Phân tích yếu tố kì ảo trong truyện truyền kì mạn lục

Như chúng ta đã biết, văn học là một loại hình nghệ thuật, một hình thái ý thức xã hội đặc thù luôn vận động biến chuyển. Diễn tiến của văn học như một hệ thống với sự hình thành, tồn tại, thay đổi có mối quan hệ khăng khít, chặt chẽ với thời kì lịch sự như hai mặt của một tờ giấy.

Tổng hợp đề thi học kì 1 lớp 10 tất cả các môn - Kết nối tri thức

Toán - Văn - Anh - Lí - Hóa - Sinh - Sử - Địa...

Như chúng ta đã biết, văn học là một loại hình nghệ thuật, một hình thái ý thức xã hội đặc thù luôn vận động biến chuyển. Diễn tiến của văn học như một hệ thống với sự hình thành, tồn tại, thay đổi có mối quan hệ khăng khít, chặt chẽ với thời kì lịch sự như hai mặt của một tờ giấy.

Trong quá trình vận động văn học phát triển trong sự kế thừa và cách tân, văn học dân gian là cội nguồn của văn học viết, người sau kế thừa giá trị của người trước tạo nên giá trị mới. Sự vận động từ văn học dân gian sang văn học viết diễn ra một cách tự nhiên nhưng không nằm ngoài quy luật vận động của nền văn học. Chính văn học dân gian đã trở thành nguồn mạch mát lành nuôi dưỡng cho nền văn học viết Việt Nam ngày càng khởi sắc. Trong quá trình đó, văn học dân gian và văn học trung đại tuy là hai bộ phận văn học có phương thức sáng tác khác nhau nhưng lại có quan hệ gắn bó mật thiết. Trong mối quan hệ với văn học trung đại Việt Nam thì văn học dân gian đóng vai trò là ngọn nguồn, là nền tảng. Đối với nền văn xuôi trung đại, kho tàng truyện kể dân gian có vai trò và ảnh hưởng to lớn đến sự hình thành và phát triển thể loại văn học tự sự về nhiều mặt. Có thể nói kho tàng truyện kể dân gian chính là một trong những nguồn suối trong mát đã nuôi dưỡng cho khu vườn tự sự Việt Nam mãi mãi xanh tươi. Tìm hiểu tác động ngược lại của văn học trung đại đối với văn học dân gian, các nhà nghiên cứu Nguyễn Lộc, Đặng Thanh Lê, Phan Ngọc,... chỉ ra tác động của văn học trung đại với việc tạo nên chất liệu, nguồn cảm hứng làm cho một số hình thức biểu hiện của văn học dân gian được nâng cao lên tầm cao mới. Trong quá trình tìm hiểu các thể loại tự sự dân gian như truyền thuyết, cổ tích và thể loại truyền kì của văn học trung đại, chúng ta nhận thấy sự hiện diện của các yếu tố kì ảo.

Trong tác phẩm văn học , yếu tố kì ảo là cầu nối để đưa ta vào thế giới chưa biết, huyền diệu và bí ẩn trong trí tưởng tượng, vào những giấc mơ không có thật. Nó đem đến cảm giác mới lạ cho người đọc, mở ra một chân trời mới của sức tưởng tượng bay bổng. Mặt khác, nó khiến con người không quay đi với đời sống thực tại mà luôn sẵn sàng đối diện, nhận thức đời sống một cách sâu sắc hơn. Trong bài viết, chúng tôi tìm hiểu vai trò các yếu tố kì ảo của văn học dân gian qua thể loại truyền kì (Chuyện chức phán sự đền Tản Viên - trích Truyền kì mạn lục của Nguyễn Dữ).

Tác phẩm Truyền kì mạn lục của Nguyễn Dữ được xem là tác phẩm mở đầu mẫu mực trong văn học trung đại Việt Nam - xứng đáng là “Thiên cổ kì bút”, “áng văn hay của bậc đại gia”. Truyền kì mạn lục mượn yếu tố hoang đường, kì ảo, mượn truyện xưa để phản ánh xã hội đương thời. Truyện kì ảo trung đại, dù vẫn còn mang bóng dáng của văn học dân gian, nhưng đây là những sáng tác đậm dấu ấn cá nhân của tác giả, gắn liền với sự bừng ngộ, sự ý thức của con người đối với hiện thực. Cảm hứng của Nguyễn Dữ khi sáng tác Truyền kì mạn lục là lấy cái “kì” để nói cái “thực”. Tác phẩm có sự kết hợp của yếu tố kì và thực trong bút pháp nghệ thuật. Chuyện chức phán sự đền Tản Viên có vẻ như “người thực, việc thực” bởi cách dẫn người, dẫn việc cụ thể , xác định đến cả thời gian, địa điểm. Nhưng chính câu chuyện về Ngô Tử Văn cũng chứa đầy tính li kì, huyễn hoặc bởi sự xuất hiện của thế giới Minh ti. Chịu ảnh hưởng từ tư duy thần linh siêu hình của các sáng tác dân gian, của những truyện kì quái phương Bắc, Nguyễn Dữ đã đưa vào các câu chuyện của ông nhiều yếu tố hoang đường, huyền ảo. Trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên, trước hết, có thể kể đến sự xuất hiện của các yếu tố kì ảo trong thế giới nhân vật như hồn ma tên tướng giặc phương Bắc, quỷ, quỷ Dạ Xoa, Thổ Công, Diêm Vương, các phán quan. Tất cả các nhân vật này đều thuộc về cõi âm. Trong Truyền kì mạn lục, yếu tố kì ảo được Nguyễn Dữ sử dụng một cách có ý thức như một thủ pháp nghệ thuật, còn cái hiện thực được hiểu là toàn bộ hiện thực muôn mặt của cuộc sống đời thường với biết bao cảnh đời đau khổ. Hai yếu tố hiện thực và kì ảo có mối quan hệ gắn bó. Ở hầu hết các truyện trong Truyền kì mạn lục, hai yếu tố đó đan xen vào nhau, tương tác nhau để cùng bộc lộ tư tưởng của tác giả và nội dung của tác phẩm. Yếu tố kì ảo được sử dụng như một phương thức kể chuyện làm cho câu chuyện được kể thêm hấp dẫn, tăng tính chất lãng mạn, trữ tình.

Nếu nhìn trong sự vận động của yếu tố kì ảo trong văn học, ta nhận thấy yếu tố kì ảo trong truyền kì có sự kế tục cả hai thể loại văn học dân gian nêu trên trong việc phản ánh quan niệm, phản ánh ước mơ và tư duy suy hình. Bên cạnh đó thể loại văn học này đã thể hiện điểm mới trong quan niệm của tầng lớp trí thức phong kiến mang tinh thần dân tộc. Trong truyện truyền kì, dấu ấn cá nhân của tác giả và tầng lớp trí thức được bộc lộ.

Từ những cốt truyện dân gian, Nguyễn Dữ (thế kỉ XVI), Đoàn Thị Điểm (thế kỉ XVIII) khi viết những tác phẩm truyền kì đã hư cấu chúng thành những câu chuyện hoàn chỉnh vừa có tính tư tưởng nhân văn sâu sắc, vừa có giá trị nghệ thuật cao. Kho tàng truyện kể dân gian không chỉ có vai trò quan trọng trong sự hình thành và phát triển các thể loại tự sự văn vần của văn học thời trung đại.

Bình luận

Chia sẻ

Bình chọn:

3.8 trên 4 phiếu

Bài tiếp theo

Phân tích văn bản Chữ người tử tù
Nhà thơ lừng danh người Mỹ Ralph Emerson từng có câu nói rất hay rằng: “Yêu cái đẹp là thường thức. Tạo ra cái đẹp là nghệ thuật. Nhưng biết trân trọng cái đẹp mới là người nghệ sĩ chân chính.” Có lẽ từ lâu nhà văn Nguyễn Tuân đã sớm thấm nhuần tư tưởng trên mà cả cuộc đời ông là một chặng đường say mê đi tìm cái đẹp thanh cao, cái đẹp của chuẩn mực tạo hoá.
Phân tích cảnh cho chữ trong Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân
Nguyễn Tuân là một trong năm tác gia lớn của nền văn học Việt Nam. Ông có đóng góp không nhỏ đối với nền văn học hiện đại. Suốt cả cuộc đời Nguyễn Tuân luôn khát khao đi tìm cái đẹp, cái tinh hoa của đất trời để sáng tạc nên những kiệt tác văn học độc đáo. Và tác phẩm "Chữ người tử tù" trích trong tập "Vang bóng một thời"của ông cũng chứa đụng những nết đẹp đó.
Nêu cảm nhận về nhân vật Huấn Cao trong tác phẩm Chữ người tử tù
Nguyễn Tuân nổi tiếng là một nhà văn tài hoa, giàu cá tính. Ông đã niệm và theo đuổi suốt đời quan niệm "...mà thầy rằng yêu đẹp có nghĩa là quyết tâm bảo vệ đến cùng những gì mình đã nhận là đẹp". Và trong rất nhiều cái đẹp mà ông cảm khái, theo đuổi ấy ta thấy có cái đẹp ngời sáng giữa cảnh lao tù tăm tối, cái đẹp của lụa trắng tinh bay những nét mực, cái đẹp từ sâu thẳm lòng người. Cái đẹp toát ra từ người tử tù Huấn Cao và Chữ người tử tù.
Nêu cảm nhận về nhân vật quản ngục trong Chữ người tử tù
Nguyễn Tuân với những trang anh hùng dũng liệt hiện lên dưới một 1 lớp ngôn ngữ dân tộc thuần khiết và chuẩn mực, luôn cố gắng hết sức mình để làm sống dậy một thời quá khứ rực rỡ. Và dường như cảm thấy mình không đủ sức. Nguyễn Tuân kéo cả những nhân vật của mình theo khuynh hướng ấy. Đó là trường hợp của viên quản ngục trong truyện ngắn “Chữ người tử tù”.
Hãy phân tích ngắn gọn tình huống mà theo anh chị là đặc sắc nhất trong truyện ngắn Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân.
Tình huống truyện đặc sắc và độc đáo trong Chữ người tử tù là cảnh cho chữ “xưa nay chưa từng có”. Hai nhân vật Huấn Cao và quản ngục, trên bình diện xã hội, hoàn toàn đối lập với nhau.
Nhân vật Huấn Cao được tác giả khắc họa qua những chi tiết tiêu biểu nào? Hãy dựa vào các chi tiết đó để khái quát đặc điểm tính cách của Huấn Cao trong truyện ngắn Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân.
*Con người mang nét đẹp của tư thế, khí phách Bằng một thứ văn xuôi điêu luyện gợi được không khí cổ kính của một thời đã qua, Nguyễn Tuân đã khắc họa thành công những nét tính cách nhân vật.
Phân tích nhân vật viên quản ngục trong truyện ngắn Chữ người tử tù của nhà văn Nguyễn Tuân
Trong tác phẩm Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân, bên cạnh nhân vật Huấn Cao, nhân vật viên Quản ngục hiện lên là người biết quý người ngay thẳng, viên quản ngục là một “thanh âm trong trẻo chen giữa bản đàn mà nhạc luật đều hỗn loạn, xô bồ”. Nhân vật này đã được Nguyễn Tuân khắc họa vô cùng đặc sắc, ấn tượng.
Vẻ đẹp hình tượng nhân vật viên quản ngục trong truyện ngắn Chữ người tử tù của nhà văn Nguyễn Tuân
Nguyễn Tuân - nhà văn suốt đời đi tìm cái đẹp. Trước Cách mạng tháng Tám, nhân vật trong trang văn của ông đều là những người hiện thân của cái đẹp. Chắc hẳn chúng ta chẳng thể quên một ông Huấn Cao tài hoa tài tình, thiên lương cao đẹp mà anh dũng, bất khuất trong “Chữ người tử tù”.
Viết bài văn phân tích nhân vật Ngô Tử Văn
Nguyễn Dữ là một trong những tên tuổi nổi tiếng của văn học trung đại Việt Nam. Ông được biết đến nhiều nhất qua bộ truyện “Truyền kỳ mạn lục” – một tác phẩm được đánh giá là “thiên cổ kỳ bút” của nền văn học nước nhà thời bấy giờ.
Nêu nội dung cơ bản Chuyện chức phán sự đền Tản Viên của Nguyễn Dữ
Toàn bộ Truyền kì mạn lục gồm 20 câu chuyện. Chuyện chức phán sự đền Tản Viên là truyện thứ 8. Bối cảnh của truyện là thời kì giặc Minh sang chiếm đóng nước ta, nhưng tác giả viết lại truyện này vào khoảng nửa đầu thế kỉ XVI, khi chế độ phong kiến đang suy thoái và đầy mâu thuẫn.
Viết bài văn phân tích truyện Thần Sét
Thần thoại Việt Nam là một thể loại cũng mang phong cách huyền huyễn tương tự truyền thuyết, tuy nhiên nó lý giải những điều bình thường và thực tế hơn. Cũng chính vì vậy, những truyện này gần gũi đối với người dân lao động.
Viết bài văn phân tích truyện Thần trụ trời
Truyện "Thần Trụ trời" thuộc nhóm thần thoại kể về nguồn gốc vũ trụ, muôn loài hay còn gọi là thần thoại suy nguyên được tác giả Nguyễn Đổng Chi sưu tầm. Truyện được coi là tác phẩm có nét đặc sắc trong chủ đề và hình thức nghệ thuật.