Những Quan Điểm Cơ Bản Của Hồ Chí Minh Về Văn Hóa

Quan điểm của Hồ Chí Minh về chức năng của nền văn hóa mới

Hồ Chí Minh nêu rõ: Văn hoá phải làm cho ai cũng có lý tưởng tự chủ, độc lập, tự do. Đồng thời văn hoá phải làm thế nào cho quốc dân có tinh thần vì nước quên mình, vì lợi ích chung mà quên lợi ích riêng.

Câu hỏi. Quan điểm của Hồ Chí Minh về chức năng của nền văn hóa mới?

Trả lời:

Từ di sản tư tưởng Hồ Chí Minh, có thể thấy văn hoá có ba chức năng cơ bản sau:

Một là, bồi dưỡng tư tưởng đúng và tình cảm cao đẹp cho con người.

Hồ Chí Minh nêu rõ: Văn hoá phải làm cho ai cũng có lý tưởng tự chủ, độc lập, tự do. Đồng thời văn hoá phải làm thế nào cho quốc dân có tinh thần vì nước quên mình, vì lợi ích chung mà quên lợi ích riêng. Hồ Chí Minh cũng thường nói phải làm thế nào cho văn hoá đi sâu vào tâm lý quốc dân để xây dựng những tình cảm lớn: yêu, ghét, căm thù, tin tưởng. Như lòng yêu nước tình yêu thương con người, yêu tính trung thực, chân thành, thuỷ chung, ghét những thói hư tật xấu, những sa đoạ biến chất, căm thù những thứ giặc nội xâm... tin ở con người, ở chân lý, ở sự thật, ở đường lối của Đảng, của cách mạng xã hội chủ nghĩa... Từ đó Hồ Chí Minh nêu một luận điểm quan trọng: “Văn hoá phải soi đường cho quốc dân đi”.

Hai là, nâng cao dân trí, mở rộng hiểu biết của con người.

Khi mới giành được độc lập. Hồ Chí Minh đã nói: “Một trong những công việc phải thực hiện cấp tốc trong lúc này, là nâng cao dân trí”¹. Dân trí, theo Hồ Chí Minh là: “Mọi người Việt Nam phải hiểu biết quyền lợi của mình.., phải có kiến thức mới để có thể tham gia vào công cuộc xây dựng nước nhà, và trước hết phải biết đọc, biết viết chữ quốc ngữ'^{^[1]}.

Khi miền Bắc bước vào thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, Hồ Chí Minh viết: “Chúng ta phải biến một nước dốt nát, cực khổ thành một nước văn hoá cao và đời sống tươi vui hạnh phúc”^{^[2]}.

Chính văn hóa giúp con người hiểu họ được hưởng những quyền lợi gì và phải có trách nhiệm gì với dân, với nước và ngay với chính bản thân mình, muốn biết được phải biết đọc, biết viết chữ quốc ngữ. Ngay khi bắt tay vào xây dựng đất nước, Hồ Chí Minh đã đặt chỉ tiêu phải phổ cập trình độ tiểu học cho mọi người dân và đưa nước ta sánh vai với các cường quốc năm châu thông qua việc học của toàn dân.

Ba là, bồi dưỡng những phẩm chất tốt đẹp, những phong cách lành mạnh, tiên tiến, luôn hướng con người vươn tới cái chân, thiện, mỹ để không ngừng hoàn thiện bản thân con người.

Phẩm chất và phong cách của con người được hình thành trong quan hệ đạo đức và lối sống của cá nhân và xã hội, trong thói quen, tập quán, phong tục của cộng đồng và dân tộc. Văn hoá giúp con người nhận biết và phân biệt cái tốt đẹp, lành mạnh với cái xấu xa, hư hỏng, giữa cái tiến bộ với cái lạc hậu cản trở con người và dân tộc tiến lên phía trước. Hồ Chí Minh từng nhấn mạnh: Văn hoá phải sửa đổi được những tham nhũng, lười biếng, phù hoa, xa xỉ, sửa xã hội cũ, xây xã hội mới.

Nếu hiểu văn hoá là tất cả những gì do con người, ở trong con người và liên quan trực tiếp nhất đến con người, thì khi chúng ta bàn đến khái niệm văn hoá, cả bản chất, chức năng và vai trò của văn hoá tức là đã bàn vấn đề con người trong tư tưởng Hồ Chí Minh. Và qua đó cũng thấy rõ rằng, sự nghiệp xây dựng nền văn hoá mới cũng là sự nghiệp xây dựng con người, đó cũng là sự nghiệp của mỗi con người, của toàn dân. Nhưng lực lượng nòng cốt lại là những nhà văn hoá, những người làm công tác văn hoá, giáo dục... mà Hồ Chí Minh gọi là các chiến sĩ trên mặt trận văn hoá “phải biết xung phong”.

Bình luận

Chia sẻ

Bình chọn:

3.7 trên 11 phiếu

Bài tiếp theo

Quan điểm của Hồ Chí Minh về một số lĩnh vực chính của văn hóa
Mục tiêu của văn hoá giáo dục là thực hiện cả ba chức năng của văn hoá bằng giáo dục, có nghĩa là bằng dạy và học. Đó là đào tạo những con người toàn diện vừa có đức vừa có tài, những công dân biết làm và đủ điều kiện làm chủ để xây dựng và bảo vệ đất nước.
Phân tích quan điểm của Hồ Chí Minh về tính chất của nền văn hóa mới
Sự khác nhau giữa nền văn hoá mới Việt Nam với nền văn hoá cũ trước hết ở tính chất cơ bản của nó. Nền văn hoá cũ mang tính chất nô dịch, ngu dân đã được Hồ Chí Minh phân tích, tố cáo, lên án trong nhiều bài viết, nhất là trong Bản án chế độ thực dân Pháp ở Đông Dương.
Khái niệm văn hóa của Hồ Chí Minh
Trong ngôn ngữ của nhân loại, khái niệm văn hóa có nhiều định nghĩa, có nhiều cách hiểu nhất. Hiện có đến vài trăm định nghĩa về văn hóa trong đó có định nghĩa văn hóa của Hồ Chí Minh đưa ra năm 1943.
Các cống hiến của Nhà văn hóa Hồ Chí Minh
Hồ Chí Minh được tổ chức Khoa học - Giáo dục của Liên hợp quốc (UNESCO) công nhận là nhà văn hóa kiệt xuất (éminent homme de culture) là do cống hiến của Người:
Quan điểm của Hồ Chí Minh về một số lĩnh vực chính của văn hóa giáo dục
Sau khi tìm thấy con đường cứu nước. Hồ Chí Minh đã bỏ nhiều công sức phân tích sâu sắc nền giáo dục phong kiến và thực dân, chuẩn bị tư tưởng cho việc xây dựng một nền giáo dục của nước Việt Nam độc lập sau này. Hồ Chí Minh đã phê phán gay gắt nền giáo dục phong kiến (tâm chương, kinh viện, xa rời thực tế, bất bình đẳng, trọng nam khinh nữ...) và nền giáo dục thực dân (ngu dân, đồi bại., xảo trá, nguy hiểm hơn cả sự dốt nát).
Quan điểm của Hồ Chí Minh về các vấn đề chung của văn hóa
Ngay sau thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám Hồ Chí Minh đã đưa ra quan điểm này. Ở đây, Hồ Chí Minh đặt văn hóa ngang hàng với chính trị. kinh tế, xã hội, tạo thành bốn vấn đề chủ yếu của đời sống xã bội và các vấn đề này có quan hệ với nhau rất mật thiết. Cho nên trong công cuộc xây dựng đất nước, cả bốn vấn đề này phải được coi trọng như nhau.
Định nghĩa về văn hóa và quan điểm về xây dựng nền văn hóa mới
Khái niệm "văn hóa" có nội hàm phong phú và ngoại diên rất rộng. Chính vì vậy, đã có đến hàng trăm định nghĩa về văn hóa. Tháng 8 - 1943, khi còn trong nhà tù của Tưởng Giới Thạch, lần đầu tiên Hồ Chí Minh đưa ra một định nghĩa của mình về văn hóa.