Giải Khám phá trang 8 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều

Khám phá 1a Câu a

Trả lời câu hỏi a) trang 8 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều

Em hãy cho biết hình ảnh, thông tin 1 và 2 đề cập đến ô nhiễm môi trường từ hoạt động kinh tế nào. Ngoài các hoạt động kinh tế trên, theo em còn những hoạt động nào khác dẫn đến ô nhiễm môi trường?

Lời giải chi tiết:

Em hãy cho biết hình ảnh, thông tin 1 và 2 đề cập đến ô nhiễm môi trường từ hoạt động kinh tế nào. Ngoài các hoạt động kinh tế trên, theo em còn những hoạt động nào khác dẫn đến ô nhiễm môi trường?

Quảng cáo

Khám phá 1a Câu b

Trả lời câu hỏi b) trang 8 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều

Từ thông tin 3, em hãy làm rõ tác động tiêu cực của phát triển kinh tế đến biến đổi khí hậu ở nước ta.

Lời giải chi tiết:

Phát triển kinh tế đã có nhiều tác động tiêu cực, làm tình trạng biến đổi khí hậu diễn ra ngày càng trầm trọng. Cụ thể là:

+ Các hoạt động kinh tế đã làm gia tăng nguồn phát thải khí nhà kính.

+ Nhu cầu tiêu thụ của quá trình phát triển kinh tế - xã hội đã gây sức ép lớn đối với việc bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên ở nước ta.

Khám phá 1b Câu a

Trả lời câu hỏi a) trang 9 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều

Em hãy cho biết mỗi thông tin trên đề cập tới tác động tiêu cực của phát triển kinh tế đến tài nguyên thiên nhiên nào.

Lời giải chi tiết:

- Nội dung thông tin 1 đề cập tới tác động tiêu cực của phát triển kinh tế đến tài nguyên khoáng sản.

- Nội dung thông tin 2 đề cập tới tác động tiêu cực của phát triển kinh tế đến tài nguyên biển và hải đảo.

Khám phá 1b Câu b

Trả lời câu hỏi b) trang 9 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều

Từ các thông tin đó, em hãy làm rõ vấn đề suy kiệt tài nguyên thiên nhiên do phát triển kinh tế gây ra.

Lời giải chi tiết:

Hoạt động phát triển kinh tế đã có nhiều tác động tiêu cực, làm suy giảm cả về số lượng và chất lượng của các nguồn tài nguyên thiên nhiên. Ví dụ như:

- Tài nguyên rừng bị thu hẹp; độ che phủ của rừng tự nhiên giảm dần do các hoạt động, như: khai thác trái phép; đốt nương làm rẫy; hoặc chuyển đổi đất rừng sang đất nông - công nghiệp…

- Lượng khai thác khoáng sản ngày càng gia tăng trong quá trình công nghiệp hóa, trong khi đó khoáng sản là loại tài nguyên không tái tạo,… do đó, trữ lượng khoáng sản cũng dần bị cạn kiệt.

- Lượng nước thải từ hoạt động sinh hoạt và phát triển kinh tế của con người ngày càng gia tăng đã dẫn đến sự suy giảm của tài nguyên nước. Điều này được thể hiện rõ qua các biểu hiện, như: trữ lượng nguồn nước bề mặt và nước ngầm đều giảm sút; chất lượng nước cũng bị biến đổi về các thành phần vật lí và hóa học,…

- Dưới tác động của phát triển kinh tế, tài nguyên đất cũng có dấu hiệu suy giảm về chất lượng, như: bạc màu, chua, chai cứng, mặn hóa, phèn hóa; sa mạc hóa,…

- Tài nguyên biển và hải đảo cũng bị suy giảm bởi các hoạt động, như: khai thác quá mức; các sự cố tràn dầu hay nước thải, rác thải từ đời sống sinh hoạt và sản xuất của người dân,…

Khám phá 1c Câu 1

Trả lời câu hỏi a) trang 10 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều

Em hãy căn cứ vào thông tin 1 để xác định các vấn đề môi trường nào được nhắc đến ở thông tin 2 và thông tin 3.

Lời giải chi tiết:

- Đoạn Thông tin 2 đề cập đến vấn đề suy thoái môi trường, với các biểu hiện như:

+ Diện tích rừng ngày càng giảm và suy thoái về chất lượng;

+ Suy thoái tài nguyên đất và tài nguyên sinh vật.

- Đoạn Thông tin 3 đề cập đến vấn đề: sự cố môi trường. Cụ thể là: sự cố môi trường xảy ra tại khu vực 4 tỉnh miền Trung Việt Nam, do hoạt động xả thải trái phép của công ty Formosa Hà Tĩnh (tháng 4/2016).

Khám phá 1c Câu b

Trả lời câu hỏi b) trang 10 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều

Từ các thông tin, em hãy làm rõ vấn đề suy thoái môi trường và sự cố môi trường do kinh tế phát triển gây ra.

Lời giải chi tiết:

- Dưới tác động của phát triển kinh tế, môi trường đất, môi trường nước; các hệ sinh thái và sinh cảnh đều có dấu hiệu suy giảm. Ví dụ như:

+ Đất nông nghiệp có dấu hiệu suy giảm về chất lượng như: bạc màu, chua, chai cứng, mặn hoá, phèn hóa, khô hạn và sa mạc hóa đất; diện tích đất canh tác và độ che phủ của rừng bị suy giảm….

+ Môi trường nước cũng bị suy giảm. Điều này thể hiện rõ ở việc: trữ lượng nguồn nước bề mặt và nước ngầm đều giảm sút; chất lượng nước cũng bị biến đổi các thành phần vật lí, hóa học…

+ Hệ sinh thái và sinh cảnh biển quan trọng như rừng ngập mặn, rạn san hô, thảm cỏ biển cũng bị suy thoái nghiêm trọng, thậm chí bị tàn phá bởi các hoạt động đánh, bắt thuỷ sản bằng các hình thức huỷ diệt,...

- Trong quá trình phát triển kinh tế, nhiều chủ thể kinh tế đã đặt mục tiêu tối ưu hóa lợi nhuận nên bất chấp pháp luật, không quan tâm đến vấn đề môi trường, điều đó là một trong những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến các sự cố về môi trường. Ví dụ như:

+ Tháng 9/2008, Công ty Vedan tại huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai đã xả một lượng nước thải lớn chưa qua xử lý ra sông Thị Vải, gây ra sự cố môi trường nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống và sức khỏe của người dân.

+ Tháng 4/2016, Công ty Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh xả nước thải chưa qua xử lý xuống biển, gây nên tình trạng cá chết hàng loạt tại 4 tỉnh miền Trung.

Khám phá 1d Câu a

Trả lời câu hỏi a) trang 11 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều

Từ hình ảnh và thông tin trên, em hãy cho biết sự phát triển kinh tế gây ra tác động tiêu cực như thế nào đến sự đa dạng sinh học.

Lời giải chi tiết:

Các hoạt động sản xuất và kinh tế của con người là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến sự suy giảm đa dạng sinh học, với các biểu hiện như:

+ Suy giảm hệ sinh thái.

+ Suy giảm số lượng cá thể, loài sinh vật;

+ Suy giảm về nguồn gen.

Khám phá 1d Câu b

Trả lời câu hỏi b) trang 11 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều

Em hãy tìm hiểu thực trạng sự suy giảm đa dạng sinh học ở nước ta trong những năm gần đây.

Lời giải chi tiết:

Do nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội ngày càng tăng, cùng với tác động của biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường, đa dạng sinh học của Việt Nam ngày càng bị suy giảm. Điều này được thể hiện rõ nét qua 3 biểu hiện sau:

- Thứ nhất, suy giảm về hệ sinh thái:

+ Hệ sinh thái rừng tự nhiên bị thu hẹp về diện tích và giảm về chất lượng. Hiện nay, Việt Nam có khoảng 70 % diện tích rừng tự nhiên là rừng nghèo và rừng mới phục hồi.

+ Sự biến đổi các hệ sinh thái rừng tự nhiên làm cho các loài sinh vật hoang dã mất môi trường sống.

- Thứ hai, suy giảm về loài và số lượng cá thể trong loài, đặc biệt là các loài động vật hoang dã. Theo báo cáo năm 2021 của Tổ chức Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN), Việt Nam có 75 loài thú; 57 loài chim; 75 loài bò sát; 53 loài lưỡng cư và 136 loài cá được liệt kê là các loài bị đe dọa tuyệt chủng.

Khám phá 2a

Trả lời câu hỏi trang 12 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều

Từ hai thông tin trên, em hãy cho biết gia tăng dân số và đô thị hoá ở nước ta gây ra sức ép đến môi trường tự nhiên như thế nào.

Lời giải chi tiết:

- Do áp lực gia tăng dân số và đô thị hóa đã dẫn đến việc khai thác quá mức các nguồn tài nguyên để phục vụ cho các nhu cầu của con người, trong đó đô thị hóa, phá rừng, các hoạt động sản xuất,... là những nguyên nhân chính khiến môi trường bị biến đổi, tạo ra chất thải vượt quá khả năng tự phân huỷ của môi trường tự nhiên, làm các loài và hệ sinh thái bị suy giảm nghiêm trọng.

Khám phá 2b Câu a

Trả lời câu hỏi a) trang 13 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều

Em hãy đọc thông tin 1, quan sát hình ảnh và cho biết trình độ công nghệ xử lí chất thải có ảnh hưởng đến môi trường tự nhiên như thế nào. Theo em, khi xử lí chất thải bằng các phương pháp như chôn lấp, đốt rác lộ thiên sẽ gây ra hậu quả như thế nào đối với môi trường?

Lời giải chi tiết:

- Trình độ công nghệ xử lí chất thải có ảnh hưởng lớn đến môi trường tự nhiên. Cụ thể:

+ Những quy trình và công nghệ xử lí chất thải tiên tiến, hiện đại… sẽ góp phần giảm thiểu tình trạng ô nhiễm và suy thoái môi trường tự nhiên.

+ Ngược lại, khi áp dụng những quy trình và công nghệ xử lí chất thải lạc hậu,… tình trạng ô nhiễm và suy thoái môi trường tự nhiên sẽ tiếp tục gia tăng.

- Khi xử lí chất thải bằng các phương pháp như chôn lấp, đốt rác lộ thiên sẽ gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng đối với môi trường. Cụ thể:

+ Việc chôn lấp rác thải sẽ khiến cho nhiều chất độc hại tồn đọng, ngấm vào đất đai và nguồn nước ngầm, từ đó dẫn đến tình trạng suy thoái và ô nhiễm tài nguyên đất, nước.

+ Việc đốt rác sẽ làm tăng lượng khí thải độc hại, làm ô nhiễm và suy giảm môi trường không khí.

Khám phá 2b Câu b

Trả lời câu hỏi b) trang 13 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều

Từ thông tin 2, em hãy cho biết trình độ công nghệ khai thác và chế biến tài nguyên lạc hậu dẫn đến thực trạng môi trường tự nhiên như thế nào.

Lời giải chi tiết:

Trình độ công nghệ khai thác và chế biến tài nguyên lạc hậu dẫn đến lãng phí tài nguyên thiên nhiên và làm gia tăng mức độ ô nhiễm.

Khám phá 2c Câu a

Trả lời câu hỏi a) trang 14 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều

Từ thông tin 1, em hãy cho biết sự gia tăng nhu cầu tiêu dùng năng lượng của người dân gây sức ép với môi trường như thế nào.

Lời giải chi tiết:

Sự gia tăng nhu cầu tiêu dùng năng lượng của người dân dẫn đến sự khai thác tài nguyên quá mức; trong khi đó, nhiên liệu hoá thạch là loại nhiên liệu phải mất hàng trăm triệu năm để hình thành…. Vì vậy, việc gia tăng nhu cầu năng lượng sẽ góp phần vào việc khiến cho nguồn khoáng sản năng lượng dần cạn kiệt.

Khám phá 2c Câu b

Trả lời câu hỏi b) trang 14 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều

Em hãy cho biết việc thiếu ý thức bảo vệ môi trường của các chủ thể kinh tế trong thông tin 2 sẽ gây ra hậu quả như thế nào đối với môi trường.

Lời giải chi tiết:

Ý thức bảo vệ môi trường của một số chủ thể kinh tế chưa tốt, ảnh hưởng đến hiệu quả công tác bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên.

Khám phá 2c Câu c

Trả lời câu hỏi c) trang 14 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều

Theo em, ngoài những nguyên nhân trên, còn có nguyên nhân nào dẫn tới những tác động tiêu cực của phát triển kinh tế đến môi trường tự nhiên?

Lời giải chi tiết:

Ngoài những nguyên nhân trên, thì: các cuộc chạy đua kinh tế gay gắt giữa các nhà sản xuất, các tập đoàn kinh tế hay các quốc gia đã làm tăng thêm các tác động tiêu cực đến môi trường tự nhiên,...

Khám phá 3 Câu a

Trả lời câu hỏi a) trang 16 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều

Những hình ảnh trên khiến em liên tưởng đến hậu quả nào của môi trường tự nhiên tác động đến con người và xã hội? Theo em, những hậu quả đó có thể ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế - xã hội như thế nào?

Lời giải chi tiết:

- Những hình ảnh trên khiến em liên tưởng đến các hậu quả:

+ Tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn diễn ra ngày càng nghiêm trọng, khiến cho sản xuất nông nghiệp suy giảm.

+ Các hiện tượng thời tiết cực đoan, như: bão, lũ lụt, lũ quét, sạt lở đất,… ngày càng gia tăng, gây thiệt hại lớn về tính mạng và tài sản của người dân.

- Những tác động tiêu cực của phát triển kinh tế đến môi trường tự nhiên gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Cụ thể là:

+ Về xã hội: làm giảm chất lượng cuộc sống của các tầng lớp dân cư; tạo ra áp lực lớn đối với hệ thống y tế, giáo dục, nhà ở; gây bất ổn xã hội….

+ Về kinh tế: gây ra những thiệt hại lớn về kinh tế, cản trở tốc độ tăng trưởng kinh tế của đất nước; đồng thời gia tăng chi phí khắc phục hậu quả môi trường…

Khám phá 3 Câu

Trả lời câu hỏi b) trang 16 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Cánh diều

Mỗi thông tin trên cho em biết điều gì về sự cần thiết phải giải quyết tác động tiêu cực của phát triển kinh tế đến môi trường tự nhiên?

Lời giải chi tiết:

- Nội dung thông tin 1 cho biết: tình trạng ô nhiễm môi trường đã khiến cho chất lượng cuộc sống của con người bị suy giảm; đồng thời gây ra thiệt hại lớn về kinh tế và gia tăng tình trạng bất ổn trong xã hội.

- Nội dung thông tin 2 cho biết: tình trạng ô nhiễm và suy thoái môi trường tự nhiên là một trong những nguyên nhân cản trở sự phát triển bền vững của Việt Nam; đồng thời ảnh hưởng xấu đến sức khỏe thể chất và tinh thần của nhân dân Việt Nam.