Bài tập Tra từ điển - Ôn hè Tiếng Việt 5>
Bài 1. Câu nào chứa từ “quả” mang nghĩa chuyển? A. Bố tặng Chiến một quả địa cầu rất đẹp. B. Bác nông dân thu hoạch được rất nhiều quả xoài chín. C. Ngọc rất thích ăn quả sầu riêng vì em thấy mùi sầu riêng rất thơm. D. Mai giúp mẹ sắp xếp các quả tươi: na, thanh long, hồng,... lên chiếc rổ xinh.
Đề bài
Bài 1. Câu nào chứa từ “quả” mang nghĩa chuyển?
A. Bố tặng Chiến một quả địa cầu rất đẹp.
B. Bác nông dân thu hoạch được rất nhiều quả xoài chín.
C. Ngọc rất thích ăn quả sầu riêng vì em thấy mùi sầu riêng rất thơm.
D. Mai giúp mẹ sắp xếp các quả tươi: na, thanh long, hồng,... lên chiếc rổ xinh.
Bài 2. Tra từ điển nhân vật lịch sử Việt Nam và chọn đáp án phù hợp thay thế ✿:
✿ sinh năm 898 ở làng Đường Lâm, là vị vua đầu tiên của nhà Ngô trong lịch sử Việt Nam. Năm 938, ông lãnh đạo nghĩa quân đánh tan quân Nam Hán bằng cách cắm cọc trên sông Bạch Đằng và giành được thắng lợi vẻ vang.
(Theo Mai Nhung)
A. Quang Trung.
B. Đinh Bộ Lĩnh.
C. Trần Nhân Tông
D. Ngô Quyền.
Bài 3. Đâu là nghĩa của từ “tự chủ”?
A. Coi trọng và giữ gìn phẩm cách, danh dự của mình.
B. Tự làm chủ tình cảm, hành động của mình, không để bị hoàn cảnh chi phối.
C. Tự tôn trọng mình, không để cho ai coi thường, coi khinh mình.
D. Không có đáp án đúng.
Bài 4. Từ điển nào thích hợp để tra nghĩa của câu tục ngữ “Cây có cội, nước có nguồn”?
A. Từ điển Tiếng Việt
B. Từ điển Từ láy
C. Từ điển thành ngữ, tục ngữ Việt Nam
D. Từ điển văn học Việt Nam
Bài 5. Đâu không phải ý đúng nói về từ “chú ý”?
A. Là tính từ.
B. Là động từ.
C. Có nghĩa là để hết tâm trí vào.
D. Có nghĩa là lưu ý, để tâm đến một cách thường xuyên.
Bài 6. Em hãy sắp xếp các từ sau đây theo thứ tự sắp xếp trong từ điển:
quá đáng / la cà / ngã ngũ / bao biện / ca cao / phá cỗ
Bài 7. Dựa vào từ điển, em hãy cho biết nghĩa của từ "đảo":
a) Là danh từ:
b) Là động từ:
Bài 8. Em hãy điền số thứ tự các bước để tìm từ đồng nghĩa với từ “gan dạ”:
Chọn từ điển từ đồng nghĩa. |
|
Đọc từ đồng nghĩa với từ “gan dạ”. |
|
Tìm từ “gan dạ”. |
|
Tìm mục bắt đầu bằng chữ G. |
|
Bài 9. Em hãy tra từ điển để tìm nghĩa gốc và một nghĩa chuyển của từ “đường”:
- Nghĩa gốc:
- Nghĩa chuyển:
Bài 10. Đặt câu để phân biết các nghĩa của từ “đường” vừa tìm ở bài 9:
Lời giải
HƯỚNG DẪN GIẢI CHI TIẾT
Bài 1. Câu nào chứa từ “quả” mang nghĩa chuyển?
A. Bố tặng Chiến một quả địa cầu rất đẹp.
B. Bác nông dân thu hoạch được rất nhiều quả xoài chín.
C. Ngọc rất thích ăn quả sầu riêng vì em thấy mùi sầu riêng rất thơm.
D. Mai giúp mẹ sắp xếp các quả tươi: na, thanh long, hồng,... lên chiếc rổ xinh.
Phương pháp giải:
Em nhớ lại các tác dụng của dấu gạch ngang để chọn đáp án đúng.
Lời giải chi tiết:
Tác dụng của dấu gạch ngang trong đoạn văn là đánh dấu bộ phận chú thích, giải thích.
Đáp án D.
Bài 2. Tra từ điển nhân vật lịch sử Việt Nam và chọn đáp án phù hợp thay thế ✿:
✿ sinh năm 898 ở làng Đường Lâm, là vị vua đầu tiên của nhà Ngô trong lịch sử Việt Nam. Năm 938, ông lãnh đạo nghĩa quân đánh tan quân Nam Hán bằng cách cắm cọc trên sông Bạch Đằng và giành được thắng lợi vẻ vang.
(Theo Mai Nhung)
A. Quang Trung.
B. Đinh Bộ Lĩnh.
C. Trần Nhân Tông
D. Ngô Quyền.
Phương pháp giải:
Em nhớ lại các tác dụng của dấu gạch ngang để chọn đáp án đúng.
Lời giải chi tiết:
Tác dụng của dấu gạch ngang trong câu là đánh dấu lời nói trực tiếp của nhân vật.
Đáp án C.
Bài 3. Đâu là nghĩa của từ “tự chủ”?
A. Coi trọng và giữ gìn phẩm cách, danh dự của mình.
B. Tự làm chủ tình cảm, hành động của mình, không để bị hoàn cảnh chi phối.
C. Tự tôn trọng mình, không để cho ai coi thường, coi khinh mình.
D. Không có đáp án đúng.
Phương pháp giải:
Em nhớ lại các tác dụng của dấu gạch ngang để chọn đáp án đúng.
Lời giải chi tiết:
Tác dụng của dấu gạch ngang trong câu là nối các từ ngữ trong một liên danh.
Đáp án B.
Bài 4. Từ điển nào thích hợp để tra nghĩa của câu tục ngữ “Cây có cội, nước có nguồn”?
A. Từ điển Tiếng Việt
B. Từ điển Từ láy
C. Từ điển thành ngữ, tục ngữ Việt Nam
D. Từ điển văn học Việt Nam
Phương pháp giải:
Em nhớ lại các tác dụng của dấu gạch ngang để chọn đáp án đúng.
Lời giải chi tiết:
Tác dụng của dấu gạch ngang trong đoạn văn là đánh dấu các ý liệt kê.
Đáp án A.
Bài 5. Đâu không phải ý đúng nói về từ “chú ý”?
A. Là tính từ.
B. Là động từ.
C. Có nghĩa là để hết tâm trí vào.
D. Có nghĩa là lưu ý, để tâm đến một cách thường xuyên.
Phương pháp giải:
Em dựa vào vị trí dấu gạch ngang để chọn đáp án đúng.
Lời giải chi tiết:
Câu có sử dụng dấu gạch ngang để đánh dấu bộ phận chú thích, giải thích là “Việt Hà - lớp trưởng lớp 5A - là tấm gương sáng để chúng tôi noi theo.”.
Đáp án C.
Bài 6. Em hãy sắp xếp các từ sau đây theo thứ tự sắp xếp trong từ điển:
quá đáng / la cà / ngã ngũ / bao biện / ca cao / phá cỗ
Phương pháp giải:
Em dựa vào tác dụng của dấu gạch ngang trong câu để điền dấu vào vị trí thích hợp.
Lời giải chi tiết:
Con trâu - người bạn gắn bó với bà con nông dân - là con vật chăm chỉ cày bừa trên những thửa ruộng rộng lớn.
Bài 7. Dựa vào từ điển, em hãy cho biết nghĩa của từ "đảo":
a) Là danh từ:
b) Là động từ:
Phương pháp giải:
Em xác định vị trí dấu gạch ngang phù hợp.
Lời giải chi tiết:
Tết Nguyên Đán - Tết ta - là ngày Tết cổ truyền của người Việt.
Bài 8. Em hãy điền số thứ tự các bước để tìm từ đồng nghĩa với từ “gan dạ”:
Chọn từ điển từ đồng nghĩa. |
|
Đọc từ đồng nghĩa với từ “gan dạ”. |
|
Tìm từ “gan dạ”. |
|
Tìm mục bắt đầu bằng chữ G. |
|
Phương pháp giải:
Em dựa vào tác dụng của dấu gạch ngang để xác định vị trí dấu gạch ngang nào đúng, vị trí dấu gạch ngang nào sai.
Lời giải chi tiết:
Chọn từ điển từ đồng nghĩa. |
|
Đọc từ đồng nghĩa với từ “gan dạ”. |
|
Tìm từ “gan dạ”. |
|
Tìm mục bắt đầu bằng chữ G. |
|
Bài 9. Em hãy tra từ điển để tìm nghĩa gốc và một nghĩa chuyển của từ “đường”:
- Nghĩa gốc:
- Nghĩa chuyển:
Phương pháp giải:
Em xác định tác dụng của dấu gạch ngang trong trường hợp này để điền dấu gạch ngang vào vị trí thích hợp.
Lời giải chi tiết:
Đà Nẵng là một thành phố xinh đẹp với nhiều địa điểm tham quan hấp dẫn, trong đó có:
- Ngũ Hành Sơn - những dãy núi đá vôi kì vĩ chứa đựng nhiều hang động, chùa chiền cổ kính.
- Đảo Cù Lao Chàm.
- Cầu Rồng.
Bài 10. Đặt câu để phân biết các nghĩa của từ “đường” vừa tìm ở bài 9:
Phương pháp giải:
Em xác định tác dụng của dấu gạch ngang trong câu sau để đặt lại đúng vị trí.
Lời giải chi tiết:
Hoa ban - loài hoa có vẻ ngoài mộc mạc - thường xuất hiện nhiều ở các vùng núi phía Bắc.

