Trong sử thi, lời nói của nhân vật thường góp phần quan trọng trong việc thể hiện tính cách, vị thế xã hội của mình. Hãy chọn và phân tích một số lời thoại của Đăm Săn trong văn bản trên để làm rõ điều đó.
Chú ý những lời thoại của nhân vật Đăm Săn trong văn bản.
Cách 1
Một số lời thoại nổi bật, thể hiện tính cách và vị thế xã hội của nhân vật Đăm Săn bao gồm:
- “Ơ diêng, ơ diêng, xuống đây! Ta thách ngươi đọ đao với ta đấy!” hay “Xuống, diêng! Xuống, diêng! Ngươi không xuống ư? Ta sẽ lấy cái sàn hiên của nhà ngươi ta bổ đôi, ta sẽ lấy cái cầu thang của nhà người chẻ ra kéo lửa, ta hun cái nhà của ngươi cho mà xem!” → Qua hai câu thoại trên có thể thấy rằng Đăm Săn là một tù trưởng bản lĩnh, gan dạ, bình tĩnh, dứt khoát, không hề có thái độ sợ hãi kẻ thù.
- “Sao ta lại đâm ngươi khi đang đi xuống nhỉ? Ngươi xem, đến cả con lợn nái của nhà ngươi dưới đất, ta cũng không thèm đâm nữa là!” → Câu thoại này thể hiện Đăm Săn là người trọng lời hứa, không chơi xấu kẻ thù, sử dụng cách nói thâm độc (ý xếp kẻ thù cùng hạng với các con vật trong chuồng).
- “Sao ngươi lại chém cái chão cột trâu? Còn khoeo chân ta, ngươi dành làm gì?” → thể hiện thái độ coi thường sức mạnh của Đăm Săn dành cho Đăm Săn và Mtao Mxây.
- “Ơ các con, ơ các con, hãy đi lấy rượu bắt trâu! (...) Hỡi anh em trong nhà, hỡi bà con trong làng, xin mời tất cả đến với ta ... chậu thau âu đồng nhiều không còn chỗ để” → Từ lời thoại này, Đăm Săn hiện lên là một người trọng tình nghĩa, khi chiến thắng vang dội vẫn luôn ghi nhớ công ơn của tổ tiên, buôn làng vì đã giúp đỡ mình, xứng đáng là một vị tù trưởng, một vị anh hùng của buôn làng.
Cách 2+ Ơ diêng, ơ diêng, xuống đây! Ta thách ngươi đọ đao với ta đấy''
Nhận xét: Câu từ bộc lộ sự thẳng thắn, không hề run sợ của Đăm Săn khi thách đấu Mtao Mxây. Chi tiết này bộc lộ sự chính trực, thẳng thắn của Đăm Săn
+ "Sao ta lại đâm ngươi khi đang đi xuống nhỉ? Ngươi xem, đến cả con lợn nái của nhà ngươi dưới đất, ta cũng không thèm đâm nữa là''
Nhận xét: Ta thấy được Đăm Săn là một người hào sảng, chính trực không hề thích trò đánh lén. Việc nhắc đến con lợn nái cũng là một việc mỉa mai Mtao Mxây vô cùng khéo, chứng tỏ Đăm Săn rất thông minh
Cách 3+" Ơ diêng, ơ diêng, xuống đây! Ta thách ngươi đọ đao với ta đấy''
Câu từ bộc lộ sự thẳng thắn, không hề run sợ của Đăm Săn khi thách đấu Mtao Mxây. Chi tiết này bộc lộ sự chính trực, thẳng thắn của Đăm Săn
+"Sao ta lại đâm ngươi khi đang đi xuống nhỉ? Ngươi xem, đến cả con lợn nái của nhà ngươi dưới đất, ta cũng không thèm đâm nữa là''
Ta thấy được Đăm Săn là một người hào sảng, chính trực không hề thích trò đánh lén. Việc nhắc đến con lợn nái cũng là một việc mỉa mai Mtao Mxây vô cùng khéo, chứng tỏ Đăm Săn rất thông minh
Các bài tập cùng chuyên đề
Tóm tắt văn bản Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxay
Tóm tắt được nội dung bao quát của văn bản Chiến thắng Mtao Mxây (Câu chuyện kể lại sự kiện gì? Xảy ra trong bối cảnh thời gian, không gian như thế nào? Có chi tiết thần kì nào?).
Nhân vật chính trong Chiến thắng Mtao Mxây là ai? Có điểm gì nổi bật?
Câu chuyện Chiến thắng Mtao Mxây gửi gắm thông điệp gì?
Liên hệ, kết nối với kinh nghiệm sống của bản thân để hiểu thêm câu chuyện Chiến thắng Mtao Mxây
Màu sắc văn hóa Tây Nguyên trong Chiến thắng Mtao Mxây thể hiện qua các yếu tố nào?
Chú ý chi tiết miêu tả ngoại hình Mtao Mxây trong Chiến thắng Mtao Mxây
Chú ý biện pháp nghệ thuật được sử dụng để miêu tả hình ảnh múa khiên của Đăm Săn và Mtao Mxây trong Chiến thắng Mtao Mxây
Chú ý chi tiết ông trời giúp đỡ Đăm Săn trong Chiến thắng Mtao Mxây
Lời nói và hành động của dân làng cho biết tình cảm của cộng đồng đối với tù trường Đăm Săn như thế nào trong Chiến thắng Mtao Mxây
Tưởng tượng không khí ăn mừng của dân làng đối với chiến thắng của Đăm Săn trong Chiến thắng Mtao Mxây
Chú ý vẻ đẹp kì vĩ, phi thường của người anh hùng Đăm Săn trong Chiến thắng Mtao Mxây
Chú ý nghệ thuật miêu tả nhân vật Đăm Săn trong Chiến thắng Mtao Mxây
Nêu những sự kiện chính trong văn bản Chiến thắng Mtao Mxây. Hãy chỉ ra lời người kể chuyện, lời nhân vật, chi tiết thần kì trong văn bản.
Nhân vật người anh hùng Đăm Săn được miêu tả với những đặc điểm nổi bật nào? Chỉ ra những chi tiết cho thấy sự đối lập giữa Đăm Săn với Mtao Mxây trong Chiến thắng Mtao Mxây
Nêu và phân tích tác dụng của một biện pháp nghệ thuật tiêu biểu trong văn bản Chiến thắng Mtao Mxây (ví dụ: so sánh, phóng đại, đối lập, tương phản,...).
Hãy làm sáng tỏ một đặc điểm nổi bật của thể loại sử thi được thể hiện trong đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây.
Phân tích một số câu nói và hành động của dân làng trước chiến thắng của Đăm Săn để làm rõ tình cảm của cộng đồng Ê-dê đối với người anh hùng trong Chiến thắng Mtao Mxây
Đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây phản ánh và ca ngợi điều gì? Điều ấy có còn ý nghĩa với cuộc sống hôm nay không? Vì sao?
Hãy minh hoạ trận chiến đấu giữa Đăm Săn và Mtao Mxây bằng một bức vẽ hoặc một đoạn văn miêu tả (khoảng 8-10 dòng).
Hãy nhớ lại một vài nhân vật lịch sử hoặc nhân vật văn học thường được mọi người gọi là anh hùng và cho biết: do đâu mà họ được tôn xưng như thế?
Lời văn ở đoạn này trong văn bản Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxay gần với truyện hay vở kịch?
Lưu ý những hình ảnh được sử dụng để miêu tả Đăm Săn trong Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxay. Những hình ảnh đó có điểm gì độc đáo?
Chú ý sự xuất hiện của cụm từ “bà con xem...” và ý nghĩa, tác dụng của nó trong lời kể trong Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxay?
Cảnh tiệc tùng trong đoạn này trong Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxay được miêu tả qua lời của ai? Điều đó giúp ích gì trong việc thể hiện hình tượng nhân vật Đăm Săn?
Việc miêu tả ngoại hình nhân vật Đăm Săn trong Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxay có gì khác thường và có tác dụng như thế nào?
Tóm tắt các sự kiện chính trong văn bản Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxay
