Đề thi học kì 1 Văn 11 Cánh diều - Đề số 7

Đề thi

I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)

Đọc ngữ liệu sau và trả lời câu hỏi kế tiếp

NẠN BUÔN NGƯỜI: TỪ BẪY VIỆC NHẸ LƯƠNG CAO ĐẾN NỘP MÌNH CHO TỘI PHẠM

Ban Thời sự - Thứ bảy, ngày 30/07/2022 11:46 GMT+7

Khoảng 1 triệu người bị mua bán trên thế giới mỗi năm

Khu vực châu Á - Thái Bình Dương, nhất là các nước Tiểu vùng sông Mekong (trong đó có Việt Nam), tình hình tội phạm mua bán người ngày phức tạp, tinh vi. Tiếp cận, rủ rê, lôi kéo đi du lịch, đi làm thuê thu nhập cao, xuất khẩu lao động với chi phí thấp... nhưng để lừa bán, ép buộc, cưỡng bức lao động. Nhiều đường dây buôn bán người bất hợp pháp liên tục bị triệt phá nhờ sự phối hợp chặt chẽ của cơ quan chức năng của Việt Nam với các cơ quan nước ngoài trong việc giải cứu, bảo vệ, hỗ trợ nạn nhân.

Đây là một nhiệm vụ khó khăn phức tạp, đặc biệt là trong xu thế tình hình tội phạm trên thế giới và khu vực ngày càng gia tăng. Theo ước tính của Liên Hợp Quốc (LHQ), mỗi năm trên thế giới có khoảng 800.000 đến 1 triệu người bị mua bán. Như vậy có khoảng 3.000 người bị mua bán mỗi ngày. Song số vụ việc được đưa ra “ánh sáng” vẫn ở mức thấp so với thực tế và những đối tượng này vẫn nhởn nhơ ngoài vòng pháp luật.

Khách quan mà nói, rõ ràng đây là thách thức với bất kỳ quốc gia nào. Cơ quan Cảnh sát châu Âu ước tính rằng hơn 90% người di cư, trên hành trình đi tìm “miền đất hứa”, đã ít nhất một lần sử dụng “dịch vụ” của những kẻ buôn người.

Hơn 150 quốc gia ở tất cả các châu lục đang phải đối mặt với loại hình tội phạm mua bán người. Theo thống kê của LHQ, có khoảng gần 25 triệu nạn nhân của nạn mua bán người trên khắp thế giới, trong đó có lao động cưỡng bức, nô lệ tình dục, buôn bán nội tạng, bắt cóc…

Tuy nhiên, chỉ có khoảng 50.000 nạn nhân mua bán người được phát hiện, trong khi số tội phạm bị xử lý chỉ ở mức 3.500 trong số khoảng 510 đường dây buôn người trên toàn cầu. Trong số nạn nhân này, gần một nửa là phụ nữ, và 20% là trẻ em gái.

Đại dịch COVID-19 đã làm trầm trọng thêm và tạo ra các lỗ hổng cho nạn mua bán người như tạo thêm bất ổn, nghèo đói, khiến các nhóm dễ bị tổn thương dễ trở thành các con mồi của các tổ chức tội phạm. Đại dịch khiến các nạn nhân giảm 73% khả năng tiếp cận các dịch vụ y tế, 70% khả năng tiếp cận các dịch vụ xã hội, 63% khả năng tiếp cận các trợ giúp pháp lý. Báo cáo của UNODC trích dẫn thống kê từ 1 tổ chức nhân quyền, số vụ mua bán người tại Mỹ trong giai đoạn dịch COVID-19 đã tăng 185% so với trước đó.

Những năm gần đây, khu vực châu Á - Thái Bình Dương, nhất là các nước Tiểu vùng sông Mekong (trong đó có Việt Nam), tình hình tội phạm mua bán người rất phức tạp. Số nạn nhân bị mua bán khoảng là 11,7 triệu người, trong đó 55% là phụ nữ và trẻ em gái; 45% là nam giới.

Do siêu lợi nhuận thu được từ hoạt động mua bán người; tình trạng mất cân bằng về giới và các tác động khác, các hoạt động mua bán người ở Việt Nam cũng vì thế mà gia tăng về số vụ và tính chất phức tạp. Gần 85% số vụ mua bán người ra nước ngoài, tập trung chủ yếu qua các tuyến biên giới giữa Việt Nam với Campuchia, Lào và Trung Quốc, trong đó, sang Trung Quốc chiếm 75%,

Gần 85% số vụ mua bán người ra nước ngoài, tập trung chủ yếu qua các tuyến biên giới giữa Việt Nam với Campuchia, Lào và Trung Quốc, trong đó, sang Trung Quốc chiếm 75%

Nhiều thủ đoạn tiếp cận, lừa đảo tinh vi của các đường dây tội phạm

Kể từ năm 2011, Việt Nam đã có Luật phòng chống mua bán người, các quy định để xử lý loại tội phạm nguy hiểm và phi nhân tính này. Cơ quan chức năng cũng nỗ lực trong việc ngăn chặn và xử lý nghiêm các vụ việc mua bán người.

Tuy nhiên, việc đi lại giữa các quốc gia, các châu lục ngày càng mở rộng như hiện nay một mặt tạo điều kiện thúc đẩy các hoạt động giao thương, du lịch ngày càng thuận lợi; mặt khác nó cũng khiến cho hoạt động mua bán người ngày càng trở nên tinh vi và phức tạp, khó đối phó.

Phần lớn nạn nhân bị lừa bán sang Campuchia thời gian gần đây đều thông qua mạng xã hội. Các đối tượng sử dụng thông tin giả để dụ dỗ, tạo lòng tin, lừa gạt nạn nhân. Nhẹ dạ với lời hứa việc nhẹ, lương cao, nhiều người vượt biên trái phép, tự nạp mình cho đường dây tội phạm.

Họ vừa là nạn nhân, vừa vi phạm pháp luật. Việc giải cứu họ khỏi những

“miệng hố tử thần” vì thế tùy thuộc rất nhiều vào sự phối hợp của lực lượng chức năng sở tại.

Ông Lương Thanh Quảng, Phó Cục trưởng Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao cho biết thêm: “Việc triển khai công tác này là rất khó khăn do liên quan đến các đường dây tội phạm nguy hiểm, đồng thời cũng cần phải được tổ chức nhanh chóng. Nhưng với sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan chức năng trong nước và sự hợp tác tích cực của phía bạn, cuối cùng ta đã kịp thời hoàn tất việc giải cứu công dân”

Việc điều tra, xử lý các đối tượng theo đúng tội danh mua bán người cũng không đơn giản. Bởi các đối tượng sử dụng những thủ đoạn tiếp cận, lừa đảo, tổ chức mua bán tinh vi, lại diễn ra trên nước khác.

[...]

(https://bom.so/OtblZC)

Câu hỏi:

Câu 1: Văn bản Nạn buôn bán người: Từ bẫy “việc nhẹ lương cao” đến nạp mình cho tội phạm sử dụng hình thức, yếu tố nào để người đọc dễ nắm bắt thông tin? (0,5đ)

Câu 2: Biểu đồ, bản đồ ở phần một có tác dụng gì trong việc truyền tải thông tin? (0,5đ)

Câu 3: Nhận xét cách đặt nhan đề văn bản và thái độ, quan điểm của người viết đối với nạn buôn người (0,5đ)

Câu 4: Văn bản trên cung cấp cho em những thông tin, nhận thức bổ ích gì? Hãy chia sẻ ngắn gọn điều đó (1đ)

Câu 5: Em có đồng ý với nhận định của tác giả: Các đối tượng sử dụng thông tin giả để dụ dỗ, tạo lòng tin, lừa nạn nhân. Nhẹ dạ với lời hứa việc nhẹ, lương cao, nhiều người vượt biên trái phép, tự nạp mình cho đường dây tội phạm không? Vì sao? (1đ)

II. VIẾT (6,0 điểm)

Câu 1. (2,0 điểm) Quan sát 2 bức hình sau và thực hiện yêu cầu kế tiếp

a. Phân tích ngắn gọn ý nghĩa tố cáo của từng bức hình

b. Có thể dùng 2 bức hình trên minh họa cho nội dung nào cho văn bản Từ bẫy “việc nhẹ lương cao” đến nạp mình cho tội phạm

Câu 2. (4,0 điểm)

Hãy lựa chọn thể loại (văn bản thông tin/ văn bản nghị luận) để tạo lập văn bản về nạn buôn người nhằm mục đích cảnh báo cho các nạn nhân ham việc nhẹ lương cao, xuất khẩu lao động với chi phí thấp tại Việt Nam.

Yêu cầu: đặt tiêu đề cho văn bản, phối hợp sử dụng yếu tố biểu cảm, miêu tả, thuyết minh và yếu tố phi ngôn ngữ trong văn bản

-----Hết-----

-  Học sinh không được sử dụng tài liệu.

- Giám thị không giải thích gì thêm.

Đáp án

Câu 1 (0,5 điểm)

Phương pháp giải:

Đọc lại kiến thức về hình thức truyền tải trong văn bản thông tin

Lời giải chi tiết:

Yếu tố để người đọc dễ nắm bắt thông tin trong văn bản: Số liệu, hình ảnh, tiêu đề đoạn in đậm

Câu 2 (0,5 điểm)

 Phương pháp giải:

Quan sát, chú ý tên và nội dung của biểu đồ

Lời giải chi tiết:

Tác dụng của biểu đồ, bản đồ: Cụ thể hóa số liệu nạn buôn người trên thế giới và Việt Nam

Câu 3 (1 điểm)

 Phương pháp giải:

Nhận xét nhan đề hướng tới đối tượng nào, mục đích là gì?

Chú ý những từ ngữ bày tỏ thái độ, quan điểm của người viết

Lời giải chi tiết:

- Nhan đề: Từ bẫy “việc nhẹ lương cao” đến nạp mình cho tội phạm là lời cảnh báo cho nhiều người nhẹ dạ, ham làm giàu nhanh; gợi ra hành trình dẫn mình vào hang cọp của nhiều người

- Quan điểm: Kiên quyết chống nạn buôn người; cảnh báo cho cả xã hội nguy cơ tiềm ẩn trong đời sống

- Thái độ: Tố cáo tội ác, lên án kẻ phạm tội (để lừa bán, ép buộc, cưỡng bức lao động; lao động cưỡng bước, nô lệ tình dục, buôn bán nội tạng, bắt cóc…)

Câu 4 (1 điểm)

 Phương pháp giải

Học sinh dựa vào kiến thức nền, vốn sống của bản thân

Tóm tắt những thông tin bản thân tiếp nhận được sau khi đọc văn bản

Lời giải chi tiết:

Tham khảo gợi ý: văn bản cung cấp thông tin về:

+ Về thực trạng đáng báo động của nạn buôn người trên thế giới, Việt Nam

+ Mức độ tinh vi của kẻ phạm tội

+ Khó khăn trong phòng chống…

Câu 5: (1đ)

Phương pháp giải:

Học sinh dựa vào kiến thức nền, vốn sống của bản thân

Liên hệ với thực tế để đưa ra quan điểm của bản thân

Lời giải chi tiết:

- Em đồng ý/ không đồng ý với nhận định của tác giả

- HS chú ý tìm thêm dữ liệu để bảo vệ ý kiến cá nhân

II. VIẾT (6,0 điểm)

Câu 1 (2 điểm)

 Phương pháp giải:

a. Rút ra nội dung chính của từng bức hình

Từ đó đưa ra đánh giá về mức độ cảnh cáo của từng bức hình

b. Xem lại câu 4 phần đọc hiểu

Từ đó đưa ra kết luận về việc có thể sử dụng 2 bức hình để minh họa không

 Lời giải chi tiết:

a. Bức hình 1: tính cảnh cáo cao (mặt nạn nhân: nhẹ dạ, hí hửng, hớn hở; âm mưu từ cần câu, ẩn dưới mặt nước là con cá mập với hàm răng sắc nhọn…)

Bức 2: ám ảnh người xem vì tính bất nhân. Hình ảnh em nhỏ ngây thơ trước âm mưu của kẻ bất nhân: chúng bắt tay nhau vì tiền

b.  Có thể dùng 2 bức hình trên minh họa cho nội dung: hành vi buôn bán người ngày càng tinh vi, xảo quyệt,…

Câu 2.

Phương pháp giải:

Xác định yêu cầu về hình thức, nội dung của bài văn

Dựa vào kiến thức và kĩ năng viết bài văn (thông tin hoặc nghị luận)

Lời giải chi tiết:

Loigiaihay.com