Xác định ngôi kể và điểm nhìn được sử dụng trong văn bản. Cách sử dụng ngôi kể điểm nhìn như vậy, theo bạn, có ưu thế/ giới hạn gì so việc sử dụng ngôi kể, điểm nhìn khác?
Xác định ngôi kể, điểm nhìn của truyện ngắn Đời Thừa. Phân tích tác dụng của việc sử dụng ngôi kể, điểm nhìn đó để lý giải.
- Trong truyện ngắn Đời Thừa của Nam Cao, tác giả sử dụng ngôi kể thứ ba với điểm nhìn chủ yếu tập trung vào nhân vật Hộ. Người kể chuyện tuy không phải là nhân vật tham gia trực tiếp vào câu chuyện nhưng lại am hiểu sâu sắc về tâm tư, tình cảm và diễn biến nội tâm của các nhân vật, đặc biệt là Hộ.
- Ưu thế của việc sử dụng ngôi kể thứ ba với điểm nhìn này:
+ Khách quan và đa chiều: Ngôi kể thứ ba cho phép người kể chuyện trình bày câu chuyện từ một góc nhìn bao quát, khách quan hơn, không bị giới hạn bởi tầm nhìn của một nhân vật cụ thể. Điều này giúp người đọc dễ dàng tiếp cận và hiểu được toàn bộ bối cảnh của câu chuyện.
+ Khám phá nội tâm nhân vật: Dù là ngôi kể thứ ba, tác giả vẫn có thể đi sâu vào khám phá nội tâm của Hộ, làm nổi bật những mâu thuẫn và bi kịch cá nhân của anh, giúp người đọc hiểu rõ hơn về động cơ và cảm xúc của nhân vật.
- Giới hạn:
+ Hạn chế tính chủ quan: Ngôi kể thứ ba có thể làm giảm bớt sự gắn kết cảm xúc giữa người đọc và nhân vật chính so với ngôi kể thứ nhất, nơi mà câu chuyện được kể trực tiếp qua cái nhìn chủ quan của nhân vật.
+ Giới hạn sự đồng cảm sâu sắc: Do người kể không phải là nhân vật trực tiếp trải qua các sự kiện, nên có thể làm giảm sự đồng cảm sâu sắc của người đọc với các cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật chính.
Các bài tập cùng chuyên đề
Bạn hiểu thế nào về cụm từ “đáng lẽ” trong câu “Và đáng lẽ thì Hộ phải sung sướng lắm”?
Trong đoạn này, sự việc được kể từ điểm nhìn của ai?
Hộ sẽ phản ứng như thế nào trước sự rủ rê của hai người bạn? Vì sao
Tóm tắt các sự kiện được kể trong văn bản; nhận xét về cách đặt nhan đề của văn bản.
Kẻ bảng sau vào vở. Chỉ ra một số biểu hiện về sự thay đổi của Hộ khi phải đối mặt với thực tế cuộc sống.
|
Quan niệm, khát vọng của Hộ |
Sự thay đổi của Hộ khi phải đối mặt với thực tế |
|
|
Với hoài bão viết văn |
||
|
Với lẽ sống vì tình thương |
Qua cuộc sống của nhân vật Hộ trong truyện ngắn, bạn nhận xét thế nào về cuộc đời của bộ phận trí thức tiểu tư sản Việt Nam những năm trước Cách mạng tháng Tám năm 1945?
Các chi tiết miêu tả nước mắt của Hộ, của Từ, nước mắt trong câu hát ở cuối văn bản có tác dụng gì trong việc thể hiện chủ đề và tư tưởng của truyện?
Theo bạn, truyện Đời thừa của Nam Cao được viết theo phong cách sáng tác nào? Căn cứ vào đâu để khẳng định như vậy?
Phương pháp giải:
Dựa vào đặc điểm phong cách sáng tác hiện thực và lãng mạn, xác định phong cách sáng tác của truyện ngắn Đời Thừa.
Trích dẫn và giải thích ý nghĩa của một số câu văn/ đoạn văn thể hiện quan niệm của nhân vật Hộ về hoạt động sáng tác văn chương.
Đọc văn bản sau:
THÔI ĐỪNG TRÁCH MÙA THU…
(Trần Nhuận Minh)
Thôi đừng trách mùa thu nhiều mây trắng
Sân trường hẹp lại, biển lùi xa ...
Cây phượng gù quên nắng mưa dầu dãi
Nở như thời thơ ấu
những chùm hoa ...
Thôi đừng nghe tiếng ve kêu cháy ruột
Để người lính bình yên nằm dưới cánh rừng già
Phút chạm lửa, chợt nhớ tà áo mỏng
Bay qua cổng trường như một ánh sương sa ...
Thôi đừng nhớ gió heo may xao xác
Thổi nao lòng trong sách giáo khoa xưa
Thầy cô ơi, xin người đừng già vội
Nụ cười hiền, mái tóc chớm màu mưa ...
Thôi đừng xa mái trường như bóng mẹ
Lặng lẽ thương ta, dạy ta lớn thành người
Chao ôi nhớ, tấm bảng xanh bát ngát
Mở đường bay cho những tuổi đôi mươi ...
(Dẫn theo Tạp chí Thơ, Hội Nhà văn Việt Nam, số tháng 11,12 năm 2019, tr.60)
a. Xác định thể thơ của văn bản.
b. Liệt kê một số từ ngữ, hình ảnh trong văn bản miêu tả kí ức tuổi học trò.
c. Chỉ ra và làm rõ hiệu quả của biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong các dòng thơ in đậm.
d. Nhận xét về tình cảm của nhân vật trữ tình được thể hiện trong văn bản.
e. Từ nội dung văn bản, anh/chị hãy rút ra bài học về cách ứng xử của bản thân đối với quá khu và những giá tri tinh thần cao đep.
