Phương pháp giải:

đánh giá, phân tích

Lời giải chi tiết:

Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, do là nước bại trận, Nhật hoàn toàn dựa vào Mĩ về mặt chính trị và quân sự.

+ Nhật Bản chủ trương liên kết chặt chẽ với Mĩ, Nhật kí kết Hiệp ước hòa bình Xan Phranxixcô (9 – 1951) và kết thúc chế độ chiếm đóng của quân đội Đồng minh vào năm 1952.

+ Ngày 8 – 9 – 1951, kí kết Hiệp ước an ninh Mĩ – Nhật, đặt nền tản cho quan hệ hai nước. Với hiệp ước này, Nhật trở thành căn cứ chiến lược của Mĩ ở châu Á – Thái Bình Dương, chống các nước chủ nghĩa xã hội và phong trào giải phóng dân tộc.

Từ năm 1952 đến năm 1973 : Nhật liên minh chặt chẽ với Mĩ. Năm 1956, bình thường hóa quan hệ với Liên Xô và cũng trong năm này là thành viên của Liên hợp quốc.

Chính phủ Nhật đứng về phía Mĩ trong cuộc chiến tranh Việt Nam.

Từ nửa sau những năm 70: với sức mạnh kinh tế – tài chính ngày càng lớn, Nhật Bản cố gắng đưa ra chính sách đối ngoại riêng của mình. Sự ra đời của “Học thuyết Phucưđa” được coi như là sự “trở về” châu Á của Nhật, trong khi vẫn coi trọng quan hệ Nhật – Mĩ, Nhật – Tây Âu. “Học thuyết Kaiphu” được đưa ra năm 1991 là sự phát triển của “Học thuyết Phucưđa” trong thời đại mới. Nội dung chính của học thuyết Phucưđa là củng cố mối quan hệ với các nước Đông Nam Á trong các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội và là bạn hàng bình đẳng với các nước ASEAN.

Chọn đáp án: D

Phương pháp giải:

so sánh.

Lời giải chi tiết:

Sau chiến tranh thế giới thứ hai, Mĩ, Tây Âu và Nhật Bản trở thành ba trung tâm kinh tế - tài chính của thế giới. Mỗi quốc gia, khu vực có những nguyên nhân phát triển khác nhau, tuy nhiên nguyên nhân chung nhất là áp dụng thành tựu khoa học – kĩ thuật vào sản xuất.

Chọn đáp án: A

Phương pháp giải:

(Sgk trang 55), loại trừ

Lời giải chi tiết:

Nguyên nhân dẫn đến sự phát triển “thần ki” của Nhật Bản bao gồm:

  Con người là vốn quý nhất, là nhân tố quyết định hàng đầu.

- Vai trò lãnh đạo, quản lý của nhà nước Nhật.

- Chế độ làm việc suốt đời, chế độ lương theo thâm niên và chủ nghĩa nghiệp đoàn xí nghiệp là “ba kho báu thiêng liêng” làm cho các công ty Nhật có sức mạnh và tính cạnh tranh cao.

-Các công ty Nhật năng động, có tầm nhìn xa, quản lý tốt và cạnh tranh cao /

- Áp dụng thành công những thành tựu khoa học kỹ thuật hiện đại để nâng cao năng suất, chất lượng, hạ giá thành sản phẩm.

-Chi phí quốc phòng thấp nên có điều kiện tập trung đầu tư vốn cho kinh tế.

-Tận dụng tốt yếu tố bên ngoài để phát triển (viện trợ Mỹ, chiến tranh Triều Tiên, Việt Nam…)

Chọn đáp án: A

Phương pháp giải:

Sgk trang 8, 

Lời giải chi tiết:

Ngày 8-9-1951, Hiệp ước an ninh Mĩ – Nhật được kí kết, đặt nền tảng mới cho quan hệ giữa hai nước. Theo đó, Nhật Bản chấp nhận đứng dưới chiếc ô bảo hộ hạt nhân của Mĩ, để cho Mĩ đóng quân và xây dựng căn cứ quân sự trên lãnh thổ Nhật Bản.

Cho đến giai đoạn 1991-2000, hai nước tuyên bố khẳng định lại việc kéo dài vĩnh viễn Hiệp ước an ninh Mĩ – Nhật.

Chọn đáp án: A.

Phương pháp giải:

so sánh. 

Lời giải chi tiết:

Sự khác nhau cơ bản trong nguyên nhân dẫn đến sự phát triển kinh tế giữa Tây Âu và Nhật Bản là chi phí quốc phòng thấp. Do Nhật Bản đứng dưới "chiếc ô" bảo hộ của Mĩ nên hầu như Nhật Bản không mất chi phí cho lĩnh vực quốc phòng. => Nhật Bản có thể sử dụng số tiền đó cho phát triển kinh tế.

Chọn đáp án: B

Phương pháp giải:

so sánh.

Lời giải chi tiết:

- Đáp án A: Bốn con rồng kinh tế của châu Á bao gồm: Hàn Quốc, Hồng Kông, Đài Loan, Singapo.

Các nước này đều đẩy mạnh các cải cách dân chủ, mở cửa hội nhập quốc tế để thu hút vốn đầu tư nước ngoài, áp dụng những thành tựu khoa học – kĩ thuật, học hỏi kinh nghiệm quản lí, đào tạo nhân lực,…Các chính sách kinh tế của Nhật Bản cũng cải cách mở cửa và tăng cường quan hệ với nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó chú trọng là Mĩ, Đông Nam Á và Tây Âu.

- Đáp án B: Nhật có tham gia G7 và G8 nhưng 4 con rồng kinh tế châu Á lại không

- Đáp án C: chỉ có Nhât Bản là không chi nhiều tiền chi quốc phòng và an ninh.

- Đáp án D: Singapro tham gia liên minh quốc tế chống IS.

Chọn đáp án: A

Phương pháp giải:

so sánh.

Lời giải chi tiết:

Sau chiến tranh thế giới thứ hai, Nhật Bản và các nước Tây Âu đều chịu thiệt hại năng nề và đều nhận được viện trợ từ Mĩ. Đối với Tây Âu, Mĩ viện trợ cho các nước này theo kế hoach Macsan. Đối với Nhật Bản là thực hiện các cải cách về hiến pháp, các cải cách dân chủ về lao động.

Ở giai đoan đầu Nhật Bản và Tây Âu đều liên minh chặt chẽ với Mĩ. Tuy nhiên, đến giai đoạn sau nhất là từ năm 1991 đến năm 2000, chính sách đối với Mĩ của Nhật Bản và Tây Âu lại khác nhau:

- Nhật Bản vẫn tiếp tục liên minh chặt chẽ với Mĩ (Sgk trang 57). Tháng 4 – 1996, Mĩ và Nhật Bản ra tuyên bố khẳng định lại việc kéo dài vĩnh viễn Hiệp ước an ninh Mĩ – Nhật.

- Tây Âu: (Sgk trang 50) Anh vẫn liên minh chặt chẽ với Mĩ, Pháp và Đức đã trở thành những đối trọng của Mĩ trong nhiều vấn đề quốc tế quan trọng .

Chọn đáp án: B

Phương pháp giải:

so sánh.

Lời giải chi tiết:

Chinh sách đối ngoại của Nhật Bản và Tây Âu trong những năm đầu sau Chiến tranh thế giới thứ hai là liên minh chặt chẽ với Mĩ:

- Tây Âu: (sgk 12 trang 47): các nước Tây Âu liên minh chặt chẽ với Mĩ, đồng thời nhiều nước như Anh, Pháp, Italia, Bồ Đào Nha,..tham gia NATO.

- Nhật Bản: (Sgk 12 trang 53): Ngày 8-9-1951, Hiệp ước an ninh Mĩ – Nhật được kí kết đặt nền tảng mới cho quan hệ giữa hai nước. Theo đó, Nhật Bản chấp nhận đứng dưới “chiếc ô” bảo hộ hạt nhân của Mĩ, để cho Mĩ đóng quan và xây dựng căn cứ quân sự trên lãnh thổ Nhật Bản.

Tuy nhiên, ở những giai đoạn sau đó, trong khi Nhật Bản vẫn tiếp tục liên minh chặt chẽ với Mĩ thì các nước Tây Âu lại có xu hướng muốn thoát dần ra khỏi sự ảnh hưởng của Mĩ, đa phương hóa quan hệ đối ngoại. Bằng chứng là nhiều nước Tây Âu như:

+ Pháp phản đối việc trang bị vũ khí hạt nhân cho Công hòa Liên bang Đức, chú ý phát triển quan hệ với Liên Xô và các nước Xã hội chủ nghĩa khác.

+ Năm 1966, Pháp rút khỏi NATO.

+ Pháp và Đức trở thành đối trọng của Mĩ trong nhiều vấn đề quốc tế.

Chọn đáp án: B

Phương pháp giải:

phân tích, đánh giá.

Lời giải chi tiết:

Quy luật phát triển của chủ nghĩa tư bản không ổn định mà găn liền với các cuộc khủng hoảng, suy thoái.

Tiêu biểu là trước năm 1973, các nước này đều đạt trình độ phát triển nhanh về kinh tế và là ba trung tâm kinh tế - tài chính của thế giới.

Tuy nhiên, khi khủng hoảng kinh tế năm 1973 xảy đến, kinh tế các nước này đều chị ảnh hưởng mạnh mẽ và có suy thoái nhất định. Nhất là Mĩ sự phát triển kinh tế luôn gắn liền luôn gắn liền với các cuộc khủng hoảng ngắn.

Chọn đáp án: D

Phương pháp giải:

so sánh.

Lời giải chi tiết:

Những nguyên nhân riêng để Mĩ, Tây Âu, Nhật Bản phát triển nhanh chóng bao gồm:

- Mĩ ít bi tổn thất trong chiến tranh thế giới thứ hai.

- Tây Âu hợp tác có hiệu quả trong khuôn khổ EC.

- Nhật Bản chi phí quân sư thấp (không vượt quá 10% GDP).

Chọn đáp án: C

Phương pháp giải:

so sánh.

Lời giải chi tiết:

Sau chiến tranh thế giới thứ hai, Nhật Bản và các nước Tây Âu đều chịu thiệt hại năng nề và đều nhận được viện trợ từ Mĩ. Đối với Tây Âu, Mĩ viện trợ cho các nước này theo kế hoach Macsan. Đối với Nhật Bản là thực hiện các cải cách về hiến pháp, các cải cách dân chủ về lao động.

Ở giai đoan đầu Nhật Bản và Tây Âu đều liên minh chặt chẽ với Mĩ. Tuy nhiên, đến giai đoạn sau nhất là từ năm 1991 đến năm 2000, chính sách đối với Mĩ của Nhật Bản và Tây Âu lại khác nhau:

- Nhật Bản vẫn tiếp tục liên minh chặt chẽ với Mĩ (Sgk trang 57). Tháng 4 – 1996, Mĩ và Nhật Bản ra tuyên bố khẳng định lại việc kéo dài vĩnh viễn Hiệp ước an ninh Mĩ – Nhật.

- Tây Âu: (Sgk trang 50) Anh vẫn liên minh chặt chẽ với Mĩ, Pháp và Đức đã trở thành những đối trọng của Mĩ trong nhiều vấn đề quốc tế quan trọng.

=> Như vậy, điểm khác nhau trong chính sách đối ngoại của Nhật Bản đối với Tây Âu là: Nhật Bản chủ trương liên minh chặt chẽ với Mĩ còn nhiều nước Tây Âu tìm cách thoát khỏi ảnh hưởng của Mĩ.

Chọn đáp án: D

Phương pháp giải:

phân tích, đánh giá.

Lời giải chi tiết:

Cuộc khủng hoảng năng lược năm 1973 là yếu tố tác động mạnh mẽ nhất đến kinh tế của các nước trên thế giới vào đầu thập niên 70 của thế kỉ XX.

- Đối với Mĩ: do tác động bởi cuộc khủng hoảng, kinh tế Mĩ  lâm vào tình trạng khủng hoảng và suy thoái kéo dài đến năm 1982.

- Đối với Tây Âu: nhiều nước tư bản Tây Âu lâm vào tình trạng suy thoái, khủng hoảng, phát triển không ổn định, kéo dài tới đầu thập kỉ 90.

- Đối với Nhật Bản: kinh tế Nhật Bản thường xen kẽ với những giai đoạn suy thoái ngắn.

Chọn đáp án: A

Phương pháp giải:

so sánh, phân tích.

Lời giải chi tiết:

Chinh sách đối ngoại của Nhật Bản và Tây Âu trong những năm đầu sau Chiến tranh thế giới thứ hai là liên minh chặt chẽ với Mĩ:

- Tây Âu: (sgk 12 trang 47): các nước Tây Âu liên minh chặt chẽ với Mĩ, đồng thời nhiều nước như Anh, Pháp, Italia, Bồ Đào Nha,..tham gia NATO.

- Nhật Bản: (Sgk 12 trang 53): Ngày 8-9-1951, Hiệp ước an ninh Mĩ – Nhật được kí kết đặt nền tảng mới cho quan hệ giữa hai nước. Theo đó, Nhật Bản chấp nhận đứng dưới “chiếc ô” bảo hộ hạt nhân của Mĩ, để cho Mĩ đóng quan và xây dựng căn cứ quân sự trên lãnh thổ Nhật Bản.

Tuy nhiên, ở những giai đoạn sau đó, trong khi Nhật Bản vẫn tiếp tục liên minh chặt chẽ với Mĩ thì các nước Tây Âu lại có xu hướng muốn thoát dần ra khỏi sự ảnh hưởng của Mĩ, đa phương hóa quan hệ đối ngoại. Bằng chứng là nhiều nước Tây Âu như:

+ Pháp phản đối việc trang bị vũ khí hạt nhân cho Công hòa Liên bang Đức, chú ý phát triển quan hệ với Liên Xô và các nước Xã hội chủ nghĩa khác.

+ Năm 1966, Pháp rút khỏi NATO.

+ Pháp và Đức trở thành đối trọng của Mĩ trong nhiều vấn đề quốc tế.

Chọn đáp án: B

Phương pháp giải:

phân tích, đánh giá.

Lời giải chi tiết:

Ngày 8-9-1951, Hiệp ước an ninh Mĩ – Nhật được kí kết, đặt nền tảng mới cho quan hệ giữa hai nướC. Theo đó, Nhật Bản chấp nhận đứng dưới chiếc ô bảo hộ hạt nhân của Mĩ, để cho Mĩ đóng quân và xây dựng căn cứ quân sự trên lãnh thổ Nhật Bản.

Cho đến giai đoạn 1991-2000, hai nước tuyên bố khẳng định lại việc kéo dài vĩnh viễn Hiệp ước an ninh Mĩ – Nhật. Qua các giai đoạn phát triển, Nhật Bản vẫn luôn liên minh chặt chẽ với Mĩ. Bên cạnh đó cũng coi trọng mở rộng quan hệ với các nước Đông Nam Á và ASEAN.

Chọn đáp án: A.

Phương pháp giải:

so sánh.

Lời giải chi tiết:

Đối với các nước phát triển, trong quá trình phát triển kinh tế luôn chú trọng tận dụng và khai thác những thành tựu khoa học – kĩ thuật. Nhật Bản trong giại đoạn phát triển “thần kì” (1960 – 1973) cũng vậy. Nhật Bản luôn tim cách đẩy nhanh sự phát triển bằng cách mua bằng phát minh sáng chế. Tính đến năm 1968, Nhật Bản đã mua bằng sáng chế phát minh của nước ngòa trị giá tới 6 tỉ USD.

Chọn đáp án: B

Phương pháp giải:

liên hệ.

Lời giải chi tiết:

Đối với Nhật Bản sau Chiến tranh thế giới thứ hai (1939 – 1945), nhân tố quan trọng nhất đưa đẻn sự phát triển kinh tế của nước này là nhân tố con người. Đối với Nhật Bản, con người được coi là vốn quý nhất, là nhân tố quyết định hàng đầu => Việt Nam cần rút ra bài học này từ Nhật Bản, chú trọng đầu tư cho con người vì đầu tư cho con người là đầu tư có lãi nhất. Nguồn nhân lực có chất lượng là nhân tố tối quan trọng thúc đẩy đất nước phát triển về mọi mặt, đặc biệt là về kinh tế.

Chọn đáp án: D

Phương pháp giải:

Liên hệ.

Lời giải chi tiết:

- Một trong những nguyên nhân đưa đến sự phát triển thần kì cúa Nhật Bản là:

+ Nhật Bản đầu tư có hiệu quả cho giáo dục, coi trọng giáo dục và xem con người là nhân tố quan trọng nhất để phát triển.

+ Nhật Bản cũng như Mỹ và các nước Tây Âu đều đầu tư cho khoa học – kĩ thuật để nâng cao năng xuất, hạ giá thành sản phẩm và điều chính hợp lí cơ cấu sản xuất.

Đối với công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa hiện nay, Việt Nam cần đầu tư có hiệu quả hơn nữa cho giáo dục, chú trọng phát triển khoa học – kĩ thuật.

Chọn: A

Phương pháp giải:

 Phân tích, liên hệ.

Lời giải chi tiết:

Chinh sách ngoại giao của Nhật Bản hiện nay luôn tôn trọng nguyên tắc hòa bình qua các diễn đàn quốc tế, giải quyết các tranh chấp thông qua luật pháp quốc tế.

=> Đây là bài học kinh nghiệm cho Việt Nam để giải quyết các vấn đề đối ngoại hiện nay.

Chọn: B

Phương pháp giải:

Phân tích, liên hệ.

Lời giải chi tiết:

Hiện nay, Nhật đã trở thành siêu cường về kinh tế, cường quốc kinh tế thứ hai trên toàn thế giới, một trong ba trung tâm kinh tế tài chính thế giới. Nhật là người khổng lồ về kinh tế nhưng là chú lùn về chính trị.

=> Nhật đang cố gắng vươn lên thành một cường quốc chính trị để tương xứng với vị thế siêu cường về kinh tế.

Chọn: B