Trong kí ức của nhân vật trữ tình, hình ảnh đêm lửa trại và con người, cuộc sống miền Tây Bắc hiện lên với những nét đặc sắc gì? Những hình ảnh đó đã góp phần làm nổi bật hình tượng người lính Tây Tiến như thế nào?
Đọc kĩ tác phẩm, tìm ra những hình ảnh về đêm lửa trại và con người, cuộc sống miền Tây Bắc, chú ý đến những từ ngữ miêu tả tâm trạng của tác giả.
Cách 1
1. Hình ảnh đêm lửa trại và con người, cuộc sống miền Tây Bắc trong kí ức của nhân vật trữ tình:
- Vẻ đẹp thơ mộng, lãng mạn:
+Bữa tiệc hoa: "Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa" - hình ảnh ẩn dụ so sánh độc đáo, gợi tả không khí náo nhiệt, rực rỡ của đêm liên hoan văn nghệ.
+Cảnh vật hòa quyện: "Kìa em xiêm áo tự bao giờ Khèn lên man điệu nàng e ấp". Âm thanh tiếng khèn, điệu múa của người con gái Thái hòa quyện cùng ánh lửa bập bùng tạo nên khung cảnh thơ mộng, trữ tình.
+Sự giao hòa văn hóa: "Rượu say mèm, tiếng cười vang động núi". Bức tranh sinh hoạt vui vẻ, gắn kết giữa người lính và đồng bào Tây Bắc.
- Vẻ đẹp hùng vĩ, hoang sơ:
+Thiên nhiên dữ dội: "Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm Heo hút cồn mây, súng ngửi trời", "Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi". Bức tranh thiên nhiên Tây Bắc hiện lên với những con dốc cao, vực sâu, sương mù giăng kín, mưa rừng ào ạt,... tạo cảm giác choáng ngợp, hiểm nguy.
+Sức sống mãnh liệt: "Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm Heo hút cồn mây, súng ngửi trời". Hình ảnh ẩn dụ "súng ngửi trời" thể hiện sự kiên cường, bất khuất của người lính Tây Tiến trước thiên nhiên khắc nghiệt.
- Con người Tây Bắc:
+Tâm hồn phóng khoáng, yêu ca hát: "Kìa em xiêm áo tự bao giờ Khèn lên man điệu nàng e ấp".
+Tình cảm chân thành, nồng ấm: "Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa Kìa em xiêm áo tự bao giờ Khèn lên man điệu nàng e ấp Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ".
2. Những hình ảnh đó góp phần làm nổi bật hình tượng người lính Tây Tiến như thế nào?
-Vẻ đẹp lãng mạn:
+Khả năng cảm nhận tinh tế trước vẻ đẹp thiên nhiên và con người.
+Tâm hồn yêu đời, lạc quan, dù trong hoàn cảnh gian khổ.
+Tình yêu mến, gắn bó với đồng bào Tây Bắc.
-Vẻ đẹp bi tráng:
+Vượt qua gian khổ, hiểm nguy, chiến đấu dũng cảm.
+Sống và chiến đấu đầy lãng mạn, hào hoa.
+Chấp nhận hy sinh thầm lặng, không ngại gian khó.
Kết luận:
Hình ảnh đêm lửa trại và con người, cuộc sống miền Tây Bắc góp phần làm nổi bật vẻ đẹp lãng mạn và bi tráng của người lính Tây Tiến. Qua đó, tác giả thể hiện niềm tự hào, sự trân trọng và nỗi nhớ nhung về một thời đã qua.
Cách 2- Hình ảnh mọi người vui vẻ bên ánh lửa trại, thể hiện tình quân dân gắn bó, đùm bọc, che chở.
- Nổi bật lên hình tượng người lính Tây Tiến dù đứng trước nguy hiểm vẫn lạc quan, yêu đời.
Cách 3- "Doanh trại": nơi sinh hoạt, huấn luyện và làm việc của bộ đội thường mang lại cảm giác nghiêm khắc, khô khan.
- Tác giả sử dụng động từ "bừng" thể hiện nguồn ánh sáng rực rỡ, mạnh mẽ.
- "Hội đuốc hoa" mang ý nghĩa là màu sắc của tình yêu (từ chữ Hán có nghĩa là hoa chúc) tức là vừa rạng rỡ vừa duyên dáng
- "Kìa em" cho thấy sự ngỡ ngàng và kinh ngạc nhưng cũng rất trìu mến
- "Xiêm áo": trang phục xinh xắn, đẹp đẽ
- "khèn" là nhạc cụ đặc biệt ở Tây Bắc, mang nét đặc trưng cho văn hóa nơi đây
- "Man điệu" hàm ý chỉ điệu múa, điệu nhạc mang âm hưởng Tây Bắc
- "E ấp": ngại ngùng, thẹn thùng của chính các thiếu nữ dân tộc thiểu số
Các bài tập cùng chuyên đề
Bài thơ Tây Tiến được Quang Dũng sáng tác trong hoàn cảnh nào?
Đoàn quân Tây Tiến được thành lập năm nào?
Nhiệm vụ của đoàn quân Tây Tiến là gì?
Lời giới thiệu nào về lính Tây Tiến là cụ thể và chính xác nhất?
Bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng còn có tên khác nào trong các tên sau đây?
Nội dung nào sau đây đúng với bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng?
Địa danh nào dưới đây là quê hương của Quang Dũng?
Trước Cách mạng tháng Tám, Quang Dũng làm công việc gì?
Quang Dũng làm Đại đội trưởng ở tiểu đoàn 212, Trung đoàn 52 Tây Tiến năm bao nhiêu?
Quang Dũng làm Trưởng tiểu ban tuyên huấn của Trung đoàn 52 Tây Tiến năm bao nhiêu?
Năm 2001, Quang Dũng được trao tặng giải thưởng gì?
Phong cách sáng tác của nhà thơ Quang Dũng là:
Quang Dũng đã từng làm những lĩnh vực nào dưới đây?
Tích vào những tác phẩm không phải của nhà thơ Quang Dũng:
Nội dung chính đoạn 1 bài thơ Tây Tiến là:
Bạn đã học, đã đọc những bài thơ nào viết về đề tài người lính cách mạng Việt Nam? Đọc diễn cảm một đoạn thơ mà bạn yêu thích
Chú ý:
- Hình ảnh khơi nguồn cảm xúc
- Các từ ngữ gợi bối cảnh không gian và ấn tượng về đoàn quân Tây Tiến
Nhận diện các yếu tố: nhịp điệu, nhạc điệu, đối và những từ kết hợp khác lạ trong đoạn thơ.
Chú ý hình ảnh gây ấn tượng về thiên nhiên và con người miền Tây Bắc.
Hình dung dáng vẻ, tư thế, cốt cách của đoàn binh Tây Tiến
Ý nghĩa biểu tượng của hình ảnh “người đi”
Cảm hứng chủ đạo của bài thơ “Tây Tiến” là gì?
Đọc đoạn thơ 1 và thực hiện các yêu cầu sau:
a.Nêu ấn tượng về trạng thái cảm xúc của tác giả thể hiện ở hai câu thơ mở đầu.
b.Cho biết hình dung của bạn về bức tranh thiên nhiên và con đường hành quân của đoàn binh Tây Tiến.
c.Phân tích những hình ảnh thể hiện ấn tượng ban đầu của tác giả về đoàn quân Tây Tiến
d.Nêu cảm nhận về nhạc điệu trong bốn câu thơ sau:
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Heo hút cồn mây súng ngửi trời
Ngàn thước lên cao ngàn thước xuống
Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi
Trong hai đoạn 3, 4 hình tượng đoàn binh Tây Tiến được gợi ra qua những từ ngữ, hình ảnh nào? Khái quát đặc điểm của hình tượng này.
Chỉ ra một số biểu hiện của phong cách lãng mạn trong bài thơ. Phân tích một biểu hiện mà bạn cho là đặc sắc.
Phân tích một số hình thức tổ chức ngôn ngữ đặc biệt trong bài thơ Tây Tiến
Hình tượng người lính Tây Tiến trong bài thơ từng bị phê phán là “xa lạ” với hình ảnh thực tế của anh bộ đội cụ Hồ thời kì kháng chiến chống thực dân Pháp. Theo bạn, vì sao có sự đánh giá như vậy? Hãy nêu quan điểm của bạn về vấn đề này.
Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) trình bày cảm nhận của bạn về một nét đẹp của hình tượng người lính Tây Tiến.
Tìm hiểu qua các tài liệu, sách, báo, Internet,… về tác giả Quang Dũng, về binh đoàn Tây Tiến và hoàn cảnh ra đời của bài Tây Tiến
Chú ý nét đặc sắc của khung cảnh thiên nhiên và hình ảnh người lính trên nền bối cảnh thiên nhiên đó