Đề thi học kì 2 Văn 8 - Đề số 7

Đề thi

I. ĐỌC HIỂU (4.0 điểm)

Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi:

Một chàng trai trẻ đến xin học một ông giáo già với tâm trạng bi quan và chỉ thích phàn nàn. Đối với anh, cuộc sống là một chuỗi ngày buồn chán, không có gì thú vị.

Một lần, khi chàng trai than phiền về việc mình học mãi mà không tiến bộ, người thầy im lặng lắng nghe rồi đưa cho anh một thìa muối thật đầy và một cốc nước nhỏ.

- Con cho thìa muối này vào cốc nước và uống thứ đi.

Lập tức, chàng trai làm theo.

- Cốc nước mặn chát. Chàng trai trả lời.

Người thầy lại dẫn anh ra một hồ nước gần đó và đổ một thìa muối đầy xuống nước:

- Bây giờ con hãy nếm thử nước trong hồ đi.

- Nước trong hồ vẫn vậy thôi, thưa thầy. Nó chẳng hề mặn lên chút nào - Chàng trai nói khi múc một ít nước dưới hồ và nếm thứ.

Người thầy chậm rãi nói:

- Con của ta, ai cũng có lúc gặp khó khăn trong cuộc sống. Và những khó khăn đó giống như thìa muối này đây, nhưng mỗi người hòa tan nó theo một cách khác nhau. Những người có tâm hồn rộng mở giống như một hồ nước thì nỗi buồn không làm họ mất đi niềm vui và sự yêu đời. Nhưng với những người tám hồn chỉ nhỏ như một cốc nước, họ sẽ tự biến cuộc sống của mình trở thành đắng chát và chẳng bao giờ học được điều gì có ích.

(Theo Câu chuyện về những hạt muối-vietnamnet.vn, 17/06/2015)

Câu 1 (0.5 điểm). Trong câu chuyện, chàng trai trẻ đến gặp ông giáo với tâm trạng như thế nào?

Câu 2 (0.5 điểm). Văn bản sử dụng ngôi kể thứ mấy?

Câu 3 (1.0 điểm). Em hiểu nghĩa của từ hoà tan trong câu chuyện trên như thế nào?

Câu 4 (1.0 điểm). Phân tích hiệu quả của biện pháp tu từ được sử dụng trong câu: Những người có tâm hồn rộng mở giống như một hồ nước thì nỗi buồn không làm họ mất đi niềm vui và sự yêu đời.

Câu 5 (1.0 điểm). Thông điệp ý nghĩa nhất mà em rút ra được từ câu chuyện trên là gì?

II. VIẾT (6.0 điểm)

Câu 1. (2.0 điểm)

Từ nội dung câu chuyện ở phần đọc hiểu, viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ về ý nghĩa của tinh thần lạc quan trong cuộc sống.

Câu 2. (4.0 điểm)

Viết bài văn giới thiệu một cuốn sách mà em yêu thích.

Đáp án

Phần I. ĐỌC HIỂU 

Câu 1

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, tìm ý ở đoạn mở đầu

Lời giải chi tiết:

Chàng trai trẻ đến gặp ông giáo với tâm trạng bi quan và chỉ thích phàn nàn

Câu 2

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức về ngôi kể

Lời giải chi tiết:

Ngôi thứ ba

Câu 3

Phương pháp giải:

Dựa vào ngữ cảnh để giải thích nghĩa của từ

Lời giải chi tiết:

“Hoà tan” là cách giải quyết những khó khăn thử thách, những nỗi buồn đau, phiền muộn mà con người gặp phải trong cuộc đời mình.

Câu 4

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức đã học về biện pháp tu từ so sánh

Lời giải chi tiết:

- Biện pháp tu từ so sánh: những người có tâm hồn rộng mở giống như một hồ nước

- Tác dụng:

+ Tạo ra cách diễn đạt giàu hình ảnh, giàu sức biểu cảm, tăng giá trị diễn đạt cho lời văn.

+ Ca ngợi những con người có thái độ sống tích cực, luôn lạc quan, yêu đời, mở rộng tấm lòng, biết chia sẻ với mọi người xung quanh, luôn có niềm tin vào bản thân và mọi người dù cuộc sống có gặp chông gai, trắc trở.

+ Qua đó khuyên nhủ mọi người hướng tới lối sống lạc quan, rộng mở tấm lòng.

Câu 5

Phương pháp giải:

Từ nội dung rút ra thông điệp

Lời giải chi tiết:

- Thông điệp có ý nghĩa nhất với bản thân:

+ Cuộc sống có vô vàn khó khăn, thử thách, chúng ta cần có thái độ tích cực, lạc quan, có niềm tin, bản lĩnh để cuộc sống tốt đẹp hơn.

+ Hãy mở rộng tâm hồn mình giống như hồ nước để nỗi buồn sẽ vơi đi và niềm vui sẽ nhân lên khi hoà mình vào cuộc đời rộng lớn.

PHẦN II. VIẾT

Câu 1

Phương pháp giải:

- Đảm bảo đoạn văn có bố cục ba phần, độ dài khoảng 200 chữ, có cách triển khai hợp lí, lập luận chặt chẽ, dẫn chứng thuyết phục, vận dụng tốt các thao tác trình bày, diễn đạt, chính tả, ngữ pháp.

- Xác định đúng vấn đề cần trình bày: suy nghĩ về ý nghĩa của tinh thần lạc quan trong cuộc sống thông qua câu chuyện.

Lời giải chi tiết:

1. Mở đoạn

Nêu vấn đề: ý nghĩa của tinh thần lạc quan trong cuộc sống.

2. Thân đoạn

* Giải thích

- Lạc quan là một trạng thái cảm xúc tích cực, luôn có niềm tin và hướng về những điều tốt đẹp dù cuộc sống gặp nhiều khó khăn, phiền muộn, gian nan.

* Vì sao con người phải có tinh thần lạc quan?

- Cuộc sống có muôn vàn khó khăn, thử thách, sống lạc quan giúp con người có cái nhìn sáng suốt, trí tuệ, minh mẫn hành động đúng đắn để giải quyết mọi việc một cách tốt đẹp.

- Sống lạc quan giúp con người trở nên can đảm, tự tin vào bản thân, tâm hồn phong phú, rộng mở, sống có ích. Luôn học hỏi được những kinh nghiệm quý giá trên hành trình dài rộng của cuộc đời.

- Giúp mỗi người nhận ra mặt tích cực của mọi vấn đề, nhận ra những cơ hội mà người sống bi quan không thể nhận ra, tử đó gặt hái được những thành công trong cuộc sống.

- Lạc quan là biểu hiện của thái độ sống đẹp, được mọi người yêu quý, trân trọng.

* Dẫn chứng:

- Xung quanh ta có biết bao người hoàn cảnh khó khăn ... Họ là những người khuyết tật, những người bị bệnh hiểm nghèo, những người có hoàn cảnh đặc biệt tưởng chừng không vượt qua khỏi ... nhưng họ đã lạc quan, vượt lên trên số phận để sống thành người có ích, thành công.

- Sống lạc quan có ý nghĩa với mỗi chúng ta, tuy nhiên vẫn còn có nhiều người sống bi quan, gặp khó khăn là buông xuôi, chán nản, thái độ luôn tiêu cực, mù quáng trước các vấn đề đặt ra khiến trong cuộc sống của họ càng trở nên tiêu cực và bế tắc hơn.

* Bài học:

- Mỗi chúng ta cần nuôi dưỡng phát huy tinh thần lạc quan, thực hiện ước mơ trong cuộc sống, luôn có niềm tin vào bản thân, không gục ngã trước khó khăn, có ý chí nghị lực vươn lên.

3. Kết đoạn

- Khẳng định giá trị của tinh thần lạc quan đối với con người trong cuộc sống.

Câu 2

Phương pháp giải:

Nhớ lại một cuốn sách mà em yêu thích hoặc đã đọc

Nhớ lại các thông tin

Lời giải chi tiết:

Dàn ý

- Mở bài:

+ Giới thiệu được tên sách, tên tác giả.

+ Nêu được cảm nhận hoặc ấn tượng nổi bật về cuốn sách.

- Thân bài:

+ Tóm tắt nội dung sách

+ Nhận xét về giá trị (nội dung, nghệ thuật) của cuốn sách.

- Kết bài:

+ Khẳng định giá trị của cuốn sách.

+ Khuyến khích mọi người nên đọc sách.

Bài tham khảo

Em muốn chia sẻ với các bạn về một cuốn sách đặc biệt mà em rất yêu thích, đó là cuốn truyện tranh có tên là “Su-tơ”. Đây là một cuốn sách không chỉ giải trí mà còn mang đến cho độc giả nhiều bài học ý nghĩa về lòng nhân ái, tình yêu và sự hy sinh.

“Su-tơ” là một truyện tranh dành cho lứa tuổi thiếu niên, được viết bởi tác giả Han Kyeol và dịch sang tiếng Việt bởi Nguyễn Thị Thắm. Cuốn sách đã được tái bản lần thứ 16 vào năm 2020 bởi nhà xuất bản Kim Đồng. Điều đặc biệt về cuốn sách này là kích thước nhỏ gọn, với trang bìa cứng cáp và sáng bóng. Trên trang bìa, có một hình vẽ hoạt hình của nhân vật chính, Su-tơ, cầm một mảnh bản đồ Châu Phi trong tay và trên cánh tay của Su-tơ có một băng rôn hình chữ thập, biểu tượng của nghề bác sĩ. Bên cạnh đó, trên hình bìa còn có hình ảnh vợ của Su-tơ, đang cầm một cây kim tiêm, và những người dân đang chịu đựng những khó khăn do dịch bệnh ở khu vực Châu Phi. Nhìn vào hình bìa này, ta có thể cảm nhận được tinh thần và thông điệp chính của cuốn sách.

Nội dung của cuốn truyện tranh “Su-tơ” xoay quanh cuộc đời và công việc của nhân vật chính, Su-tơ, cùng với nhiều danh nhân khác. Cuốn sách không chỉ nói về chỉ số IQ (Intelligence Quotient – chỉ số thông minh) mà còn tập trung vào chỉ số EQ (Emotional Quotient – chỉ số cảm xúc) của Su-tơ. EQ là chỉ số đánh giá khả năng suy nghĩ, tấm lòng, quyết tâm, sự lao động và kiên trì. Qua các tình huống và câu chuyện trong cuốn sách, chúng ta sẽ được tiếp cận với những giá trị nhân văn quan trọng như lòng nhân ái, tình yêu và sự hy sinh. Cuốn sách gồm 6 chương: “Chú bé nhân hậu”, “Con đường học tập đúng đắn”, “Dấu chữ thập định mệnh”, “Đến rừng rậm nhiệt đới Châu Phi”, “Su-tơ trong chiến tranh” và “Sứ giả nhân ái”.

Trong cuốn sách, một trong những điều gây ấn tượng sâu sắc nhất chính là lòng thương cảm và nhân ái mà Su-tơ dành cho những người da đen đang chịu đựng sự đói rét và các loại bệnh tật ở Châu Phi. Su-tơ đã quyết định từ bỏ sự nghiệp triết học và thần học để học y khoa trong 6 năm và tự nguyện cứu trợ và chữa bệnh ở Châu Phi. Mặc dù phải đối mặt với những gian khó, thiếu thốn và dịch bệnh, Su-tơ luôn cố gắng cống hiến và hy sinh để có tiền xây dựng bệnh viện và mua thuốc chữa bệnh. Từ cuộc hành trình này, Su-tơ không chỉ trở thành người đoạt giải Nobel Hòa bình mà còn thực sự trở thành một sứ giả của lòng nhân ái.

Nhân vật Su-tơ đã truyền cho em những bài học quý giá về lòng nhân ái, tình yêu và lòng dũng cảm. Nhờ những bài học này, em đã hiểu rằng để vượt qua khó khăn trong cuộc sống, chúng ta cần có tinh thần đoàn kết và sự hy sinh. Cuốn sách “Su-tơ” là một nguồn cảm hứng lớn để em vươn lên và hướng đến những điều tốt đẹp trong cuộc sống.

Nếu bạn đang tìm kiếm một cuốn sách truyện tranh với nội dung sâu sắc và thông điệp ý nghĩa, “Su-tơ” chính là lựa chọn tuyệt vời. Hãy đọc và khám phá cuộc sống và tình người qua con mắt của nhân vật Su-tơ – một người hùng đầy lòng nhân ái và tinh thần hy sinh.