Soạn bài Phân tích bài Khóc Dương Khuê SGK Ngữ văn 9 tập 2 Cánh diều

Đọc hiểu 1

Trả lời Câu hỏi 1 Đọc hiểu trang 117 SGK Ngữ văn 9 Cánh diều

Vấn đề cần làm sáng tỏ ở bài này là gì?

Phương pháp giải:

Đọc văn bản, đưa ra lời giải phù hợp

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Tình bạn cao cả bất chấp sự thay đổi thời thế của Dương Khuê - Nguyễn Khuyến.

Đọc hiểu 2

Trả lời Câu hỏi 2 Đọc hiểu trang 118 SGK Ngữ văn 9 Cánh diều

Các ý gạch đầu dòng làm rõ nội dung nào?

Phương pháp giải:

Đọc văn bản, đưa ra lời giải phù hợp

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Các gạch đầu dòng làm khơi gợi lại những kỉ niệm khi xưa của đôi bạn Nguyễn Khuyến - Dương Khuê.

Đọc hiểu 3

Trả lời Câu hỏi 3 Đọc hiểu trang 118 SGK Ngữ văn 9 Cánh diều

Chữ nào được chú ý phân tích?

Phương pháp giải:

Đọc văn bản, đưa ra lời giải phù hợp

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Chữ thôi được chú ý phân tích

Đọc hiểu 4

Trả lời Câu hỏi 4 Đọc hiểu trang 118 SGK Ngữ văn 9 Cánh diều

Dấu ba chấm giữa đoạn thơ có ý nghĩa gì?

Phương pháp giải:

Đọc văn bản, đưa ra lời giải phù hợp

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Dấu ba chấm giữa đoạn có ý nghĩa chỉ những câu văn nữa vẫn chưa được trích.

Đọc hiểu 5

Trả lời Câu hỏi 5 Đọc hiểu trang 119 SGK Ngữ văn 9 Cánh diều

Tại sao phần còn lại của bài thơ lại là phần quan trọng?

Phương pháp giải:

Đọc văn bản, đưa ra lời giải phù hợp

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Phần còn lại của bài thơ là phần quan trọng vì diễn tả nỗi đau mất bạn của Nguyễn Khuyến.

Đọc hiểu 6

Trả lời Câu hỏi 6 Đọc hiểu trang 37 SGK Ngữ văn 9 Cánh diều

Câu văn nào nêu nhận xét chủ quan của người viết?

Phương pháp giải:

Đọc văn bản, đưa ra lời giải phù hợp

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Giờ này, trước mắt và trong lòng tác giả là cả một sự trống vắng ghê người

Đọc hiểu 7

Trả lời Câu hỏi 7 Đọc hiểu trang 120 SGK Ngữ văn 9 Cánh diều

Phần kết bài tác giả nêu lên nội dung gì?

Phương pháp giải:

Đọc văn bản, đưa ra lời giải phù hợp

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Phần kết khẳng định bài thơ Khóc Dương Khuê là một viên ngọc quý viết về tình bạn lung linh trong vườn hoa văn học nước nhà.

CH cuối bài 1

Trả lời Câu hỏi 1 CH cuối bài trang 120 SGK Ngữ văn 9 Cánh diều

Mục đích của văn bản Phân tích bài “Khóc Dương Khuê” là gì?

Phương pháp giải:

- Đọc văn bản

- Xác định mục đích viết của tác giả

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Mục đích của văn bản Phân tích bài Khóc Dương Khuê là muốn ca ngợi bài thơ là một tuyệt tác viết về tình bạn vĩnh cửu trong nền văn học nước nhà.

CH cuối bài 2

Trả lời Câu hỏi 2 CH cuối bài trang 120 SGK Ngữ văn 9 Cánh diều

Bố cục của văn bản gồm mấy phần? Nội dung chính của mỗi phần là gì?

Phương pháp giải:

Phân chia bố cục phù hợp với nội dung

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- Bố cục văn bản gồm 3 phần

+ Phần 1 (trong nhiều mối quan hệ … ông đã viết một áng thơ khóc bạn): Giới thiệu vấn đề cần nghị luận.

+ Phần 2 (tiếp … chân thành về tình bạn): Triển khai vấn đề về nghị luận.

+ Phần 3 (còn lại): Tổng kết vấn đề nghị luận.

CH cuối bài 3

Trả lời Câu hỏi 3 CH cuối bài trang 120 SGK Ngữ văn 9 Cánh diều

Tác giả đã phân tích bài thơ theo cách nào? Cách phân tích ấy có tác dụng gì trong việc làm rõ nội dung chính của bài thơ?

Phương pháp giải:

- Đọc văn bản

- Chú ý cách tác giả phân tích bài thơ

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Tác giả đã phân tích bài thơ theo cách phân tích lần lượt các câu thơ trong bài. Cách phân tích ấy có tác dụng làm rõ từng ý tứ, cảm xúc của tác giả khi mất bạn. 

CH cuối bài 4

Trả lời Câu hỏi 4 CH cuối bài trang 120 SGK Ngữ văn 9 Cánh diều

Chỉ ra luận đề và các luận điểm chính trong văn bản. Em hãy cho biết: Các luận điểm trong văn bản có làm sáng tỏ được luận đề không? Vì sao?

Phương pháp giải:

- Xác định luận đề

- Xác định hệ thống luận điểm

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- Luận đề: Tình bạn lấp lánh bất chấp sự thay đổi của thời thế và cảnh ngộ riêng.

- Luận điểm 1: Tất cả nỗi đau mất bạn dường như dồn nén vào câu lục bát mở đầu này.

- Luận điểm 2: Với Nguyễn Khuyến, sau giây phút bình tĩnh lại, cả một quãng đời thanh xuân thơ mộng, êm đẹp đầy ắp kỉ niệm về tình bạn lần lượt hiện ra cụ thể, sinh động, sống dậy trong lòng và trước mắt tác giả cũng như độc giả.

- Luận điểm 3: Với mạch cảm xúc ấy, tác giả đưa chúng ta về những ấn tượng mới khó quên trong lần gặp gỡ cuối cùng của ông với bạn cố tri Dương Khuê.

- Luận điểm 4: Phần còn lại gồm mười sáu câu là phần quan trọng của tác phẩm Khóc Dương Khuê, diễn tả nỗi đau không còn bạn nữa!

- Luận điểm 5: Mấy câu kết của đoạn này làm hiện lên hình tượng nỗi đau khôn tả, tiếng khóc không nước mắt, nỗi đau dường như đã dồn cả vào lòng.

- Các luận điểm có làm sáng tỏ được luận đề vì những luận điểm trên đã được tác giả triển khai rất chi tiết và rõ ràng.

CH cuối bài 5

Trả lời Câu hỏi 5 CH cuối bài trang 120 SGK Ngữ văn 9 Cánh diều

Dẫn ra một số bằng chứng cho thấy tác giả đã sử dụng cách trình bày kết hợp nêu vấn đề khách quan và phát biểu ý kiến chủ quan.

Phương pháp giải:

Xác định một số bằng chứng khách quan 

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- Nêu vấn đề khách quan:

+ Trước ông, Phạm Thái chẳng đã viết văn tế Trương Đăng Thụ và sau ông, Phan Bội Châu cũng viết văn tế Phan Châu Trinh.

+ Nỗi đau mất bận hiện ra dưới nhiều cung bậc: lúc bộc phát, lục ngậm ngùi nuối tiếc, lúc lắng đọng thấm sâu, chi phối tuổi già của tác giả.

- Phát biểu ý kiến chủ quan:

+ Tiếc thay đó lại là sự thật nghiệt ngã!

+ Kì tái ngộ quý hóa biết dường nào!

+ Đúng là nỗi mừng biết lấy chi cân?

CH cuối bài 6

Trả lời Câu hỏi 6 CH cuối bài trang 120 SGK Ngữ văn 9 Cánh diều

Từ văn bản trên, em rút ra được kinh nghiệm nào về cách thức phân tích một bài thơ?

Phương pháp giải:

Liên hệ bản thân em

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Từ văn bản trên, em rút ra được kinh nghiệm khi phân tích một tác phẩm thơ ta cần chia luận điểm theo cảm xúc, tư tưởng của tác giả. Liên hệ thêm những dẫn chứng tương tự, trình bày kết hợp nêu vấn đề khách quan và phát biểu ý kiến chủ quan.