giai đoạn cuối hình thành quần xã tương đối ổn định.

2. Diễn thế thứ sinh

- Khởi đầu từ môi trường đã có quần xã sinh vật đã từng sống.

- Do tác động của những thay đổi của tự nhiên hoặc do hoạt động khai thác quá mức của con người đến mức hủy diệt.

- Tiếp theo là các quần xã biến đổi tuần tự thay thế lẫn nhau.

- Trong điều kiện thuận lợi, qua quá trình biến đổi lâu dài hình thành quần xã tương đối ổn định.

So sánh diễn thế nguyên sinh và diễn thế thứ sinh:

Diễn thế sinh thái, so sánh diễn thế nguyên sinh diễn thế thứ sinh

III. Nguyên nhân của diễn thế sinh thái

1. Nguyên nhân bên ngoài

Nguyên nhân bên ngoài: do tác động mạnh mẽ của ngoại cảnh lên quần xã: bão, lụt, cháy, ô nhiễm… làm cho quần xã trẻ lại hoặc bị hủy hoại hoàn toàn. Trên vùng bị hủy diệt của tự nhiên, quần xã sinh vật mới dần dần được hình thành và phát triển.

2. Nguyên nhân bên trong

- Nguyên nhân bên trong: sự cạnh tranh gay gắt giữa các loài trong quần xã. Trong điều kiện môi trường tương đối ổn định, hoạt động mạnh mẽ của nhóm loài ưu thế sẽ làm thay đổi điều kiện sống, tạo cơ hội cho nhóm loài khác có khả năng cạnh tranh cao hơn trở thành ưu thế mới. Nói cách khác, trong diễn thế, nhóm loài chiếm ưu thế đã "Tự đào huyệt chôn mình".

- Hoạt động khai thác tài nguyên của con người cũng là nguyên nhân gây ra diễn thế của quần xã.

IV. Tầm quan trọng của việc nghiên cứu diễn thế sinh thái

- Bảo vệ và dự báo được các quần xã tồn tại trước đó và những quần xã sẽ thay thế trong tương lai; giúp xây dựng chiến lược phát triển kinh tế nông – lâm – ngư nghiệp có cơ sở khoa học

- Chủ động điều khiển diễn thế theo hướng có lợi cho phép khai thác, sử dụng hợp lí các nguồn tài nguyên và bảo vệ môi trường phát triển bền vững.

Sơ đồ tư duy Diễn thế sinh thái:

Loigiaihay.com

Bình chọn:
4.9 trên 7 phiếu

>> Xem thêm

Luyện Bài Tập Trắc nghiệm Sinh lớp 12 - Xem ngay

Group Ôn Thi ĐGNL & ĐGTD Miễn Phí