Đọc đoạn thơ và các nghĩa của từ mắt trong bài tập 1 (SHS Tiếng Việt 5, tập một, trang 65) và trả lời câu hỏi.
a. Tìm nghĩa thích hợp cho từ mắt được in đậm.
- Từ mắt ở vị trí (1) mang nghĩa
- Từ mắt ở vị trí (2) mang nghĩa
- Từ mắt ở vị trí (3) mang nghĩa
b. Trong các nghĩa nêu trên của từ mắt, nghĩa nào là nghĩa gốc, nghĩa nào là nghĩa chuyển?
c. Các nghĩa trên của từ mắt có liên hệ với nhau như thế nào?
Em dựa vào kiến thức đã học về từ đa nghĩa để làm bài.
a.
-
nghĩa 2
-
nghĩa 1
-
nghĩa 1
b.
-
Nghĩa 1: cơ quan để nhìn của người hay động vật là nghĩa gốc.
-
Nghĩa 2: chỗ lồi ra, giống hình con mắt ở một số vật là nghĩa chuyển.
c.
Các nghĩa trên của từ "mắt" có liên hệ với nhau qua đặc điểm, một từ với nguồn gốc chung là cơ quan để nhìn, cơ quan này có đặc điểm là bộ phận lồi ra trên cơ thể người hay động vật. Từ này sau đó được phát triển thành nghĩa mới, liên quan đến hình dạng hoặc đặc điểm của mắt, cũng là chỗ lồi ra và có hình giống con mắt ở một số vật.
Các bài tập cùng chuyên đề
Em hãy nêu sự thay đổi của thời tiết, cỏ cây,... khi mùa đông chuyển sang mùa xuân hoặc mùa khô chuyển sang mùa mưa.
MẦM NON
Dưới vỏ một cành bàng Còn một vài lá đỏ Một mầm non nho nhỏ Còn nằm nép lặng im...
Mầm non mắt lim dim Cố nhìn qua kẽ lá Thấy máy bay hối hả Thấy lất phất mưa phùn. Rào rào trận lá tuôn Rải vàng đầy mặt đất Rừng cây trông thưa thớt Thấy chỉ cội với cành. Một chú thỏ phóng nhanh Chạy nấp vào bụi vắng. Và tất cả im ắng Từ ngọn cỏ làn rêu...
Chợt một tiếng chim kêu: – Chíp chiu chiu! Xuân đến. Tức thì trăm ngọn suối Nổi róc rách reo mừng, Tức thì ngàn chim muông Nổi hát ca vang dậy. |
Mầm non vừa nghe thấy Vội bật chiếc vỏ rơi Nó đứng dậy giữa trời Khoác áo màu xanh biếc. (Võ Quảng)
|
Trong 2 khổ thơ đầu, mầm non được miêu tả như thế nào? Cách miêu tả đó có gì thú vị?
Cảnh vật mùa đông hiện ra như thế nào qua cảm nhận của mầm non?
- Mây
- Mưa
- Lá cây
- *
Nhờ đâu mầm non nhận ra mùa xuân đến?
Nêu nhận xét của em về hình ảnh mầm non trong khổ thơ cuối.
Nội dung chính của bài thơ là gì?
Nội dung chính của bài đọc Mầm non
Xác định nghĩa của từ biển trong những câu thơ, câu ca dao ở bài tập 2 (SHS Tiếng Việt 5, tập một, trang 66) và cho biết nghĩa nào là nghĩa gốc, nghĩa nào là nghĩa chuyển.
Nghĩa của từ biển ở a:
Nghĩa của từ biển ở b:
Nghĩa của từ biển ở c:
Trong các nghĩa nêu trên, nghĩa ở ……… là nghĩa gốc, nghĩa ở ……… là nghĩa chuyển.
Từ lưng trong mỗi đoạn thơ ở bài tập 3 (SHS, Tiếng Việt 5, tập một, trang 66) dùng nghĩa gốc hay nghĩa chuyển? Nêu các nghĩa đó.
a. Từ lưng được dùng với nghĩa (gốc/chuyển) ……………, nghĩa đó là:
b. Từ lưng¹ được dùng với nghĩa (gốc/chuyển) ……………, nghĩa đó là:
Từ lưng² được dùng với nghĩa (gốc/chuyển) ……………, nghĩa đó là:
Từ lưng³ được dùng với nghĩa (gốc/chuyển) ……………, nghĩa đó là:
Chọn 1 trong 2 đề dưới đây:
Đề 1: Tả một cảnh ao hồ, sông suối ở quê hương em hoặc ở nơi gia đình em sinh sống.
Đề 2: Tả một cảnh biển đảo em đã được thấy tận mắt hoặc xem trên phim ảnh.
Dựa vào kết quả quan sát và những nội dung đã ghi chép trong hoạt động Viết ở Bài 12, lập dàn ý theo đề bài đã chọn.
a. Mở bài:
b. Thân bài:
c. Kết bài:
Viết lại một nội dung trong dàn ý của em theo góp ý của thầy cô hoặc các bạn.
Tìm đọc sách báo viết về núi, hang động, đại dương, các hành tinh trong hệ Mặt Trời,... hoặc hiện tượng trong thế giới tự nhiên (núi lửa phun trào, lốc xoáy, mưa đá,... ). Ghi lại thông tin thú vị em đọc được.
Chọn 1 trong 2 từ ở bài tập 4 (SHS, Tiếng Việt 5, tập một, trang 66) và đặt câu để phân biệt các nghĩa của từ đó.
Từ em chọn: ……………………
Đặt câu với từ đó được dùng với nghĩa 1:
Đặt câu với từ đó được dùng với nghĩa 2: