Chủ đề 3. Bảo vệ chủ quyền, các quyền và lợi ích hợp pháp của Việt Nam ở Biển Đông SGK lịch sử và địa lí 9 Chân trời sáng tạo

? mục 1

Hãy trình bày những chứng cứ lịch sử, pháp lí về chủ quyền biển, đảo Việt Nam.

Dựa vào các tư liệu từ 3.1 đến 3.9 và thông tin trong bài, hãy chứng minh Nhà nước Việt Nam là nhà nước đầu tiên trong lịch sử đã chiếm hữu và có quá trình xác lập, thực thi chủ quyền liên tục đối với quần đảo Hoàng Sa, quần đảo Trường Sa.

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ phần 1. Chứng cứ lịch sử và pháp lí của Việt Nam về chủ quyền Biển Đông (SGK trang 240)

- Chỉ ra những chứng cứ lịch sử, pháp lí về chủ quyền biển, đảo Việt Nam

Lời giải chi tiết:

Chứng cứ lịch sử:

Biểu đồ Hồng Đức (1490): Thể hiện chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.

Bản đồ Đại Nam thống nhất toàn đồ (1838): Ghi chép Hoàng Sa và Trường Sa là lãnh thổ của Việt Nam.

Nhiều văn bản pháp luật, sắc lệnh của các triều đại Việt Nam: Khẳng định chủ quyền đối với Hoàng Sa và Trường Sa.

Chứng cứ pháp lý:

Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982:

Việt Nam là quốc gia ven biển, có quyền chủ quyền đối với vùng biển, thềm lục địa và các đảo thuộc lãnh thổ.

Hoàng Sa và Trường Sa là quần đảo, thuộc chủ quyền của Việt Nam.

Tuyên bố về Quyền hạn của Việt Nam trên Biển Đông (1958): Khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.

Luật Biển Việt Nam (2012): Quy định cụ thể về chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam trên Biển Đông.

* Quá trình xác lập chủ quyền:

- Thời kỳ phong kiến:

 + Thế kỷ 13:

Lần đầu tiên ghi chép về Hoàng Sa trong sách "Thiên Nam dư địa chí".

Nhà Trần cử quan cai quản Hoàng Sa.

+ Thế kỷ 17:

Chúa Nguyễn cử đội Hoàng Sa đi khai thác, khẳng định chủ quyền.

Lập bia chủ quyền trên đảo Hoàng Sa.

+ Thế kỷ 18 - 19:

Các triều đại nhà Nguyễn tiếp tục khẳng định chủ quyền, tổ chức hoạt động trên Hoàng Sa và Trường Sa.

Ban hành nhiều văn bản pháp luật về quản lý hai quần đảo.

- Thời kỳ Pháp thuộc:

+ Pháp thừa nhận chủ quyền của Việt Nam đối với Hoàng Sa và Trường Sa.

+ Tiến hành các hoạt động khảo sát, khẳng định chủ quyền.

- Sau Cách mạng tháng Tám:

+ 1958: Tuyên bố về Quyền hạn của Việt Nam trên Biển Đông, khẳng định chủ quyền đối với Hoàng Sa và Trường Sa.

+ 1975: Giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước, khẳng định chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ, bao gồm Hoàng Sa và Trường Sa.

+ 1982: Tham gia ký kết UNCLOS 1982, khẳng định chủ quyền và quyền tài phán theo quy định quốc tế.

- Văn bản pháp luật:

+ Hiến pháp, Luật Biển Việt Nam, nhiều văn bản khác khẳng định chủ quyền.

+ Sách sử: "Thiên Nam dư địa chí", "Đại Nam thực lục", "Lịch triều hiến chương loại chí" ghi chép về Hoàng Sa và Trường Sa.

+ Bản đồ: "Biểu đồ Hồng Đức", "Bản đồ Đại Nam thống nhất toàn đồ" thể hiện Hoàng Sa và Trường Sa thuộc Việt Nam.

+ Bia chủ quyền: Bia chủ quyền trên đảo Hoàng Sa do chúa Nguyễn đặt năm 1720.

+ Cổ vật: Nhiều cổ vật được tìm thấy trên Hoàng Sa và Trường Sa khẳng định chủ quyền của Việt Nam.

* Hoạt động thực thi chủ quyền:

- Cử đội Hoàng Sa: Khai thác tài nguyên, đo đạc, cắm mốc, khẳng định chủ quyền.

- Tuần tra, kiểm soát: Bảo vệ chủ quyền, an ninh trật tự trên hai quần đảo.

- Cứu hộ, cứu nạn: Giúp đỡ tàu thuyền gặp nạn trên Biển Đông.

- Xây dựng cơ sở hạ tầng: Bổ sung các đảo, xây dựng nhà bia, trạm khí tượng, hải đăng.

- Nghiên cứu khoa học: Khảo sát, nghiên cứu về môi trường, tài nguyên biển.

Với những bằng chứng lịch sử và pháp lý rõ ràng, cùng quá trình xác lập và thực thi chủ quyền liên tục, Việt Nam là nhà nước đầu tiên trong lịch sử đã chiếm hữu và có chủ quyền đối với quần đảo Hoàng Sa, quần đảo Trường Sa.

? mục 2

Hãy nêu vai trò chiến lược của biển đảo trong việc khẳng định và bảo vệ chủ quyền, các quyền và lợi ích hợp pháp của Việt Nam ở Biển Đông.

Phương pháp giải:

-  Đọc kĩ phần 2. Vai trò chiến lược của biển đảo Việt Nam

- Chỉ ra chiến lược của biển đảo trong việc khẳng định và bảo vệ chủ quyền, các quyền và lợi ích hợp pháp của Việt Nam ở Biển Đông

Lời giải chi tiết:

 Biển đảo là một phần lãnh thổ thiêng liêng không thể tách rời của Tổ quốc.

- Khẳng định chủ quyền quốc gia trên Biển Đông, bao gồm vùng biển, thềm lục địa và các đảo.

- Củng cố vị thế pháp lý và chính danh của Việt Nam trong việc giải quyết tranh chấp Biển Đông.

- Biển đảo là tiền đồn bảo vệ an ninh quốc phòng, là vị trí chiến lược quan trọng.

- Giúp bảo vệ vùng trời, vùng biển, thềm lục địa và các đảo của Việt Nam.

- Góp phần giữ gìn hòa bình, ổn định khu vực.

- Biển đảo có nguồn tài nguyên phong phú (dầu khí, hải sản, khoáng sản).

- Là tuyến đường biển quan trọng, thúc đẩy giao thương quốc tế.

- Góp phần phát triển kinh tế biển, du lịch biển, tạo nguồn thu cho quốc gia.

- Biển đảo là môi trường nghiên cứu khoa học, khảo sát, khai thác tài nguyên biển.

- Góp phần phát triển khoa học công nghệ, nâng cao trình độ quốc gia.

Luyện tập 1

 Hãy hoàn thành bảng thống kê liên quan đến chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa, quần đảo Trường Sa theo mẫu dưới đây vào vở:

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ phần 1. Chứng cứ lịch sử và pháp lí của Việt Nam vè chủ quyền ở biển Đông (SGK trang 240)

Lời giải chi tiết:

Luyện tập 2

Dựa vào những kiến thức đã học và thông tin trong bài, hãy nêu vai trò của biển đảo đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam hiện nay.

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ phần 2. Vai trò chiến lược biển đảo Việt Nam (SGK trang 244)

- Chỉ ra vai trò của biển đảo đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam hiện nay.

Lời giải chi tiết:

Về mặt kinh tế:

- Biển đảo là nguồn tài nguyên phong phú:

+ Dầu khí, khoáng sản, hải sản.

+ Góp phần phát triển kinh tế biển, tạo nguồn thu cho quốc gia.

- Biển đảo là tuyến đường giao thông quan trọng:

+ Thúc đẩy giao thương quốc tế, kết nối với các nước trong khu vực.

+ Góp phần phát triển du lịch biển, dịch vụ logistics.

* Về mặt an ninh - quốc phòng:

- Biển đảo là vị trí chiến lược quan trọng:

+ Bảo vệ an ninh quốc phòng, chủ quyền lãnh thổ.

+ Giữ gìn hòa bình, ổn định khu vực.

- Biển đảo là tiền đồn bảo vệ:

+ Vùng trời, vùng biển, thềm lục địa và các đảo của Việt Nam.

+ Giúp phòng chống, ngăn chặn các hoạt động xâm phạm trái phép.

* Về mặt khoa học - kỹ thuật:

- Biển đảo là môi trường nghiên cứu khoa học:

+ Khảo sát, khai thác tài nguyên biển.

+ Nâng cao trình độ khoa học công nghệ của quốc gia.

- Biển đảo là nơi đặt các trạm nghiên cứu khoa học:

+ Khí tượng, hải dương học, tài nguyên biển.

+ Góp phần dự báo thời tiết, khí hậu, bảo vệ môi trường biển.

* Về mặt văn hóa - xã hội:

- Biển đảo có giá trị văn hóa, lịch sử lâu đời:

+ Bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.

+ Góp phần giáo dục lòng yêu nước cho thế hệ trẻ.

- Biển đảo là nơi sinh sống của cộng đồng dân cư ven biển:

+ Phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của cộng đồng ven biển.

+ Góp phần củng cố an ninh quốc phòng trên biển.

Vận dụng

 Hãy viết một bức thư gửi người bạn thân, trong đó, nêu một số hoạt động thể hiện trách nhiệm của học sinh đối với việc bảo vệ chủ quyền, các quyền và lợi ích hợp pháp của Việt Nam ở Biển Đông.

Phương pháp giải:

- Chỉ ra trách nhiệm của học sinh với việc bảo vệ chủ quyền, các quyền và lợi ích hợp pháp của Việt Nam ở Biển Đông.

Lời giải chi tiết:

Chào VP,

Hy vọng bạn vẫn khỏe và mọi việc đều thuận lợi. Hôm nay mình viết thư này để chia sẻ với bạn về một số hoạt động mà học sinh như chúng ta có thể thực hiện nhằm bảo vệ chủ quyền, các quyền và lợi ích hợp pháp của Việt Nam ở Biển Đông. Đây là một chủ đề quan trọng mà mình nghĩ rằng chúng ta, với vai trò là thế hệ trẻ, cần phải có trách nhiệm và ý thức cao.

Trước tiên, việc nâng cao nhận thức về Biển Đông là điều rất cần thiết. Chúng ta có thể tham gia các buổi hội thảo, tọa đàm tại trường học để tìm hiểu về lịch sử, pháp lý và tình hình hiện tại của Biển Đông. Những kiến thức này không chỉ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về chủ quyền của Việt Nam mà còn có thể truyền đạt lại cho những người xung quanh.

Thứ hai, chúng ta có thể tham gia các hoạt động tuyên truyền, phổ biến thông tin về Biển Đông trên các phương tiện truyền thông xã hội. Việc chia sẻ các bài viết, video và hình ảnh liên quan đến chủ quyền biển đảo sẽ giúp lan tỏa thông điệp đến nhiều người hơn, đặc biệt là giới trẻ.

Ngoài ra, việc tham gia vào các câu lạc bộ, nhóm học sinh tại trường với chủ đề về Biển Đông cũng là một cách tốt để chúng ta cùng nhau học hỏi và hành động. Các câu lạc bộ này có thể tổ chức các cuộc thi tìm hiểu về biển đảo, viết báo cáo nghiên cứu, hoặc thậm chí là làm dự án nhỏ về việc bảo vệ môi trường biển.

Một hoạt động khác mà mình nghĩ rất ý nghĩa là tham gia vào các chiến dịch bảo vệ môi trường biển. Biển Đông không chỉ là nơi có giá trị về mặt chiến lược mà còn là môi trường sống của nhiều loài sinh vật. Việc tham gia vào các hoạt động nhặt rác bờ biển, trồng cây xanh ven biển hay các dự án bảo vệ rạn san hô sẽ giúp bảo vệ và duy trì môi trường sinh thái biển.

Cuối cùng, chúng ta có thể tổ chức hoặc tham gia các buổi gặp gỡ, giao lưu với các chiến sĩ hải quân, cảnh sát biển để hiểu rõ hơn về công việc và sự hy sinh của họ. Điều này không chỉ giúp chúng ta có thêm kiến thức thực tế mà còn khơi dậy lòng tự hào và trách nhiệm đối với đất nước.

Mình hy vọng rằng những hoạt động trên sẽ giúp ích cho việc nâng cao nhận thức và trách nhiệm của học sinh chúng ta đối với việc bảo vệ chủ quyền, các quyền và lợi ích hợp pháp của Việt Nam ở Biển Đông. Hãy cùng nhau hành động và lan tỏa những giá trị tốt đẹp này nhé.

Chúc bạn luôn vui khỏe và thành công trong học tập.

Thân mến,

Hoàng Đức