Đề bài

Thực hiện đề tài sau:

Đề tài: Lớp bạn tổ chức buổi tọa đàm về một vấn đề xã hội mà bạn quan tâm được đặt ra trong tác phẩm văn học. Bạn hãy chuẩn bị bài nói để tham gia trình bày ý kiến trong buổi tọa đàm này.

Lưu ý: Có thể chọn để tài bài nói là vấn đề mối quan hệ giữa con người với tự nhiên được gợi ra từ tác phẩm văn học đã được chuẩn bị trong phần Viết hoặc đề tài là một vấn đề xã hội từ một tác phẩm văn học khác.

Phương pháp giải

Dựa vào kiến thức phần hướng dẫn nói và nghe

Lời giải của GV Loigiaihay.com

Gợi ý làm bài:

1. Chào hỏi và tự giới thiệu:

Xin chào tất cả mọi người, mình xin tự giới thiệu, mình là … Sau đây, mình xin được thay mặt nhóm của mình để trình bày ý kiến, đưa ra quan điểm về Lý tưởng sống của thanh niên ngày nay được gợi ra từ bài thơ “Chí khí anh hùng”

2. Đặt vấn đề:

Chí khí anh hùng là bài thơ hay của Nguyễn Công Trứ ca ngợi chí làm trai, chí tang bồng của kẻ quân tử ngày xưa và nêu lên lý tưởng của bậc đại trượng phu trong thiên hạ là phải có chí lớn, lòng khát khao lập được công danh, sự nghiệp để lưu danh sử sách. Và ngày nay, trong thời đại công nghệ thông tin phát triển, một số không ít những thanh niên dường như đang bị mất dần đi lý tưởng sống mà ỷ lại vào gia đình, xã hội, làm bạn với AI,... Vậy nên, vấn đề nóng hổi được đặt ra ở đây chính là Qua tác phẩm Chí khí anh hùng thì thanh niên chúng ta học được gì và lý tưởng sống của thanh niên chúng ta ngày nay phải như thế nào?

3. Thân bài:

- Giới thiệu tác giả Nguyễn Công Trứ và tác phẩm Chí khí anh hùng: 

Nguyễn Công Trứ không chỉ là một ông quan thanh liêm, chính trực mà còn là một nhà thơ có vị trí đáng kể trong văn học VN. Thơ của ông lạc quan, bay bổng, mang màu sắc thời đại rõ rệt, tập trung vào 3 chủ đề chính:

- Một là chí nam nhi,

- Hai là cảnh nghèo và thế thái nhân tình,

- Ba là triết lý hưởng lạc

Một trong những bài thơ hay viết về chí nam nhi chính alf bài thơ “Chí khí anh hùng, được Đỗ Bằng Đoàn và Đỗ Trọng Huề sưu tầm và in trong Việt Nam ca trù biên khảo (1962), nhằm mục đích thể hiện khát khao của bản thân với cuộc sống, với con đường công danh, mong muốn đem tài trí ra giúp nước, giúp đời. Qua đó nhắc nhở những thanh niên khi còn trẻ phải có lý tưởng sống, phải có chí khí của bậc anh hùng trong thiên hạ

- Giải thích vấn đề: 

Vậy lý tưởng sống là gì?

- Lý tưởng sống là mục đích tốt đẹp mà mỗi con người muốn hướng tới, là lý do, mục đích mà mỗi con người mong mỏi đạt được.

- Tầng lớp thanh niên đóng vai trò quan trọng trong tương lai của đất nước.

- Người có lý tưởng sống cao đẹp là người luôn suy nghĩ và hành động để hoàn thiện mình hơn, giúp ích cho mình, gia đình xã hội và đất nước.

- Biểu hiện:

Ta có thể thấy rõ trong bài thơ Chí khí anh hùng:

- Quan niệm của Nguyễn Công Trứ qua bài thơ: “Nam nhi sinh ra trên đời này đầu đội trời chân đạp đất, mang nợ tang bồng.”

- Tương tác: Các bạn có biết không? Mỗi thời kỳ thì thanh niên lại có một lý tưởng sống khác nhau, vậy, các bạn có thể nêu cho tôi biết những cái tên tiêu biểu về lý tưởng sống của thanh niên qua các thời kỳ không?  (thời xưa, thời Pháp thuộc, thời kháng chiến, …), nêu ví dụ: Lý Tự Trọng, Nguyễn Tất Thành,...

- Lý tưởng cao đẹp của thanh niên ngày nay chính là phấn đấu thực hiện mục tiêu xây dựng nước Việt Nam độc lập,dân giàu,nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh. 

- Nêu những tấm gương sáng về lý tưởng sống của thanh niên: những thanh niên khuyết  tật, gia cảnh khó khăn nhưng vẫn cố gắng vượt khó, vươn lên trong cuộc sống.

- Lý giải biểu hiện: Đúng vậy, lý tưởng sống là yếu tố cần thiết và quan trọng nhất đối với thanh niên.

- Là ngọn hải đăng, dẫn đường chỉ lối cho chúng ta hướng đến thành công và sống 1 cuộc sống tốt đẹp hơn.

- Nó tạo ra sức mạnh, động lực thúc đẩy, động viên con người.

- Khi hoàn thành được lý tưởng sống, con người trở nên vui vẻ, hạnh phúc.

- Đất nước có những thế hệ thanh niên giàu lý tưởng sống sẽ ngày càng phát triển.

- Phản đề: Hiện nay, lý tưởng sống của một số thanh niên hiện nay đã thay đổi nhiều và không còn lành mạnh như trước nữa.(nói cách khác là không có lý tưởng sống)

- Nguyên nhân chính: do điều kiện gia đình giàu có, từ nhỏ đã sống trong nuông chiều, ỷ lại; sự phát triển của công nghệ thông tin, tệ nạn xã hội,... ->lười biếng, không chịu học hành

- Hậu quả: Không có lý tưởng sống, sống không có ước mơ hoài bão, Cuộc sống sẽ trở nên tẻ nhạt, rơi vào cạm bẫy, không có cơ hội để phát triển khả năng của mình. -> Hồi chuông cảnh tỉnh thanh niên.

- Bài học nhận thức và hành động:

Do đó, là một người thanh niên, chúng ta phải nhận thức rõ được rằng:

- Lý tưởng sống không có sẵn, mà nó cần được rèn luyện, nuôi dưỡng từng ngày.

- Thanh niên cần phải năng động, sáng tạo và làm việc có hiệu quả, phấn đấu vươn lên trong cuộc sống.

- Thanh niên cần phải trung thực, dũng cảm đấu tranh loại trừ những điều tiêu cực khỏi cuộc sống, thực hiện tự phê bình và phê bình để hoàn thiện bản thân hơn.

- Bên cạnh đó, phải biết ơn những người đi trước, người có công dựng nước và giữ nước.

4. Kết bài:

 - Khẳng định lại vấn đề cần nghị luận và quan điểm của bản thân.

Lý tưởng sống của thanh niên như chiếc kim chỉ nam trong cuộc đời mỗi con người, định vĩ cho mọi hành động và quyết định. Nếu thiếu đi những lý tưởng này, ta sẽ cảm thấy nản chí, buồn chán, cuộc sống này thật vô vị. Thật cảm ơn bậc tiền nhân đã nhắc nhở chúng ta một bài học sâu sắc, làm nên gốc rễ và sức mạnh của thanh niên nước nhà. 

5. Cảm ơn và xin lỗi:

Phần trình bày của chúng mình đến đây là kết thúc, xin cảm ơn tất cả mọi người đã lắng nghe. Bài làm của chúng mình còn rất nhiều thiếu sót nên chúng mình rất muốn lắng nghe những đóng góp, ý kiến của tất cả mọi người để bài làm của chúng tôi được hoàn thiện hơn.

Xin chân thành cảm ơn!!!

Các bài tập cùng chuyên đề

Bài 1 :

Khi lập dàn ý, để tăng tính thuyết phục và hấp dẫn cho bài trình bày ý kiến về một vấn đề xã hội trong tác phẩm văn học, bạn cần làm gì? 

Xem lời giải >>
Bài 2 :

Dựa vào mẫu bảng kiểm nêu ở Bài 1. Thông điệp từ thiên nhiên (Ngữ văn II,tập một), thiết kế bảng kiểm đánh giá kỹ năng trình bày ý kiến về một vấn đề xã hội trong tác phẩm văn học.

Xem lời giải >>
Bài 3 :

Tóm tắt một số lưu ý trong khi trình bày bài nói (bước 2) hoặc trao đổi, đánh giá (bước 3) về một vấn đề xã hội trong tác phẩm văn học hoặc tác phẩm nghệ thuật.

Xem lời giải >>
Bài 4 :

Luyện tập các bước thực hiện bài nói theo quy trình đã học đối với đề tài:

Trình bày ý kiến về một vấn đề xã hội được đặt ra trong tác phẩm văn học hay tác phẩm nghệ thuật (có thể trình bày vấn đề xã hội mà bạn đã chuẩn bị ở phần Viết).
Xem lời giải >>
Bài 5 :

Vẽ sơ đồ tóm tắt các bước trong quy trình giới thiệu về một bài thơ hoặc một bức tranh/ pho tượng

Xem lời giải >>
Bài 6 :

Điền vào bảng sau tác dụng của từng bước trong quy trình bài nói giới thiệu về một bài thơ hoặc một bức tranh/ pho tượng:

Xem lời giải >>
Bài 7 :

Nêu tác dụng của việc sử dụng kĩ thuật PMI khi nghe và phản hồi về bài giới thiệu một tác phẩm văn học hoặc tác phẩm nghệ thuật.

Xem lời giải >>
Bài 8 :

Từ bài văn nghị luận đã luận đã viết về tác phẩm mà bạn đã chọn, hãy chuyển thành bài giới thiệu về một bài bài thơ và một bức tranh/pho tượng.

Xem lời giải >>
Bài 9 :

Lớp bạn tổ chức buổi thảo luận về chủ điểm: “Vấn đề đời sống mà bạn quan tâm”. Ban tổ chức gợi ý một số vấn đề như sau:

- Học sinh cấp Trung học phổ thông nên đọc những loại sách nào?

- Kĩ năng sống là gì, vì sao bạn cần phải rèn luyện kĩ năng sống?

- Sự độ lượng và sự dễ dãi trong tình bạn có gì khác nhau?

- Các ý kiến tư vấn của phụ huynh, người thân, bạn bè về hướng nghiệp có ý nghĩa  như thế nào đối với bạn?

Hãy chọn một trong các vấn đề nêu trên, chuẩn bị ý kiến để tham gia thảo luận, tranh luận.

Lưu ý: Không chọn và trình bày đề tài mà bạn đã thực hiện trên lớp.

Gợi ý:

Cần trình bày một số vấn đề sau:

- Giới thiệu về vấn đề cần nghị luận: " Kĩ năng sống"

- Kỹ năng sống là gì?

- Vai trò, tầm trong trọng của kỹ năng sống trong cuộc sống

+ Kỹ năng sống đối với thế hệ trẻ

+ Những vấn đề gặp phải khi thiếu kỹ năng sống

- Phương pháp để học kỹ năng sống

- Mở rộng vấn đề

- Khẳng định tầm quan trọng của kỹ năng sống

Xem lời giải >>
Bài 10 :

Liệt kê ngắn gọn các bước thực hiện bài giới thiệu trên bằng cách hoàn thành bảng sau (làm vào vở):

 

Bước

Thao tác cần thực hiện 

Lưu ý

Bước 1: Chuẩn bị nói 

 

 

Bước 2: Trình bày bài nói

 

 

Bước 3: Trao đổi, đánh giá 

 

 

 

Xem lời giải >>
Bài 11 :

Nếu là người nghe nội dung giới thiệu ấy, bạn cần làm gì để nắm bắt nội dung và quan điểm của người nói: Liệt kê một số nội dung và mẫu câu mà bạn có thể sử dụng để nhận xét, đánh giá và đặt câu hỏi về bài trình bày đó.

Xem lời giải >>
Bài 12 :

Vẽ sơ đồ tóm tắt quy trình thực hiện bài nói trình bày ý kiến đánh giá, bình luận về một vấn đề xã hội

Xem lời giải >>
Bài 13 :

Ghi lại một số kinh nghiệm trao đổi với các ý kiến trái chiều bằng cách hoàn thành sơ đồ sau:

Xem lời giải >>
Bài 14 :

Thực hiện đề bài sau:

Đề bài: Tình huống: Trong buổi sinh hoạt đầu tuần, giáo viên chủ nhiệm tổ chức buổi thảo luận về chủ đề: “Bình đẳng giới và sự phát triển bền vững”.

Nhiệm vụ: Bạn hãy chọn một vấn đề về bình đẳng giới mà bạn quan tâm và thực hiện bài trình bày trong buổi thảo luận.

Yêu cầu:

- Hệ thống luận điểm rõ ràng, thuyết phục.

- Đưa ra được những lí lẽ, bằng chứng thuyết phục, mạch lạc để làm rõ luận điểm. 

- Nêu và phân tích, đánh giá, trao đổi về các ý kiến trái chiều.

Xem lời giải >>
Bài 15 :

Các bước cơ bản khi chuẩn bị nói không bao gồm:

a. Xác định đề tài, mục đích nói, đối tượng người nghe 

b. Tìm ý, lập dàn ý

c. Luyện tập

d. Trao đổi đánh giá

Xem lời giải >>
Bài 16 :

Ý nào dưới đây không phải là yêu cầu cơ bản khi trình bày bài nói

a. Lắng nghe và trả lời câu hỏi của người nghe. 

b. Tương tác với người nghe.

c. Sử dụng ngôn ngữ cơ thể một cách chừng mực để giúp bài nói thêm sinh động. 

d. Nói từ tốn, tự tin, với âm lượng đủ nghe.

Xem lời giải >>
Bài 17 :

Đề tài: Lớp bạn tổ chức buổi thảo luận về chủ điểm: “Những bài ca về lòng yêu nước”. Ban tổ chức gợi ý một số vấn đề như sau:

- Lòng yêu nước của người Việt Nam đã thể hiện qua âm nhạc như thế nào?

- Bài hát về lòng yêu nước có nhất định phải thuộc dòng nhạc cách mạng không?

- Các bản tình ca có thể chứa đựng tình yêu nước hay không?

- Bạn biết những bài thơ nào viết về lòng yêu nước đã được phổ nhạc?

- Tuổi trẻ ngày nay cảm thấy thế nào khi nghe những bài hát về lòng yêu nước?

Hãy chọn một trong các vấn đề nêu trên, chuẩn bị ý kiến để tham gia thảo luận, tranh luận (lưu ý không chọn và trình bày đề tài mà bạn đã thực hiện trên lớp).

Xem lời giải >>
Bài 18 :

Vẽ sơ đồ tóm tắt các bước trong quy trình trình bày kết quả nghiên cứu về một vấn đề tự nhiên hoặc xã hội.

Xem lời giải >>
Bài 19 :

Điền vào bảng sau tác dụng của từng bước trong quy trình trình bày kết quả nghiên cứu về một vấn đề tự nhiên hoặc xã hội (làm vào vở).

Các bước

Tác dụng

Bước 1: Chuẩn bị nói

Bước 2: Trình bày bài nói

Bước 3: Trao đổi, đánh giá

Xem lời giải >>
Bài 20 :

Thực hiện đề tài sau:

Đề tài: Trình bày đề cương báo cáo nghiên cứu về vấn đề: Khảo sát hiện tượng miệt thị ngoại hình của người khác trong lớp của bạn.

Xem lời giải >>
Bài 21 :

Khi tìm ý và lập dàn ý, để tăng tính thuyết phục và hấp dẫn cho bài giới thiệu về một kịch bản văn học hoặc một bộ phim, bạn cần làm những gì?

Xem lời giải >>
Bài 22 :

Dựa vào mẫu bảng kiểm ở Bài 1. Thông điệp từ thiên nhiên (Ngữ văn II, tập một), hãy thiết kế bảng kiểm đánh giá kĩ năng giới thiệu một kịch bản văn học hoặc một bộ phim.

Xem lời giải >>
Bài 23 :

Thực hiện nhiệm vụ nói theo để tài sau:

Đề tài: Lớp bạn tổ chức buổi giới thiệu với chủ đề “Tác phẩm văn học và nghệ thuật tôi yêu”. Hãy tham gia buổi giới thiệu trong vai trò người nói.

Lưu ý: Có thể chọn giới thiệu tác phẩm mà bạn đã viết bài văn nghị luận để nhận xét về nội dung và một số nét nghệ thuật đặc sắc.
Xem lời giải >>