Phân tích vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong bài thơ “Sóng”>
1. Mở bài - Giới thiệu về tác giả, tác phẩm: Xuân Quỳnh là một trong những nhà thơ nữ tiêu biểu nhất thời chống Mĩ cứu nước.
Tổng hợp đề thi giữa kì 1 lớp 11 tất cả các môn - Cánh diều
Toán - Văn - Anh - Lí - Hóa - Sinh
Dàn ý chi tiết
1. Mở bài
- Giới thiệu về tác giả, tác phẩm: Xuân Quỳnh là một trong những nhà thơ nữ tiêu biểu nhất thời chống Mĩ cứu nước. Thơ Xuân Quỳnh là tiếng nói đầy cảm xúc, có sắc thái rất riêng, đậm chất nữ tính của một tâm hồn phụ nữ rất thông minh, sắc sảo, giàu yêu thương. “Sóng” được sáng tác năm 1967, là bài thơ đặc sắc viết về tình yêu, rất tiêu biểu cho phong cách thơ Xuân Quỳnh.
- Giới thiệu về luận đề: Bài thơ “Sóng” là tiếng lòng chân thành, bộc lộ vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ trong tình yêu.
2. Thân bài
- Giới thiệu hình tượng sóng: Là một sáng tạo độc đáo của Xuân Quỳnh. “Sóng” là sự ẩn thân, hóa thân của nhân vật trữ tình “em”. Qua hình tượng sóng, Xuân Quỳnh diễn tả cụ thể, sinh động những trạng thái, cung bậc tình cảm, tâm hồn của người phụ nữ trong tình yêu: nhân hậu, khao khát yêu thương và luôn hướng tới một tình yêu cao thượng, lớn lao.
- Cảm nhận về vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ trong tình yêu:
+ Thể hiện tiếng nói của trái tim tuổi trẻ mang khát vọng tình yêu muôn thuở (Ôi con sóng ngày xưa/ Và ngày sau vẫn thế/ Nỗi khát vọng tình yêu/ Bồi hồi trong ngực trẻ).
+ Khao khát khám phá sự bí ẩn của quy luật tình yêu nhưng không tìm thấy câu trả lời (Em cũng không biết nữa/ Khi nào ta yêu nhau).
+ Bộc lộ một tình yêu sôi nổi, đắm say, nồng nàn, mãnh liệt, một nỗi nhớ cồn cào, da diết, chiếm lĩnh cả thời gian và không gian (Con sóng dưới lòng sâu/Con sóng trên mặt nước… Lòng em nhớ đến anh/ Cả trong mơ còn thức…).
+ Luôn hướng tới một tình yêu thủy chung, son sắt (Nơi nào em cũng nghĩ/ Hướng về anh – một phương).
+ Ước vọng có một tình yêu vĩnh hằng, bất tử để làm đẹp cho cuộc đời (Làm sao được tan ra/ Thành trăm con sóng nhỏ/ Giữa biển lớn tình yêu/ Để ngàn năm còn vỗ).
- Đặc sắc nghệ thuật: ẩn dụ (mượn hình tượng sóng để thể hiện tình yêu một cách sinh động, gợi cảm); thể thơ năm chữ với nhịp điệu linh hoạt, nhịp nhàng gợi âm vang của sóng; ngôn từ giản dị, trong sáng, hình ảnh thơ giàu sức gợi.
- Bàn luận chung: Bài thơ đã thể hiện nổi bật vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu: chân thành, say đắm, nồng nàn, mãnh liệt, thủy chung, trong sáng, cao thượng. Nó vừa mang nét đẹp tình yêu của người phụ nữ Việt Nam truyền thống, vừa có nét táo bạo, chủ động đến với tình yêu của người phụ nữ Việt Nam hiện đại.
3. Kết bài
- Đánh giá chung: “Sóng” là bài thơ tiêu biểu của Xuân Quỳnh và của thơ ca Việt Nam hiện đại viết về đề tài tình yêu.
- Khẳng định: Giá trị nhân văn của bài thơ chính là sự khắc họa vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu.
Bài tham khảo Mẫu 1
Xuân Quỳnh là một trong những nhà thơ nữ tiêu biểu của văn học Việt Nam. Nhắc đến Xuân Quỳnh chắc hẳn người đọc sẽ nhớ đến những vần thơ dạt dào cảm xúc về tình yêu đôi lứa. Đặc biệt qua tác phẩm Sóng, chúng ta lại càng cảm nhận được những nét tươi mới về tình yêu tuổi trẻ đã được tác giả thể hiện một cách rất tinh tế qua các vần thơ, đặc biệt là những cảm xúc của người phụ nữ đang yêu đã được thể hiện qua bài thơ Sóng.
"Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể"
Sóng biển hay cũng chính là em, người con gái đang yêu thật quá đỗi lạ kì, sóng biển cũng chính là sóng lòng. Khi yêu, bao cảm xúc cứ tự nhiên dâng trào trong trái tim, khi dịu dàng, chân tình, êm dịu, ru con người sống trong những nỗi nhớ nhung, và cũng có khi thật dữ dội, mãnh liệt. Không chỉ có thể, trái tim em lúc này cũng có bao nỗi bộn bề cũng có lúc không hiểu nổi chính mình, nhưng không vì thế mà ngừng hy vọng, ngừng khát khao yêu, vẫn muốn tự mình rẽ sóng để vươn ra biển lớn. Phải chăng, lúc này đây, em đang cố vùng vẫy khỏi những chật hẹp, lắng lo, ích kỉ tầm thường, nhỏ bé để tìm tới biển lớn của tình yêu, của tiếng nói sâu thẳm nơi trái tim mình:
"Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể"
Đó là một sự chủ động của người con gái trong tình yêu hiện đại. Không chờ đợi tình yêu đến cũng chẳng chần chừ nghĩ suy phân vân mà tự mình tìm đến với người mình yêu để sống trọn vẹn của cảm xúc chính mình.
"Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trống ngực trẻ"
Tình yêu mãi mãi là nỗi khát khao không của riêng ai, và nhân vật trữ tình trong bài thơ cũng vậy, đau bao năm tháng qua đi, dẫu hiện tại hay tương lai có ra sao thì luôn vẫn mong muốn được sống, khát khao vẫy vùng. trong tình yêu của mình. Đặc biệt là khi còn trẻ, khi tình yêu trở thành một món gia vị quan trọng trong cuộc sống thì khi gặp được người thương, con tim lại bồi hồi, xuyến xao lạ thường. Tâm hồn người phụ nữ thật đẹp, thật mãnh liệt trong tình yêu.
"Trước muốn trùng sóng bể
Anh nghĩ về anh ,em
Em nghĩ về biển lớn
Từ nơi nào sóng lên"
Giữa biển khơi bao la vô tận, giữa dòng đời đầy rẫy những nỗi khó khăn, lắng lo và cả những sự hấp dẫn khác thì lòng em vẫn vững vàng, vẫn hướng trái tim mình về anh, về em và về tình yêu của chúng ta. Dường như chưa mỗi phút giây nào là không nhớ nhung về "anh" cả. Tâm hồn trong sáng của người phụ nữ khi yêu thật đẹp đẽ, họ luôn trân trọng người mình yêu, luôn dành cho người mình yêu những tình cảm trân quý và thiêng liêng nhất. Câu thơ "từ nơi nào sóng lên" như một sự bâng khuâng trong nỗi niềm khi nghĩ về cội nguồn của tình yêu chúng ta, về cội nguồn của tình yêu trong cuộc sống. Để rồi, "em" đã tự mình nghĩ suy, lý giải tất cả:
"Sóng bắt đầu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu
Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau?"
Dường như trong đáy sâu tâm hồn của người phụ nữ khi yêu luôn bùng cháy những cảm xúc tình yêu tha thiết. Lòng luôn luôn nghĩ về tình yêu, lý giải nơi bắt đầu sóng , gió chỉ để mong muốn tìm được lời giải đáp tình yêu em dành cho anh, tình yêu chúng ta dành cho nhau là tự khi nào, từ bao giờ? Câu hỏi tu từ cất lên nghe sao da diết nỗi thương yêu đến vậy " Khi nào ta yêu nhau?".
Có nhớ, có thương mới gọi là yêu, có ai yêu mà không nhớ, không thương cơ chứ. Và người phụ nữ trong bài thơ cũng không nằm ngoài những cảm xúc tự nhiên ấy, nàng nhớ mãnh liệt, khôn nguôi, nhớ nhiều và hạnh phúc trong chính nỗi nhớ nhung ấy:
"Con sóng trên mặt nước
Con sóng dưới lòng sâu
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức"
Nỗi nhớ ngập tràn cả không gian "dưới lòng sâu","trên mặt nước" và thường trực qua bao thời gian" "ngày đêm-không ngủ". Càng yêu càng nhớ da diết, ngày đêm không nguôi nỗi nhớ người thương. Dẫu trong mơ vẫn hướng về anh, trong tâm tưởng luôn thiết tha bóng hình anh. Tình yêu và nỗi nhớ của "em " thật sâu đậm.
Tình yêu điều cần nhất là sự thủy chung, là lòng không đổi dời trước những cám dỗ, đam mê. Thủy chung trở thành một thước đo chứng minh cho một tình yêu bền chặt. Ở đây, tâm hồn người phụ nữ cũng chứa chan đức tính cao đẹp đó, em vẫn luôn thủy chung, son sắt với người thương:
“Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu ngược về phương Nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh - một phương
Ở ngoài kia đại dương
Trăm ngàn con sóng đó
Con nào chẳng tới bờ
Dẫu muôn vời cách trở"
Dẫu cho bao khó khăn, bao cách trở, đau bao khoảng cách thì lòng em vẫn gửi trọn cho anh, vẫn mong ngóng và đợi cho anh. Trái tim ấy vẫn vẹn nguyên một bóng hình, vẫn giữ trọn một tình yêu. Nơi đáy lòng, người con gái ấy hiểu được rằng, tình yêu chỉ cần lòng chúng thủy và có thời gian thì rồi một ngày sẽ gặp gỡ trong niềm vui, niềm hạnh phúc lớn của đôi ta. Càng cách trở càng thử thách được tình yêu của chúng mình, mãi mãi chẳng thể nào vơi được.
Tuy nhiên, đời người thì hữu hạn mà tình yêu dành cho người thì vô hạn, nên có khi nghĩ về cuộc đời lại có chút ngậm ngùi, xót xa:
"Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa"
Ai có thể cưỡng được những quy luật của tự nhiên, chỉ biết được rằng phải cố gắng thật nhiều để vượt lên thực tại, sống với những khát khao để sống thật ý nghĩa với tình yêu lớn lao của mình:
"Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ."
Người phụ nữ khao khát được tan ra thành từng con sóng nhỏ để lên lỏi vào từng ngõ ngách của tình yêu trong tâm hồn rồi tan rã trong biển lớn.
Tình yêu dẫu trăm năm năm cũng vậy, vẫn như những con sóng nhỏ lăn tăn không ngừng vỗ bờ. Có thể nói Sóng chính là một bản tình ca đẹp về sự thủy chung, bất tử của tình yêu đôi lứa.
Bài tham khảo Mẫu 2
Xuân Quỳnh được biết đến là một trong những số ít nhà thơ thời kỳ kháng chiến chống Mĩ viết về đề tài tình yêu. Thơ Xuân Quỳnh đặc trưng bởi tâm hồn của người phụ nữ lúc tươi tắn đầy trắc ẩn lúc đằm thắm và khao khát hạnh phúc bình dị đời thường. Tiêu biểu nhất trong đời thơ Xuân Quỳnh là bài thơ “Sóng”. “Sóng” được Xuân Quỳnh sáng tác trong chuyến đi thực tế đến vùng biển Diêm Điền năm 1967, được in trong tâp “Hoa dọc chiến hào”, bài thơ viết về tình yêu rất tiêu biểu cho phong cách thơ Xuân Quỳnh. “Sóng” để lại nhiều ấn tượng trong lòng người đọc bởi vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu. Và từ đó, ta có thể cảm nhận được tình yêu của giới trẻ hiện nay cũng rất đẹp và trong sáng.
Mở đầu bài thơ, Xuân Quỳnh đã diễn tả trạng thái của sóng và đồng hành theo đó là tâm trạng người phụ nữ đang yêu với nghệ thuật ẩn dụ đầy độc đáo:
“Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể”
Với nghệ thuật đối lập: dữ dội – dịu êm, ồn ào – lặng lẽ, Xuân Quỳnh đã thể hiện một cách chân thực tâm trạng người phụ nữ đối với tình yêu, lúc thì dịu dàng, đằm thắm, khi thì khao khát, mãnh liệt. Điều đó cho thấy trong tận sâu thẳm tâm hồn, người phụ nữ trong tình yêu luôn có những mâu thuẫn, thể hiện nội tâm phong phú và là điều thường tình đối với người con gái đang yêu. Vậy mới thấy họ đáng yêu như thế nào.
Xuân Quỳnh rất tài tình khi sử dụng nghệ thuật nhân hoá: “Sông không hiểu nổi mình – Sóng tìm ra tận bể”. Nếu sông không hiểu được bản thân mình như thế nào thì sóng sẽ không do dự, sẵn sàng từ bỏ sông để tìm ra bể lớn, đến nơi rộng mênh mông, cũng giống như người phụ nữ trong tình yêu, họ sẵn sàng bỏ tất cả những điều nhỏ nhen, ích kỷ, tìm đến với tình yêu lớn lao.
Vậy mới thấy quan niệm độc đáo, mới mẻ của Xuân Quỳnh về tình yêu.
Khổ thơ thứ hai được Xuân Quỳnh viết nên với niềm bồi hồi đầy sâu lắng:
“Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sao vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ”
Từ “Ôi” cảm thán được thốt lên như đi sâu vào lòng người đọc. Một từ “Ôi” làm trái tim bao người xốn xang, rộn ràng vì tình yêu, nhất là tuổi trẻ. Lại thêm “ngày xưa”, “ngày sau”, “vẫn thế” như đinh ninh rằng tình yêu vẫn luôn và sẽ tồn tại mãi mãi cả trong quá khứ, hiện tại và tương lai. Câu thơ “Nỗi khát vọng tình yêu” thể hiện khao khát mãnh liệt về tình yêu làm bao người trẻ phải “bồi hồi” nơi lòng ngực. Xuân Quỳnh rất thấu hiểu điều ấy, nó như chắc chắn thêm nữa tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu đẹp biết bao.
Tiếp đến Xuân Quỳnh thắc mắc nghĩ đến nguồn gốc đầy bí ẩn của tình yêu mà không ai có thể lý giải một cách tường tận:
“Trước muôn trùng sóng bể
Em nghĩ về anh, em
Em nghĩ về biển lớn
Từ nơi nào sóng lên”
Đứng trước sóng bể bao la, rộn lớn mênh mông, em nghĩ đến anh đầu tiên, rồi nghĩ đến em, sau cùng em nghĩ về biển lớn. Chỉ như vậy thôi cũng đủ thấy sự trân trọng của em đối với anh, đối với tình yêu giữa anh và em như thế nào. Đọc những câu thơ ấy, ta không thể phủ nhận vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu, thật trong sáng biết bao. Câu hỏi tu từ cuối khổ “Từ nơi nào sóng lên?” như một nỗi niềm bâng khuâng về ngưồn gốc tình yêu.
Và không chờ đợi lâu hơn nữa, Xuân Quỳnh đã tự mình lý giải về nguồn gốc của tình yêu:
“Sóng bắt đầu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu
Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau?”
Xuân Quỳnh đã tìm được nguồn gốc của sóng “Sóng bắt đầu từ gió”, nhưng lại tiếp tục boăn khoăn khi không thể lý giải được gió bắt đầu từ đâu, em đã “chịu thua” mà thốt nên câu “Em cũng không biết nữa”. Lại tiếp câu thơ “Khi nào ta yêu nhau?” là một câu hỏi không có câu trả lời. Tình yêu thật dịu kỳ biết bao, nó đến mà không biết lúc nào nó đến. Vâng! Có yêu tha thiết thì mới nghĩ nhiều về tình yêu, về nguồn gốc của tình yêu đến thế. Càng tôn nên vẻ đẹp nơi tâm hồn của người con gái khi yêu.
Có thể nói khổ thơ thứ năm rất đặc sắc, đó chính là nỗi nhớ nhung da diết em dành cho anh:
“Con sóng trên mặt nước
Con sóng dưới lòng sâu
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức”
Nghệ thuật nhân hoá vô cùng độc đáo, Xuân Quỳnh đã tinh tế khi khắc họa nỗi nhớ của sóng đối với bờ “Con sóng dưới lòng sâu – Con sóng trên mặt nước – Ôi con sóng nhớ bờ – Ngày đêm không ngủ được”, “dưới lòng sâu” rồi lại “trên mặt nước”, từ nỗi nhớ không thể nhìn thấy cho đến nỗi nhớ thấy rõ mồn một, Xuân Quỳnh đã rất thành công về việc thể hiện nỗi nhớ của sóng, nỗi nhớ ấy rất mãnh liệt và lâu dài tồn tại cả ngày lẫn đêm. Từ nỗi nhớ của sóng đối với bờ, Xuân Quỳnh liên hệ đến nỗi nhớ em dành cgo anh, nỗi nhớ ấy cũng không kém phần mãnh liệt so với nỗi nhớ của sóng. Nỗi nhớ của em tồn tại trong ý thức, xen lẫn cả vào tiềm thức. Có ai đó đã nói rằng nhớ chính là nhắc nhở mình đang yêu. Phải có yêu thì mới có nhớ, có yêu sâu đậm thì mới nhớ mãnh liệt. Một lần nữa, ta không thể phủ nhận nét đẹp tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu.
Truyền thống làm nên nét đẹp của người phụ nữ Việt Nam chính là lòng thủy chung. Và Xuân Quỳnh đã kgẳng định lòng thủy chung son sắt và sẵn sàng vượt qua mọi khó khăn để đến với tình yêu qua khổ thơ thứ sáu và bảy:
“Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫn ngược về phương Nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh – một phương
Ở ngoài kia đại dương
Trăm ngàn con sóng đó
Con nào chẳng tới bờ
Dẫu muôn vời cách trở”
Nghệ thuật điệp cấu trúc rất độc đáo: “Dẫu…Dẫu” đã giúp Xuân Quỳng thể hiện lòng thủy chung của em đối với anh. Hai câu thơ đầu khổ sáu vô cùng đặc biệt “Dẫu xuôi về phương Bắc
– Dẫu ngược về phương Nam”, đáng lẽ phải là xuôi Nam, ngược Bắc, nhưng điều đó có gì quan trọng? Khi yêu, dù cho mọi trật tự đều đảo lộn thì em vẫn một mực thủy chung, dù cho em ở bất kỳ nơi nào thì em vẫn luôn hướng về một phương, đó là phương anh. Chính tình yêu mặn nồng tha thiết mà cả trăm ngàn con sóng dù ở xa rất xa bờ nhưng chúng vượt qua tất cả khoảng cách địa lý để tìm đến bờ, đó là lẽ tự nhiên. Ẩn ý đằng sau ấy chính là nói lên em cũng sẽ như sóng kia, dù cho có bao chông gai, trở ngại em sẽ vượt qua tất cả để đến với anh, với tình yêu của đôi ta. Như ca dao có câu: “Thương nhau mấy núi cũng trèo – Mấy sông cũng lội, vạn đèo cũng qua”
Người phụ nữ vốn rất nhạy cảm, trong tình yêu lại càng nhạy cảm hơn. Nếu ở hai khổ thơ trước, em rất lạc quan, tự tin vào tình yêu thì ở khổ thơ tiếp theo, em lại lo lăng, trăn trở về cuộc đời
“Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa”
Xuân Quỳnh ý thức rất rõ về cái hữu hạn của cuộc sống, dẫn cuộc đới có dài đến đâu thì thời gian vẫn trôi đi mà không chờ đợi ai bao giờ, cũng giống như biển dẫu rộng lớn, vô tận thì mây vẫn bay về nơi xa.
Chính vì ý thức được sự hữu hạn của cuộc đời nên Xuân Quỳnh khao khát được như sóng, tan vỡ rồi lại “tái sinh”, tồn tại mãi mãi giữa đại dương mênh mông, điều đó thật giống với tình yêu của em, sống mãi với tình yêu rộng lớn của cộng đồng:
“Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàm năm còn vỗ.”
Xuân Quỳnh đã rất thành công trong việc sử dụng thể thơ năm chữ, dễ đi vào lòng người, lấy hình tượng sóng để diễn tả tâm trạng người phụ nữ, bên cạnh đó còn có các nghệ thuật nhân hoá, đối lập, ẩn dụ…thể hiện vẻ đẹp tinh tế của người phụ nữ trong tình yêu, một tâm hồn nhạy cảm, sâu lắng mà cũng mãnh liệt đầy ý nhị.
Tình yêu của sóng và em có lẽ đã kết thúc trong bài thơ, nhưng đó chỉ là mới bắt đầu cho tình yêu của giới trẻ ngày nay. Tình yêu giới trẻ ngày nay rất phong phú, rộng lớn, gồm nhiều khía cạnh.
Gần gũi với chúng em chính là tình yêu tuổi học trò. Tình yêu ấy rất trong sáng, nhẹ nhàng, có khi lại rất lãng mạn. Nhiều ngườỉ thường cho rằng yêu ở tuổi học trò sẽ ảnh hưởng đến việc học, sức khoẻ, gia đình…nhưng đó chỉ là quan niệm riêng của họ. Tình yêu tuổi học trò có thể được giới trẻ xem là động lực, là niềm tin để giúp các bạn trở thành đôi bạn cùng tiến, cùng học tập tốt hơn, cùng phấn đấu cho tương lai tươi sáng phía trước. Có những lúc điểm thấp, mâu thuẫn bạn bè hay gặp chuyện đau buồn trong cuộc sống, các bạn động viên, an ủi nhau, thể hiện sự cảm thông để đối phương cảm thấy dễ chịu hơn và sẽ vượt qua tất cả khó khăn để vươn lên sống tốt, học tập tốt. Tình yêu tuổi học trò còn giúp giới trẻ hoàn thiện nhân cách, điều chỉnh hành vi đạo đức cho phù hợp. Các bạn bỏ qua lỗi lầm cho nhau, đặt mình vào trường hợp của đối phương. Vậy mới thấy tính nhỏ nhen, ích kỷ dù ít hay nhiều tồn tại trong mỗi con người đã không còn là trở ngại (nói như vậy không có nghĩa là ai cũng có tính nhỏ nhen, ích kỷ, trong xã hội vẫn có nhiều bạn trẻ sống rất vị tha, bao dung). Bên cạnh đó, tình yêu tuổi học trò có khi còn cảm hoá được những bạn “cứng đấu”, có thể trước khi yêu, các bạn ấy chỉ mãi miết chơi bời, tụ tập đánh nhau, không lo học hành, hay cãi lời gia đình (chỉ một số ít), nhưng khi tình yêu đến, các bạn sẽ vì tình yêu, vì người mình yêu mà từ bỏ những cái vô bổ, sửa đổi bản thân, siêng năng học tập để chứng minh cho tình yêu của mình. Tình yêu như thế thật đáng trân trọng và đẹp biết bao.
Thêm một tình yêu có phần đặc biệt, đó chính là tình yêu đồng giới không hiếm gặp trong giới trẻ hiện nay. Đa số mọi người trong xã hội hiện nay có cái nhìn không mấy thiện cảm về tình yêu đồng giới, có người còn cho đó là “bệnh” , là sai trái, là đáng lên án, bên cạnh đó còn có rất nhiều lời nói, những hành động thiếu tôn trọng và thể hiện sự kỳ thì của họ đối với tình yêu đồng giới, với những người đồng tính vì họ cho rằng tình yêu ấy đi ngược lại với quy luật tự nhiên, với truyền thống và thuần phong mỹ tục của người Việt Nam. Tuy nhiên, không phải tất cả mọi người đều có suy nghĩ như vậy, một số ít người vẫn thấu hiểu, cảm thông và ủng hộ tình yêu đồng giới. Tình yêu ấy không có gì khác so với tình yêu khác giới, họ vẫn yêu chân thành, tha thiết bằng cả trái tim, chỉ khác là người họ yêu cũng có giới tính giống họ. Tình yêu đồng giới cũng đẹp và trong sáng như bao tình yêu khác. Họ – những người đồng tính vẫn yêu, vẫn nhớ về người mình yêu, vẫn nghĩ về tình yêu của mình, và họ vẫn luôn ra sức vun vén bồi đắp cho tình yêu. Những người yêu nhau cũng cùng nhau học tập, làm việc để xây đắp tương lai cho nhau, cùng bổ sung những khiếm khuết cho nhau để có thể cùng nhau sống tốt, lo lắng, chăm sóc nhau. Cũng có lúc họ xảy ra mâu thuẫn, cãi vã nhưng sau đó, họ tha thứ cho nhau và dưồng như hiểu và yêu nhau nhiều hơn. Nhiều bạn trẻ còn dành thời gian cùng nhau để làm những việc có ích cho xã hội như thăm và chăm sóc các cụ ở viện dưỡng lão (do Asian Librarys thực hiện), cùng chơi đùa và dạy các em nhỏ học tập…những việc làm của họ tuy nhỏ nhưng đã góp phần nào đó để làm cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn. Thử hỏi tình yêu như vậy thì có gì là sai trái, là đáng lên án, là không xứng đáng?
Một tình yêu to lớn và đáng ca ngợi, đó là tình yêu quê hương, Tổ quốc, gia đình, yêu cả những người dân Việt Nam. Ở nước ta hiện nay, ngày càng nhiều các ban trẻ sẵn sàng gác lại chuyện học tấp để xây dựng tương lai mà lên đường nhập ngũ theo tiếng gọi của Tổ quốc thiêng liêng. Có khi rời đất liền, rời quê nhà thân thuộc, xa gia đình thân thương để đến với nơi hải đảo xa xôi, vùng biên giới, vùng đồi núi hiểm trở để thực hiện nghĩa vụ cao cả – bảo vệ Tổ quốc. Tuy chặng đường ấy đầy khó khăn, gian khổ, nhưng với tình yêu tha thiết của mình, họ – những người bạn trẻ luôn khắc sâu trong tim hai tiếng quê hương – luôn ở tinh thần và tư thế sẵn sàng vượt qua mọi trở ngại để theo đuỗi tình yêu lớn lao. Không những vậy, giới trẻ ấy còn thể hiện truyền thống của dân tộc Việt Nam, đó là tinh thần đoàn kết. Ở nơi quân ngũ, các bạn đến từ rất nhiều nơi, có kẻ Nam người Bắc, tuy khác nhau thứ tiếng, đặc trưng của tứng vùng miền, nhưng đều giống nhau ở chỗ trái tim họ đập chung một nhịp đập, đập vì Tổ quốc thân yêu, gia đình yêu thương, họ sẵn sàng hoà nhập, cùng tập luyện, học tập Đảng, sinh hoạt đoàn…
Tuy nhiên vẫn còn một bộ phận giới trẻ vì tình yêu mà có những hành động thiếu suy nghĩ, gây hại cho mình, cho người (hiện tượng đánh nhau giành người yêu, đánh ghen, nguy hiểm hơn nữa là giết nhau vì tình). Bên cạnh đó, giới trẻ yêu không đúng chuẩn mực làm học tập sa sút, ảnh hưởng gia đình, cha mẹ lo lắng, buồn khổ. Cũng có một bộ phận giới trẻ yêu một cách cuồng dại, non nớt dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng về sau (như việc mang thai khi chưa đủ tuổi và chưa chuẩn bị tinh thần gây ảnh hưởng đến sức khoẻ mẹ và bé,…). Và cũng có một số bạn trẻ rất hẹp hồi, ích kỷ trong tình yêu, ghen tuông một cách mù quáng. Tình yêu ấy thật đáng chê trách và đáng suy ngẫm, không nên xảy ra trong xã hội, để xã hội tươi sáng, tốt đẹp hơn.
“Sóng” là bài thơ rất hay về tình yêu của Xuân Quỳnh, thể hiện vẻ đẹp tâm hồn Xuân Quỳnh cũng như vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu. Và cũng rất gần gũi với tình yêu giới trẻ hiện nay, thật đẹp và tinh khiết. Riêng em, tình yêu còn tùy vào “duyên” và yêu sao cho phải đạo, để mọi người không lên án, để gia đình không lo lắng, buồn phiền mà còn cảm thấy vui và tự hào.
Bài tham khảo Mẫu 3
Xuân Quỳnh từng viết “Thơ với cuộc sống cũng như người con gái đối với gia đình, cái để làm quen là nhan sắc nhưng cái để sống với nhau lâu dài là đức hạnh.”. Đó là quan niệm về thơ ca, và cũng là quan niệm về con người mà nữ sĩ thể hiện trong các tác phẩm của mình. Nữ sĩ không tả dáng mày hàng mi mà đi vào thế giới nội tâm của người phụ nữ để khám phá. Đó cũng là những điều mà nhà thơ muốn gửi gắm thông qua bài thơ “Sóng”. Mượn hình tượng sóng, nhà thơ đã nói lên những suy nghĩ, chiêm nghiệm về vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu.
Xuân Quỳnh là nhà thơ nổi bật trong phong trào thơ thời chống Mĩ cứu nước. Các tác phẩm của Xuân Quỳnh là tiếng nói đậm đà của cảm xúc, mang thiên tính nữ của một tâm hồn phụ nữ luôn khát khao yêu thương. “Sóng” được sáng tác năm 1967 nhân chuyến đi vào Diêm Điền, Thái Bình của nữ sĩ. Hình tượng sóng là hình tượng trung tâm của tác phẩm, là hóa thân của nhân vật trữ tình “em”. Thông qua hình tượng sóng, nhà thơ bộc lộ những khám phá của mình về tình yêu và còn để thể hiện, khắc họa nét đẹp của tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu.
Người phụ nữ hiểu được trái tim mình cũng là hiểu được những quy luật trong tình yêu:
“Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ”
Sóng mang trong mình những đối cực “dữ dội” – “dịu êm”, “ồn ào” – “lặng lẽ”. Đó cũng là những cung bậc cảm xúc của người phụ nữ trong tình yêu. Con sóng thiên nhiên lúc dữ dội lúc dịu êm thì tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu cũng có lúc êm đềm khi lại giông tố. Giữa những đối cực, nhà thơ đặt một liên từ “và”. Từ “và” đã thể hiện sự song song giữa các đối cực. Sự tinh tế còn nằm ở trật tự sắp xếp từ. Con sóng tự nhiên bao giờ cũng đổ về phía dịu êm, cũng như người phụ nữ trong tình yêu bao giờ cũng mang nhiều hơn những nét dịu dàng, mang đậm tính nữ. Người phụ nữ đã khám phá ra một quy luật trong tình yêu: tình yêu cũng giống như sóng, đó không phải là một trạng thái tâm lý thuần nhất mà là sự hòa kết của những trạng thái đối lập giống như nốt trầm bổng của một bản nhạc.
Sự chảy trôi, hành trình của mỗi cơn sóng còn là khám phá về một quy luật nữa của tình yêu mà người phụ nữ đã nhận ra khi đứng trước muôn trùng bể:
“Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể”
Những con sóng luôn có xu hướng tìm ra biển lớn. “Sông” chính là những giới hạn con sóng phải vượt qua để đến biển. Người phụ nữ ở đây đã thấm nhuần một chân lý: hành trình sóng ra biển cũng là hành trình con người tìm đến với tình yêu. Muốn đến được bến bờ hạnh phúc, mỗi chúng ta đều cần vượt qua những giới hạn cá nhân chật hẹp để hòa nhập vào biển đời rộng lớn. Đó là hành trình dấn thân tự nguyện và được sống trọn vẹn là mình.
Khám phá sóng trong những chiều kích không gian, người phụ nữ còn đứng ở hiện tại để nhìn sóng trong những chiều thời gian khác nhau để khám phá ra một quy luật:
“Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ”
Từ ngày xưa cho đến ngày sau, sóng vẫn mãi vỗ nhịp ngoài đại dương, làm nên sức sống cho biển cả. Tình yêu cũng thế, tình yêu muôn đời vẫn mãi rạo rực trong trái tim, làm nên sự sống, làm nên sức trẻ cho con người. Người phụ nữ đã nhận ra: tình yêu không có tuổi, và một trái tim luôn yêu là một trái tim trẻ mãi bất kể sự chảy trôi của thời gian. Chính vì thấu hiểu trái tim yêu nên người phụ nữ, bằng cảm xúc chứ không phải bằng lý trí, đã khám phá ra những quy luật muôn thuở trong tình yêu như thế.
Đã hiểu thì muốn hiểu cho đến tận cùng. Người phụ nữ với trái tim yêu luôn mang trong mình khát khao khám phá cội nguồn của tình yêu:
“Trước muôn trùng sóng bể
Em nghĩ về anh, em
Em nghĩ về biển lớn
Từ nơi nào sóng lên?”
Những con sóng trong “muôn trùng sóng bể” lúc ẩn lúc lại trào lên cũng như những băn khoăn, trăn trở trong lòng người phụ nữ. Nương theo những con sóng, “em” bắt đầu hành trình tìm kiếm nơi khởi nguồn của tình yêu, phân tích, lý giải bản chất của tình yêu. Đó cũng là mong muốn luôn đời của biết bao đôi lứa. Băn khoăn là thế, tìm về câu trả lời thì người phụ nữ lại chăng thể lý giải nổi:
“Sóng bắt đầu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu?
Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau”
Đoạn thơ vừa là sự thú nhận về sự bất lực của người phụ nữ trên hành trình tìm kiếm cội nguồn tình yêu vừa là sự thức nhận sâu sắc về một chân lý: tình yêu là điều huyền diệu của cuộc sống, con người chỉ có thể cảm nhận chứ không thể truy tìm được nơi khởi nguồn và cũng không thể bao giờ cắt nghĩa được tình yêu.
Người phụ nữ hiện lên tựa như con sóng ngày đêm không thôi tiếng hát của một tâm trạng luôn tràn ngập nhớ nhung:
“Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được”
Điệp từ “sóng” gợi hình những con sóng nhớ thương cứ dâng lên dào dạt, hết lớp này đến lớp khác trong trái tim của người phụ nữ, vừa gợi ra nhịp dạt dào sôi trào trong lòng của người phụ nữ lắng sâu với nỗi nhớ thương. Sự tương phản “ngày” – “đêm”, “trong lòng sâu” – “trên mặt nước” khiến nỗi nhớ bao trùm các chiều thời gian, chiếm lĩnh các chiều không gian. Người đọc như hình dung trái tim người con gái đáng yêu giống như một đại dương mênh mông không lúc nào yên lặng với những con sóng của nhung nhớ. Tình yêu sôi nổi, nỗi nhớ nhung đậm sâu khiến “em” phải thốt lên:
“Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức”
Nỗi nhớ không chỉ hiện diện trong ý thức của người phụ nữ mà còn lắng sâu vào tâm thức để hiện ra trong những giấc mơ. Cái dạt dào, sôi trào, cái da diết, sâu lắng của nỗi nhớ thương đã khiến những con sóng tràn bờ. Dung lượng câu thơ từ bốn thành sáu câu để biểu đạt đến tận cùng của nỗi nhớ. Tâm hồn người phụ nữ sôi nổi, đắm say, nồng nàn và mãnh liệt với một nỗi nhớ cồn cào, da diết.
Yêu sâu đậm, nên người phụ nữ còn mang vẻ đẹp của một tấm lòng son sắt, thủy chung:
“Dẫu xuôi về phương bắc
Dẫu ngược về phương nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh – một phương”
Nhà thơ đã đặt khái niệm “phương anh” bên cạnh “phương bắc”, “phương nam” để phân biệt hai chiều không gian: không gian địa lý và không gian tình yêu. Nếu trong không gian địa lý của bốn phương tám hướng và bước chân con người có thể lạc lối thì trong không gian tình yêu, “em” chỉ biết đến một phương duy nhất là anh. Các chữ “ngược”, “xuôi” vừa thể hiện một tình yêu bền vững được thử thách qua hình thành chính lên thác xuống ghềnh vừa thấp thoáng bóng dáng người phụ nữ lấy điểm tựa là tình yêu để lo toan ngược xuôi trong hành trình khác nhau của cuộc sống. Đoạn thơ là hình ảnh của một trái tim yêu chân thành.
Người phụ nữ yêu chân thành, luôn khát vọng nên trái tim cũng giàu niềm tin:
“Ở ngoài kia đại dương
Trăm nghìn con sóng đó
Con nào chẳng tới bờ
Dù muôn vời cách trở”
“Em” đứng trước hình ảnh sóng xô bờ, lặng ngắm những lớp sóng vượt qua mọi sự rộng dài của không gian và thời gian để chính mình nắm giữ niềm tin vào đích đến cuối cùng của bản thân. Tựa như con sóng ấy, người phụ nữ cũng có thể vượt qua lên tất cả, chinh phục chặng đường dài để tìm kiếm và nắm giữ tình yêu, để đến với điểm cuối là bến bờ hạnh phúc.
Dù tin tưởng vào trái tim mình nhưng người phụ nữ vẫn mang những nét lo âu về sự chảy trôi của thời gian:
“Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa”
“Em” lo rằng biển rộng nhưng mây vẫn khuất lấp theo cơ gió đưa đi xa, như tình yêu cũng không mãi là vĩnh viễn, cũng có thể phai nhạt trong dòng chảy của thời gian. Đó là nét đẹp của một tâm hồn đa sầu đa cảm, của một trái tim nhạy cảm trước tình yêu.
Dù có lúc trầm lúc bổng nhưng trái tim người phụ nữ luôn ước vọng có một tình yêu vĩnh hằng:
“Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ”
Những con sóng nhỏ mãi tồn tại trong cái vô tận của và vĩnh hằng của biển cả. Người phụ nữ mong muốn được hóa thân thành những con sóng ấy, để cũng được sống mãi trong “biển lớn tình yêu”, để trái tim mãi rạo rực nhịp đập yêu thương. Yêu không chỉ là khát vọng mà nó dường như đã trở thành tín ngưỡng của người phụ nữ, đủ lớn và đủ thiêng liêng để họ sẵn sàng hóa thân, hy sinh và cống hiến.
Nhà thơ đã mượn hình ảnh sóng, cho sóng một tâm hồn, biến sóng thành một chủ thể tâm trạng để thể hiện trái tim yêu của người phụ nữ. Thể thơ năm chữ, nhịp điệu câu thơ linh hoạt, biến chuyển, đặc biệt là sự phá cách từ bốn chữ sang năm chữ ở khổ thơ thứ năm đã khắc họa sâu hơn, thể hiện rõ ràng sự chảy tràn của những nhịp yêu trong trái tim người phụ nữ. Ngôn ngữ thơ giản dị, trong sáng, hình ảnh thơ giàu sức gợi.
Vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu thể hiện qua hình tượng sóng vừa mang những nét truyền thống vừa mang những nét hiện đại. Sự gắn kết hài hòa chuyển thành sự hòa kết trong một tâm hồn đã tạo ra nét rất riêng cho vẻ đẹp người phụ nữ trong thơ Xuân Quỳnh. Đó cũng là nét nghĩ suy, nét thương nét nhớ của chính Xuân Quỳnh, là sự gửi gắm chính mình của tác giả cho câu thơ.
- Phân tích vẻ đẹp tình yêu truyền thống và hiện đại trong bài thơ Sóng – Xuân Quỳnh.
- Phân tích hai khổ thơ cuối trong bài thơ “Sóng” của Xuân Quỳnh
- Phân tích bài thơ "Sóng" để làm nổi bật rõ quan điểm về tình yêu của Xuân Quỳnh trong bài thơ này
- Phân tích 3 khổ thơ cuối trong bài thơ "Sóng" của Xuân Quỳnh
- Phân tích những sáng tạo nghệ thuật của Xuân Quỳnh trong bài thơ Sóng
>> Xem thêm
Các bài khác cùng chuyên mục
- Phân tích văn bản Lại đọc "Chữ người tử tù" của Nguyễn Tuân
- Phân tích "tinh thần thơ mới" được Hoài Thanh nhắc đến trong "Một thời đại trong thi ca"
- Phân tích văn bản Tôi có một giấc mơ
- Trình bày suy nghĩ về đoạn trích trong vở kịch Hồn Trương Ba da hàng thịt: "Đế Thích: Ông Trương Ba ... vĩnh biệt vợ con"
- Phân tích bi kịch và cuộc đấu tranh bảo vệ những phẩm chất cao quý, khát vọng hoàn thiện nhân cách của hồn Trương ba trong đoạn trích Tôi muốn được là tôi toàn vẹn
- Phân tích văn bản Lại đọc "Chữ người tử tù" của Nguyễn Tuân
- Phân tích "tinh thần thơ mới" được Hoài Thanh nhắc đến trong "Một thời đại trong thi ca"
- Phân tích văn bản Tôi có một giấc mơ
- Trình bày suy nghĩ về đoạn trích trong vở kịch Hồn Trương Ba da hàng thịt: "Đế Thích: Ông Trương Ba ... vĩnh biệt vợ con"
- Phân tích bi kịch và cuộc đấu tranh bảo vệ những phẩm chất cao quý, khát vọng hoàn thiện nhân cách của hồn Trương ba trong đoạn trích Tôi muốn được là tôi toàn vẹn