Những chứng cứ về hành động “trái hẳn với nhân đạo và chính nghĩa” của thực dân Pháp đã được tập hợp theo hệ thống nào?
Đọc kĩ văn bản, chú ý các dẫn chứng được tác giả đề cập trong tác phẩm.
Những chứng cứ về hành động “trái hẳn với nhân đạo và chính nghĩa” của thực dân Pháp được tập hợp theo hệ thống sau trong Tuyên ngôn Độc lập:
-Bắt đầu bằng việc vạch trần bản chất xâm lược phi nghĩa:
+Pháp lợi dụng lá cờ tự do, bình đẳng, bác ái để xâm lược Việt Nam.
+Chúng cướp đất nước, áp bức đồng bào ta.
-Liệt kê các tội ác cụ thể:
+Về chính trị: Thi hành chế độ độc tài, khủng bố; Tước đoạt quyền tự do dân chủ; Bắt bớ, tù đày, giết hại những người yêu nước.
+Về kinh tế: Bóc lột tàn tệ, vơ vét của cải; Làm cho dân ta nghèo đói, cực khổ.
+Về văn hóa: Thực hiện chính sách ngu dân; Phá hoại văn hóa dân tộc.
-Nêu lên hậu quả của ách thống trị Pháp:
+Dân ta “chịu hai tầng xiềng xích: Pháp và Nhật”.
+“Dân ta càng cực khổ, nghèo nàn”.
+ Khẳng định sự phản kháng của nhân dân Việt Nam:
+“Dân ta đã gan góc chống ách nô lệ của Pháp hơn tám mươi năm nay”.
+“Dân ta đã gan góc đứng về phía Đồng minh chống phát xít mấy năm nay”.
-Lên án mạnh mẽ tội ác của thực dân Pháp:
+“Hành động của chúng trái hẳn với nhân đạo và chính nghĩa”.
+“Chúng là lũ bán nước và hại dân”.
→Hệ thống luận cứ chặt chẽ, logic, cùng với những dẫn chứng cụ thể, sinh động đã góp phần khẳng định tính chính nghĩa của cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc của Việt Nam.
- Ngoài ra, Tuyên ngôn Độc lập còn sử dụng các biện pháp tu từ như:
+Điệp ngữ: “Hơn tám mươi năm nay”, “gan góc chống”
+Liệt kê: “bắt bớ, tù đày, giết hại”, “vơ vét, bóc lột”
+So sánh: “hai tầng xiềng xích”, “càng cực khổ, nghèo nàn”
+Chân lý hiển nhiên: “Dân ta có quyền tự do, độc lập”
→Tất cả những biện pháp tu từ này đã góp phần làm cho bài Tuyên ngôn Độc lập thêm hùng hồn, đanh thép, có sức thuyết phục cao.
Các bài tập cùng chuyên đề
Bạn đã biết những tác phẩm nào trong văn học Việt Nam từng được nhìn nhận như là “tuyên ngôn độc lập”? Điều gì khiến cho những tác phẩm ấy được nhìn nhận như vậy?
Trình bày khái quát về phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc ở Việt Nam nửa đầu thế kỉ XX theo những gì bạn đã được học.
Chú ý nội dung câu trích dẫn và sự suy rộng của tác giả Hồ Chí Minh
Việc tác giả nêu “những lẽ phải không ai chối cãi được” nhằm mục đích gì?
Thực chất việc “bảo hộ” của thực dân Pháp đã bị vạch trần như thế nào?
Dự đoán những luận điểm sẽ được triển khai sau việc tác giả khái quát về “sự thực sự bảo hộ của thực dân Pháp.
Việc nhắc đến những điều được các nước Đồng minh công nhận có ý nghĩa gì?
Hai điều được đề cập trong lời “tuyên ngôn với thế giới” có mối quan hệ với nhau như thế nào?
Xác định bố cục bài Tuyên ngôn Độc lập và nêu tóm tắt nội dung của từng phần.
Một tuyên ngôn chính trị thường phải xác lập được cơ sở pháp lí vững chắc. Trong bản tuyên ngôn độc lập, vấn đề này đã được thể hiện như thế nào?
Nhận xét tầm bao quát của tác giả về đối tượng tiếp nhận bản Tuyên ngôn Độc lập và tình thế lịch sử của đất nước vào thời điểm văn bản ra đời. Theo bạn, để hiểu thấu đáo vấn đề này, kiến thức lịch sử nào cần được vận dụng.
Nêu mục đích và hiệu quả của việc trích dẫn hai bản tuyên ngôn nổi tiếng trên thế giới ở đầu văn bản. Việc trích dẫn đó cho thấy điều gì về tư tưởng và tầm văn hoá của chính người viết?
Phân tích sức thuyết phục của phần văn bản triển khai luận điểm vạch trần các luận điệu xảo trá và tội ác của thực dân Pháp đối với đất nước, nhân dân ta và tuyên bố “thoát li hẳn quan hệ thực dân với Pháp”. Yếu tố biểu cảm được tác giả vận dụng như thế nào khi đề cập nội dung này.
Làm sáng tỏ mối tương quan giữa các nội dung khẳng định và phủ định trong văn bản. Bạn có nhận xét gì về các biện pháp được tác giả sử dụng nhằm làm tăng tính khẳng định hoặc tính phủ định cho từng luận điểm.
Sự cảnh báo đối với các toan tính thâm độc của các thế lực thực dân, đế quốc được thể hiện như thế nào trong văn bản? Tác giả đã nêu luận điểm gì để tác động vào cách nhìn của cộng đồng quốc tế về nước Việt Nam mới, dẫn đến việc “công nhận quyền độc lập của dân Việt Nam.
Nêu nhận xét khái quát về vị thế, trí tuệ và tình cảm của cả một dân tộc được thể hiện qua Tuyên ngôn Độc lập.
Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) nêu suy nghĩ của bạn về khả năng tác động lớn lao của Tuyên ngôn độc lập.
Liên hệ với bài học môn Lịch sử và những hiểu biết thực tế của bản thân về bối cảnh ra đời của bản Tuyên ngôn Độc lập và việc Chủ tịch Hồ Chí Minh viết bản Tuyên ngôn này.
Chú ý các trích dẫn
Chú ý cách lập luận của tác giả
Biện pháp tu từ nào được vận dụng trong đoạn văn này?
Chú ý các bằng chứng khách quan và ý kiến chủ quan của người viết.
Những câu văn nào thể hiện tính chất “tuyên ngôn”?
Chú ý tính biểu cảm
Hãy trình bày hoàn cảnh ra đời của bản Tuyên ngôn Độc lập
Mục đích của bản Tuyên ngôn Độc lập là gì và hướng tới những đối tượng nào?
Phân tích logic lập luận của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong bản Tuyên ngôn Độc lập theo trình tự: Mở đầu nêu luận đề gì? Phát triển luận đề bằng các luận điểm, lí lẽ và bằng chứng như thế nào? Kết thúc ra sao?
Chỉ ra và làm rõ thành công về nghệ thuật của bản Tuyên ngôn từ các phương diện: cấu trúc câu, biện pháp tu từ, câu khẳng định và câu phủ định.
Những đặc điểm nổi bật của văn chính luận như tính chiến luận, tính cảm xúc đã được thể hiện như thế nào trong bản Tuyên ngôn độc lập.
Theo em, bản Tuyên ngôn Độc lập và hai tác phẩm Sông núi nước Nam (Khuyết danh) và Đại cáo bình Ngô (Nguyễn Trãi) có chung tư tưởng và cảm hứng gì? Từ đó, nêu khái quát ý nghĩa của bản Tuyên ngôn Độc lập
