Soạn bài Trợ từ, thán từ (chi tiết)

Phần I

TRỢ TỪ

Trả lời câu 1 (trang 69 SGK Ngữ Văn 8 Tập 1)

Nghĩa của các câu dưới đây có gì khác nhau? Vì sao có sự khác nhau đó?

- Nó ăn hai bát cơm.

- Nó ăn những hai bát cơm.

- Nó ăn có hai bát cơm.

Trả lời:

- Câu 1 trung tính không biểu thị thái độ của người nói đối với sự việc.

- Câu 2 và 3 có biểu thị thái độ của người nói đối với sự việc:

+ Từ những thêm vào là nhiều, là vượt mức bình thường.

+ Từ có thêm ý là ít là không đạt mức bình thường.

Trả lời câu 2 (trang 69 SGK Ngữ Văn 8 Tập 1)

Các từ những và có trong các câu ở mục 1 đi kèm từ ngữ nào trong câu và biểu thị thái độ gì của người nói đối với sự việc.

Trả lời:

Các từ những và có ở các ví dụ trên biểu thị thái độ đánh giá sự việc được nói đến trong câu.

Ghi nhớ: Trợ từ là những từ dùng để nhấn mạnh, hoặc biểu thị thái độ đánh giá sự vật, sự việc (được nói đến trong câu. Ví dụ: những, có, chính, đích, ngay...)

Phần II

Phần III

LUYỆN TẬP

Câu 1

Lời giải chi tiết:

a. Chính thầy hiệu trưởng đã tặng tôi quyển sách này.

c. Ngay tôi cũng không biết đến việc này.

g. Cô ấy đẹp ơi là đẹp.

i. Tôi nhắc anh những ba bốn lần mà anh vẫn quên.

Câu 2

Lời giải chi tiết:

- Cả: gồm hết, tóm hết.

- Trợ từ "cứ" biểu thị nhấn mạnh thêm về sắc thái khẳng định, không kể khách quan như thế nào.

Câu 3

Trả lời câu 3 (trang 71 SGK Ngữ Văn 8 Tập 1)

Chỉ ra thán từ trong các câu dưới đây:

a) Đột nhiên lão bảo tôi:

- Này ! Thằng cháu nhà tôi, đến một năm nay, chẳng có giấy má gì đấy, ông giáo ạ!

À! Thì ra lão đang nghĩ đến thằng con lão.

b) – Con chó là của cháu nó mua đấy chứ!... Nó mua về nuôi, định để đến lúc cưới vợ thì giết thịt…

Ấy! Sự đời lại cứ thường như vậy đấy. Người ta định rồi chẳng bao giờ người ta làm được.

c) – Vâng! Ông giáo dạy phải! Đối với chúng mình thì thế là sung sướng.

d) Chao ôi! Đối với những người ở quanh ta, nếu ta không cố tìm mà hiểu họ, thì ta chỉ thấy họ gàn dở, ngu ngốc, bần tiện, xấu xa, bỉ ổi… toàn những cớ để cho ta tàn nhẫn […].

e) Hỡi ơi lão Hạc! Thì ra đến lúc cùng lão cũng có thể làm liều như ai hết…

Lời giải chi tiết:

a) này, à

b) ấy

c) vâng

d) chao ôi

e) hỡi ơi 

Câu 4

Trả lời câu 4 (trang 72 SGK Ngữ Văn 8 Tập 1)

Các thán từ in đậm trong những câu sau đây bộc lộ cảm xúc gì?

a) Chuột Cống chùi bộ râu và gọi đám bộ hạ: “Kìa chúng bay đâu, xem thằng Nồi Đồng hôm nay có gì chén được không?”.

Lũ chuột bò lên chạn, leo lên bác Nồi Đồng. Năm sáu thằng xúm lại húc mõm vào, cố mãi mới lật được cái vung nồi ra. “Ha ha! Cơm nguội! Lại có một bát cá kho! Cá rô kho khế: vừa dừ vừa thơm. Chít chít, anh em ơi, lại đánh chén đi thôi!”.

Bác Nồi Đồng run như cầy sấy: “Bùng boong. Ái ái! Lạy các cậu, các ông, ăn thì ăn, nhưng đừng đánh đổ tôi xuống đất. Cái chạn cao thế này, tôi ngã xuống không vỡ cũng bẹp, chết mất!”.

(Nguyễn Đình Thi, Cái tết của Mèo Con)

b) Than ôi! Thời oanh liệt nay còn đâu?

                                      (Thế Lữ, Nhớ rừng)

Lời giải chi tiết:

a.

- Ha ha: bộc lộ sự sảng khoái, sung sướng trước những phát hiện thú vị

- Ái ái: tiếng thốt lên khi bị đau đột ngột (sự sợ hãi)

b.Than ôi: biểu thị sự đau buồn, tiếc nuối

Câu 5

Trả lời câu 5 (trang 72 SGK Ngữ Văn 8 Tập 1)

Đặt năm câu với năm thán từ khác nhau

Lời giải chi tiết:

- Vâng, ngày mai em sẽ bắt đầu ngày làm việc đầu tiên.

- Chao ôi, bông hoa mới đẹp làm sao.

- A, mẹ đã về!

- Dạ, con sẽ cố gắng làm bài thật tốt.

- Ô hay, không biết thì phải hỏi lại mẹ chứ.

Câu 6

Trả lời câu 6 (trang 72 SGK Ngữ Văn 8 Tập 1)

Hãy giải thích ý nghĩa câu tục ngữ: Gọi dạ bảo vâng

Lời giải chi tiết:

+ Gọi dạ bảo vâng chỉ người biết lễ phép, có thái độ cung kính đối với người bề trên.

+ Câu tục ngữ này khuyên chúng ta phải khiêm nhường, lễ phép, lễ độ.

Loigiaihay.com