Hãy làm sáng tỏ một đặc điểm nổi bật của thể loại sử thi được thể hiện trong đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây.
- Đọc và tìm hiểu kĩ tác phẩm để hiểu và thâu tóm được nội dung của văn bản
- Ôn tập lại kiến thức về đặc điểm thể loại của sử thi
- Áp dụng vào văn bản và phân tích ví dụ.
Cách 1
* Tìm hiểu chung về thể loại sử thi
Sử thi là tác phẩm tự sự dân gian có quy mô lớn, sử dụng ngôn ngữ có vần, nhịp, xây dựng những hình tượng nghệ thuật hoành tráng, hào hùng để kể về một hoặc nhiều biến cố lớn diễn ra trong đời sống cộng đồng của cư dân thời cổ đại.” Sử thi Đăm Săn thuộc thể loại sử thi anh hùng. Có đầy đủ các đặc trưng của thể loại sử thi và cụ thể ở đây là kể về cuộc đời của những anh hùng. Kể về các nhân vật anh hùng thời hình thành các dân tộc với thái độ tôn vinh, có tính chất thần linh, kì ảo.
* Đặc điểm nổi bật của thể loại sử thi trong đoạn trích
- Tính kì ảo được thể hiện qua rất nhiều chi tiết, ví dụ như chi tiết miêu tả về điểm đặc biệt của Đăm Săn, nói về sức mạnh của Đăm Săn, kể về diễn biến trận đấu của Đăm Săn và Mtao Mxây.
Cách 2- Đặc điểm nổi bật của thể loại sử thi được thể hiện trong đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây:
Nhân vật trung tâm của sử thi là nhân vật anh hùng: Anh hùng văn hóa và anh hùng chiến trận. So với thần thoại và truyền thuyết, nhân vật sử thi có nhiều lớp người, nhiều thế hệ. Trong câu chuyện này, nhân vật Đăm Săn có đầy đủ các yếu tố đó – một vị thủ lĩnh anh hùng
Nhân vật chính của sử thi anh hùng là anh hùng chiến trận. Phẩm chất cao quí của nhân vật là lòng dũng cảm xả thân vì cộng đồng trong việc chiến đấu chống kẻ thù và chinh phục thiên nhiên. Con người anh hùng có vẻ đẹp cường tráng của thể chất. Nhân vật anh hùng là hiện thân của ý chí và sức mạnh cộng đồng. Đó là hình tượng khái quát hóa, lý tưởng hóa, mang ý thức và sức mạnh cộng đồng.
Các bài tập cùng chuyên đề
Tóm tắt văn bản Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxay
Tóm tắt được nội dung bao quát của văn bản Chiến thắng Mtao Mxây (Câu chuyện kể lại sự kiện gì? Xảy ra trong bối cảnh thời gian, không gian như thế nào? Có chi tiết thần kì nào?).
Nhân vật chính trong Chiến thắng Mtao Mxây là ai? Có điểm gì nổi bật?
Câu chuyện Chiến thắng Mtao Mxây gửi gắm thông điệp gì?
Liên hệ, kết nối với kinh nghiệm sống của bản thân để hiểu thêm câu chuyện Chiến thắng Mtao Mxây
Màu sắc văn hóa Tây Nguyên trong Chiến thắng Mtao Mxây thể hiện qua các yếu tố nào?
Chú ý chi tiết miêu tả ngoại hình Mtao Mxây trong Chiến thắng Mtao Mxây
Chú ý biện pháp nghệ thuật được sử dụng để miêu tả hình ảnh múa khiên của Đăm Săn và Mtao Mxây trong Chiến thắng Mtao Mxây
Chú ý chi tiết ông trời giúp đỡ Đăm Săn trong Chiến thắng Mtao Mxây
Lời nói và hành động của dân làng cho biết tình cảm của cộng đồng đối với tù trường Đăm Săn như thế nào trong Chiến thắng Mtao Mxây
Tưởng tượng không khí ăn mừng của dân làng đối với chiến thắng của Đăm Săn trong Chiến thắng Mtao Mxây
Chú ý vẻ đẹp kì vĩ, phi thường của người anh hùng Đăm Săn trong Chiến thắng Mtao Mxây
Chú ý nghệ thuật miêu tả nhân vật Đăm Săn trong Chiến thắng Mtao Mxây
Nêu những sự kiện chính trong văn bản Chiến thắng Mtao Mxây. Hãy chỉ ra lời người kể chuyện, lời nhân vật, chi tiết thần kì trong văn bản.
Nhân vật người anh hùng Đăm Săn được miêu tả với những đặc điểm nổi bật nào? Chỉ ra những chi tiết cho thấy sự đối lập giữa Đăm Săn với Mtao Mxây trong Chiến thắng Mtao Mxây
Nêu và phân tích tác dụng của một biện pháp nghệ thuật tiêu biểu trong văn bản Chiến thắng Mtao Mxây (ví dụ: so sánh, phóng đại, đối lập, tương phản,...).
Phân tích một số câu nói và hành động của dân làng trước chiến thắng của Đăm Săn để làm rõ tình cảm của cộng đồng Ê-dê đối với người anh hùng trong Chiến thắng Mtao Mxây
Đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây phản ánh và ca ngợi điều gì? Điều ấy có còn ý nghĩa với cuộc sống hôm nay không? Vì sao?
Hãy minh hoạ trận chiến đấu giữa Đăm Săn và Mtao Mxây bằng một bức vẽ hoặc một đoạn văn miêu tả (khoảng 8-10 dòng).
Hãy nhớ lại một vài nhân vật lịch sử hoặc nhân vật văn học thường được mọi người gọi là anh hùng và cho biết: do đâu mà họ được tôn xưng như thế?
Lời văn ở đoạn này trong văn bản Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxay gần với truyện hay vở kịch?
Lưu ý những hình ảnh được sử dụng để miêu tả Đăm Săn trong Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxay. Những hình ảnh đó có điểm gì độc đáo?
Chú ý sự xuất hiện của cụm từ “bà con xem...” và ý nghĩa, tác dụng của nó trong lời kể trong Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxay?
Cảnh tiệc tùng trong đoạn này trong Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxay được miêu tả qua lời của ai? Điều đó giúp ích gì trong việc thể hiện hình tượng nhân vật Đăm Săn?
Việc miêu tả ngoại hình nhân vật Đăm Săn trong Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxay có gì khác thường và có tác dụng như thế nào?
Tóm tắt các sự kiện chính trong văn bản Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxay
Đăm Săn đã gặp khó khăn gì vào thời điểm cuối cuộc giao chiến với Mtao Mxây? Nhờ đâu mà chàng vượt qua được khó khăn ấy để giành chiến thắng?
