Soạn văn 7, ngữ văn 7 cánh diều Bài 4: Nghị luận văn học

Soạn bài Vẻ đẹp của bài thơ Tiếng gà trưa SGK Ngữ Văn 7 tập 1 Cánh diều - chi tiết


Yếu tố hình thức nào của khổ thơ được tác giả chú ý?


Lựa chọn câu để xem lời giải nhanh hơn

Nội dung chính

 

Văn bản giúp em cảm nhận sâu sắc hơn về vẻ đẹp của bài thơ Tiếng gà trưa, nhận biết và phân tích được các biện pháp tu từ trong bài để làm rõ giá trị, sự tinh tế của một tác phẩm văn học.


Chuẩn bị

Video hướng dẫn giải

(trang 87, SGK Ngữ Văn 7, tập 1)

Đọc trước văn bản Vẻ đẹp của bài thơ "Tiếng gà trưa"và tìm hiểu thêm những bài viết về tác phẩm Tiếng gà trưa (Xuân Quỳnh)

Phương pháp giải:

Tìm hiểu qua sách báo, internet

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Đọc thêm: Tiếng gà trưa - Âm vang từ miền ký ức (sachhay24h.com)

Đọc hiểu 1

Video hướng dẫn giải

Câu 1 (trang 88, SGK Ngữ Văn 7, tập 1):

Yếu tố nghệ thuật nào của khổ thơ được tác giả chú ý?

Phương pháp giải:

Đọc văn bản, xác định yếu tố hình thức được chú ý.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Yếu tố nghệ thuật nào của khổ thơ được tác giả chú ý là dòng thơ thứ tư với việc lặp âm và dấu chấm lửng mô phỏng tiếng gà một cách chân thực

Xem thêm
Cách 2
Cách 3

Yếu tố nghệ của khổ thơ được tác giả chú ý với việc lặp âm và dấu chấm lửng nhằm mô phỏng tiếng gà ở câu “Cục… cục tác cục ta”.

Yếu tố hình thức: lặp âm, dấu chấm lửng

Xem thêm
Cách 2
Cách 3

Đọc hiểu 2

Video hướng dẫn giải

Câu 2 (trang 88, SGK Ngữ Văn 7, tập 1):

Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác là gì?

Phương pháp giải:

Nhớ lại khái niệm ẩn dụ chuyển đổi cảm giác

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác là ẩn dụ dựa vào sự tương đồng về cảm giác

Xem thêm
Cách 2
Cách 3

Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác là một hình thức của biện pháp tu từ ẩn dụ chỉ sự chuyển từ cảm giác này sang cảm giác khác hoặc cảm nhận bằng nhiều giác quan khác nhau.

Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác là ẩn dụ dựa trên sự tương đồng về các giác quan.

Xem thêm
Cách 2
Cách 3

Đọc hiểu 3

Video hướng dẫn giải

Câu 3 (trang 89, SGK Ngữ Văn 7, tập 1):

Nhịp của đoạn thơ này có gì đặc biệt?

Phương pháp giải:

Tìm ra điểm khác thường của nhịp thơ

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Điểm đặc biệt của nhịp thơ là: tuy sáu dòng đều có năm tiếng nhưng mỗi dòng lại có cách ngắt nhịp khác nhau

Xem thêm
Cách 2
Cách 3

Nhịp điệu của đoạn thơ này đặc biệt ở chỗ không theo một nhịp nhất định mà sử dụng linh hoạt nhiều nhịp như 3/2, 1/4, 2/3… là một nhịp điệu chậm rãi của độc thoại, chứa đựng đầy chất suy tưởng.

Nhịp thơ được sử dụng linh hoạt, chậm rãi.

Xem thêm
Cách 2
Cách 3

Đọc hiểu 4

Video hướng dẫn giải

Câu 4 (trang 89, SGK Ngữ Văn 7, tập 1):

Vì sao khổ thơ này được tác giả Đinh Trọng Lạc coi là "hay nhất, cảm động nhất"?

Phương pháp giải:

Đọc văn bản, tìm dẫn chứng để trả lời.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Khổ thơ được tác giả Đinh Trọng Lạc coi là hay nhất, cảm động nhất vì nó chứa đựng những tình cảm thiêng liêng, cao quý, sâu sắc và chân thành của tác giả và cũng là của anh chiến sĩ đang trên đường hành quân

Xem thêm
Cách 2
Cách 3

Khổ thơ này được tác giả Đinh Trọng Lạc coi là hay nhất, cảm động nhất vì nó không chỉ thể hiện tình cảm của tác giả bài thơ với bà của mình mà nó còn thể hiện lí tưởng thiêng liêng, cao cả cùng với ý chí chiến đấu mạnh mẽ vì Tổ quốc của Xuân Quỳnh.

Nguyên nhân: Vì nó chứa đựng những tình cảm thiêng liêng, cao quý, sâu sắc và chân thành của tác giả và cũng là của anh chiến sĩ đang trên đường hành quân.

Xem thêm
Cách 2
Cách 3

CH cuối bài 1

Video hướng dẫn giải

Câu 1 (trang 90, SGK Ngữ Văn 7, tập 1):

Nội dung chính của văn bản nghị luận Vẻ đẹp của bài thơ “Tiếng gà trưa” là gì? Nhan đề của văn bản liên quan đến nội dung chính như thế nào?

Phương pháp giải:

Đọc văn bản, xác định nội dung chính

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Văn bản nghị luận Vẻ đẹp của bài thơ “Tiếng gà trưa” đưa ra lý lẽ và dẫn chứng để làm rõ vẻ đẹp của bài thơ Tiếng gà trưa. Nhan đề văn bản đã khái quát lại nội dung chính đó

Xem thêm
Cách 2
Cách 3

- Nội dung chính của văn bản nghị luận Vẻ đẹp của bài thơ “Tiếng gà trưa” là bàn luận về nội dung và hình thức bài thơ Tiếng gà trưa của Xuân Quỳnh.

- Nhan đề của văn bản đã thể hiện rõ nhất, bao quát nhất về nội dung của văn bản.

Nội dung chính của văn bản: Vẻ đẹp của bài thơ Tiếng gà trưa.

Nhan đề đã thể hiện được vấn đề nghị luận của văn bản ấy.

Xem thêm
Cách 2
Cách 3

CH cuối bài 2

Video hướng dẫn giải

Câu 2 (trang 90, SGK Ngữ Văn 7, tập 1):

Bài thơ Tiếng gà trưa được tác giả phân tích theo thứ tự nào? Trong mỗi khổ, người viết đã phân tích những chi tiết, hình ảnh gì?

Phương pháp giải:

Đọc văn bản, tìm dẫn chứng để trả lời

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Bài thơ Tiếng gà trưa được tác giả phân tích tuần tự từ khổ thơ đầu cho tới khổ thơ cuối. Trong mỗi khổ, người viết đã dẫn ra những chi tiết, hình ảnh tiêu biểu để cho thấy vẻ đẹp của bài thơ

Xem thêm
Cách 2
Cách 3

- Bài thơ Tiếng gà trưa được tác giả phân tích theo thứ tự từ đầu đến cuối.

- Trong mỗi khổ, người viết đã dẫn ra những chi tiết, hình ảnh tiêu biểu của mỗi khổ, sau đó phân tích nghệ thuật, nội dung và tâm tư tình cảm tác giả gửi gắm qua mỗi phần.

Bài thơ Tiếng gà trưa được tác giả phân tích theo thứ tự của các khổ thơ.

Trong mỗi khổ, người viết đã dẫn ra những chi tiết, hình ảnh tiêu biểu để làm nổi bật vẻ đẹp của bài thơ.

Xem thêm
Cách 2
Cách 3

CH cuối bài 3

Video hướng dẫn giải

Câu 3 (trang 90, SGK Ngữ Văn 7, tập 1):

Hãy dẫn ra một ví dụ về ý kiến, lí lẽ và bằng chứng được tác giả nêu lên trong văn bản Vẻ đẹp của bài thơ "Tiếng gà trưa" mà em thấy độc đáo, sâu sắc.

Phương pháp giải:

Đọc văn bản, tìm dẫn chứng để trả lời

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- Ý kiến 1: Điểm độc đáo của đoạn thơ: sáu dòng thơ làm thành một câu đơn với cách ngắt nhịp khác nhau ở mỗi dòng.

- Lí lẽ, bằng chứng 1: Kết cấu và cách ngắt nhịp như vậy đã tạo nên nhịp điệu chậm rãi, tính chất suy tưởng cho bài thơ

- Ý kiến 2: Những câu tả có kết cấu sóng đôi và lặp từ vựng đều mở đầu bằng từ “này”, là từ để chỉ và để lưu ý người nghe tưởng tượng:

“Này con gà mái mơ”

“Này con gà mái vàng”

- Lí lẽ, bằng chứng 2: Việc đảo “khắp mình” lên trước “hoa đốm trắng” làm cho bức tranh gà mái mơ trở nên đẹp lộng lẫy. Việc dùng so sánh tu từ “Lông óng như màu nắng” làm cho bức tranh gà mái vàng trở nên đẹp rực rỡ.

Xem thêm
Cách 2
Cách 3

Ví dụ về ý kiến, lí lẽ và bằng chứng được tác giả nêu lên trong bài viết mà em thấy độc đáo, sâu sắc:

- Lí lẽ: Khổ thơ cuối cùng hay nhất, cảm động nhất, nó chứa đựng những tình cảm thiêng liêng, cao quý, sâu sắc và chân thành của tác giả và cũng là của anh chiến sĩ đang trên con đường hành quân.

- Bằng chứng: 

+ Không nén lại được tình cảm yêu quý và biết ơn đối với bà, anh chiến sĩ đã thốt lên tiếng gọi cảm động, làm cho lời nói độc thoại bên trong biểu hiện như lời đối thoại sống động.

+ Việc lặp lại nhiều lần từ Vì ở đầu mỗi dòng thơ góp phần biểu hiện ý chí chiến đấu mạnh mẽ vì Tổ quốc, vì nhân dân,…

Ý kiến: Khổ thơ cuối cùng hay nhất, cảm động nhất

Lí lẽ: Nó chứa đựng những tình cảm thiêng liêng, cao quý, sâu sắc và chân thành của tác giả và cũng là của anh chiến sĩ đang trên con đường hành quân.

Bằng chứng: Không nén được tình cảm với bà, anh chiến sĩ thốt lên tiếng gọi thật cảm động…”, “Việc lặp lại nhiều lần từ “Vì”... tuổi thơ”.

Xem thêm
Cách 2
Cách 3

CH cuối bài 4

Video hướng dẫn giải

Câu 4 (trang 90, SGK Ngữ Văn 7, tập 1):

Trong văn bản trên, tác giả rất chú trọng cách phân tích hình thức nghệ thuật (từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ,...) để làm nổi bật nội dung của bài thơ. Em hãy dẫn ra một ví dụ trong văn bản để làm rõ điều đó.

Phương pháp giải:

Đọc văn bản, tìm dẫn chứng để trả lời

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Trong văn bản, tác giả rất chú trọng cách phân tích hình thức nghệ thuật (từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ,...) để làm nổi bật nội dung của bài thơ. Có thể lấy ví dụ như trong phần 1, tác giả đã tập trung phân tích yếu tố hình thức, biện pháp tu từ ẩn dụ chuyển đổi cảm giác và sự lặp lại của từ nghe ở đầu các dòng thơ để cho thấy vẻ đẹp, nét tinh tế của bài thơ Tiếng gà trưa

Xem thêm
Cách 2
Cách 3

Trong văn bản, tác giả rất chú trọng cách phân tích hình thức nghệ thuật (từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ,…) để làm nổi bật nội dung của bài thơ. Ví dụ 

Nghe sao động nắng trưa

Nghe bàn chân đỡ mỏi

Nghe gọi về tuổi thơ

Lối ẩn dụ chuyển đổi cảm giác, lấy thính giác thay cho thị giác và việc lặp lại ba lần ở đầu dòng thơ động từ nghe có tác dụng đem lại ấn tượng như tiếng gà ngưng lại… những kỉ niệm tuổi thơ.

Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ

Lối dùng ẩn dụ chuyển đổi cảm giác, lấy thính giác (nghe) thay cho thị giác (thấy) và việc lặp lại ba lần ở đầu dòng động từ nghe có tác dụng đem lại ấn tượng như tiếng gà ngưng lại, là, xao động không gian và cũng làm xao động cả lòng người.

Xem thêm
Cách 2
Cách 3

CH cuối bài 5

Video hướng dẫn giải

Câu 5 (trang 90, SGK Ngữ Văn 7, tập 1):

Mục đích của văn bản Vẻ đẹp của bài thơ “Tiếng gà trưa” là gì? Các phần trong văn bản đã làm rõ cho mục đích đó như thế nào?

Phương pháp giải:

Đọc văn bản, khái quát nội dung

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Mục đích của văn bản Vẻ đẹp của bài thơ “Tiếng gà trưa” là phân tích và làm rõ vẻ đẹp của bài thơ “Tiếng gà trưa”. Các phần trong văn bản lần lượt đưa ra các lí lẽ, chứng cứ để chứng minh cho quan điểm đó, thực hiện mục đích nghị luận

Xem thêm
Cách 2
Cách 3

Mục đích của văn bản Vẻ đẹp của bài thơ “Tiếng gà trưa” là làm nổi bật vẻ đẹp từ ngôn từ đến tình cảm của tác giả trong bài thơ “Tiếng gà trưa”.

Các phần trong văn bản đã làm rõ cho mục đích đó bằng việc phân tích nội dung, nghệ thuật và tình cảm của tác giả Xuân Quỳnh qua từng khổ thơ.

Mục đích: Làm rõ vẻ đẹp của nội dung và hình thức bài thơ “Tiếng gà trưa”.

Các phần trong văn bản đã đưa ra lí lẽ và bằng chứng để làm rõ cho mục đích đó.

Xem thêm
Cách 2
Cách 3

CH cuối bài 6

Video hướng dẫn giải

Câu 6 (trang 90, SGK Ngữ Văn 7, tập 1):

Văn bản nghị luận này giúp em hiểu thêm được gì về bài thơ Tiếng gà trưa đã học ở Bài 2?

Phương pháp giải:

Đọc văn bản, nhớ lại bài thơ Tiếng gà trưa để trả lời

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Văn bản giúp em cảm nhận sâu sắc hơn về vẻ đẹp của bài thơ Tiếng gà trưa, nhận biết và phân tích được các biện pháp tu từ trong bài để làm rõ giá trị, sự tinh tế của một tác phẩm văn học.

Xem thêm
Cách 2
Cách 3

Văn bản nghị luận này giúp em hiểu rõ thêm về biện pháp nghệ thuật, tâm tư tình cảm mà Xuân Quỳnh thể hiện qua từng khổ thơ. Đặc biệt là tình cảm bà cháu thiêng liêng và tình yêu Tổ quốc thể hiện qua ý chí chiến đấu mãnh mẽ ở khổ cuối.

Văn bản nghị luận này giúp em hiểu thêm về vẻ đẹp nội dung, hình thức của bài thơ Tiếng gà trưa.

Xem thêm
Cách 2
Cách 3

Bình chọn:
4.5 trên 18 phiếu

>> Xem thêm

Luyện Bài Tập Trắc nghiệm Văn 7 - Cánh diều - Xem ngay

Tham Gia Group Dành Cho 2K12 Chia Sẻ, Trao Đổi Tài Liệu Miễn Phí