Trong Một người Hà Nội, chuyện cây si cổ thụ ở đền Ngọc Sơn bị bão đánh bật rễ rồi lại hồi sinh có ý nghĩa và tác dụng ra sao trong việc thể hiện chủ đề của truyện?
Dựa vào nội dung văn bản, đặc biệt là đoạn hội thoại giữa cô Hiền và anh Khải để phân tích chi tiết chuyện cây si cổ thụ ở đền Ngọc Sơn bị bão đánh bật rễ rồi lại hồi sinh.
Ý nghĩa chuyện cây si cổ thụ ở đền Ngọc Sơn bị bão đánh bật rễ rồi lại hồi sinh: Cây si là loại cây thường được trồng ở chùa miếu; tán rộng, xanh mượt, có nhiều rễ bám chắc vào đất, có sức sống lâu bền. Cây si cổ thụ thường gắn liền với đời sống tinh thần, với sinh hoạt văn hóa tâm linh suốt cả đời một con người, gắn liền với văn hóa - lịch sử của một vùng đất. Chuyện cây si cổ thụ ở đền Ngọc Sơn bị bão đánh bật rễ rồi lại hồi sinh khẳng định sức sống, khả năng hồi sinh của những giá trị nhân sinh lâu đời, cao quý (các giá trị văn hóa có thể nhất thời bị tàn phá, bị đứt gãy nhưng không thể chết, không thể vĩnh viễn mất đi).
Tác dụng trong việc thể hiện chủ đề: Nếu nhân vật cô Hiền là biểu tượng của phẩm chất, cốt cách con người Hà Nội - một người biết cách tôn trọng, gìn giữ nét đẹp văn hóa của người Hà Nội thì cây si cổ thụ ở đền Ngọc Sơn là một biểu tượng văn hóa tâm linh. Phẩm chất, bản lĩnh của cô Hiền - cái mà thời cuộc thăng trầm không thể đổi dời và sức sống, khả năng hồi sinh của cây si cổ thụ ở đền Ngọc Sơn là những bằng chứng khẳng định niềm tin vào sự bất diệt của những giá trị văn hóa tinh thần, nhân văn cao quý.
Tuy nhiên, cây si cổ thụ bị bão đánh bật rễ ở đền Ngọc Sơn chỉ có thể hồi sinh khi con người có ý thức giữ gìn và biết cách bảo tồn. Nếu con người thờ ơ, vô trách nhiệm với nó thì chưa chắc cây si cổ thụ có cơ hội sống sót.
Như thế, chuyện cây si cổ thụ ở đền Ngọc Sơn bị bão đánh bật rễ rồi lại hồi sinh có tác dụng bổ sung, làm rõ hơn nữa thông điệp: Phẩm cách con người và bản sắc văn hóa bị tác động bởi thời thế, nhưng những giá trị tốt đẹp, tử tế, đích thực nhưng những giá trị tốt đẹp, tử tế, đích thực luôn có sức sống mạnh mẽ, trường tồn.
Các bài tập cùng chuyên đề
Đọc trước văn bản Một người Hà Nội, tìm hiểu thêm thông tin về tác giả Nguyễn Khải và bối cảnh diễn ra các sự kiện trong truyện.
Qua văn bản Một người Hà Nội, suy nghĩ về vai trò của mỗi cá nhân trong việc gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc.
Tìm hiểu thêm về tính cách con người Hà Nội qua báo chí, thơ văn…
Trong văn bản Một người Hà Nội, tình cảm của nhân vật “tôi” đối với Hà Nội vừa được giải phóng ra sao?
Chú ý sự kết nối giữa lời người kể chuyện và lời nhân vật trong văn bản Một người Hà Nội
Với thời cuộc, nhân vật cô Hiền trong văn bản Một người Hà Nội có thái độ như thế nào?
Chú ý những chi tiết trong văn bản Một người Hà Nội cho thấy rõ cách suy nghĩ tính toán và quyết định việc gia đình của nhân vật cô Hiền
Lòng tự trọng và ý thức trách nhiệm của nhân vật cô Hiền trong văn bản Một người Hà Nội được thể hiện ra sao?
Trong văn bản Một người Hà Nội, nội thất và vật dụng trong nhà cô Hiền có gì đáng chú ý?
Trong văn bản Một người Hà Nội, hình ảnh cái bát thủy tiên men đỏ có ý nghĩa gì?
Trong văn bản Một người Hà Nội, những sự việc nào khiến nhân vật “tôi” buồn phiền?
Chú ý hình ảnh cây si cổ thụ trong văn bản Một người Hà Nội
Nhân vật trung tâm của truyện Một người Hà Nội là ai? Hãy vẽ sơ đồ thể hiện mối quan hệ giữa nhân vật trung tâm này với các nhân vật khác trong truyện.
Xác định tính cách của nhân vật cô Hiền trong truyện Một người Hà Nội. Dựa vào những chi tiết nào để có thể xác định như thế? Vì sao nhân vật này được người kể chuyện gọi là “một hạt bụi vàng” của Hà Nội?
Trong văn bản Một người Hà Nội, quan điểm, thái độ của người kể chuyện xưng “tôi” đối với các nhân vật và sự việc trong truyện được thể hiện như thế nào?
Trong truyện Một người Hà Nội, lời nhân vật được cá thể hoá sâu sắc và phối hợp hài hòa với lời người kể chuyện. Hãy nêu ý kiến của em về nhận định trên.
Chuyện cây si cổ thụ ở đền Ngọc Sơn bị bão đánh bật rễ rồi lại hồi sinh có ý nghĩa và tác dụng ra sao trong việc thể hiện chủ đề của truyện Một người Hà Nội?
Từ truyện Một người Hà Nội, em có suy nghĩ gì về mối quan hệ giữa phẩm chất, tính cách cá nhân với việc nhận thức, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hoá dân tộc?
Người kể chuyện trong Một người Hà Nội là ai?
Những ai làm nhân vật chính trong truyện Một người Hà Nội ?
Những lời nói dưới đây trong Một người Hà Nội thể hiện phẩm chất, tính cách gì của cô Hiền?
Trong Một người Hà Nội, nhân vật nào sau đây khiến người kể chuyện xưng “tôi” có những nhận xét “không mấy vui vẻ” về Hà Nội?
Đọc đoạn văn sau trong Một người Hà Nội và cho biết đồ nội thất trong nhà cô Hiền như thế nào?
Tóm tắt truyện Một người Hà Nội. Xác định bối cảnh diễn ra các sự kiện trong truyện.
Trong truyện Một người Hà Nội, cô Hiền có nói: “Chúng mày là người Hà Nội thì cách đi đứng, nói năng phải có chuẩn, không được sống tùy tiện, buông tuồng”.
Em tán thành hay phản đối quan điểm của nhân vật? Vì sao?
Trong Một người Hà Nội, quan điểm, thái độ của người kể chuyện xưng “tôi” đối với các nhân vật và sự việc trong truyện được thể hiện như thế nào?
Từ truyện Một người Hà Nội, em có suy nghĩ gì về mối quan hệ giữa phẩm chất cá nhân với việc nhận thức, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc.