Lý thuyết Mô tả và biểu diễn dữ liệu Toán 9 Cùng khám phá


1. Mô tả và biểu diễn dữ liệu bằng bảng Bảng thống kê (gọi tắt là bảng) giúp ta biểu diễn dữ liệu một cách gọn gàng và thuận tiện cho việc phân tích dữ liệu. Nếu chỉ cần phân tích một đặc tính (còn gọi là tiêu chí) của dữ liệu, ta dùng bảng có hai dòng (hoặc hai cột), gọi là bảng đơn. Nếu cần phân tích nhiều đặc tính của dữ liệu, ta phải dùng những bảng nhiều hơn hai dòng và nhiều hơn hai cột, gọi là bảng hai chiều.

1. Mô tả và biểu diễn dữ liệu bằng bảng

Bảng thống kê (gọi tắt là bảng) giúp ta biểu diễn dữ liệu một cách gọn gàng và thuận tiện cho việc phân tích dữ liệu.

Nếu chỉ cần phân tích một đặc tính (còn gọi là tiêu chí) của dữ liệu, ta dùng bảng có hai dòng (hoặc hai cột), gọi là bảng đơn. Nếu cần phân tích nhiều đặc tính của dữ liệu, ta phải dùng những bảng nhiều hơn hai dòng và nhiều hơn hai cột, gọi là bảng hai chiều.

2. Mô tả và biểu diễn dữ liệu bằng biểu đồ

Cùng một loại dữ liệu, có thể biểu diễn bằng những biểu đồ khác nhau (như biểu đồ tranh, biểu đồ cột, cột kép, biểu đồ hình quạt tròn, biểu đồ đoạn thẳng).

Mỗi loại biểu đồ có những ưu điểm và hạn chế riêng của nó nên trong nhiều trường hợp, ta phải chuyển từ dạng biểu diễn này sang dạng biểu diễn kia. Để chuyển như vậy, ta cần lựa chọn dạng biểu diễn phù hợp với dữ liệu và mục đích phân tích dữ liệu:

• Biểu đồ tranh chỉ phù hợp với những dãy số liệu đơn giản, không quá lớn, được biểu diễn bằng các bảng đơn.

• Đối với những dãy số liệu phức tạp hơn (chẳng hạn như có số thập phân hay số liệu lớn) thì biểu đồ cột thuận tiện cho việc so sánh các số liệu.

• Nếu như cần so sánh từng cặp số liệu (thường được thống kê bằng một bảng hai chiều hoặc bằng hai bảng đơn) thì biểu đồ cột kép là phương tiện biểu diễn phù hợp.

• Để biểu thị tỉ lệ số liệu về từng bộ phận so với số liệu về toàn thể thì ta dùng biểu đồ hình quạt tròn.

• Nếu muốn biểu thị sự thay đổi số lượng của một đối tượng theo thời gian thì ta dùng biểu đồ đoạn thẳng. Với loại biểu đồ này, trong một số trường hợp, ta còn có thể đưa ra dự đoán sự thay đổi của số liệu trong tương lai gần.

Ví dụ: Bảng thống kê số lượng thanh long bán được trong các tháng 6, 7, 8, 9 là:

Biểu đồ tranh biểu diễn các số liệu đó là:

Lưu ý:

Ngoài việc chọn dạng biểu diễn phù hợp, ta phải chú ý đến tính hợp lí của dữ liệu. Nhiều yếu tố cần được quan tâm, chẳng hạn như:

• Dữ liệu có đúng định dạng không? Có phù hợp với thực tế không? Có sai sót gì không? Biểu đồ có thể hiện chính xác dữ liệu không?

• Dữ liệu có đại diện được cho tổng thể những đối tượng mà ta quan tâm hay không?

• Kết luận đưa ra từ bảng hay biểu đồ có hợp lí hay không?


Bình chọn:
4.9 trên 7 phiếu
  • Giải mục 1 trang 88, 89 SGK Toán 9 tập 2 - Cùng khám phá

    Về diễn biến của dịch bệnh sốt xuất huyết trong 8 tháng đầu năm 2023, thông tin bạn Khang thu được cho thấy số ca mắc tập trung chủ yếu tại Hà Nội (5190 ca) và một số tỉnh thành thuộc khu vực miền Trung, miền Nam như Thành phố Hồ Chí Minh (8628 ca), An Giang (3161 ca), Đồng Nai (3114 ca), Bình Dương (2482 ca), Bình Thuận (3118 ca), Sóc Trăng (2481 ca). Lập bảng biểu diễn dữ liệu mà bạn Khang thu thập được. Từ bảng đã lập, hãy sắp xếp các địa phương theo số ca mắc từ nhiều đến ít.

  • Giải mục 2 trang 90, 91, 92 SGK Toán 9 tập 2 - Cùng khám phá

    Tham khảo website của Tổng cục Thống kê, bạn Phong lập được bảng dưới đây (Bảng 10.2) về diện tích trồng lúa hằng năm trên toàn quốc giai đoạn 2017 – 1021. Trong bảng, bạn làm tròn số liệu thu được đén hàng đơn vị và phân theo ba vùng: Đồng bằng sông Hồng, đồng bằng sông Cửu Long và các tỉnh còn lại. a) Có nên lựa chọn biểu đồ tranh để biểu diễn số liệu ở Bảng 10.2 không? Vì sao? b) Đối với mỗi mục đích sau, bạn Phong nên chọn loại biểu đồ nào để biểu diễn dữ liệu? Vì sao? So sánh diện tíc

  • Giải bài tập 10.1 trang 95 SGK Toán 9 tập 2 - Cùng khám phá

    Người ta đã phỏng vấn 40 diễn viên múa ba – lê về một vở diễn mà họ yêu thích nhất. Kết quả thu được là: • Hai vở Hồ thiên nga và Người đẹp ngủ trong rừng có số diễn viên thích bằng nhau. • 20% diễn viên được hỏi thích vở Romeo và Juliet. • 6 diễn viên thích vở Nàng tiên gió. a) Lập bảng thống kê biểu diễn số lượng diễn viên yêu thích mỗi vở diễn. b) Vẽ biểu đồ cột biểu diễn số liệu thu được trong bảng lập ở câu a. c) Có nên dùng biểu đồ đoạn thẳng biểu diễn số liệu trong bảng đó không? Vì

  • Giải bài tập 10.2 trang 95 SGK Toán 9 tập 2 - Cùng khám phá

    Bảng dưới thống kê số học sinh khối lớp 9 của trường đăng kí học các môn thể thao tự chọn: a) Vẽ một biểu đồ biểu diễn số liệu ở cột thứ tư của bảng. Từ biểu đồ đã vẽ, có thể đưa ra nhận xét gì về học sinh đăng kí các môn thể thao? b) Vẽ một biểu đồ biểu diễn dữ liệu ở hai cột thứ hai và thứ ba của bảng. Dùng biểu đồ đã vẽ để nhận xét về sự chênh lệch giữa số học sinh nam và nữ đăng kí ở mỗi môn thể thao.

  • Giải bài tập 10.3 trang 96 SGK Toán 9 tập 2 - Cùng khám phá

    Ban tổ chức thông báo bán vé trên mạng cho buổi biểu diễn của một nhóm ngôi sao ca nhạc. Biểu đồ bên biểu diễn số lượng vé bán ra trong 5 phút đầu tiên (theo từng phút) kể từ khi bắt đầu bán. a) Số vé được bán nhiều nhất vào thời điểm nào? b) Số vé được ít nhất vào thời điểm nào? c) Chọn và vẽ một biểu đồ khác để biểu diễn dữ liệu đã cho trên biểu đồ đoạn thẳng. Lí giải sự lựa chọn và cách vẽ của em.

>> Xem thêm

Tham Gia Group 2K10 Ôn Thi Vào Lớp 10 Miễn Phí