Phân tích tác dụng của ngôn ngữ, giọng điệu trong việc thể hiện tình cảm, cảm xúc của tác giả trước hành động chiến đấu và hi sinh của người nghĩa sĩ Cần Giuộc.
Đọc kĩ văn bản
Cách 1
Tác giả đã khéo léo thay đổi giọng văn từ tráng lệ hào hùng sang đau xót tiếc thương trước sự ra đi của gần hai mươi người anh hùng đất Cần Giuộc. Chính giọng văn ngậm ngùi trầm lắng đã thể hiện cảm xúc xót thương.
Cách 2Tác dụng của ngôn ngữ và giọng điệu trong việc thể hiện tình cảm và cảm xúc của tác giả đối với hành động chiến đấu và hi sinh của người nghĩa sĩ Cần Giuộc được thể hiện một cách sâu sắc và đầy cảm xúc trong bài thơ “Văn Tế Nghĩa Sĩ Cần Giuộc” của Nguyễn Đình Chiểu:
- Ngôn ngữ:
+ Sử dụng từ ngữ trang nghiêm và cao cả: Tác giả sử dụng ngôn ngữ trang nghiêm, tôn vinh và kính phục những người nghĩa sĩ. Các từ ngữ như “văn tế,” “nghĩa sĩ,” “công vỡ ruộng,” “tuyệt vời” tạo ra sự trang trọng và uy nghiêm.
+ Từ ngữ biểu đạt lòng yêu nước và căm phẫn giặc: Tác giả sử dụng từ ngữ để thể hiện lòng yêu nước và căm phẫn giặc ngoại xâm. Câu thơ “Hỡi ơi! Súng giặc đất rền; lòng dân trời tỏ” tượng trưng cho tình cảm sâu sắc của tác giả.
- Giọng điệu:
+ Sôi nổi và trẻ trung: Giọng điệu của bài thơ là sôi nổi, trẻ trung, hồn nhiên. Tác giả không chỉ kể chuyện mà còn thể hiện tâm hồn của người viết.
+ Sự kính phục và tôn vinh: Giọng điệu của tác giả thể hiện sự kính phục và tôn vinh những người nghĩa sĩ. Họ không nổi danh nhưng tiếng vang của họ vẫn tồn tại.
Tổng cộng, ngôn ngữ và giọng điệu trong bài thơ tạo nên một tác phẩm đầy cảm xúc, tôn vinh lòng dũng cảm và sự hy sinh của người nghĩa sĩ Cần Giuộc.
Cách 3Ngôn ngữ và giọng điệu trong “Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc” của Nguyễn Đình Chiểu đóng vai trò quan trọng trong việc thể hiện tình cảm và cảm xúc của tác giả. Ngôn ngữ của bài văn tế sử dụng những từ ngữ mộc mạc, gần gũi với đời sống hàng ngày của người dân, nhưng lại mang đầy sức mạnh biểu cảm và tình cảm sâu sắc.
Giọng điệu của bài văn tế thường là lâm li, thống thiết, phản ánh sự đau buồn, tiếc thương cho sự hy sinh của các nghĩa sĩ. Tác giả đã sử dụng nhiều thán từ và hình ảnh có giá trị biểu cảm mạnh để diễn tả lòng kính trọng và niềm tự hào về những người nghĩa sĩ đã không ngần ngại hi sinh vì tổ quốc.
Bài văn tế cũng thể hiện giọng điệu trầm hùng, bi thiết, với sức cổ vũ lớn, qua đó tôn vinh tinh thần yêu nước và lòng dũng cảm của những người nghĩa sĩ. Nguyễn Đình Chiểu đã dùng ngôn ngữ giàu chất trữ tình và tính hiện thực để xây dựng hình ảnh sống động của những người nông dân anh hùng, từ những người chỉ quen cày cuốc bỗng chốc trở thành những chiến sĩ cứu nước.
Như vậy, ngôn ngữ và giọng điệu trong bài văn tế không chỉ giúp thể hiện tình cảm của tác giả mà còn góp phần tạo nên giá trị nghệ thuật sâu sắc cho tác phẩm.
Các bài tập cùng chuyên đề
Địa danh nào sau đây là quê hương của Nguyễn Đình Chiểu?
Nguyễn Đình Chiểu xuất thân trong gia đình như thế nào?
Nội dung nào dưới đây không đúng về cuộc đời Nguyễn Đình Chiểu?
Nhận định nào dưới đây nói chính xác về Nguyễn Đình Chiểu?
Cuộc đời sáng tác của Nguyễn Đình Chiểu được chia làm mấy giai đoạn, đó là những giai đoạn nào?
Tác phẩm nào không phải là sáng tác giai đoạn sau khi thực dân Pháp xâm lược của tác giả Nguyễn Đình Chiểu?
Phong cách nghệ thuật của Nguyễn Đình Chiểu mang đậm màu sắc của:
Đáp án không phải là đặc điểm thơ văn của Nguyễn Đình Chiểu?
Đáp án không phải mẫu người lí tưởng trong sáng tác của Nguyễn Đình Chiểu?
Nguyễn Đình Chiểu được xem là nhà thơ tiêu biểu nhất cho dòng văn chương đạo đức, ngoài ra còn được xem là:
Nguyễn Đình Chiểu thường được người đời gọi là?
Nguyễn Đình Chiểu sống ở thế kỉ bao nhiêu?
Nguyễn Đình Chiểu đã mắc phải căn bệnh nào?
Đâu không phải nội dung tư tưởng trong thơ văn Nguyễn Đình Chiểu?
Thủ tướng Phạm Văn Đồng đã từng so sánh Nguyễn Đình Chiểu với?
Mục đích của tác phẩm Văn Tế nghĩa sĩ Cần Giuộc là:
Đọc trước Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc, tìm hiểu những từ ngữ khó, những điển cố được sử dụng trong văn bản.
Tìm hiểu thêm thông tin về tác giả Nguyễn Đình Chiểu và hoàn cảnh sáng tác Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc giúp cho việc đọc hiểu tác phẩm
Chú ý hình ảnh người nông dân nghĩa sĩ trong cuộc sống đời thường.
Hình ảnh người nông dân nghĩa sĩ được miêu tả như thế nào trong chiến đấu?
Tiếng khóc trong bài văn tế có sự cộng hưởng nhiều nguồn cảm xúc. Đó là những cảm xúc nào?
Chú ý tình cảm, tâm nguyện của người còn sống đối với người đã hi sinh.
Dựa vào phần Kiến thức ngữ văn, hãy xác định bố cục và nêu ý chính trong các phần của tác phẩm Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc.
Hình ảnh người nông dân nghĩa sĩ đã được tái hiện như thế nào trong phần Thích thực của bài văn tế? ( Chú ý hình ảnh của họ trong sinh hoạt đời thường, khi kẻ thù xâm phạm đất nước, trong “trận nghĩa đánh Tây”).
Tiếng khóc của tác giả xuất phát từ những nguồn cảm xúc nào? Tiếng khóc trong bài Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc có bi lụy không? Vì sao?
Phân tích một số thành công nghệ thuật của bài văn tế ( nghệ thuật sử dụng từ ngữ, các biện pháp tu từ, đối,..)
Ở bài Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc, Nguyễn Đình Chiểu đã biểu hiện một cái nhìn mới mẻ, tiến bộ về người nông dân so với văn học trung đại. Theo em, điều đó thể hiện ở những điểm nào?
Từ bài Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc, em hãy viết một đoạn văn ( khoảng 10-12 dòng ) chia sẻ suy nghĩ của mình về hai chữ “ nhục” và “ vinh” trong cuộc sống.
Bạn biết gì về vai trò của nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu và thơ văn của ông đối với phong trào yêu nước chống thực dân Pháp của nhân dân Nam Bộ cuối thế kỉ XIX? Hãy chia sẻ với bạn cùng nhóm.
Đọc từ câu 3 đến câu 9: Nghĩa sĩ Cần Giuộc xuất thân từ đâu? Điều gì thôi thúc họ ra trận?
