Nêu đặc điểm hình thức thể loại của bài thơ (số chữ, số dòng, niêm, luật và cách hiệp vần ở bản phiên âm bài thơ)
- Đọc kĩ văn bản
- Áp dụng kiến thức thể loại
Cách 1
Đặc điểm hình thức thể loại thơ Thất ngôn tứ tuyệt Đường luật:
+ Số chữ: mỗi dòng bảy chữ
+ Số dòng: 4 dòng
+ Niêm luật: Chữ thứ hai của câu 1 là “trắc” niệm với chữ thứ hai của câu 4 cũng là “trắc”, chữ thứ hai của câu 2 là “bằng” niệm với chữ thứ hai của câu 3 cũng là “bằng”.
+ Vần: chỉ hiệp theo một vần ở các câu 1, 2 và 4 (cư – thư – hư).
Cách 2- Số chữ: 7 chữ
- Số dòng: 4 dòng
- Niêm luật: Chữ thứ hai của câu 1 là “trắc” niệm với chữ thứ hai của câu 4 cũng là “trắc”, chữ thứ hai của câu 2 là “bằng” niệm với chữ thứ hai của câu 3 cũng là “bằng”.
- Vần: chỉ hiệp theo một vần ở các câu 1, 2 và 4 (cư – thư – hư).
Cách 3- Bài thơ có tất cả 4 câu thơ (dòng thơ), mỗi câu thơ có 7 chữ.
- Gieo vần:
+ Cách 1: Gieo vần vào tiếng cuối các câu 1 - 2 - 4 (tiếng cuối câu 3 bắt buộc thanh trắc) - bài thơ Nam quốc sơn hà gieo vần theo cách này
+ Cách 2: Gieo vần chéo vào tiếng cuối các câu 1 - 3 (tiếng cuối các câu 2 - 4 phải là thanh trắc) hay các câu 2 - 4 (tiếng cuối các câu 1 - 3 phải là thanh trắc)
+ Cách 3: Gieo vần ôm tiếng cuối câu 1 vần với tiếng cuối câu 4, tiếng cuối câu 2 vần với tiếng cuối câu 3.
Các bài tập cùng chuyên đề
Qua các tài liệu đã tìm hiểu, hãy trình bày hoàn cảnh xuất hiện bài Sông núi nước Nam và cho biết: Vì sao bài thơ được gọi là Thơ thần?
Bài Sông núi nước Nam được viết theo thể loại nào?
A. Thơ Nôm Đường luật tứ tuyệt
B. Thơ Nôm Đường luật thất ngôn xen lục ngôn
C. Thơ Đường luật tứ tuyệt viết bằng chữ Hán
D. Thơ Đường luật thất ngôn bát cú viết bằng chữ Hán
Hai dòng thơ đầu bài thơ Sông núi nước Nam khẳng định điều gì? Các từ ngữ “Nam quốc”, “Nam đế”, “tiệt nhiên”, “định phận”, “thiên thư” đóng vai trò như thế nào trong việc khẳng định điều đó?
Tìm những từ ngữ ở hai dòng thơ cuối bài thơ Sông núi nước Nam thể hiện quyết tâm bảo vệ độc lập và niềm tin tất thắng của nhân dân ta
Theo em, hai dòng thơ đầu và hai dòng thơ cuối bài thơ Sông núi nước Nam có mối liên hệ như thế nào? Vì sao bài thơ được coi là “bản Tuyên ngôn Độc lập đầu tiên” của nước ta?
Em ấn tượng nhất với một hoặc hai dòng thơ nào trong bài thơ Sông núi nước Nam? Vì sao?
Ai là tác giả của Nam quốc sơn hà?
-
A.
Tương truyền là Lý Thường Kiệt
-
B.
Trần Quang Khải
-
C.
Nguyễn Trãi
-
D.
Nguyễn Du
Từ “Nam quốc sơn hà” là từ thuần Việt, đúng hay sai?
Tác phẩm được viết trong cuộc chiến chống quân?
-
A.
Hán
-
B.
Thanh
-
C.
Tống
-
D.
Minh
Nam quốc sơn hà được mệnh danh là?
-
A.
Áng thiên cổ hùng văn
-
B.
Bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của nước ta
-
C.
Bản tuyên ngôn độc lập thứ hai của nước ta
-
D.
Bài thơ có một không hai
Thể thơ tác giả dùng để viết Nam quốc sơn hà là gì?
-
A.
Song thất lục bát
-
B.
Thất ngôn tứ tuyệt
-
C.
Thất ngôn bát cú
-
D.
Ngũ ngôn tứ tuyệt
Giọng điệu nổi bật trong “Nam quốc sơn hà” là gì?
-
A.
Mềm dẻo
-
B.
Đanh thép
-
C.
Trữ tình
-
D.
Sâu lắng
Nam quốc sơn hà khẳng định điều gì?
-
A.
Khẳng định chủ quyền lãnh thổ
-
B.
Nêu cao ý chí quyết tâm bảo vệ chủ quyền
-
C.
Khẳng định sự ngang hàng về vị thế với phương Bắc
-
D.
Cả 3 đáp án trên
Nội dung nào không xuất hiện trong bài Sông núi nước Nam?
-
A.
Khẳng định bề dày truyền thống văn hóa của người Việt
-
B.
Khẳng định ranh giới lãnh thổ
-
C.
Khẳng định quyết tâm bảo vệ độc lập, chủ quyền dân tộc
-
D.
Cả 3 ý trên
Từ “đế” trong bài thơ có ý nghĩa gì?
-
A.
Chỉ người đứng đầu đất nước
-
B.
Chỉ vua, người đứng đầu đất nước, khẳng định sự ngang bằng về vị thế so với phương Bắc
-
C.
Khẳng định nước Nam của vua nước Nam cai trị
-
D.
Cả B và C
Từ “thiên thư” ở câu thứ hai có ý nghĩa là gì?
-
A.
Bức thư của trời
-
B.
Sách của trời
-
C.
Bức thư nghìn chữ
-
D.
Cuốn sách dài nghìn chương
Xét về mục đích nói, câu thơ Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm thuộc kiểu câu gì?
-
A.
Trần thuật
-
B.
Cầu khiến
-
C.
Cảm thán
-
D.
Nghi vấn
Chọn câu trả lời đúng nhất.
Kết cấu câu hỏi ở câu thơ "Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm" nhằm mục đích gì?
-
A.
Muốn một câu trả lời xác đáng
-
B.
Khẳng định đanh thép nền độc lập dân tộc
-
C.
Thể hiện sự căm phẫn của tác giả
-
D.
Tất cả các đáp án trên đều sai
Câu thơ Chúng mày nhất định phải tan vỡ muốn khẳng định điều gì?
-
A.
Cảnh cáo kẻ thù sẽ nhận quả báo vì tội ác của chúng
-
B.
Cảnh cáo nhân dân Đại Việt bé nhỏ sẽ khiến chúng tơi bời
-
C.
Hai đáp trên đều đúng
-
D.
Hai đáp án trên đều sai
Chú ý yếu tố khẳng định chủ quyền trong một “bản tuyên ngôn độc lập”
Qua các tài liệu đã tìm hiểu, hãy trình bày bối cảnh xuất hiện bài Sông núi nước Nam và cho biết: Vì sao bài thơ được gọi là Thơ thần?
Hai dòng thơ đầu khẳng định điều gì? Các từ ngữ “Nam quốc”, “Nam đế”, “tiệt nhiên”, “định phận”, “thiên thư” đóng vai trò gì trong việc khẳng định điều đó?
Phân tích hai dòng thơ cuối để làm rõ nội dung (tư tưởng và tình cảm) mà tác giả muốn thể hiện.
Theo em, hai dòng thơ đầu và hai dòng thơ cuối có mối liên hệ như thế nào?
Em có suy nghĩ gì sau khi học bài Sông núi nước Nam? Theo em, nội dung tư tưởng bài thơ có ý nghĩa như thế nào đối với thế hệ trẻ ngày nay?
Tình cảm và thái độ của người viết thể hiện trong bài thơ Sông núi nước Nam?
-
A.
Tự hào về chủ quyền của dân tộc
-
B.
Khẳng định quyết tâm chống xâm lăng
-
C.
Tin tưởng tương lai tươi sáng của đất nước
-
D.
Gồm 2 ý A và B
Bài thơ Sông núi nước Nam ngoài việc biểu ý, thì có biểu cảm, đúng hay sai?
