Sự tích Hồ Ba Bể
Download
Playback seep
Đọc truyện: Sự tích Hồ Ba Bể
Chuyện kể rằng, hàng năm ở xã Nam Mẫu (tỉnh Bắc Kạn) có mở lễ hội cúng Phật. Mọi người ai ai cũng nô nức kéo đến. Vào những ngày này, ai nấy cũng đều làm thật nhiều việc tốt lành để cầu phúc cho bản thân và gia đình.
Một ngày hội đẹp trời, bỗng từ đâu xuất hiện một bà già ăn xin. Một tay chống gậy, một tay cầm cái rá chìa ra bốn phía, miệng luôn mồm van nài:
- Xin ông, xin bà làm phúc.
Cái đói như làm bà ta lả đi, cứ được một quãng lại ngã lăn ra đất, nằm bất động một lúc rồi mới lồm cồm bò dậy đứng lên đi tiếp được. Nhưng có lẽ nhìn bà già gớm ghiếc quá, thân thể gầy còm, lở loét, đến đâu mùi hôi thối xông lên đến đó, hết sức khó chịu nên cho dù bà đã đi xin đến mãi tận chiều mà vẫn không được chút gì hết. Chỗ nào cũng bị mọi người xua đuổi, bà đành lê bước ra khỏi đám hội, đi vào trong làng để tiếp tục xin ăn. Cũng giống như ở đám hội, đến nhà nào bà cũng bị đuổi đi. Ai cũng nghi là bà bị hủi nên không dám lại gần sợ lây bệnh. May mắn sao ở ngã ba đường, bà gặp hai mẹ con người nông dân nọ vừa đi cấy về, ở trong thúng của họ vẫn còn một bát cơm nguội cùng một ít tép. Thấy bà già ăn xin tội nghiệp, người mẹ liền đưa cho bà bát cơm để ăn và một ít nước để uống.
Đêm khuya hôm đó, hai mẹ con người nông dân đang say giấc ngủ chợt có tiếng gõ cửa. Thì ra, lại vẫn bà già lúc chiều đến xin ngủ nhờ. Bà đã đi gõ cửa khắp các nhà trong làng nhưng chẳng ai cho vào. Hai mẹ con không ngần ngại gì, mời bà vào nhà, trải chiếu lên chõng cho bà ngả lưng. Người đàn bà đó vừa đặt lưng xuống là ngủ liền, ngáy như sấm.
Trong bóng tối, hai mẹ con nhìn vào thì thấy cái chõng bỗng sáng rực lên.
Trên chõng không còn là bà già ăn xin yếu ớt, lở loét nữa mà là một con giao long to lớn đang cuộn mình, đầu gác lên xà nhà, đuôi thò xuống đất. Hai người vô cùng sợ hãi, vội nhắm mắt, nằm im cầu khấn Trời Phật cho tai qua nạn khỏi.
Sáng hôm sau, khi hai mẹ con tỉnh giấc thì chẳng thấy con giao long đâu nữa. Trên chiếc chõng tre, chỉ thấy người đàn bà ăn xin hôm qua, đang sửa soạn ra đi. Bà cảm ơn hai mẹ con người nông dân và nói:
Làng này thờ cúng Phật mà không có lòng nhân đức thì kỳ thực chỉ là buôn bán Phật mà thôi. Chúng nó đáng phải chịu nạn chết chìm. Chỉ có hai mẹ con nhà bà là tốt bụng. Hai người hãy cầm lấy gói tro này, đợi ta đi khỏi rồi rắc ngay xung quanh nhà. Trong ngày hôm nay chớ có đi đâu, hoặc không thì hãy đưa nhau lên đỉnh núi cao mà tránh nạn lụt lội.
Người mẹ tay nhận gói tro nhưng trong lòng vẫn còn thắc mắc, bèn hỏi:
- Nếu khi nước lũ tràn về tôi muốn cứu mọi người sẽ phải làm như thế nào?
Bà già ngần ngừ hồi lâu như không muốn nói. Nhưng rồi, bà bèn lấy một hạt thóc, cắn vỡ ra, đưa vỏ trấu cho hai mẹ con và bảo:
- Hãy thả hai mảnh trấu này xuống nước, nó sẽ giúp hai mẹ con làm việc thiện.
Người mẹ toan hỏi thêm nhưng ngẩng đầu lên đã không thấy người đàn bà đó đâu nữa rồi. Hai mẹ con vội làm theo lời dặn, rồi đi kể cho những người hàng xóm xung quanh nghe. Nhưng không những chẳng ai tin họ nói, mà còn cho họ là lẩm cẩm rồi mỉm cười bỏ đi.
Đến tối hôm đó, đám hội vẫn tiếp tục diễn ra như bình thường. Mọi người đang quỳ lạy, cúng bái thì bỗng có một dòng nước phun mạnh lên từ chính giữa bàn thờ Phật. Đất xung quanh đó nứt nẻ cả ra, dòng nước phun ngày càng mạnh. Dân làng ngơ ngác không hiểu chuyện gì, cứ tưởng là Phật Tổ hiển linh lại càng quỳ lạy, vái liên hồi.
Chỉ trong nháy mắt dòng nước phun trào lên cuốn phăng đi tất cả. Đến lúc này, mọi người mới bắt đầu hoảng sợ, chen lấn nhau chạy tháo thân. Nhưng họ chưa kịp chạy bao xa thì đất dưới chân họ bỗng rung chuyển rồi nứt ra, hất họ ngã lăn lóc trên mặt đất. Gió bão ầm ầm, mưa đổ như trút. Đất đá, nhà cửa, ruộng nương... trong một thoáng đều chìm nghỉm, nước bắn tung tóe khắp nơi.
Chợt tiếng ầm ầm dữ dội nổ ra, từ mặt nước hiện ra một con giao long to lớn. Con giao long cứ bay vòng quanh xã Nam Mẫu cho tới khi tất cả mọi thứ đều chìm trong nước mới biến mất.
Trong lúc đó, nhà cửa, vườn tược của hai mẹ con người nông dân kia mỗi ngày một cao, vượt lên trên mặt nước, không gặp nguy hiểm gì. Đứng từ trong nhà nhìn ra, hai mẹ con vô cùng đau xót trước cảnh ngập lụt của dân làng. Họ bèn đem hai mảnh vỏ trấu ra thả xuống nước. Chợt trước mắt hai người hiện ra hai chiếc thuyền. Vui mừng khôn xiết, họ lập tức chèo thuyền đi khắp nơi, cố hết sức vớt những người bị nạn, mặc cho mưa to gió lớn đến mấy.
Ngày nay, vùng đất bị ngập nước xưa đã trở thành hồ, được gọi là hồ Ba Bể. Ở giữa hồ có một hòn đảo nhỏ, tương truyền rằng đó trước kia chính là nơi ở của hai mẹ con người nông dân nọ. Dân làng địa phương gọi đó là gò Bà Góa (Pò Giả Mải), để tưởng nhớ đến công ơn của hai mẹ con đã cứu dân chúng trong cảnh lụt lội.
Bài học rút ra
Lòng nhân hậu giúp con người vượt qua tai ương
-
Trong câu chuyện, khi bà lão ăn xin đến dự hội và gõ cửa từng nhà xin ăn, tất cả dân làng đều ghét bỏ, xua đuổi vì thấy bà xấu xí, bốc mùi hôi thối. Chỉ có hai mẹ con người nông dân nghèo tốt bụng cho bà cơm ăn, nước uống và chỗ nghỉ qua đêm.
-
Nhờ lòng nhân hậu ấy, hai mẹ con được bà báo trước tai họa và chỉ cách thoát nạn. Khi nước lũ tràn về, họ bình an vô sự và còn có thuyền để cứu giúp mọi người.
-
Qua đó, người đọc có thể rút ra bài học rằng: sống tốt bụng, biết yêu thương và giúp đỡ người khác dù họ là ai, ở hoàn cảnh nào, chính là cách tốt nhất để tạo phúc và vượt qua tai họa bất ngờ trong cuộc đời.
Không nên đánh giá con người qua vẻ bề ngoài
-
Trong câu chuyện, bà lão ăn xin bị dân làng khinh thường, xua đuổi vì vẻ ngoài gớm ghiếc, thân thể bệnh tật, bốc mùi hôi thối. Chỉ hai mẹ con nhà nghèo không chê bai mà đối xử tử tế với bà.
-
Sau này, mọi người mới biết bà chính là giao long hóa thân, một vị thần thử lòng người trần và trừng phạt kẻ ác.
-
Qua đó, người đọc có thể rút ra bài học rằng: không nên chỉ nhìn vào ngoại hình hay hoàn cảnh bên ngoài để đánh giá con người. Giá trị của con người nằm ở tấm lòng và nhân cách. Ai biết sống chân thành và nhân hậu, sớm muộn cũng gặp được điều tốt đẹp.
Gieo nhân nào, gặt quả nấy
-
Trong câu chuyện, dân làng Nam Mẫu bề ngoài làm lễ cúng Phật, nhưng thực chất lại vô cảm, tàn nhẫn với người khốn khó. Họ giả dối, giả nhân giả nghĩa nên bị bà lão trừng phạt bằng một trận đại hồng thủy, nhấn chìm cả làng trong biển nước.
-
Ngược lại, hai mẹ con người nông dân nghèo sống nhân hậu, giúp đỡ người khó khăn nên được thoát nạn và ban cho điều lành.
-
Qua đó, người đọc có thể rút ra bài học nhân văn: sống trên đời cần có cái tâm thiện lành. Ai làm việc tốt sẽ gặp quả lành, người làm điều ác sẽ gặp báo ứng. Đó là quy luật nhân quả muôn đời không thay đổi.
Đố vui qua truyện Sự tích Hồ Ba Bể
Bình luận
Chia sẻ
