Đề bài

Những địa danh lịch sử và không khí chiến đấu, chiến thắng đã được tái hiện thế nào qua những vần thơ lục bát này?

Phương pháp giải

Đọc kĩ khổ thơ và trả lời câu hỏi

Lời giải của GV Loigiaihay.com

Cách 1

- Địa danh lịch sử: 

+ Phủ Thông, đèo Giàng: nơi đã diễn ra các trận hồi đầu cuộc kháng chiến chống pháp

+ Sông Lô - phố Ràng: nơi đánh tàu chiếm Pháp trong chiến dịch Việt Bắc và trận đánh đồn phố Ràng. 

+ Cao - Lạng : Cao Bằng và Lạng Sơn, năm 1950 ta mở chiến dịch giải phóng biên giới Việt- Trung.

→ Những chiến công tiêu biểu góp phần quan trọng, mang tính quyết định thắng lợi của cuộc kháng chiến.

- Không khí chiến đấu:

+ “điệp điệp trùng trùng” : những đoàn quân nối tiếp nhau tạo thành những đợt sóng trào kéo dài vô tận

+ “Dân công đỏ đuốc từng đoàn/ Bước chân nát đá, muôn tàn lửa bay”

→ Hình ảnh dân quân với những ngọn đuốc sáng bừng, soi đường, tiếp lương, tải đạn với đầy đủ già trẻ trai gái… Họ bước đi hiên ngang không sợ hãi, không chùn bước. 

+ “Đèn pha bật sáng như ngày mai lên”: hình ảnh của đoàn ô tô quân sự, xe kéo pháo, chở súng đạn, thuốc men lương thực rùng rùng ra trận. 

- Chiến thắng:

+ Liệt kê các địa danh: Hoà Bình, Tây Bắc, Ðiện Biên ,.. kết hợp từ “trăm miền”

→ Không gian rộng lớn của chiến thắng từ miền núi đến đồng bằng, từ bắc tới nam

Cách 2

- Những địa danh lịch sử và không khí chiến đấu, chiến thắng đã được tái hiện một cách cụ thể, sinh động qua các biện pháp tu từ đặc sắc.

+ Câu hỏi tu từ, nhấn mạnh nỗi nhớ thường trực, sâu sắc gắn với địa danh Việt Bắc

+ Biện pháp liệt kê : Tên một loạt địa danh ở Việt Bắc, nhấn mạnh nỗi nhớ, tăng sức biểu cảm cho đoạn văn.

+ Các động từ mạnh : rầm rập, rung , bật thể hiện sức mạnh vô địch của đoàn quân, tạo không khí chiến trận.

+ Từ láy : điệp điệp, trùng trùng tạo khí thế mạnh mẽ không thể ngăn cản của đoàn quân.

+ Phép điệp từ : “nhớ” nhấn mạnh nỗi nhớ, cảm xúc của người ra đi vẫn luôn hướng về những năm tháng vất vả, gian lao ở quá khứ. Điệp từ “vui” thể hiện niềm vui to lớn, không khí chiến thắng vang rộn toàn dân, cả đất nước hân hoan hạnh phúc trước chiến thắng của dân tộc.

Cách 3

*Địa danh lịch sử

- Phủ thông, đèo Giàng là những nơi diễn ra các trận hồi đầu cuộc kháng chiến chống Pháp

- Sông Lô – phố Ràng: nơi đánh tàu chiến Pháp trong chiến dịch Việt Bắc và trận đánh phố Ràng

- Cao – Lang: Cao Bằng và Lạng Sơn, năm 1950 ta mở chiến dịch giải phóng biên giới Việt – Trung 

→ Những chiến công tiêu biểu góp phần quan trọng, mang tính quyết định thắng lợi của cuộc kháng chiến

*Không khí chiến đấu

- “điệp điệp trùng trùng” chỉ hình ảnh những đoàn quân nối tiếp nhau tạo thành những đợt sóng trào kéo dài vô tận

- “dân công đỏ đuốc từng đoàn/ Bước chân nát đó, muôn tàn lửa bay” là hình ảnh dân quân với những ngọn đuốc sáng bừng, soi đườn, tiếp lương, tải đạn với đầy đủ già trẻ trai gái… Họ bước đi hiên ngang không sợ hãi, không chùn bước.

- “đèn pha bật sáng như ngày mai lên” là hình ảnh của đoàn ô tô quân sự, xe kéo pháo, chở súng đạn, thuốc men lương thực rùng rùng ra trận.

*Cảnh chiến thắng: Các địa danh: Hòa Bình, Tây Bắc, Điện Biên… kết hơp từ “trăm miền” gợi ra không gian rộng lớn của chiến thắng từ miền núi đến đồng bằng, từ bắc tới nam.

Các bài tập cùng chuyên đề

Bài 1 :

Con đường thơ của Tố Hữu được đánh dấu bằng 5 tập thơ chính. Sắp xếp nào sau đây đúng theo trình tự thời gian sáng tác của tập thơ đó?

  • A.

    Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận, Gió lộng, Máu và hoa.

  • B.

    Việt Bắc, Từ ấy, Ra trận, Gió lộng, Máu và hoa.

  • C.

    Ra trận, Từ ấy, Việt Bắc, Gió lộng, Máu và hoa.

  • D.

    Từ ấy, Việt Bắc, Gió lộng, Ra trận, Máu và hoa.

Xem lời giải >>
Bài 2 :

Đáp án nào sau đây không phải nội dung thơ của Tố Hữu?

  • A.

    Tính triết lý, suy tưởng.

  • B.

    Trữ tình chính trị.

  • C.

    Khuynh hướng sử thi.

  • D.

    Giọng thơ đậm chất tâm tình tự nhiên, đằm thắm, chân thành

Xem lời giải >>
Bài 3 :

Nhận xét nào sau đây phù hợp với nội dung tập thơ Từ ấy của Tố Hữu?

  • A.

    Đánh dấu chặng đường hoạt động sôi nổi của Tố Hữu

  • B.

    Đánh dấu chặng đường đầu 10 năm thơ của Tố Hữu

  • C.

    Bộc lộ niềm tự hào của con người làm chủ đất nước, thể hiện niềm tin vào tương lai

  • D.

    Là khúc anh hùng ca về Miền Nam trong kháng chiến

Xem lời giải >>
Bài 4 :

Tố Hữu xuất thân trong một gia đình như thế nào?

  • A.

    Gia đình nông dân

  • B.

    Gia đình sĩ phu yêu nước

  • C.

    Gia đình công chức

  • D.

    Gia đình Nho học

Xem lời giải >>
Bài 5 :

Đáp án nào không phải phong cách nghệ thuật thơ Tố Hữu?

  • A.

    Sử dụng thể thơ dân tộc

  • B.

    Sử dụng cách nói của dân gian

  • C.

    Kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất trữ tình và trào phúng

  • D.

    Thơ phát huy được tính nhạc của Tiếng Việt ta

Xem lời giải >>
Bài 6 :

Bốn câu thơ sau là lời của ai?

“-Mình về mình có nhớ ta

Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng.

Mình về mình có nhớ không

Nhìn cây nhớ núi, nhìn sông nhớ nguồn?”

  • A.

    Lời hỏi của người ra đi

  • B.

    Lời hỏi của người ở lại

  • C.

    Vừa là lời của người ra đi, vừa là lời của người ở lại

  • D.

    Tất cả đều đúng

Xem lời giải >>
Bài 7 :

Bài thơ Việt Bắc được ra đời trong hoàn cảnh nào?

  • A.

    Sau khi hiệp định Giơ-ne-vơ được kí kết, Trung ương Đảng và Chính phủ rời chiến khu Việt Bắc về lại thủ đô. Nhân sự kiện có tính chất lịch sử ấy, Tố Hữu sáng tác bài thơ Việt Bắc để ghi lại không khí bịn rịn, nhớ thương của kẻ ở, người đi.

  • B.

    Sau khi hiệp định Pa-ri được kí kết, Trung ương Đảng và chính phủ rời chiến khu Việt Bắc về lại thủ đô. Nhân sự kiện có tính chất lích sử ấy, Tố Hữu đã sáng tác bài thơ Việt Bắc để ghi lại không khí bịn rịn, nhớ thương của kẻ ở, người đi.

  • C.

    Trong những năm tháng chiến đấu ở Việt Bắc năm 1954.

  • D.

    Khi tác giả Tố Hữu rời Việt chuyển sang đơn vị khác công tác mới

Xem lời giải >>
Bài 8 :

Vị trí của đoạn trích trong bài thơ Việt Bắc là:

  • A.

    Nằm trong phần đầu của tác phẩm ( kỉ niệm về cách mạng và kháng chiến)

  • B.

    Nằm trong phần đầu của tác phẩm ( gợi viễn cảnh tươi sáng của đất nước và ngợi ca công ơn của Đảng và Bác Hồ đối với dân tộc)

  • C.

    Nằm trong giữa tác phẩm (kỉ niệm về cách mạng và kháng chiến)

  • D.

    Nằm trong  phần cuối tác phẩm (kỉ niệm về cách mạng và kháng chiến)

Xem lời giải >>
Bài 9 :

Giá trị nội dung của bài thơ Việt Bắc là:

  • A.

    Cảm nghĩ mới mẻ của tác giả về đất nước qua những vẻ đẹp được phát hiện ở chiều sâu trên nhiều bình diện: lịch sử, địa lý, văn hóa

  • B.

    Cảm hứng lãng mạn và bi tráng về ngưới lính ở Việt Bắc

  • C.

    Là khúc ân tình thủy chung của những người cách mạng, của cả dân tộc qua tiếng lòng của tác giả

  • D.

    Tất cả các đáp án trên

Xem lời giải >>
Bài 10 :

Bài thơ Việt Bắc được viết theo thể thơ nào?

  • A.

    Thất ngôn

  • B.

    Lục bát

  • C.

    Thất ngôn bát cú

  • D.

    Song thất lục bát

Xem lời giải >>
Bài 11 :

Bài thơ Việt Bắc sử dụng lối đối đáp giao duyên của:

  • A.

    Đồng dao

  • B.

    Câu đối

  • C.

  • D.

    Ca dao dân ca

Xem lời giải >>
Bài 12 :

Việt Bắc sử dụng cặp đại từ xưng hô nào?

  • A.

    Ta – ta

  • B.

    Mình – ta

  • C.

    Anh – em

  • D.

    Mình – mình

Xem lời giải >>
Bài 13 :

Tích vào đáp án không phải là giá trị nghệ thuật của bài thơ Việt Bắc:

  • A.

    Ngôn từ mộc mạc, giàu hình ảnh, giàu sức gợi

  • B.

    Các biện pháp tu từ so sánh, ẩn dụ, hoán dụ đậm đà tính dân tộc

  • C.

    Tố Hữu phát huy cao độ tính nhạc phong phú của Tiếng Việt

  • D.

    Hình ảnh thơ chân thực, sinh động, gần gũi với sinh hoạt cũng như tâm hồn người miền núi

Xem lời giải >>
Bài 14 :

Địa danh nào sau đây là quê hương của Tố Hữu?

  • A.

    Hậu Giang

  • B.

    Huế

  • C.

    Hà Nội

  • D.

    Hải Dương 

Xem lời giải >>
Bài 15 :

Thơ ca Tố Hữu có sự thống nhất với?

  • A.

    Cuộc sống

  • B.

    Thiên nhiên

  • C.

    Tình yêu

  • D.

    Cách mạng

Xem lời giải >>
Bài 16 :

Đâu là nhận xét đúng nhất về thơ Tố Hữu?

  • A.

    Ông là gương mặt tiêu biểu của trường phái thơ siêu thực

  • B.

    Ông là con chim đầu đàn của phong trào thơ mới

  • C.

    Ông được coi là lá cờ đầu của thơ ca cách mạng và kháng chiến.

  • D.

    Ông là nhà thơ xuất sắc nhất của thơ ca hiện đại

Xem lời giải >>
Bài 17 :

Bài thơ nào sau đây không phải là của nhà thơ Tố Hữu?

  • A.

    Việt Bắc

  • B.

    Đêm nay Bác không ngủ

  • C.

    Sáng tháng năm

  • D.

    Mẹ Suốt

Xem lời giải >>
Bài 18 :

Tố Hữu nhận giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật năm bao nhiêu?

  • A.

    1995

  • B.

    1996

  • C.

    1997

  • D.

    1998

Xem lời giải >>
Bài 19 :

Đâu là nhận định đúng về phong cách sáng tác của Tố Hữu?

  • A.

    Thơ ông là những dòng chảy tâm tình, dạt dào, bao la, rạo rực.

  • B.

    Thơ ông hào sảng tràn ngập khí thế của tuổi trẻ đầy nhiệt huyết

  • C.

    Thơ ông mang tính chất trữ tình chính trị có cảm hứng lãng mạn ngọt ngào.

  • D.

    Thơ ông mang nặng nỗi niềm xưa, nỗi niềm hoài cổ, hoài vọng.

Xem lời giải >>
Bài 20 :

“Mình”, “ta” trong bốn dòng thơ đầu là những ai?

Xem lời giải >>
Bài 21 :

Người ở lại đang gợi nhắc những kỉ niệm nào?

Xem lời giải >>
Bài 22 :

Những kỷ niệm nào đã sống lại theo nỗi nhớ của nhân vật trữ tình?

Xem lời giải >>
Bài 23 :

Hãy tưởng tượng bức tranh thiên nhiên và con người trong đoạn thơ này.

Xem lời giải >>
Bài 24 :

Người ở lại muốn gửi tâm tư gì với người về?

Xem lời giải >>
Bài 25 :

Người về đã đáp lại những suy nghĩ của người ở lại thế nào?

Xem lời giải >>
Bài 26 :

Dựa vào hình thức trình bày của văn bản và sự xuất hiện luân phiên các từ xưng hô “mình”, “ta”, hãy xác định kết cấu của tác phẩm. Kết cấu đó gợi cho liên tưởng đến thể loại nào của văn học dân gian?

Xem lời giải >>
Bài 27 :

“Mình”, “ta” trong bài thơ này là những ai? Dựa vào yếu tố nào trong văn bản và hoàn cảnh sáng tác của bài thơ để xác định điều đó?

Xem lời giải >>
Bài 28 :

Tâm trạng bao trùm của cả “mình” và “ta” trong đoạn trích là gì? Từ tâm trạng ấy, những kỉ niệm nào đã ùa về? ( Ví dụ: kỉ niệm về thiên nhiên Việt Bắc,…)

Xem lời giải >>
Bài 29 :

Hình tượng thiên nhiên, con người và cuộc sống kháng chiến ở Việt Bắc được nhà thơ khắc họa qua những từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ nào? Hãy giải thích sự độc đáo hoặc nét đặc sắc của một trong các yếu tố nghệ thuật đó.

Xem lời giải >>
Bài 30 :

Việt Bắc là một bài thơ hiện đại nhưng lại thấm đẫm chất dân gian. Hãy chỉ ra các biểu hiện của tính dân gian, tính hiện đại trong đoạn trích.

Xem lời giải >>