Đọc hiểu Thu vịnh (Nguyễn Khuyến) | Luyện đề đọc hiểu Văn 10

Trời thu xanh ngắt mấy tầng cao, Cần trúc(2) lơ phơ gió hắt hiu.

Câu hỏi

Đọc văn bản và trả lời các câu hỏi:

THU VỊNH⁽¹⁾

- Nguyễn Khuyến -

Trời thu xanh ngắt mấy tầng cao,

Cần trúc⁽²⁾ lơ phơ gió hắt hiu.

Nước biếc trông như tầng khói phủ,

Song thưa để mặc bóng trăng vào.

Mấy chùm trước giậu⁽³⁾ hoa năm ngoái⁽⁴⁾,

Một tiếng trên không ngỗng nước nào⁽⁵⁾?

Nhân hứng cũng vừa toan cất bút,

Nghĩ ra lại thẹn với ông Đào⁽⁶⁾.

(Thơ Nguyễn Khuyến, NXB Văn học, 2016, tr.17)

Chú thích:

(1) Thu vịnh: mùa thu làm thơ.

(2) Cần trúc: cây trúc thanh mảnh giống như cần câu nên gọi là cần trúc.

(3) Giậu: hàng rào.

(4) Hoa năm ngoái: hoa giống như hoa năm ngoái. Có người cho rằng câu này Nguyễn Khuyến lấy từ câu thơ: “Xuân lai hoàn phát cựu thời hoa” (Xuân về lại nở những bông hoa thời trước) trong bài Sơn phòng xuân sự của Sầm Tham.

(5) Ngỗng nước nào: loại ngỗng trời không biết ở xứ sở nào thường bay từng đàn từ các vùng lạnh đền các vùng khí hậu ấm áp để tránh rét.

(6) Ông Đào: ở đây chỉ Đào Uyên Minh, còn gọi là Đào Tiềm (365-427), một nhà thơ nổi tiếng ở Trung Quốc thời Lục Triều. Ông đỗ tiến sĩ, ra làm quan, rồi chán ghét cảnh quan trường thối nát đã treo ấn từ quan, lui về ẩn dật (năm 405). Ông là tác giả của bài thơ “Quy khứ lai từ” (Về đi thôi!) rất nổi tiếng.

Câu 1

Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào?

Phương pháp giải

Căn cứ vào các đặc điểm hình thức để xác định thể thơ

Lời giải chi tiết

Thể thơ: Thất ngôn bát cú Đường luật

Câu 2

Xác định cách gieo vần của bài thơ.

Xem lời giải

Câu 3

Nêu nội dung chính của bài thơ.

Xem lời giải

Câu 4

Phân tích tác dụng của phép đối trong hai câu thơ sau:

Nước biếc trông như tầng khói phủ,

Song thưa để mặc bóng trăng vào.

Xem lời giải

Câu 5

Vẻ đẹp của bức tranh mùa thu gợi cho anh/ chị suy nghĩ gì về vai trò của thiên nhiên với cuộc sống của mỗi người? (trình bày trong khoảng 5 – 7 dòng.)

Xem lời giải