Lí thuyết Bài 3 Gia tốc và đồ thị vận tốc - thời gian - Vật lí 10>
Gia tốc Vẽ đồ thị vận tốc – thời gian trong chuyển động thẳng Tính gia tốc và độ dịch chuyển từ đồ thị vận tốc – thời gian
Tổng hợp đề thi học kì 1 lớp 10 tất cả các môn - Cánh diều
Toán - Văn - Anh - Lí - Hóa - Sinh - Sử - Địa...
BÀI 3. GIA TỐC VÀ ĐỒ THỊ VẬN TỐC – THỜI GIAN
I. Gia tốc
- Định nghĩa: Gia tốc là độ thay đổi vận tốc trong một đơn vị thời gian
- Biểu thức:
\(\overrightarrow a = \frac{{\Delta \overrightarrow v }}{{\Delta t}}\)
+\(\Delta \overrightarrow v \): độ thay đổi vận tốc (m/s)
+ Δt: thời gian vật chuyển động (s)
- Gia tốc xét như trên là gia tốc trung bình. Nếu khoảng thời gian rất nhỏ thì gia tốc được gọi là gia tốc tức thời
- Nếu trong khoảng thời gian Δt, vật chuyển động thẳng, vận tốc thay đổi từ v1 đến v2 thì giá trị gia tốc là:
\(a = \frac{{{v_2} - {v_1}}}{{\Delta t}}\)
- Gia tốc là một đại lượng vecto => cần xác định cả hướng và độ lớn
- Đơn vị của gia tốc: m/s2
II. Vẽ đồ thị vận tốc – thời gian trong chuyển động thẳng
Đồ thị tương ứng với số liệu trong bảng 3.1
- Độ dốc của đồ thị cho biết độ thay đổi vận tốc của xe hay độ dốc của đồ thị vận tốc – thời gian có giá trị bằng gia tốc của chuyển động
=> Độ dốc càng lớn, gia tốc càng lớn
+ Nếu độ dốc âm và vật đang chuyển động theo chiều được quy ước là dương thì gia tốc của vật mang giá trị âm, vật chuyển động chậm dần
+ Nếu độ dốc dương và vật đang chuyển động theo chiều được quy ước là dương thì gia tốc của vật mang giá trị dương, vật chuyển động nhanh dần.
- Một số ví dụ về đồ thị vận tốc – thời gian của chuyển động thẳng
1. Tính gia tốc từ đồ thị vận tốc – thời gian
- Sử dụng tam giác với cạnh Δv biểu thị độ thay đổi vận tốc, cạnh Δt biểu thị thời gian
Ví dụ:
Trong 5 giây đàu tiên, gia tốc có giá trị không đổi:
\(a = \frac{{\Delta v}}{{\Delta t}} = \frac{{20 - 0}}{5} = 4\)(m/s2)
2. Tính độ dịch chuyển từ đồ thị vận tốc – thời gian
Độ lớn độ dịch chuyển = diện tích dưới đồ thị vận tốc – thời gian
Ví dụ:
+ Chuyển động thẳng với vận tốc không đổi
Độ dịch chuyển bằng tích của vận tốc và thời gian:
Độ dịch chuyển = 20 m/s x 15 s = 300 m
+ Chuyển động thẳng với vận tốc biến đổi đều
Độ dịch chuyển là diện tích của tam giác được tô màu:
Các bài khác cùng chuyên mục