Bài 16. Nhật Bản - SGK Lịch sử và Địa lí 8 Chân trời sáng tạo

? mục 1 1

Trả lời câu hỏi mục 1 trang 66 SGK

1. Dựa vào tư liệu 16.1, em hãy cho biết mục đích của cuộc Duy tân Minh Trị là gì?

2. Nêu nội dung chính và ý nghĩa của cuộc Duy tân Minh Trị. 

Phương pháp giải:

Đọc lại nội dung mục 1 trang 66 SGK 

Lời giải chi tiết:

1. Mục đích chính của cuộc Duy tân Minh Trị là:

- Đưa Nhật Bản thoát khỏi tình trạng một nước phong kiến lạc hậu.

- Lật đổ sự thống trị của giai cấp phong kiến

- Thiết lập nền chuyên chính tư sản, tạo điều kiện cho chủ nghĩa tư bản phát triển.

2.

* Nội dung chính:

- Chính trị: thành lập chính phủ theo mô hình của Đức sau thống nhất (1871), ban hành Hiến pháp (1889), lập Quốc hội.

- Kinh tế: + Thống nhất thị trường, tiền tệ

                + Cho phép mua bán ruộng đất

                + Xây dựng đường sá, cầu cống..

                + Phát triển kinh tế tư bản chủ nghĩa

- Giáo dục: Thi hành chế độ giáo dục bắt buộc, tăng cường nội dung khoa học – kĩ thuật, cử thanh niên ưu tú đi du học phương Tây. 

- Quân sự: + Tổ chức huấn luyện quân đội theo kiểu phương Tây

                  + Thực hiện chế độ nghĩa vụ quân sự

                + Đóng tàu chiến, sản xuất vũ khí

* Ý nghĩa

+ Cuộc Duy tân Minh Trị thành công đã tạo điều kiện cho sự phát triển của tư bản chủ nghĩa, đưa Nhật Bản trở thành nước tư bản công nghiệp

+ Đưa Nhật Bản thoát khỏi nguy cơ trở thành thuộc địa, có vị thế bình đẳng với các nước Âu – Mĩ.

+ Cuộc Duy tân Minh Trị là cuộc cách mạng tư sản không triệt để, diễn ra dưới hình thức một cuộc cải cách kinh tế.

- Đối với thế giới: có ảnh hưởng lớn tới các nước trong khu vực, là tấm gương cho các trí thức, tư bản chủ trương canh tân đất nước tìm đến và học hỏi. 

? mục 2 1

Trả lời câu hỏi mục 2 trang 67 SGK

Quan sát lược đồ 16.3 và dựa vào thông tin trong bài, em hãy nêu những biểu hiện của sự hình thành chủ nghĩa đế quốc ở Nhật Bản vào cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX.

Phương pháp giải:

Đọc nội dung mục 2 trang 67 SGK 

Lời giải chi tiết:

Biểu hiện của sự hình thành chủ nghĩa đế quốc ở Nhật Bản vào cuối thế kỉ XIX- đầu thế kỉ XX:

- Cuối thế kỉ XIX, nhiều công ty độc quyền xuất hiện ở Nhật Bản như Mitsubisi, Mitsui giữ vai trò to lớn trong đời sống kinh tế, chính trị.

- Sang thế kỉ XX, Nhật Bản đẩy mạnh chính sách xâm lược và bành trướng, tiến hành chiến tranh với Trung Quốc, Nga và chiếm đóng nhiều thuộc địa như Đài Loan, bán đảo Liêu Đông. 

- Đầu thế kỉ XX, Nhật Bản trở thành một đế quốc hùng mạnh ở châu Á 

Luyện tập 1

Trả lời câu hỏi luyện tập trang 67 SGK

Trong cuộc Duy tân Minh Trị, cải cách nào có ý nghĩa quan trọng nhất để Nhật Bản trở thành đế quốc hùng mạnh vào đầu thế kỉ XX? 

Phương pháp giải:

Đọc lại nội dung mục 1 trang 66 SGK 

Lời giải chi tiết:

Trong cuộc Duy tân Minh Trị, cải cách có ý nghĩa quan trọng nhất để Nhật Bản trở thành đế quốc hùng mạnh vào đầu thế kỉ XX:

- Cải cách về giáo dục vì con người là cốt lõi.

Vận dụng 1

Trả lời câu hỏi vận dụng trang 67 SGK 

Sau khi tìm hiểu về lịch sử Nhật Bản từ giữa thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX, theo em, cần học hỏi điều gì để đất nước phát triển.?

Lời giải chi tiết:

Chúng ta cần học hỏi:

- Áp dụng những thành tựu khoa học kĩ thuật một cách hiệu quả vào sản xuất.

- Sẵn sàng tiếp thu những giá trị tiến bộ của thế giới nhưng vẫn giữ được bản sắc dân tộc.

- Nhân dân đoàn kết vì mục tiêu chung là sức mạnh để thúc đẩy đất nước phát triển.

- Quan tâm và đầu tư vào giáo dục vì con người là cốt lõi.