Bài 27. Acetic acid Vở thực hành Khoa học tự nhiên 9

27.1

Dựa vào mô hình phân tử acetic acid (Hình 27.1, trang 123, SGK KHTN 9), hãy viết công thức phân tử, công thức cấu tạo của acetic acid và so sánh với alkane cùng số nguyên tử carbon về thành phần nguyên tố, nhóm nguyên tử liên kết trực tiếp với nguyên tử carbon.

Phương pháp giải:

Dựa vào mô hình phân tử acetic acid (Hình 27.1)

Lời giải chi tiết:

Công thức phân tử: C₂H₄O₂

Công thức cấu tạo: CH₃COOH

So với alkane có cùng số nguyên tử carbon (C₂H₆) thì trong phân tử acetic acid có thêm nguyên tử O, và có nhóm – COOH gắn trực tiếp vào nguyên tử C.

27.2

Trong các chất dưới đây, chất nào có tính chất hóa học đặc trưng giống acetic acid?

A. CH₃OH                   B. CH₃CHO                C. HCOOH                 D. CH₃COOC₂H₅

Phương pháp giải:

Các chất có nhóm – COOH sẽ có tính chất hóa học giống acetic acid

Lời giải chi tiết:

HCOOH có tính chất hóa học giống với acetic acid

27.3

Tiến hành thí nghiệm: Tìm hiểu tính chất hóa học của acetic acid (trang 124, SGK KHTN 9)

Thực hiện các yêu cầu sau:

1. Quan sát hiện tượng xảy ra trong các thí nghiệm trên và từ các kiến thức đã học về acid, hãy nêu tính chất hóa học của acetic acid.

2. Giải thích các hiện tượng xảy ra trong các thí nghiệm trên

Phương pháp giải:

Dựa vào tính chất hóa học của acetic acid

Lời giải chi tiết:

1. Tính chất hóa học của acetic acid

+ Làm đổi màu quỳ tím sang hồng

+ Phản ứng được với kim loại tạo muối và khí H₂

+ Phản ứng với oxide kim loại tạo muối và nước

+ Phản ứng với base tạo muối và nước

+ Phản ứng với muối tạo muối mới và acid mới

2. Các hiện tượng trên là do acetic acid có tính chất của acid

27.4

Ấm đun nước sử dụng một thời gian có thể có lớp cặn (chứa CaCO₃) bám vào đáy và thành ấm. Có thể loại bỏ lớp cặn này bằng giấm ăn. Hãy giải thích.

Phương pháp giải:

Dựa vào tính chất hóa học của acetic acid

Lời giải chi tiết:

Vì giấm ăn có chứa acetic acid có khả năng hòa tan lớp cặn chứa CaCO₃ theo phương trình hóa học: CaCO₃ + 2CH₃COOH \( \to \)(CH₃COO)₂Ca + CO₂ + H₂O

27.5

Acetic acid có thể tác dụng được với những chất nào trong các chất sau đây: Zn, KOH, ZnO, NaCl, MgCO₃, Cu? Viết các phương trình hóa học (nếu có)

Phương pháp giải:

Dựa vào tính chất hóa học của acetic acid

Lời giải chi tiết:

Acetic acid có thể tác dụng với các chất: Zn, KOH, ZnO, MgCO₃.

PTHH:

Zn + 2CH₃COOH \( \to \)(CH₃COO)₂Zn + H₂

KOH + CH₃COOH \( \to \)CH₃COOK + H₂O

ZnO + 2CH₃COOH \( \to \) (CH₃COO)₂Zn + H₂O

MgCO₃ + 2CH₃COOH \( \to \) (CH₃COO)₂Mg + CO₂ + H₂O

27.6

Tiến hành thí nghiệm: Nghiên cứu phản ứng ester hóa của acetic acid với ethylic alcohol (Trang 125, SGK KHTN 9); Dựa vào dấu hiệu nào để khẳng định có phản ứng hóa học xảy ra giữa acetic acid và ethy alcohol.

Phương pháp giải:

Dựa vào tính chất hóa học của acetic acid

Lời giải chi tiết:

Dựa vào sự phân lớp trong ống nghiệm, và có mùi thơm nhẹ.

27.7

Propyl acetate là một ester có mùi thơm đặc trưng của quả lê. Propyl acetate thu được khi đun nóng acetic acid với propyl alcohol (CH₃CH₂CH₂OH) có mặt H₂SO₄ đặc làm xúc tác. Viết phương trình hóa học của phản ứng xảy ra.

Phương pháp giải:

Dựa vào phản ứng của acetic acid với ethylic acohol

Lời giải chi tiết:

PTHH: 

27.8

Khi để các loại rượu có độ cồn thấp (rượu vang, rượu mơ, rượu sâm panh,…) tiếp xúc với không khí, sau một thời gian thì các loại rượu này có vị chua. Hãy giải thích.

Phương pháp giải:

Dựa vào phản ứng lên men của rượu

Lời giải chi tiết:

Khi để lâu các loại rượu xảy ra quá trình lên men tạo thành acetic acid có vị chua.

PTHH: C₂H₅OH + O₂ \( \to \)CH₃COOH + H₂O

27.9

Em hãy tìm hiểu và trình bày trước lớp cách làm giấm từ quả chín hoặc từ tinh bột

Phương pháp giải:

Dựa vào cách điều chế acetic acid

Lời giải chi tiết:

Nguyên liệu: quả táo

Cách làm:

Sơ chế táo, sau đó cắt thành những lát mỏng.

Xếp từng lớp táo vào bình thủy tinh, cho thêm đường phèn vào bình.

Sau đó, dùng màng bọc thực phẩm bịt kín miệng bình. Để một thời gian cho quá trình lên men xảy ra sẽ thu được giấm táo.

27.10

Trong phương pháp lên men giấm để điều chế acetic acid, nếu thay ethylic alcohol loãng bằng ethylic alcohol 96^o thì có được không? Tại sao?

Phương pháp giải:

Dựa vào phản ứng lên men giấm.

Lời giải chi tiết:

Không lên men được vì khi nồng độ ethylic alcohol quá cao, làm cho các vi khuẩn lên men chết, quá trình lên men không xảy ra.

27.11

Trong quá trình sản xuất rượu thủ công, nếu lên men vào mùa nóng ở nhiệt độ cao và thời gian ủ quá lâu, rượu thu được thường có vị chua. Hãy giải thích.

Phương pháp giải:

Dựa vào phản ứng lên men giấm.

Lời giải chi tiết:

Vì nhiệt độ cao và thời gian ủ lâu làm cho rượu chuyển hóa (lên men) một phần tạo acetic acid có vị chua.