Trong Kiêu binh nổi loạn, cảnh Trịnh Tông lên ngôi có gì đặc biệt? Nhận xét về nghệ thuật miêu tả của tác giả.
- Đọc kĩ tác phẩm
- Chú ý đến chi tiết về hoàn cảnh, sự kiện và diễn biến khi Trịnh Tông lên ngôi vua.
- So sánh khách quan để nhận ra điểm đặc biệt.
Cách 1
Dùng tạm chiếc mâm vẫn bày cỗ lộc làm ghế, đặt thế tử ngồi lên, rồi tám người kề vai khiêng.
Kiêu binh đã lập Trịnh Tông lên, cảnh khiêng Tông trên chiếc mâm gỗ, đưa lên, đưa xuống, mọi người xúm lại đông như họp chợ. Hai tiếng “họp chợ” thật mỉa mai! Họ lại đặt sập gụ ngoài phủ đường để đưa Tông lên ngôi. Mấy chữ “ngoài phủ đường” cũng hài hước, chẳng có chút uy nghiêm nào. Trịnh Tông thì tuy vẫn được gọi bằng những danh hiệu những từ ngữ trang trọng cao quy của bậc đế vương: thế tử, mặt rồng, Thánh chúa... nhưng ngai vàng chỉ là cái mâm đặt trên vai đám lính tráng, để cho hàng phố đến xem như họp chợ.
Cách 2- Trịnh Tông đúng là ông chúa bù nhìn, hắn lên ngôi chúa hoàn toàn nhờ chỗ dựa là đám lính tráng tự phát nổi lên.
- Kiêu binh đã lập Trịnh Tông lên, cảnh khiêng Tông trên chiếc mâm gỗ, đưa lên, đưa xuống, như “giỡn quả cầu” trong tiếng reo hò của đám loạn quân và dân hàng phố mọi người xúm lại đông như họp chợ. Hai tiếng “họp chợ” thật mỉa mai! Họ lại đặt sập gụ ngoài phủ đường để đưa Tông lên ngôi. Mấy chữ “ngoài phủ đường” cũng hài hước, chẳng có chút uy nghiêm nào với một vị chúa.
Cách 3Cảnh Trịnh Tông lên ngôi chúa:
-Kiêu binh đã lập Trịnh Tông lên, cảnh khiêng Tông trên chiếc mâm gỗ, đưa lên, đưa xuống, mọi người xúm lại đông như họp chợ.
-Quân lính đặt chiếc sập ngự ở ngoài phủ đường, các quan đều dìu thế thử lên ngôi chúa; cuộc lễ mừng xong, các quan đem đạo sắc của nhà vua và tờ chỉ của thánh mẫu dụ ba quân về việc phò lập chúa, tới dán ở cửa các, những tờ ấy tạm thời thảo ra, nhưng đều được gọi là mệnh lệnh định sẵn.
=> Nghệ thuật miêu tả của tác giả đã khắc họa hình tượng nhân vật Trịnh Tông rõ nét. Đây đúng là ông chúa bù nhìn, hắn lên ngôi chúa hoàn toàn nhờ sự đưa đẩy tình cờ của số phận, tất cả chỗ dựa là đám lính tráng tự phát nổi lên, đến những giấy tờ không có giá trị nhưng vẫn được coi là mệnh lệnh định sẵn.
Các bài tập cùng chuyên đề
Người kể chuyện trong Kiêu binh nổi loạn là ai?
Trong Kiêu binh nổi loạn, người kể chuyện nhận xét gì về đầu bếp, gia thần của Trịnh Tông?
Chú ý động cơ và thái độ của đầu bếp, thân quân trong Kiêu binh nổi loạn
Ai là người kể chuyện về nhân vật Bằng Vũ trong Kiêu binh nổi loạn?
Chú ý lời nói, thái độ và hành động của Quận Huy trong Kiêu binh nổi loạn
Trong Kiêu binh nổi loạn, khí thế của kiêu binh được miêu tả như thế nào?
Chú ý hành động và thái độ của Quận Châu trước đám kiêu binh trong Kiêu binh nổi loạn
Tình thế bất lực, thảm hại và bi đát của Quận Huy được miêu tả qua những chi tiết nào trong Kiêu binh nổi loạn?
Trong Kiêu binh nổi loạn, những hình ảnh so sánh trong lời kể có tác dụng gì?
Trong Kiêu binh nổi loạn, kiêu binh lộng hành bức ép chúa cũ, trả thù các đại thần như thế nào?
Chi tiết nào trong văn bản Kiêu binh nổi loạn cho thấy Trịnh Tông bất lực, không kiểm soát được kiêu binh?
Hãy nêu những sự kiện chính trong văn bản Kiêu binh nổi loạn và cho biết mâu thuẫn ở đây là gì?
Những chi tiết miêu tả hành động của đám kiêu binh trong Kiêu binh nổi loạn. Em có nhận xét gì về những hành động ấy?
Những chi tiết, hình ảnh nào trong Kiêu binh nổi loạn cho thấy sự bất lực và thất bại của phe cánh Quận Huy?
Hãy dẫn ra một số bình luận, đánh giá của người kể chuyện đối với các sự kiện và nhân vật lịch sử trong văn bản Kiêu binh nổi loạn. Theo em, quan điểm và thái độ của người kể chuyện có khách quan và đáng tin cậy không? Vì sao?
Người xưa từng nói về năm nguy cơ làm mất nước: “Một, trẻ không kính già; hai, trò không trọng thầy; ba,binh kiêu tướng thoái; bốn, tham nhũng tràn lan; năm, sĩ phu ngoảnh mặt.” (Lê Quý Đôn). Sau khi đọc đoạn trích Kiêu binh nổi loạn em suy nghĩ gì về ý kiến này?
Hoàng Lê Nhất thống chí của Ngô gia văn phái thuộc thể loại nào sau đây?
Nhân vật trong đoạn trích Kiêu binh nổi loạn thuộc về mất phe đối địch?
Trong văn bản Kiêu binh nổi loạn, nguyên nhân dẫn đến việc binh lính nổi dậy chống lại Quận Huy?
Trong văn bản Kiêu binh nổi loạn, phần (1) ghi lại lời của nhân vật Bằng Vũ như sau:
- Chỉ sợ anh em không cùng một bụng thôi. Chứ nếu ba quân đồng lòng, thì bất quá chỉ thừa dịp cúng cơm sáng xong, đánh một hồi trống trong phủ làm hiệu rồi kéo ùa cả vào, nắm cẳng hắn, vứt chỏng gọng xuống dưới thềm một cái là xong thôi mà!
Lời nói này tiêu biểu cho tính chất nào của cả đám kiêu binh?
Trong văn bản Kiêu binh nổi loạn, những chi tiết sau đây tập trung thể hiện rõ nhất điều gì?
Trong văn bản Kiêu binh nổi loạn, qua miêu tả, so sánh cảnh chúa đăng quang với việc “giỡn quả cầu” , “rước pho tượng Phật”, các tác giả thể hiện thái độ gì đối với Trịnh Tông.
Trong văn bản Kiêu binh nổi loạn, những chi tiết, hình ảnh nào cho thấy sự bất lực và thất bại của phe cánh Quận Huy?
Hãy dẫn ra một số bình luận, đánh giá của người kể chuyện đối với các sự kiện và nhân vật lịch sử trong văn bản Kiêu binh nổi loạn. Theo em, quan điểm và thái độ của người kể chuyện có khách quan và đáng tin cậy không? Vì sao?
Người xưa từng nói về năm nguy cơ làm mất nước: “Một, trẻ không kính già; hai, trò không trọng thầy; ba, binh kiêu tướng thoái; bốn, tham nhũng tràn lan; năm, sĩ phu ngoảnh mặt.” (Lê Quý Đôn). Sau khi đọc đoạn trích Kiêu binh nổi loạn em suy nghĩ gì về ý kiến này?
Đọc đoạn trích Kiêu binh nổi loạn dưới dây và trả lời các câu hỏi bên dưới:
a. Đoạn trích ghi lại hai chiến thắng lớn nào của quân Tây Sơn?
b. Những chi tiết nào cho thấy sự thảm bại của quân tướng nhà Thanh?
c. Hình ảnh nào miêu tả vua Quang Trung oai phong trong chiến trận?
d. Theo em, vua Quang Trung là người chỉ huy như thế nào?
