Lí thuyết Bài 3 Gia tốc và đồ thị vận tốc - thời gian - Vật lí 10>
Gia tốc Vẽ đồ thị vận tốc – thời gian trong chuyển động thẳng Tính gia tốc và độ dịch chuyển từ đồ thị vận tốc – thời gian
BÀI 3. GIA TỐC VÀ ĐỒ THỊ VẬN TỐC – THỜI GIAN
I. Gia tốc
- Định nghĩa: Gia tốc là độ thay đổi vận tốc trong một đơn vị thời gian
- Biểu thức:
\(\overrightarrow a = \frac{{\Delta \overrightarrow v }}{{\Delta t}}\)
+\(\Delta \overrightarrow v \): độ thay đổi vận tốc (m/s)
+ Δt: thời gian vật chuyển động (s)
- Gia tốc xét như trên là gia tốc trung bình. Nếu khoảng thời gian rất nhỏ thì gia tốc được gọi là gia tốc tức thời
- Nếu trong khoảng thời gian Δt, vật chuyển động thẳng, vận tốc thay đổi từ v1 đến v2 thì giá trị gia tốc là:
\(a = \frac{{{v_2} - {v_1}}}{{\Delta t}}\)
- Gia tốc là một đại lượng vecto => cần xác định cả hướng và độ lớn
- Đơn vị của gia tốc: m/s2
II. Vẽ đồ thị vận tốc – thời gian trong chuyển động thẳng
![](https://img.loigiaihay.com/picture/2023/0214/z4108613279211-defc4c1b335a9bbb852902ee4d60db5c.jpg)
Đồ thị tương ứng với số liệu trong bảng 3.1
![](https://img.loigiaihay.com/picture/2023/0214/z4108613279219-a9390d3839124f5f3980332102eb548e.jpg)
- Độ dốc của đồ thị cho biết độ thay đổi vận tốc của xe hay độ dốc của đồ thị vận tốc – thời gian có giá trị bằng gia tốc của chuyển động
=> Độ dốc càng lớn, gia tốc càng lớn
+ Nếu độ dốc âm và vật đang chuyển động theo chiều được quy ước là dương thì gia tốc của vật mang giá trị âm, vật chuyển động chậm dần
+ Nếu độ dốc dương và vật đang chuyển động theo chiều được quy ước là dương thì gia tốc của vật mang giá trị dương, vật chuyển động nhanh dần.
- Một số ví dụ về đồ thị vận tốc – thời gian của chuyển động thẳng
![](https://img.loigiaihay.com/picture/2023/0214/z4108613279184-0f21b9181d994c06012ae909e2ae06e6.jpg)
1. Tính gia tốc từ đồ thị vận tốc – thời gian
- Sử dụng tam giác với cạnh Δv biểu thị độ thay đổi vận tốc, cạnh Δt biểu thị thời gian
Ví dụ:
![](https://img.loigiaihay.com/picture/2023/0214/z4108613280337-f2469e8d537c23e3ff45d9e52979a34f.jpg)
Trong 5 giây đàu tiên, gia tốc có giá trị không đổi:
\(a = \frac{{\Delta v}}{{\Delta t}} = \frac{{20 - 0}}{5} = 4\)(m/s2)
2. Tính độ dịch chuyển từ đồ thị vận tốc – thời gian
Độ lớn độ dịch chuyển = diện tích dưới đồ thị vận tốc – thời gian
Ví dụ:
+ Chuyển động thẳng với vận tốc không đổi
![](https://img.loigiaihay.com/picture/2023/0214/z4108613279205-0a49d309313997432169b32213897407.jpg)
Độ dịch chuyển bằng tích của vận tốc và thời gian:
Độ dịch chuyển = 20 m/s x 15 s = 300 m
+ Chuyển động thẳng với vận tốc biến đổi đều
![](https://img.loigiaihay.com/picture/2023/0214/z4108613237283-13244048cb1639bba0632e85ece43bc8.jpg)
Độ dịch chuyển là diện tích của tam giác được tô màu:
![](https://img.loigiaihay.com/picture/2023/0330/33.png)
![](/themes/images/iconComment.png)
![](/themes/images/facebook-share.png)
Các bài khác cùng chuyên mục