Đề thi giữa học kì 1 Tiếng Việt 5 - Đề số 4

Đề bài

A. Kiểm tra đọc

I. Đọc thành tiếng

GV cho học sinh đọc một đoạn trong các bài tập đọc và trả lời một số câu hỏi về nội dung đoạn vừa đọc theo quy định.

II. Đọc thầm văn bản sau:

Trái tim người mẹ

            Một cây Bạch Dương xinh đẹp sống trong rừng cùng ba đứa con gái bé bỏng của mình – ba cây Bạch Dương Con non nớt, khẳng khiu. Những ngày giá rét, Bạch Dương mẹ xòe cành , xòe lá che mưa , che gió cho con. Ngày nóng, mẹ lại xòe bóng mát che nắng, bảo vệ con mình. Ba cây Bạch Dương Con lớn rất nhanh và lúc nào cũng vui tươi. Ở bên mẹ, chúng chẳng biết thế nào là lo sợ cả.

            Một hôm, cơn mưa giông rất lớn ập tới khu rừng. Sấm sét đùng đùng, chớp giật nhấp nhoáng cả bầu trời. Ba cây Bạch Dương Con run rẩy vì hoảng sợ. Bạch Dương  Mẹ xòe cành ôm chặt ba đứa con vào lòng và dỗ dành: “ Các con đừng sợ! Sấm sét không nhìn thấy các con đâu, cành của mẹ che kín hết rồi. Mẹ là cây cao nhất trong khu rừng này mà!”. Nhưng Bạch Dương Mẹ chưa nói hết câu thì mọt tiếng nổ chói tai vang lên. Tia sét đánh trúng Bạch Dương Mẹ, đốt cháy xém cả thân cây. Vẫn nhớ phải bảo vệ các con nên Bạch Dương Mẹ cố hết sức để không bốc cháy. Mưa rào xối xả, gió mạnh gào rít nhưng Bạch Dương Mẹ vẫn cố đứng vững. Không một phút nào Bạch Dương Mẹ không nhớ bảo vệ các con mình. Không một phút nào mẹ quên xòe cành ôm chặt các con. Chỉ đến khi cơn dông hung tợn đã qua, gió đã thôi gầm rú, ánh nắng đã tràn về thì thân Bạch Dương Mẹ mới chịu gục ngã. Khi ngã, Bạch Dương Mẹ vẫn cố thì thầm: “ Các con đừng sợ, mẹ không bỏ các con đâu. Tia sét không đánh nổi trái tim mẹ, trái tim mẹ vẫn còn nguyên lành. Thân cây bị đổ của mẹ sẽ bị rêu cỏ phủ đầy nhưng trái tim mẹ thì không bao giờ ngừng đập, không bao giờ…”. Nói đến đây, thân cây mẹ gục đổ xuống nhưng không hề làm gãy cành lá của ba đứa con mình.

             Từ đó đến nay, xung quanh gốc cây đổ là ba cây Bạch Dương khỏe mạnh và xanh tốt. Bên cạnh đó một thân cây nằm trên mặt đất, cỏ và rêu phủ đầy. Nếu các bạn có dịp đến nơi ấy trong khu rừng, xin hãy ngồi nghỉ trên thân cây đó – nó mềm mại đến kì lạ! Sau đó bạn hãy nhắm mắt lại và lắng nghe. Rất có thể bạn sẽ nghe thấy tiếng trái tim đang đập trong đó. Trái tim người mẹ.

(Ngô Linh Nga)

Khoanh vào chữ cái trước ý trả lời đúng nhất hoặc làm theo yêu cầu:

Câu 1. Bạch Dương Mẹ đã chăm sóc các con chu đáo như thế nào?

A. Ba cây Bạch Dương Con lớn rất nhanh, vui tươi nhờ có mẹ chăm sóc. 

B. Bạch Dương Mẹ làm cho các con chẳng biết thế nào là sợ cả.

C. Những ngày giá rét, Bạch Dương Mẹ xòe cành, xòe lá che mưa, che gió cho con. Ngày nóng, mẹ lại xòe bóng mát che nắng, bảo vệ con mình.

D. Bạch Dương Mẹ sống cùng Bạch Dương con trong rừng.

Câu 2. Bạch Dương Mẹ đã làm những gì để bảo vệ các con trong cơn dông tố?

A. Bạch Dương Mẹ xòe cành ôm chặt ba đứa con vào lòng và dỗ dành: “ Các con đừng sợ! Sấm sét không nhìn thấy các con đâu, cành của mẹ che kín hết rồi. Mẹ là cây cao nhất trong khu rừng này mà!”                                 

B. Bạch Dương Mẹ cố hết sức để không bốc cháy. Mưa rào xối xả, gió mạnh gào rít nhưng Bạch Dương Mẹ vẫn cố đứng vững.

C. Bạch Dương Mẹ ngã xuống nhưng không hề làm gãy cành lá của ba đứa con mình.

D. Cả 3 ý trên.

Câu 3.Chi tiết nào nói về tình yêu thương con của Bạch Dương Mẹ làm em xúc động nhất?

A. Khi ngã, Bạch Dương Mẹ vẫn cố thì thầm: “Các con đừng sợ, mẹ không bỏ các con đâu. Tia sét không đánh nổi trái tim mẹ, trái tim mẹ vẫn còn nguyên lành. Thân cây bị đổ của mẹ sẽ bị rêu cỏ phủ đầy nhưng trái tim mẹ thì không bao giờ ngừng đập, không bao giờ…”.

B. Không một phút nào Bạch Dương Mẹ không nhớ bảo vệ các con mình.

C. Không một phút nào Bạch Dương Mẹ quên xòe cánh ôm chặt các con.

D. Những ngày giá rét, Bạch Dương mẹ xòe cành , xòe lá che mưa , che gió cho con. Ngày nóng, mẹ lại xòe bóng mát che nắng, bảo vệ con mình. Ba cây Bạch Dương Con lớn rất nhanh và lúc nào cũng vui tươi.

Câu 4. Từ nào dưới đây đồng nghĩa với từ “bất diệt”?

A. hy sinh

B. trường tồn

C. bảo vệ

D. hồi sinh

Câu 5. Các đại từ xưng hô có trong bài đọc là?

A. Bạch Dương Mẹ, các con, chúng

B. mẹ, Bạch Dương Con, chúng

C. mẹ, chúng, các con

D. Bạch Dương Mẹ, Bạch Dương Con, chúng

Câu 6. Từ “trái tim” trong bài mang nghĩa gì? Nó được dùng với nghĩa gốc hay nghĩa chuyển?

Câu 7. Theo em câu chuyện muốn nói với chúng ta điều gì?

B. Kiểm tra viết

I. Chính tả: Nghe - viết

Bài ca về mặt trời

Không hiểu sao, tôi thức dậy rất sớm. Sương mù như tấm khăn voan mỏng màu sữa bay la đà trên những khóm cây quanh vườn, trùm lấp một khoảng sản. Tôi chợt nhận ra, trên những ngọn cau cao, chim sẻ thi nhau cất tiếng hót. Tôi lắng tai nghe. Dàn đồng ca chim sẻ khi bổng khi trầm, khi nhanh khi chậm, xôn xao vòm không gian. Chúng đang hát về cái gì vậy? Tôi không thể biết được. Nhưng rõ ràng là chúng đã trông thấy một cái gì đó mà tôi không thể cùng trông thấy được.

II. Tập làm văn Em hãy viết bài văn tả một danh lam thắng cảnh ở quê hương em.

Lời giải

A. Kiểm tra đọc

I. Đọc thành tiếng

II. Đọc thầm văn bản sau:

Câu 1. Bạch Dương Mẹ đã chăm sóc các con chu đáo như thế nào?

A. Ba cây Bạch Dương Con lớn rất nhanh, vui tươi nhờ có mẹ chăm sóc. 

B. Bạch Dương Mẹ làm cho các con chẳng biết thế nào là sợ cả.

C. Những ngày giá rét, Bạch Dương Mẹ xòe cành, xòe lá che mưa, che gió cho con. Ngày nóng, mẹ lại xòe bóng mát che nắng, bảo vệ con mình.

D. Bạch Dương Mẹ sống cùng Bạch Dương con trong rừng.

Phương pháp giải:

Căn cứ nội dung bài đọc hiểu, đọc và tìm ý.

Lời giải chi tiết:

Những ngày giá rét, Bạch Dương Mẹ xòe cành, xòe lá che mưa, che gió cho con. Ngày nóng, mẹ lại xòe bóng mát che nắng, bảo vệ con mình.

Đáp án C.

Câu 2. Bạch Dương Mẹ đã làm những gì để bảo vệ các con trong cơn giông tố?

A. Bạch Dương Mẹ xòe cành ôm chặt ba đứa con vào lòng và dỗ dành: “Các con đừng sợ! Sấm sét không nhìn thấy các con đâu, cành của mẹ che kín hết rồi. Mẹ là cây cao nhất trong khu rừng này mà!”.                       

B. Bạch Dương Mẹ cố hết sức để không bốc cháy. Mưa rào xối xả, gió mạnh gào rít nhưng Bạch Dương Mẹ vẫn cố đứng vững.

C. Bạch Dương Mẹ ngã xuống nhưng không hề làm gãy cành lá của ba đứa con mình.

D. Cả 3 ý trên.

Phương pháp giải:

Căn cứ nội dung bài đọc hiểu, đọc và tìm ý.

Lời giải chi tiết:

Bạch Dương Mẹ đã bảo vệ các con trong cơn giông tố bằng cách:

- Bạch Dương Mẹ xòe cành ôm chặt ba đứa con vào lòng và dỗ dành: “Các con đừng sợ! Sấm sét không nhìn thấy các con đâu, cành của mẹ che kín hết rồi. Mẹ là cây cao nhất trong khu rừng này mà!”.                       

- Bạch Dương Mẹ cố hết sức để không bốc cháy. Mưa rào xối xả, gió mạnh gào rít nhưng Bạch Dương Mẹ vẫn cố đứng vững.

- Bạch Dương Mẹ ngã xuống nhưng không hề làm gãy cành lá của ba đứa con mình.

Đáp án D.

Câu 3.Chi tiết nào nói về tình yêu thương con của Bạch Dương Mẹ làm em xúc động nhất?

A. Khi ngã, Bạch Dương Mẹ vẫn cố thì thầm: “Các con đừng sợ, mẹ không bỏ các con đâu. Tia sét không đánh nổi trái tim mẹ, trái tim mẹ vẫn còn nguyên lành. Thân cây bị đổ của mẹ sẽ bị rêu cỏ phủ đầy nhưng trái tim mẹ thì không bao giờ ngừng đập, không bao giờ…”.

B. Không một phút nào Bạch Dương Mẹ không nhớ bảo vệ các con mình.

C. Không một phút nào Bạch Dương Mẹ quên xòe cánh ôm chặt các con.

D. Những ngày giá rét, Bạch Dương mẹ xòe cành , xòe lá che mưa , che gió cho con. Ngày nóng, mẹ lại xòe bóng mát che nắng, bảo vệ con mình. Ba cây Bạch Dương Con lớn rất nhanh và lúc nào cũng vui tươi.

Phương pháp giải:

Căn cứ bài đọc hiểu, đọc và tìm ý.

Lời giải chi tiết:

Chi tiết nói về tình yêu thương con của Bạch Dương Mẹ làm em xúc động nhất là: Khi ngã, Bạch Dương Mẹ vẫn cố thì thầm: “Các con đừng sợ, mẹ không bỏ các con đâu. Tia sét không đánh nổi trái tim mẹ, trái tim mẹ vẫn còn nguyên lành. Thân cây bị đổ của mẹ sẽ bị rêu cỏ phủ đầy nhưng trái tim mẹ thì không bao giờ ngừng đập, không bao giờ…”.

Đáp án A.

Câu 4. Từ nào dưới đây đồng nghĩa với từ “bất diệt”?

A. hy sinh

B. trường tồn

C. bảo vệ

D. hồi sinh

Phương pháp giải:

Căn cứ bài Từ đồng nghĩa.

Lời giải chi tiết:

Bất diệt: không bao giờ mất đi và tồn tại mãi mãi

Trường tồn: tồn tại lâu dài, mãi mãi

Đáp án B.

Câu 5. Các đại từ xưng hô có trong bài đọc là?

A. Bạch Dương Mẹ, các con, chúng

B. mẹ, Bạch Dương Con, chúng

C. mẹ, chúng, các con

D. Bạch Dương Mẹ, Bạch Dương Con, chúng

Phương pháp giải:

Căn cứ bài Đại từ.

Lời giải chi tiết:

Mẹ - dùng để chỉ Bạch Dương mẹ.

Các con - dùng để chỉ ba cây Bạch Dương Con.

Chúng - dùng để chỉ ba cây Bạch Dương Con.

Đáp án C.

Câu 6. Từ “trái tim” trong bài mang nghĩa gì? Nó được dùng với nghĩa gốc hay nghĩa chuyển?

Phương pháp giải:

Căn cứ nội dung bài Từ đa nghĩa.

Lời giải chi tiết:

Từ “trái tim” trong bài chỉ tình yêu thương. Nó được dùng với nghĩa chuyển.

Câu 7. Theo em câu chuyện muốn nói với chúng ta điều gì?

Phương pháp giải:

Căn cứ vào nội dung bài đọc và trả lời.

Lời giải chi tiết:

Bài đọc trên thể hiện tình mẫu tử thiêng liêng và mạnh mẽ, cho thấy người mẹ luôn sẵn sàng hy sinh bản thân để bảo vệ con cái. Tác giả nhấn mạnh sức mạnh và sự kiên cường trong những lúc khó khăn Bạch Dương Mẹ không ngừng che chở cho các con. Cuối cùng, dù mất đi hình dáng bên ngoài, tình yêu thương và kỷ niệm về người mẹ vẫn mãi tồn tại trong trái tim những đứa con.

B. Kiểm tra viết

I. Chính tả

- Bài viết không mắc lỗi chính tả, chữ viết rõ ràng, trình bày đúng hình thức đoạn văn.

- Không mắc các lỗi chính tả, trình bày đẹp, sạch sẽ.

II. Tập làm văn

Phương pháp giải:

Phân tích, tổng hợp.

Lời giải chi tiết:

Nhắc đến Huế, lòng không thể không nhớ đến dòng sông Hương, một hình ảnh dịu dàng như bức tranh thiên nhiên tươi đẹp. Mỗi lần đi qua, em như đắm chìm trong vẻ đẹp êm đềm của dòng sông Hương.

Sông Hương, hòa mình giữa lòng thành phố, là biểu tượng của sự bền vững và truyền thống. Nguồn nước của sông được hình thành từ sự gặp gỡ của hai con sông Tả Trạch và Hữu Trạch, tạo nên một dải nước xanh mát bao quanh khu vườn Vĩ Dạ, ôm lấy chùa Thiên Mụ cổ kính, và nhẹ nhàng chảy qua sông Bạch Yến, tô điểm cho không gian thiên nhiên hữu tình. Nước sông Hương, như viên ngọc bích, trong xanh và tinh khôi, phản chiếu hình ảnh của thành phố cổ Huế lên mặt nước êm đềm.

Những làn sóng nhỏ trôi qua, như nụ cười nhẹ của dòng sông, tạo nên bức tranh hữu tình và dễ thương. Cây cầu Tràng Tiền cong đẹp như chiếc cung thước, nối liền hai bờ sông, là điểm nhấn tinh tế trong khung cảnh hòa quyện. Ban ngày, sông Hương hiện lên trong vẻ đẹp tĩnh lặng và thơ mộng, ánh nắng mặt trời làm bừng sáng bức tranh tự nhiên hùng vĩ. Khi hoàng hôn buông xuống, sông Hương chuyển mình, khoác lên mình tà áo màu vàng óng ả của hoàng hôn, làm bừng lên những ánh đèn. Những chiếc thuyền rồng nổi bật giữa đêm, âm nhạc cung đình vang lên từ xa xưa, làm cho không gian trở nên trữ tình và lãng mạn. Bên bờ sông, những làng quê nhỏ trải dài, là những điểm nhấn xanh biếc giữa không gian tĩnh lặng. Đây là khoảnh khắc của sự yên bình, giúp dòng sông giữ được vẻ đẹp truyền thống, giữa bối cảnh phồn thịnh của thế kỷ 21.

Sông Hương là một chìa khóa mở cửa trái tim xứ Huế, là hòn ngọc quý giữa làn sóng phồn thịnh của thời đại. Em tin rằng, dòng sông yên bình và dịu dàng này sẽ mãi mãi là nguồn cảm hứng vô tận cho những trái tim yêu thương văn hóa và lịch sử.